Saltu al enhavo

Boholo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kozyra (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
 
(34 mezaj versioj de 9 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1: Linio 1:
{{Informkesto geografiaĵo|administra unuo
[[Dosiero:Ph locator map bohol.png|eta|dekstre|250px|]]
|kategorio=Provinco
|lando = Filipinoj
|mapo={{#invoke:Wikidata|claim|P242}}
|mapo priskribo=
|ĉefurbo = [[{{#invoke:Wikidata|claim|P36}}]]
|regiono-ISO = PH-BOH
|mapo1 lokumilo = iso
|kodo = PH-BOH
|kodo tipo = [[ISO 3166-2]]
|mapligilo = jes
|latitudo =
|longitudo =
|ĉefulo = {{#invoke:Wikidata|claim|P6}}
|ĉefurbo_lat_d ={{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}}
|ĉefurbo_long_d = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}}
|zomo = 7
|parenco =
|parenco_tipo =
|loĝantaro denseco = auto
|ĉefulo = {{#invoke:Wikidata|claim|P6}}
<br><small>(ekde {{#invoke:Wikidata|claim|P6|qualifier=P580}})</small>
|ĉefulo tipo = Guberniestro
}}
'''Bohol''', aŭ en Esperanto '''Boholo''', estas [[insulo|insula]] [[Provincoj de la Filipinoj|provinco]] de [[Filipinoj]] situantaj en la [[Centraj Bisajoj]] nome [[regiono]] konsistanta je la insulo Boholo kaj 75 pli malgrandaj ĉirkaŭaj insuloj.<ref name="b-p">{{Citaĵo el la reto|url=http://www.bohol-philippines.com/bohol.html|titolo=Bohol Island Philippines|alirdato=2009-02-20|eldoninto=bohol-philippines.com}}</ref> Ties ĉefurbo estas [[Tagbilaran]]. Kun areo de 4,117.26&nbsp;km² kaj marbordo 261&nbsp;km longa, Bohol estas la deka plej granda insulo de Filipinoj.<ref name="bgov-i">[http://www.bohol.gov.ph/island.html The Island-Province of Bohol] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20061206204022/http://www.bohol.gov.ph/island.html |date=2006-12-06 }} www. bohol.gov.ph Konsultita la [[15an de novembro]] 2006.</ref> Okcidente de Boholo estas [[Cebuo]], nordoriente estas la insulo [[Lejteo]] kaj sude, tra la [[Bohola Maro]] estas [[Mindanao]].


La provinco estas populara turista allogo pro siaj strandoj kaj turismejoj.<ref name="socioecon">[http://www.bohol.gov.ph/socioprof.html Socio-economic Profile] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20151119162031/http://www.bohol.gov.ph/socioprof.html |date=2015-11-19 }} www.bohol.gov.ph</ref> La [[Ĉokolado-montetoj]] (vidu la apudan foton), multnombraj amasoj de [[kalkoŝtono|kalkoŝtona]] formiĝo, estas la plej populara allogo. La insulo [[Panglao]], sudokcidente de Tagbilaran City, famas pro sia lokoj por subnaĝado kaj kutime estas listata kiel unu el plej famaj dek subnaĝejoj en la mondo. La [[Filipina karlito]], konsiderata la dua plej malgranda [[primato]] en la mondo, estas indiĝena de tiu insulo (vidu la supran foton).
[[Dosiero:Chocolate Hills.jpg|dekstra|thumb|250px|[[Ĉokolado-montetoj]] en Carmen, Bohol]]
'''Bohol''', aŭ en Esperanto '''Boholo''', estas [[insulo|insula]] [[Provincoj de la Filipinoj|provinco]] de [[Filipinoj]] situantaj en la [[Centraj Bisajoj]] nome [[regiono]] konsistanta je la insulo Boholo kaj 75 pli malgrandaj ĉirkaŭaj insuloj.<ref name="b-p">{{cite web |url=http://www.bohol-philippines.com/bohol.html |title=Bohol Island Philippines |publisher=bohol-philippines.com |accessdate=2009-02-20}}</ref> Ties ĉefurbo estas [[Tagbilaran]]. Kun areo de 4,117.26 km² kaj marbordo 261 km longa, Bohol estas la deka plej granda insulo de Filipinoj.<ref name="bgov-i">[http://www.bohol.gov.ph/island.html The Island-Province of Bohol] www. bohol.gov.ph Konsultita la [[15an de novembro]] 2006.</ref> Okcidente de Boholo estas [[Cebuo]], nordoriente estas la insulo [[Lejteo]] kaj sude, tra la [[Bohola Maro]] estas [[Mindanao]].


Boholanoj aludas sian hejminsulon kiel "Respubliko Bohol" kun kaj konvinko kaj fiero.<ref name="NSO">{{Citaĵo el la reto|url=http://www.census.gov.ph/data/pressrelease/2002/pr02135tx.html|titolo=Bohol: Growth rate made a sudden leap to TO 2.95 percent|alirdato=2009-06-11|aŭtoro=Press Release|dato=2002-09-10|eldoninto=Philippines National Statistics Office}}</ref> Mallarĝas markolo separas la insulojn [[Cebuo]] kaj Boholo kaj ambaŭ kunhavas komunan lingvon, sed Boholanoj pluhavas konscian distingon el la Cebuanoj. La klimato de Bohol estas ĝenerale seka, kun maksimuma pluvokvanto inter junio kaj oktobro. La interno estas pli freŝa ol la marbordo.
La provinco estas populara turista allogo pro siaj strandoj kaj turismejoj.<ref name="socioecon">[http://www.bohol.gov.ph/socioprof.html Socio-economic Profile] www.bohol.gov.ph</ref> La [[Ĉokolado-montetoj]] (vidu la apudan foton), multnombraj amasoj de [[kalkoŝtono|kalkoŝtona]] formiĝo, estas la plej populara allogo. La insulo [[Panglao]], sudokcidente de Tagbilaran City, famas pro sia lokoj por subnaĝado kaj kutime estas listata kiel unu el plej famaj dek subnaĝejoj en la mondo. La [[Filipina karlito]], konsiderata la dua plej malgranda [[primato]] en la mondo, estas indiĝena de tiu insulo (vidu la supran foton).


Tiu insulo estas hejmprovinco de Carlos P. Garcia, oka Prezidento de Filipinoj (1957–1961) kiu naskiĝis en Talibon, Boholo.<ref>[http://www.aenet.org/bohol/bountboh.htm Bountiful Bohol] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20170312233951/http://www.aenet.org/bohol/bountboh.htm |date=2017-03-12 }} www.aenet.org Konsultita la 15an de novembro, 2006.</ref>
Boholanoj aludas sain hejminsulon kiel "Respubliko Bohol" kun kaj konvinko kaj fiero.<ref name="NSO">{{cite web |url=http://www.census.gov.ph/data/pressrelease/2002/pr02135tx.html |title=Bohol: Growth rate made a sudden leap to TO 2.95 percent |publisher=Philippines National Statistics Office |author=Press Release |date=2002-09-10 |accessdate=2009-06-11}}</ref> Mallarĝas markolo separas la insulojn [[Cebuo]] kaj Boholo kaj ambaŭ kunhavas komunan lingvon, sed Boholanoj pluhavas konscian distingon el la Cebuanoj. La klimato de Bohol estas ĝenerale seka, kun maksimuma pluvokvanto inter Junio kaj Oktobro. La interno estas pli freŝa ol la marbordo.

Tiu insulo estas hejmprovinco de Carlos P. Garcia, oka Prezidento de Filipinoj (1957–1961) kiu naskiĝis en Talibon, Boholo.<ref>[http://www.aenet.org/bohol/bountboh.htm Bountiful Bohol] www.aenet.org Konsultita la 15an de novembro, 2006.</ref>


== Historio ==
== Historio ==
La 16an de marto la loka tribestro '''Datu Sikatura''' kun la hispana [[konkistadoro]] '''Miguel Lopez de Legazpi''' faris la packontrakton, tion memorigas la ĉiujara Festivalo Sandugo (vidu la apudajn fotojn).
==Geografio==
[[File:Loboc river.png|thumbnail|Rivero Lobok en [[Boholo]], [[Filipinoj]].]]


== Infrastrukturo ==
== Geografio ==
[[Dosiero:Loboc river.png|eta|dekstra|Rivero Lobok en Boholo, [[Filipinoj]].]]
==Ekonomio==


== Infrastrukturo ==
== Ekonomio ==
== Notoj ==
== Notoj ==
{{Referencoj}}
<references/>


== Bildaro ==
== Bildaro ==
<!-- ADD ADDITIONAL PICTURES ONLY TO COMMONS CATEGORY:BOHOL, as per [[WP:IG]] -->
<!-- ADD ADDITIONAL PICTURES ONLY TO COMMONS CATEGORY:BOHOL, as per [[WP:IG]] -->
<center><gallery perrow=4>
<gallery perrow=4>
Dosiero:Tarsius Syrichta-GG.jpg|eta|La [[endemio|endemiaj]] [[Filipina karlito|Filipinaj karlitoj]] grimpantaj
Dosiero:Chocolate Hills.jpg|eta|250px|maldekstre| [[Ĉokolado-montetoj]] en Carmen, Bohol
Dosiero:Acerodon jubatus by Gregg Yan.jpg|eta|maldekstre|La [[endemio|endemia]] fruktomanĝanta [[kiroptero]], specio de '''acerodono'''
Dosiero:Tagbilaranchurch01.jpg|eta|dekstra|La katedralo de Sankta Jozefo en '''Tagbilaran''' (la ĉefurbo de [[Bohol]])
Dosiero:Sandugo Reenactment.jpg|eta|250px|maldekstra|La rekonstruo de la packontrakto inter la tribestro '''Datu Sikatuna''' kaj [[konkistadoro]] '''Miguel Lopez de Legazpi''' dum la Sandugo Festivalo en '''Tagbilaran'''
Dosiero:Sandugo Streetdancing.jpg|eta|250px|maldekstra|La straj dancoj dum la Sandugo festivalo en '''Tagbilaran'''
File:Alona Beach, Bohol.jpg|Alona strando
File:Alona Beach, Bohol.jpg|Alona strando
File:Chocolate Hills Bohol.JPG|Bohola interno
File:Bohol Hills, Chocolate Hills, Sunset, Philippines.jpg|Bohola interno
File:Forest road in Bohol 2, Philippines.jpg|Mahagona arbaro en [[Bohol]]
File:Loboc river.png|Loboka rivero
File:Mahogany man made forest, Bohol.png|Mahagona arbaro en Boholo
File:Baclayon church, Bohol.png|Baklajona preĝejo
File:Baclayon church, Bohol.png|Baklajona preĝejo
File:Bohol Capitol.jpg|La domo en ĉefurbo de [[Bohol]]
File:Rain in the Philippines.jpg|La tropika pluvo sur [[Bohol]]
File:Panglao watchtower, Bohol.png|Panglaoa gvatoturo
File:Panglao watchtower, Bohol.png|Panglaoa gvatoturo
File:Boholano delicacy Kalamay.png|Kalamaja kuirarto
File:Tarsier Hugs Mossy Branch.jpg|Karlito
</gallery>
File:Boholano delicacy Kalamay.png|Kalamaja kuirarto

</gallery></center>
== [[Batalo de Maktano]] ==
[[Dosiero:Magellans death.jpg|eta|200px|dekstra|La morto de '''Magelano''' sur la insulo '''Mactan''' ('''Maktano''') dum la [[Batalo de Maktano]]]]
[[Dosiero:Ph locator cebu mactan.png|eta|200px|maldekstra| La loko de la insulo '''Mactan''' ('''Maktano''') najbare de [[Cebuo]], [[Filipinoj]].]]

La '''Batalo de Maktano''' (en [[cebua]] ''Gubat sa Mactan''; en [[filipina]] ''Labanan sa Mactan''; en [[hispana]]: ''Batalla de Mactán'') okazis en [[Filipinoj]] la [[27an de aprilo]] [[1521]], antaŭ la hispana [[Koloniismo|koloniigo]]. La militistoj de Lapu-Lapu, nome indiĝena estro de la insulo '''Mactan''' ('''Maktano'''), venkis super la hispanaj fortoj estritaj de la komandanto [[Ferdinando Magelano]], kiu estis mortigita dum la batalo.


== Bibliografio ==
== Bibliografio ==
* Tirol, Jes Belarmino, [http://www.boholchronicle.com/2011/jan/9/opinion1.htm "TOPONYMS OF BOHOL AND ITS TOWNS Part 1."], ''The Bohol Chronicle'' newspaper, 9a de januaro, 2011
* Tirol, Jes Belarmino, [http://www.boholchronicle.com/2011/jan/9/opinion1.htm "TOPONYMS OF BOHOL AND ITS TOWNS Part 1."] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110115210354/http://www.boholchronicle.com/2011/jan/9/opinion1.htm |date=2011-01-15 }}, ''The Bohol Chronicle'' newspaper, 9a de januaro, 2011


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
<!--{{Commons category}}-->
<!--{{Commons category}}-->
* [http://www.bohol.gov.ph Official Retejo de la Provinca Registaro de Boholo]
* [http://www.bohol.gov.ph Official Retejo de la Provinca Registaro de Boholo]
* [http://www.ppdobohol.lgu.ph/ Provincial Planning and Development Office of Bohol]
* [http://www.ppdobohol.lgu.ph/ Provincial Planning and Development Office of Bohol] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20170824191139/http://www.ppdobohol.lgu.ph/ |date=2017-08-24 }}
* [http://www.census.gov.ph/data/census2007/index.html 2007 Census of Population]
* [http://www.census.gov.ph/data/census2007/index.html 2007 Census of Population] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20081120024509/http://www.census.gov.ph/data/census2007/index.html |date=2008-11-20 }}
* [http://www.census.gov.ph/census2000/index.html Official Census (2000)]
* [http://www.census.gov.ph/census2000/index.html Official Census (2000)] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20100130095048/http://www.census.gov.ph/census2000/index.html |date=2010-01-30 }}
* [http://www.census.gov.ph/data/pressrelease/2002/pr02135tx.html Bohol Census Report]
* [http://www.census.gov.ph/data/pressrelease/2002/pr02135tx.html Bohol Census Report]

{{Bibliotekoj}}


[[Kategorio:Provincoj de la Filipinoj]]
[[Kategorio:Provincoj de la Filipinoj]]

Nuna versio ekde 03:22, 14 maj. 2024

Boholo
Provinco
Flago
provinco de la Filipinoj [+]

LandoFilipinoj

ĈefurboTagbilaran
- koordinatoj10° N, 124° O (mapo)9.8833333333333124.21666666667Koordinatoj: 10° N, 124° O (mapo)
Akvokolektejo4 820,95 km² (482 095 ha) [+]
Areo4 820,95 km² (482 095 ha) [+]

Loĝantaro1 394 329 [+] (1-a de majo 2020)
Denseco289,22 loĝ./km² [+] [+]

GuberniestroErico Aristotle Aumentado
(ekde 30-a de junio 2022)

Poŝtkodo6300–6346 [+]
ISO 3166-2PH-BOH

Boholo (Tero)
Boholo (Tero)

Boholo (Tero)
Boholo (Tero)
DEC

Map
Boholo

Vikimedia Komunejo:  Bohol (province) [+]
En TTT: Oficiala retejo [+]
vdr

Bohol, aŭ en Esperanto Boholo, estas insula provinco de Filipinoj situantaj en la Centraj Bisajoj nome regiono konsistanta je la insulo Boholo kaj 75 pli malgrandaj ĉirkaŭaj insuloj.[1] Ties ĉefurbo estas Tagbilaran. Kun areo de 4,117.26 km² kaj marbordo 261 km longa, Bohol estas la deka plej granda insulo de Filipinoj.[2] Okcidente de Boholo estas Cebuo, nordoriente estas la insulo Lejteo kaj sude, tra la Bohola Maro estas Mindanao.

La provinco estas populara turista allogo pro siaj strandoj kaj turismejoj.[3] La Ĉokolado-montetoj (vidu la apudan foton), multnombraj amasoj de kalkoŝtona formiĝo, estas la plej populara allogo. La insulo Panglao, sudokcidente de Tagbilaran City, famas pro sia lokoj por subnaĝado kaj kutime estas listata kiel unu el plej famaj dek subnaĝejoj en la mondo. La Filipina karlito, konsiderata la dua plej malgranda primato en la mondo, estas indiĝena de tiu insulo (vidu la supran foton).

Boholanoj aludas sian hejminsulon kiel "Respubliko Bohol" kun kaj konvinko kaj fiero.[4] Mallarĝas markolo separas la insulojn Cebuo kaj Boholo kaj ambaŭ kunhavas komunan lingvon, sed Boholanoj pluhavas konscian distingon el la Cebuanoj. La klimato de Bohol estas ĝenerale seka, kun maksimuma pluvokvanto inter junio kaj oktobro. La interno estas pli freŝa ol la marbordo.

Tiu insulo estas hejmprovinco de Carlos P. Garcia, oka Prezidento de Filipinoj (1957–1961) kiu naskiĝis en Talibon, Boholo.[5]

La 16an de marto la loka tribestro Datu Sikatura kun la hispana konkistadoro Miguel Lopez de Legazpi faris la packontrakton, tion memorigas la ĉiujara Festivalo Sandugo (vidu la apudajn fotojn).

Geografio

[redakti | redakti fonton]
Rivero Lobok en Boholo, Filipinoj.

Infrastrukturo

[redakti | redakti fonton]
  1. Bohol Island Philippines. bohol-philippines.com. Alirita 2009-02-20.
  2. The Island-Province of Bohol Arkivigite je 2006-12-06 per la retarkivo Wayback Machine www. bohol.gov.ph Konsultita la 15an de novembro 2006.
  3. Socio-economic Profile Arkivigite je 2015-11-19 per la retarkivo Wayback Machine www.bohol.gov.ph
  4. Press Release (2002-09-10). Bohol: Growth rate made a sudden leap to TO 2.95 percent. Philippines National Statistics Office. Alirita 2009-06-11.
  5. Bountiful Bohol Arkivigite je 2017-03-12 per la retarkivo Wayback Machine www.aenet.org Konsultita la 15an de novembro, 2006.
La morto de Magelano sur la insulo Mactan (Maktano) dum la Batalo de Maktano
La loko de la insulo Mactan (Maktano) najbare de Cebuo, Filipinoj.

La Batalo de Maktano (en cebua Gubat sa Mactan; en filipina Labanan sa Mactan; en hispana: Batalla de Mactán) okazis en Filipinoj la 27an de aprilo 1521, antaŭ la hispana koloniigo. La militistoj de Lapu-Lapu, nome indiĝena estro de la insulo Mactan (Maktano), venkis super la hispanaj fortoj estritaj de la komandanto Ferdinando Magelano, kiu estis mortigita dum la batalo.

Bibliografio

[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]