Newtownards

Newtownards Baile Nua na hArda Newtonairds Baile Nua na hArda
herria
Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Erresuma Batua
Herrialdea Lurraldea Lurralde Historikoa Konderria	Erresuma Batua Ipar Irlanda Ulster Downeko konderria
Jatorrizko izena	Baile Nua na hArda
Posta kodea	BT22, BT23
Geografia
Koordenatuak	54°35′28″N 5°40′48″W
Demografia
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	028

Newtownards (irlanderaz: Baile Nua na hArda, Ulsterko eskozieraz Newton edo Newtonairds) Ipar Irlandan kokatzen den Down konderriko hiria da. 2001eko erroldaren arabera 27.821 biztanle zituen. Bertakoek Ards izena ematen diote.

Geografia

Belfastetik mendebaldera dago Bangorren ondoan hain zuzen ere.

Historia

San Finnianek 545 urtean Movilla monasterioa fundatu zuen gaur egungo Newtownardsen lurretan, baina 824ean vikingoek suntsitu zuten. XII mendean Bangorren menpe zegoen baina Ulsterreko Hugh O'Neillek erasotu eta betirako desagertu zen Movilla asentamendua. 1226an anglo-normandiarrek Nove Ville de Blathewyc sortu zuten baina hau ere XV mendearen erdialdera hutsik gelditu zen.

1605ean Hugh Montgomery eskoziarrak eskuratu zituen lur hauek eta 1606an herri berria sortu zuen, Newtown izenekoa, gerora Netownards bihurtuko zena. Eskoziar kolono ugari ekarri zuen eta herria hazi egin zen. 1798ko Irlandako matxinadan Bangorretik zetozen irlandarrak saiatu ziren hiria eskuratzen baina ezin izan zuten lortu.

1850an Belfastetiko trenbidea iritsi zen eta ordutik hona hiriburuaren lo-hiri bihurtuz joan da.

Ondasun nabarmenak

• Scrabo dorrea: Newtownards kontrolatzen duen 30 metrotako dorrea da. 1857an altxatu zuten.
• Somme Heritage Centre: Irlandarrek Lehen Mundu Gerran jokaturiko papera erakusten duen museoa da.
• Mount Stewart: XVIII mendeko jauregia.

Hiritar ezagunak

• Eddie Irvine (1961- ), Formula 1 gidaria

Hiri senidetuak

• Kemi (Finlandia)

Iruditegia

• 
  Scrabo dorrea
• 
  Mount Stewart

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Newtownards