బడ్జెట్ ప్లాన్
బడ్జెట్ ప్లాన్ అంటే నిర్ధిష్ట కాలానికి ప్రభుత్వానికి అయ్యే ఖర్చులు ఎంత, ఆదాయం ఎంత అని అంచనా వేయడం. సింపుల్ గా చెప్పాలంటే ఒక ఆర్థిక సంవత్సరంలో కేంద్రానికి ఎంత ఖర్చు అవుతుంది, ఎంత రెవెన్యూ వస్తుంది అని స్టేట్ మెంట్ రూపంలో చెప్పడం. ఏప్రిల్ 1వ తేదీ నుంచి వచ్చే ఏడాది మార్చి 31 వరకు ప్రభుత్వం ఖర్చులు ఎలా ఉండబోతున్నాయి, ఆదాయం ఎలా వస్తుందనే వివరాలను లిఖితపూర్వకంగా సమర్పించడం.
ప్రజల అవసరాలు, ప్రభుత్వ లక్ష్యాలకు అనుగుణంగా మంచి బడ్జెట్ రూపొందించడం చాలా ముఖ్యం. కోట్లాది మంది జీవితాలు దీనితోనే ముడిపడి ఉంటాయి. అందుకే ప్రభావవంతమైన బడ్జెట్ ను రూపొందించేందుకు కేంద్రం తీవ్రంగా శ్రమిస్తుంది లాభ, నష్టాలను బేరీజు వేస్తూ పక్కా లెక్కలతో బడ్జెట్ అంచనాలను తయారు చేస్తుంది. అందుకే బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టడానికి 6 నెలల ముందు నుంచే కేంద్రం ఈ ప్రక్రియను ప్రారంభిస్తుంది.
బడ్జెట్ ప్రక్రియలో కేంద్రం అన్ని పరిపాలనా విభాగాల నుంచి ఆర్థిక గణాంలకు సేకరిస్తుంది. అనంతరం ఆర్థిక అవసరాలను విశ్లేషిస్తుంది. ప్రభుత్వ సంక్షేమ పథకాలను పరిశీలించి వాటికి అవసరమైన నిధులను ఆయా శాఖలకు కేటాయిస్తుంది. బడ్జెట్ రూపకల్పన ప్రక్రియలో కేంద్ర ప్రభుత్వ శాఖలకు చెందిన అధికారులు, నిపుణులు పాల్గొంటారు.
బడ్జెట్లో ప్రభుత్వం ఏయే శాఖలకు ఎంత కేటాయింపులు చేస్తుంది, వాటికి అవసరమైన నిధులు ఎక్కడి నుంచి సమకూరుస్తుంది వంటి వివరాలు పొందుపరుస్తారు. సింపుల్ టర్మ్స్ లో చెప్పాలంటే ప్రభుత్వానికి రూపాయి ఎలా వస్తుంది, రూపాయి ఎలా ఖర్చు అవుతుంది అని గణాంకాలతో సహా ఆర్థిక మంత్రి పార్లమెంటులో వెల్లడిస్తారు. బడ్జెట్ ప్రతులను సభ ముందు ప్రవేశపెడతారు.
కాగా ఈ ఏడాది బడ్జెట్ లో కేంద్రం ఆదాయపు పన్ను శ్లాబులను పెంచి ఉపశమనం కల్పిస్తుందని పన్ను చెల్లింపుదారులు ఆశిస్తున్నారు. సెక్షన్ 80సీ, 80డీ పరిమితులను పెంచాలని కోరుతున్నారు. అలాగే విద్యుత్ వాహన రంగం, సూక్ష్మ, చిన్న, మధ్య తరహా పరిశ్రమలకు ప్రోత్సహకాలు ఉంటాయని పరిశ్రమ వర్గాలు ఆశిస్తున్నాయి.