Neidio i'r cynnwys

Ynys: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B robot yn ychwanegu: sg:Zûa
Dim crynodeb golygu
 
(Ni ddangosir y 38 golygiad yn y canol gan 21 defnyddiwr arall)
Llinell 1: Llinell 1:
:''Erthygl am y tirffurf yw hon. Am y pentref yng Ngwynedd gweler [[Llanfihangel-y-traethau|Ynys]] ([[Llanfihangel-y-traethau]]).''
:''Erthygl am y tirffurf yw hon. Am y pentref yng Ngwynedd gweler [[Llanfihangel-y-traethau|Ynys]] ([[Llanfihangel-y-traethau]]).''
[[Delwedd:Ynys_Moelfre.JPG|250px|bawd|[[Ynys Moelfre]] oddi ar [[Ynys Môn]], [[Cymru]]]]
[[Delwedd:Ynys Moelfre.JPG|250px|bawd|[[Ynys Moelfre]] oddi ar [[Ynys Môn]], [[Cymru]]]]
Darn o dir a amgylchynnir gan [[Dŵr|ddŵr]] yw '''ynys''' (ac eithrio'r [[cyfandir]]oedd). Gall fod yn y [[môr]] neu ar y [[tir]]. Ynys fwyaf y byd yw [[Greenland]] (2.2 miliwn km² / 840,000 milltir sgwar).
Darn o dir a amgylchynnir gan [[Dŵr|ddŵr]] yw '''ynys''' (ac eithrio'r [[cyfandir]]oedd). Gall fod yn y [[môr]] neu ar y [[tir]]. Ynys fwyaf y byd yw [[Yr Ynys Las]] (2.2 miliwn km² / 840,000 milltir sgwâr).


Mae [[Ynys gyfandirol|ynysoedd cyfandirol]], fel [[Prydain]], yn gorwedd ar [[Silff cyfandirol|silffoedd cyfandirol]] gyda dim ond sianel o ddŵr rhyngddyn nhw â'r tir mawr, fel rheol.
Mae [[Ynys gyfandirol|ynysoedd cyfandirol]], fel [[Prydain]], yn gorwedd ar [[Silff cyfandirol|silffoedd cyfandirol]] gyda dim ond sianel o ddŵr rhyngddyn nhw â'r tir mawr, fel rheol.


Mae [[Ynys gefnforol orogenig|ynysoedd cefnforol orogenig]] yn tueddu i orwedd lle mae dau blât lithosfferig yn cwrdd. Mae ynysoedd [[Siapan]] yn odweddiadol o'r fath yma o ynys.
Mae [[Ynys gefnforol orogenig|ynysoedd cefnforol orogenig]] yn tueddu i orwedd lle mae dau blât lithosfferig yn cwrdd. Mae ynysoedd [[Siapan]] yn odweddiadol o'r fath yma o ynys.
Llinell 16: Llinell 16:
| 1. || [[Yr Ynys Las]]
| 1. || [[Yr Ynys Las]]
| [[Cefnfor yr Iwerydd]]/[[Cefnfor yr Arctig]]
| [[Cefnfor yr Iwerydd]]/[[Cefnfor yr Arctig]]
| align="right" | 2.130.800
| align="right" | 2,130,800
| [[Yr Ynys Las]], Cenedl ymreolaethol oddi mewn [[Denmarc]]
| [[Yr Ynys Las]], Cenedl ymreolaethol oddi mewn [[Denmarc]]
|-----
|-----
| 2. || [[Gini Newydd]]
| 2. || [[Gini Newydd]]
| [[Y Cefnfor Tawel]]
| [[Y Cefnfor Tawel]]
| align="right" | 785.753
| align="right" | 785,753
| [[Indonesia]]/[[Papua-Gini Newydd]]
| [[Indonesia]]/[[Papua Gini Newydd]]
|-----
|-----
| 3. || [[Borneo]] || [[Y Cefnfor Tawel]]
| 3. || [[Borneo]] || [[Y Cefnfor Tawel]]
| align="right" | 748.168
| align="right" | 748,168
| [[Indonesia]]/[[Malaysia]]/[[Brunei]]
| [[Indonesia]]/[[Maleisia]]/[[Brwnei]]
|-----
|-----
| 4. || [[Madagasgar]] || [[Cefnfor India]]
| 4. || [[Madagasgar]] || [[Cefnfor India]]
| align="right" | 587.042
| align="right" | 587,042
| [[Madagasgar]]
| [[Madagasgar]]
|-----
|-----
| 5. || [[Ynys Baffin]]
| 5. || [[Ynys Baffin]]
| [[Cefnfor yr Iwerydd]]/[[Cefnfor yr Arctig]]
| [[Cefnfor yr Iwerydd]]/[[Cefnfor yr Arctig]]
| align="right" | 507.451
| align="right" | 507,451
| [[Canada]]
| [[Canada]]
|-----
|-----
| 6. || [[Sumatra]]
| 6. || [[Sumatra]]
| [[Cefnfor India]]
| [[Cefnfor India]]
| align="right" | 443.066
| align="right" | 443,066
| [[Indonesia]]
| [[Indonesia]]
|-----
|-----
| 7. || [[Honshū]]
| 7. || [[Honshū]]
| [[Y Cefnfor Tawel]]
| [[Y Cefnfor Tawel]]
| align="right" | 230.316
| align="right" | 230,316
| [[Japan]]
| [[Japan]]
|-----
|-----
| 8. || [[Prydain Fawr]]
| 8. || [[Prydain Fawr]]
| [[Cefnfor yr Iwerydd]]
| [[Cefnfor yr Iwerydd]]
| align="right" | 219.331
| align="right" | 219,331
| [[Cymru]]/[[Lloegr]]/[[Yr Alban]]
| [[Cymru]]/[[Lloegr]]/[[Yr Alban]]
|-----
|-----
| 9. || [[Ynys Victoria (Canada)|Ynys Victoria]]
| 9. || [[Ynys Victoria (Canada)|Ynys Victoria]]
| [[Cefnfor yr Arctig]]
| [[Cefnfor yr Arctig]]
| align="right" | 217.291
| align="right" | 217,291
| [[Canada]]
| [[Canada]]
|-----
|-----
| 10. || [[Ynys Ellesmere]]
| 10. || [[Ynys Ellesmere]]
| [[Cefnfor yr Arctig]]
| [[Cefnfor yr Arctig]]
| align="right" | 196.236
| align="right" | 196,236
| [[Canada]]
| [[Canada]]
|-----
|-----
|}
|}


[[Delwedd:Ynys-Enlli.jpg|bawd|canol|750px|Ynys Enlli]]
[[Delwedd:Bardsey-island.jpg|bawd|canol|750px|Ynys Enlli]]


== Gweler hefyd ==
== Gweler hefyd ==
Llinell 70: Llinell 70:
* [[Rhestr ynysoedd Cymru]]
* [[Rhestr ynysoedd Cymru]]
* [[Rhestr o Ynysoedd Groeg]]
* [[Rhestr o Ynysoedd Groeg]]

{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}


[[Categori:Ynysoedd| ]]
[[Categori:Ynysoedd| ]]
[[Categori:Tirffurfiau]]
[[Categori:Tirffurfiau]]

[[ace:Pulo]]
[[af:Eiland]]
[[als:Insel]]
[[an:Isla]]
[[ar:جزيرة]]
[[arc:ܓܙܪܬܐ]]
[[ast:Islla]]
[[az:Ada]]
[[bcl:Isla]]
[[be:Востраў]]
[[be-x-old:Выспа]]
[[bg:Остров]]
[[bn:দ্বীপ]]
[[br:Enezenn]]
[[bs:Ostrvo]]
[[ca:Illa]]
[[ceb:Pulo]]
[[ckb:دوورگە]]
[[cr:ᒥᓂᔥᑎᒄ]]
[[cs:Ostrov]]
[[cv:Утрав]]
[[da:Ø]]
[[de:Insel]]
[[el:Νησί]]
[[eml:Îsla]]
[[en:Island]]
[[eo:Insulo]]
[[es:Isla]]
[[et:Saar]]
[[eu:Uharte (geografia)]]
[[fa:جزیره]]
[[fi:Saari]]
[[fo:Oyggj]]
[[fr:Île]]
[[fy:Eilân]]
[[ga:Oileán]]
[[gan:島]]
[[gd:Eilean]]
[[gl:Illa]]
[[gv:Ellan]]
[[haw:Mokupuni]]
[[he:אי]]
[[hi:द्वीप]]
[[hif:Island]]
[[hr:Otok]]
[[ht:Il]]
[[hu:Sziget]]
[[ia:Insula]]
[[id:Pulau]]
[[io:Insulo]]
[[is:Eyja]]
[[it:Isola]]
[[ja:島]]
[[jbo:daplu]]
[[jv:Pulo]]
[[ka:კუნძული]]
[[kk:Арал]]
[[km:កោះ]]
[[ko:섬]]
[[ksh:Ėnsel]]
[[ku:Girav]]
[[kv:Ді]]
[[la:Insula]]
[[lad:Adá]]
[[lb:Insel]]
[[lmo:Isula]]
[[lt:Sala]]
[[lv:Sala]]
[[mg:Nosy]]
[[mk:Остров]]
[[ml:ദ്വീപ്]]
[[mn:Арал]]
[[ms:Pulau]]
[[mwl:Ilha]]
[[nah:Tlālhuāctli]]
[[nap:Isula]]
[[nds:Insel]]
[[nds-nl:Eilaand]]
[[nl:Eiland]]
[[nn:Øy]]
[[no:Øy]]
[[nrm:Île]]
[[oc:Illa]]
[[os:Сакъадах]]
[[pap:Isla]]
[[pih:Ailen]]
[[pl:Wyspa]]
[[ps:ټاپو]]
[[pt:Ilha]]
[[qu:Wat'a]]
[[rm:Insla]]
[[rmy:Dvip]]
[[ro:Insulă]]
[[ru:Остров]]
[[sah:Арыы (география)]]
[[scn:Ìsula]]
[[sco:Island]]
[[sg:Zûa]]
[[sh:Ostrvo]]
[[simple:Island]]
[[sk:Ostrov]]
[[sl:Otok]]
[[sq:Ishulli]]
[[sr:Острво]]
[[su:Pulo]]
[[sv:Ö (landområde)]]
[[sw:Kisiwa]]
[[szl:Wyspa]]
[[ta:தீவு]]
[[te:ద్వీపం]]
[[tg:Остров]]
[[th:เกาะ]]
[[tl:Pulo]]
[[tpi:Ailan]]
[[tr:Ada]]
[[tt:Утрау]]
[[uk:Острів]]
[[ur:جزیرہ]]
[[vec:Ixoła]]
[[vi:Đảo]]
[[wa:Iye]]
[[war:Purô]]
[[wo:Dun]]
[[wuu:岛屿]]
[[yi:אינזל]]
[[yo:Erékùsù]]
[[zh:島嶼]]
[[zh-min-nan:Tó-sū]]
[[zh-yue:島]]

Golygiad diweddaraf yn ôl 10:26, 18 Mehefin 2018

Erthygl am y tirffurf yw hon. Am y pentref yng Ngwynedd gweler Ynys (Llanfihangel-y-traethau).
Ynys Moelfre oddi ar Ynys Môn, Cymru

Darn o dir a amgylchynnir gan ddŵr yw ynys (ac eithrio'r cyfandiroedd). Gall fod yn y môr neu ar y tir. Ynys fwyaf y byd yw Yr Ynys Las (2.2 miliwn km² / 840,000 milltir sgwâr).

Mae ynysoedd cyfandirol, fel Prydain, yn gorwedd ar silffoedd cyfandirol gyda dim ond sianel o ddŵr rhyngddyn nhw â'r tir mawr, fel rheol.

Mae ynysoedd cefnforol orogenig yn tueddu i orwedd lle mae dau blât lithosfferig yn cwrdd. Mae ynysoedd Siapan yn odweddiadol o'r fath yma o ynys.

Yn rhannau dyfnaf y cefnforoedd ceir ynysoedd cefnforol fwlcanig, fel ynysoedd Hawaii. Mae'r rhain yn arbennig o gyffredin yn y Cefnfor Tawel. Mae gan nifer o ynysoedd coral seiliau fwlcanig hefyd.

Ynysoedd mwyaf y byd

[golygu | golygu cod]
Ynys Môr Arwynebedd (km²) Gwlad/Gwledydd
1. Yr Ynys Las Cefnfor yr Iwerydd/Cefnfor yr Arctig 2,130,800 Yr Ynys Las, Cenedl ymreolaethol oddi mewn Denmarc
2. Gini Newydd Y Cefnfor Tawel 785,753 Indonesia/Papua Gini Newydd
3. Borneo Y Cefnfor Tawel 748,168 Indonesia/Maleisia/Brwnei
4. Madagasgar Cefnfor India 587,042 Madagasgar
5. Ynys Baffin Cefnfor yr Iwerydd/Cefnfor yr Arctig 507,451 Canada
6. Sumatra Cefnfor India 443,066 Indonesia
7. Honshū Y Cefnfor Tawel 230,316 Japan
8. Prydain Fawr Cefnfor yr Iwerydd 219,331 Cymru/Lloegr/Yr Alban
9. Ynys Victoria Cefnfor yr Arctig 217,291 Canada
10. Ynys Ellesmere Cefnfor yr Arctig 196,236 Canada
Ynys Enlli

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]
Chwiliwch am ynys
yn Wiciadur.