Ynys

Erthygl am y tirffurf yw hon. Am y pentref yng Ngwynedd gweler Ynys (Llanfihangel-y-traethau).

Ynys Moelfre oddi ar Ynys Môn, Cymru

Darn o dir a amgylchynnir gan ddŵr yw ynys (ac eithrio'r cyfandiroedd). Gall fod yn y môr neu ar y tir. Ynys fwyaf y byd yw Yr Ynys Las (2.2 miliwn km² / 840,000 milltir sgwâr).

Mae ynysoedd cyfandirol, fel Prydain, yn gorwedd ar silffoedd cyfandirol gyda dim ond sianel o ddŵr rhyngddyn nhw â'r tir mawr, fel rheol.

Mae ynysoedd cefnforol orogenig yn tueddu i orwedd lle mae dau blât lithosfferig yn cwrdd. Mae ynysoedd Siapan yn odweddiadol o'r fath yma o ynys.

Yn rhannau dyfnaf y cefnforoedd ceir ynysoedd cefnforol fwlcanig, fel ynysoedd Hawaii. Mae'r rhain yn arbennig o gyffredin yn y Cefnfor Tawel. Mae gan nifer o ynysoedd coral seiliau fwlcanig hefyd.

Ynysoedd mwyaf y byd

	Ynys	Môr	Arwynebedd (km²)	Gwlad/Gwledydd
1.	Yr Ynys Las	Cefnfor yr Iwerydd/Cefnfor yr Arctig	2,130,800	Yr Ynys Las, Cenedl ymreolaethol oddi mewn Denmarc
2.	Gini Newydd	Y Cefnfor Tawel	785,753	Indonesia/Papua-Gini Newydd
3.	Borneo	Y Cefnfor Tawel	748,168	Indonesia/Malaysia/Brunei
4.	Madagasgar	Cefnfor India	587,042	Madagasgar
5.	Ynys Baffin	Cefnfor yr Iwerydd/Cefnfor yr Arctig	507,451	Canada
6.	Sumatra	Cefnfor India	443,066	Indonesia
7.	Honshū	Y Cefnfor Tawel	230,316	Japan
8.	Prydain Fawr	Cefnfor yr Iwerydd	219,331	Cymru/Lloegr/Yr Alban
9.	Ynys Victoria	Cefnfor yr Arctig	217,291	Canada
10.	Ynys Ellesmere	Cefnfor yr Arctig	196,236	Canada

Ynys Enlli

Gweler hefyd

• Rhestr o ynysoedd mwyaf y byd
• Rhestr ynysoedd Cymru
• Rhestr o Ynysoedd Groeg