پرش به محتوا

محمدجواد ظریف: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
حذف
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
(۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
{{نیمه حفاظت‌شده}}
{{نیمه حفاظت‌شده}}
{{Infobox Officeholder
{{Infobox Officeholder
| name = محمدجواد ظریف
| name = محمّدجواد ظریف
| image = M Javad Zarif.jpg
| image = Mohammad javad zarif in 2021 (cropped).jpg
| caption = ظریف در سال ۱۳۹۹
| office1 = [[وزیر امور خارجه (ایران)|وزیر امور خارجه]]
| office1 = [[فهرست وزیران امور خارجه ایران|شصت و پنجمین]] [[وزیر امور خارجه (ایران)|وزیر امور خارجه]]
| term_start1 = ۲۴ مرداد ۱۳۹۲
| term_start1 = ۲۴ مرداد ۱۳۹۲
| term_end1 = ۳ شهریور ۱۴۰۰
| term_end1 = ۳ شهریور ۱۴۰۰
خط ۲۳: خط ۲۴:
| death_place =
| death_place =
| party = ''بدون عضویت حزبی''
| party = ''بدون عضویت حزبی''
| spouse = {{Marriage|[[:en: Maryam Imanieh|مریم ایمانیه]]|۱۳۵۸}}
| spouse = {{Marriage|مریم ایمانیه|۱۳۵۸}}
| children = ۲<ref name="شرق">{{یادکرد وب|نشانی = http://www.sharghdaily.com/News/100133/زندگی-خصوصی-آقای-وزیر|عنوان = زندگی خصوصی آقای وزیر|ناشر = خبرگزاری شرق|تاریخ بازدید = |تاریخ = ۲۳ مرداد ۱۳۹۵|archiveurl = https://web.archive.org/web/20160816112104/http://sharghdaily.com/News/100133/زندگی-خصوصی-آقای-وزیر|archivedate = ۱۶ اوت ۲۰۱۶|dead-url = yes}}</ref>
| children = ۲<ref name="شرق">{{یادکرد وب|نشانی = http://www.sharghdaily.com/News/100133/زندگی-خصوصی-آقای-وزیر|عنوان = زندگی خصوصی آقای وزیر|ناشر = خبرگزاری شرق|تاریخ بازدید = |تاریخ = ۲۳ مرداد ۱۳۹۵|archiveurl = https://web.archive.org/web/20160816112104/http://sharghdaily.com/News/100133/زندگی-خصوصی-آقای-وزیر|archivedate = ۱۶ اوت ۲۰۱۶|dead-url = yes}}</ref>
| parents =
| parents =
| cabinet = [[دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران|دولت یازدهم]]{{-}}[[دولت دوازدهم جمهوری اسلامی ایران|دولت دوازدهم]]
| cabinet = [[دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران|دولت یازدهم]]{{-}}[[دولت دوازدهم جمهوری اسلامی ایران|دولت دوازدهم]]
| awards = [[نشان لیاقت و مدیریت (ایران)|نشان لیاقت و مدیریت]] {{کوچک|(درجهٔ ۱)}}{{-}}[[:en:Order of the Condor of the Andes|نشان عقاب آندی]] {{کوچک|([[:en:Grand Cross|صلیب بزرگ]])}}{{-}}[[:en:Order of Friendship (Kazakhstan)|نشان دوستی]]
| awards = [[نشان لیاقت و مدیریت (ایران)|نشان لیاقت و مدیریت]] {{کوچک|(درجهٔ ۱)}}{{-}}[[:en:Order of the Condor of the Andes|نشان عقاب آندی]] {{کوچک|([[:en:Grand Cross|صلیب بزرگ]])}}{{-}}[[:en:Order of Friendship (Kazakhstan)|نشان دوستی]]
| signature = Signature of Mohammad Javad Zarif.svg
| signature = Mohammad Javad Zarif signature.svg
| website =
| website =
| module = {{Infobox scholar
| module = {{Infobox scholar
خط ۴۱: خط ۴۲:
| workplaces = [[دانشگاه تهران]]
| workplaces = [[دانشگاه تهران]]
}}
}}
| caption =
}}
}}
'''محمدجواد ظریف خوانساری''' (زادهٔ ۱۷ دی ۱۳۳۸) [[دیپلمات]] [[ایران]]ی است که در دولت‌های [[دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران|یازدهم]] و [[دولت دوازدهم جمهوری اسلامی ایران|دوازدهم]] سمت [[وزیر امور خارجه (ایران)|وزیر امور خارجه ایران]] را بر عهده داشت.<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=2019-02-26|عنوان=محمدجواد ظریف کیست؟|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran-47367830|ناشر=BBC Farsi|زبان=fa|doi=|تاریخ بازدید=|تاریخ بازبینی=2019-02-26}}</ref> او همچنین از اعضای شورای عالی [[جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران|جمعیت هلال‌احمر]] و دانشیار دانشکده مطالعات جهان [[دانشگاه تهران]] است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.mfa.gov.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=2162 |عنوان=سوابق علمی، تخصصی و اجرایی محمدجواد ظریف |ناشر=وزارت امور خارجه ایران |تاریخ= |تاریخ بازبینی=۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴ |archive-date=19 مه 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160519104453/http://www.mfa.gov.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=2162}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف دانشیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران شد|نشانی=https://www.irna.ir/news/83450389/ظریف-دانشیار-دانشکده-مطالعات-جهان-دانشگاه-تهران-شد|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2019-08-25|بازبینی=2020-07-16|کد زبان=fa|نام خانوادگی=1210}}</ref>
'''محمّدجواد ظریف خوانساری''' (زادهٔ ۱۷ دی ۱۳۳۸) سیاستمدار و دیپلمات ایرانی است که از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ سمت [[وزیر امور خارجه (ایران)|وزیر امور خارجه ایران]] را بر عهده داشت.<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=2019-02-26|عنوان=محمدجواد ظریف کیست؟|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran-47367830|ناشر=BBC Farsi|زبان=fa|doi=|تاریخ بازدید=|تاریخ بازبینی=2019-02-26}}</ref> او همچنین از اعضای شورای عالی [[جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران|جمعیت هلال‌احمر]] و دانشیار دانشکده مطالعات جهان [[دانشگاه تهران]] است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.mfa.gov.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=2162 |عنوان=سوابق علمی، تخصصی و اجرایی محمدجواد ظریف |ناشر=وزارت امور خارجه ایران |تاریخ= |تاریخ بازبینی=۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴ |archive-date=19 مه 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160519104453/http://www.mfa.gov.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=2162}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف دانشیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران شد|نشانی=https://www.irna.ir/news/83450389/ظریف-دانشیار-دانشکده-مطالعات-جهان-دانشگاه-تهران-شد|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2019-08-25|بازبینی=2020-07-16|کد زبان=fa|نام خانوادگی=1210}}</ref>


او دانش‌آموختهٔ کارشناسی ارشد [[روابط بین‌الملل]] از [[دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو|دانشگاه ایالتی سان‌فرانسیسکو]] و همچنین کارشناسی ارشد مطالعات بین‌الملل و دکترای [[حقوق]] و [[روابط بین‌الملل]] از [[دانشگاه دنور]] است.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وبگاه=اقتصاد آنلاین|نشانی=http://www.eghtesadonline.com/مؤلف-3399-محمد-جواد-ظریف|عنوان=محمد جواد ظریف|بازبینی=2018-10-20}}</ref> ظریف فعالیت شغلی خود را از سال ۱۳۵۷ در [[کنسولگری]] ایران در [[سان فرانسیسکو|سانفرانسیسکو]] آغاز کرد. او از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۱ برای مدت ۱۰ سال، معاونت حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه را بر عهده داشت. وی برای مدت ۵ سال، در فاصله سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶ به عنوان [[فهرست نمایندگان دائم ایران در سازمان ملل متحد|سفیر ایران]] در [[سازمان ملل متحد]] فعالیت می‌کرد.
او دانش‌آموختهٔ کارشناسی ارشد [[روابط بین‌الملل]] از [[دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو|دانشگاه ایالتی سان‌فرانسیسکو]] و همچنین کارشناسی ارشد مطالعات بین‌الملل و دکترای [[حقوق]] و [[روابط بین‌الملل]] از [[دانشگاه دنور]] است.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وبگاه=اقتصاد آنلاین|نشانی=http://www.eghtesadonline.com/مؤلف-3399-محمد-جواد-ظریف|عنوان=محمد جواد ظریف|بازبینی=2018-10-20}}</ref> ظریف فعالیت شغلی خود را از سال ۱۳۵۷ در [[کنسولگری]] ایران در [[سان فرانسیسکو|سانفرانسیسکو]] آغاز کرد. او از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۱ برای مدت ۱۰ سال، معاونت حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه را بر عهده داشت. وی در فاصله سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶ به عنوان [[فهرست نمایندگان دائم ایران در سازمان ملل متحد|سفیر ایران]] در [[سازمان ملل متحد]] فعالیت می‌کرد که در نهایت به دلیل اتفاقات سفر سال ۱۳۹۴ رئیس‌جمهور به سازمان ملل از وزارت خارجه اخراج شد.<ref name=":5">{{یادکرد وب|عنوان=دقیقه 9:36 - از بی گفتمانی نامزدها تا توهین ظریف به احمدی‌نژاد در سازمان ملل و برکناری! در گفتگو با کیومرث یزدان پناه|نشانی=https://www.tahririeh.com/news/29910/از-بی-گفتمانی-نامزدها-تا-توهین-ظریف-به-احمدی-نژاد-در-سازمان-ملل|وبگاه=بررسی‌های رسانه ای تحریریه|تاریخ=2024-06-24|بازبینی=2024-06-24|کد زبان=fa}}</ref> او در سال ۱۳۹۲ در [[دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران|دولت یازدهم]] به‌عنوان وزیر امور خارجه ایران انتخاب شد. او مسئول [[تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران]] در [[برنامه جامع اقدام مشترک]] بود. ظریف در ۶ اسفند ۱۳۹۷ از سمت خود استعفا داد، اما دو روز بعد، رئیس‌جمهور [[حسن روحانی]] با استعفای او موافقت نکرد و وی همچنان [[فهرست وزیران امور خارجه ایران|وزیر امور خارجه ایران]] باقی ماند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف در یک پست اینستاگرامی استعفای خود را اعلام کرد|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/06/1956025/ظریف-در-یک-پست-اینستاگرامی-استعفای-خود-را-اعلام-کرد|وبگاه=خبرگزاری تسنیم|بازبینی=2019-02-26|کد زبان=fa|نویسنده=|تاریخ=}}</ref><ref name="mashreghnews1">{{یادکرد وب|عنوان=چه کسی ساعت دیدار رئیس‌جمهور با بشار اسد را به ظریف نگفت؟|محمدجواد ظریف به تازگی به لیست تحریم‌های آمریکا اضافه شد نشانی=|وبگاه=خبرگزاری مشرق|بازبینی=2019-02-27|کد زبان=fa|نویسنده=|تاریخ=1397-12-07|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/news/940091/}}</ref>


[[وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا|وزارت خزانه‌داری آمریکا]] در سال ۲۰۱۹ ظریف را تحریم کرد و اظهار داشت که وی سخنگوی [[علی خامنه‌ای]] است.<ref name=":2"/> او در سال ۱۴۰۱ توسط کانادا نیز تحریم شد.<ref name=":4"/> در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰، [[فایل صوتی محرمانه ظریف|یک فایل صوتی]] از ظریف منتشر شد که حاوی سخنان او در مورد مسائل کشور در زمینهٔ [[سیاست خارجی]] بود. این گفتگو با واکنش‌های بسیاری از سوی رسانه‌ها همراه بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=انتشار فایل صوتی ظریف؛ عمق اختلافات درون حاکمیت از دیپلماسی تا «میدان»|نشانی=https://per.euronews.com/2021/04/26/controversial-audio-file-of-the-minister-of-foreign-affairs-of-iran|وبگاه=یورونیوز|تاریخ=۲۶ آوریل ۲۰۲۱|بازبینی=۲۹ آوریل ۲۰۲۱|کد زبان=fa}}</ref>
ظریف در ۶ اسفند ۱۳۹۷ از سمت خود استعفا داد؛ ولی دو روز بعد، در هشتم اسفند ماه [[حسن روحانی]] با استعفا او موافقت نکرد و وی همچنان [[فهرست وزیران امور خارجه ایران|وزیر امور خارجه ایران]] باقی ماند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف در یک پست اینستاگرامی استعفای خود را اعلام کرد|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/06/1956025/ظریف-در-یک-پست-اینستاگرامی-استعفای-خود-را-اعلام-کرد|وبگاه=خبرگزاری تسنیم|بازبینی=2019-02-26|کد زبان=fa|نویسنده=|تاریخ=}}</ref><ref name="mashreghnews1">{{یادکرد وب|عنوان=چه کسی ساعت دیدار رئیس‌جمهور با بشار اسد را به ظریف نگفت؟|محمدجواد ظریف به تازگی به لیست تحریم‌های آمریکا اضافه شد نشانی=|وبگاه=خبرگزاری مشرق|بازبینی=2019-02-27|کد زبان=fa|نویسنده=|تاریخ=1397-12-07|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/news/940091/}}</ref>


== زندگی ==
روز چهارشنبه۳۱ ژوئیه ۲۰۱۹ [[وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا|وزارت خزانه‌داری آمریکا]]، محمدجواد ظریف را تحریم کرد و اظهار داشت وی سخنگو خامنه‌ای است.<ref name=":2"/> او در ۲۰ مهر ۱۴۰۱ توسط [[کانادا]] نیز تحریم شد.<ref name=":4" />
محمّدجواد ظریف خوانساری<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۶ فوریه ۲۰۱۹|عنوان=محمدجواد ظریف کیست؟|نشانی=http://president.ir/fa/president/cabinet|ناشر=ریاست جمهوری|زبان=fa|doi=|تاریخ بازبینی=۲۸ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> ۱۷ دی ۱۳۳۸ در خانواده‌ای مذهبی، محافظه‌کار و متمول در [[تهران]] به‌دنیا آمد. پدر و پدربزرگش از تجار اصفهان بودند، پدربزرگش از بانیان [[مسجد اعظم قم]] و [[مرکز اسلامی هامبورگ|مسجد هامبورگ]] و پدرش عباسعلی ظریف خوانساری از شعرای اصفهان، فردی خیر و به گاوصندوق علما معروف بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=بعضی دوستان به آمریکا «گرا» می‌دهند که با ما بهتر می‌توانید کار کنید|نشانی=https://www.irna.ir/news/84128933/بعضی-دوستان-به-امریکا-گرا-می-دهند-که-با-ما-بهتر-می-توانید-کار|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2020-11-29|بازبینی=2020-12-11|کد زبان=fa|نام خانوادگی=883}}</ref><ref name=":1"/> مادرش عفت کاشانی‌پور نیز فرزند یکی از بازرگانان [[کاشان]]ی مستقر در تهران بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=محمدجواد ظریف، از انقلابی تا دیپلمات|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran/2013/11/131112_zarif_safir_review|وبگاه=BBC News فارسی|بازبینی=2019-02-26|کد زبان=fa|نام=آرش|نام خانوادگی=عزیزی|نویسنده=|تاریخ=}}</ref> خانواده ظریف ابتدا در محله ملک اصفهان ساکن بودند و سپس به تهران نقل مکان کردند.<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=مراسم ترحیم مادر دکتر ظریف در اصفهان برگزار شد|نشانی=https://www.isna.ir/news/92101106028/مراسم-ترحیم-مادر-دکتر-ظریف-در-اصفهان-برگزار-شد|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2014-01-01|بازبینی=2020-12-11|کد زبان=fa}}</ref> او تحصیلات مقدماتی را از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۵ در [[مدرسه علوی|دبستان و دبیرستان علوی]] تهران انجام داد.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|کد زبان=fa-IR|نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/184251/ناشنیده‌هایی-از-زندگی-ظریف-در-روز-تولدش|عنوان=ناشنیده‌هایی از زندگی «ظریف» در روز تولدش|بازبینی=2017-05-23|نویسنده=|تاریخ=|وبگاه=پایگاه خبری تحلیلی انتخاب}}</ref>

در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰، [[فایل صوتی محرمانه ظریف|یک فایل صوتی]] از ظریف منتشر شد که حاوی سخنان ظریف در مورد مسائل کشور در زمینهٔ [[سیاست خارجی]] بود. این گفتگو با واکنش‌های بسیاری از سوی رسانه‌ها همراه بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=انتشار فایل صوتی ظریف؛ عمق اختلافات درون حاکمیت از دیپلماسی تا «میدان»|نشانی=https://per.euronews.com/2021/04/26/controversial-audio-file-of-the-minister-of-foreign-affairs-of-iran|وبگاه=یورونیوز|تاریخ=۲۶ آوریل ۲۰۲۱|بازبینی=۲۹ آوریل ۲۰۲۱|کد زبان=fa}}</ref>

== زندگی‌نامه ==
محمدجواد ظریف خوانساری<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۶ فوریه ۲۰۱۹|عنوان=محمدجواد ظریف کیست؟|نشانی=http://president.ir/fa/president/cabinet|ناشر=ریاست جمهوری|زبان=fa|doi=|تاریخ بازبینی=۲۸ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> ۱۷ دی ۱۳۳۸ در خانواده‌ای مذهبی، محافظه‌کار و متمول در [[تهران]] به‌دنیا آمد. پدر و پدربزرگش از تجار اصفهان بودند، پدربزرگش از بانیان [[مسجد اعظم قم]] و [[مرکز اسلامی هامبورگ|مسجد هامبورگ]] و پدرش عباسعلی ظریف خوانساری از شعرای اصفهان، فردی خیر و به گاوصندوق علما معروف بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=بعضی دوستان به آمریکا «گرا» می‌دهند که با ما بهتر می‌توانید کار کنید|نشانی=https://www.irna.ir/news/84128933/بعضی-دوستان-به-امریکا-گرا-می-دهند-که-با-ما-بهتر-می-توانید-کار|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2020-11-29|بازبینی=2020-12-11|کد زبان=fa|نام خانوادگی=883}}</ref><ref name=":1"/> مادرش عفت کاشانی‌پور نیز فرزند یکی از بازرگانان [[کاشان]]ی مستقر در تهران بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=محمدجواد ظریف، از انقلابی تا دیپلمات|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran/2013/11/131112_zarif_safir_review|وبگاه=BBC News فارسی|بازبینی=2019-02-26|کد زبان=fa|نام=آرش|نام خانوادگی=عزیزی|نویسنده=|تاریخ=}}</ref> خانواده ظریف ابتدا در محله ملک اصفهان ساکن بودند و سپس به تهران نقل مکان کردند.<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=مراسم ترحیم مادر دکتر ظریف در اصفهان برگزار شد|نشانی=https://www.isna.ir/news/92101106028/مراسم-ترحیم-مادر-دکتر-ظریف-در-اصفهان-برگزار-شد|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2014-01-01|بازبینی=2020-12-11|کد زبان=fa}}</ref> او تحصیلات مقدماتی را از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۵ در [[مدرسه علوی|دبستان و دبیرستان علوی]] تهران انجام داد.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|کد زبان=fa-IR|نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/184251/ناشنیده‌هایی-از-زندگی-ظریف-در-روز-تولدش|عنوان=ناشنیده‌هایی از زندگی «ظریف» در روز تولدش|بازبینی=2017-05-23|نویسنده=|تاریخ=|وبگاه=پایگاه خبری تحلیلی انتخاب}}</ref>


ظریف در سال ۱۳۵۵ با [[ویزای اف|ویزای دانشجویی]] به [[ایالات متحده آمریکا]] رفت و از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۶ دیپلم خود را از [[مدرسه درو|کالج درو]]، در [[سان فرانسیسکو|سانفرانسیسکو]] گذراند و به ترتیب در سال‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۶۱ مدرک [[کارشناسی]] و [[کارشناسی ارشد]] [[روابط بین‌الملل]] را از [[دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو|دانشگاه ایالتی سان‌فرانسیسکو]] دریافت نمود، سپس به [[کلرادو|ایالت کلرادو]] نقل مکان کرد و در سال ۱۳۶۳ مدرک کارشناسی ارشد مطالعات بین‌الملل را از دانشکده مطالعات بین‌الملل جوزف کوربل، [[دانشگاه دنور]] اخذ نمود و پس از آن تحصیلات خود را در مقطع [[دکترا]] ادامه داد.
ظریف در سال ۱۳۵۵ با [[ویزای اف|ویزای دانشجویی]] به [[ایالات متحده آمریکا]] رفت و از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۶ دیپلم خود را از [[مدرسه درو|کالج درو]]، در [[سان فرانسیسکو|سانفرانسیسکو]] گذراند و به ترتیب در سال‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۶۱ مدرک [[کارشناسی]] و [[کارشناسی ارشد]] [[روابط بین‌الملل]] را از [[دانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو|دانشگاه ایالتی سان‌فرانسیسکو]] دریافت نمود، سپس به [[کلرادو|ایالت کلرادو]] نقل مکان کرد و در سال ۱۳۶۳ مدرک کارشناسی ارشد مطالعات بین‌الملل را از دانشکده مطالعات بین‌الملل جوزف کوربل، [[دانشگاه دنور]] اخذ نمود و پس از آن تحصیلات خود را در مقطع [[دکترا]] ادامه داد.
خط ۸۹: خط ۸۵:


== ارتباط با جامعه آمریکا ==
== ارتباط با جامعه آمریکا ==
ظریف به اقتضای حضور و همچنین فعالیت دیپلماتیک طولانی مدت در آمریکا، ارتباط گسترده‌ای با جامعه آمریکا و محافل سیاسی و علمی این کشور داشته‌است. روزنامه [[اینترنشنال نیویورک تایمز|هرالد تریبیون]]، در مقاله‌ای به قلم «وارن هوگ»، به حضور گسترده محمد جواد ظریف در مجامع عمومی آمریکا اشاره می‌کند:
ظریف به اقتضای حضور و همچنین فعالیت دیپلماتیک طولانی مدت در آمریکا، ارتباط گسترده‌ای با جامعه آمریکا و محافل سیاسی و علمی این کشور داشته است. روزنامه [[اینترنشنال نیویورک تایمز|هرالد تریبیون]]، در مقاله‌ای به قلم «وارن هوگ»، به حضور گسترده محمد جواد ظریف در مجامع عمومی آمریکا اشاره می‌کند:
{{نقل قول|محمد جواد ظریف به اندازه‌ای در دانشگاه‌ها، محافل عمومی سیاسی و اجتماعی حضور پیدا می‌کند که لیزا اندرسون، رئیس دانشکده امور بین‌الملل دانشگاه کلمبیا از وی پرسیده‌است که آیا قصد شرکت در رقابت‌های انتخاباتی آمریکا را دارد؟<ref name=ToolAutoGenRef3>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.tabnak.ir/fa/news/336260/چرا-به-دیپلمات-مورد-اعتماد-رهبر-انقلاب-حمله-می-کنند |عنوان=چرا به دیپلمات مورد اعتماد رهبر انقلاب حمله می‌کنند؟ | ناشر =[[خبرگزاری تابناک]] |تاریخ = ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ |تاریخ بازبینی= ۱۳ مرداد ۱۳۹۲}}</ref>}}
{{نقل قول|محمد جواد ظریف به اندازه‌ای در دانشگاه‌ها، محافل عمومی سیاسی و اجتماعی حضور پیدا می‌کند که لیزا اندرسون، رئیس دانشکده امور بین‌الملل دانشگاه کلمبیا از وی پرسیده است که آیا قصد شرکت در رقابت‌های انتخاباتی آمریکا را دارد؟<ref name=ToolAutoGenRef3>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.tabnak.ir/fa/news/336260/چرا-به-دیپلمات-مورد-اعتماد-رهبر-انقلاب-حمله-می-کنند |عنوان=چرا به دیپلمات مورد اعتماد رهبر انقلاب حمله می‌کنند؟ | ناشر =[[خبرگزاری تابناک]] |تاریخ = ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ |تاریخ بازبینی= ۱۳ مرداد ۱۳۹۲}}</ref>}}


ظریف در کتاب خاطراتش که به نام «آقای سفیر» منتشر شده‌است، دربارهٔ انتخاب او برای سمت نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل می‌گوید:
ظریف در کتاب خاطراتش که به نام «آقای سفیر» منتشر شده است، دربارهٔ انتخاب او برای سمت نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل می‌گوید:
{{نقل قول|فکر می‌کنم در بهمن ماه سال ۱۳۸۰ بین من و آقای دکتر خرازی برای رفتن به نیویورک توافق صورت گرفت. ظاهراً آقای دکتر خرازی نیز همان موقع موضوع اعزام من را به رهبری هم گفته بودند. بعدها رهبری به من فرمودند که همان روز من به آقای حجازی گفتم که بهترین گزینه برای نیویورک شما هستید؛ اما بگذارید روند معمول وزارت خارجه طی شود. وقتی که رسماً به ما معرفی شدید، شما هم رسماً موافقت کنید… همچنین نکاتی را که برای مأموریت لازم بود یادآوری کردند. از جمله نکته‌ای را فرمودند که من در همه کلاسهایم برای دانشجویان گفته‌ام. به من فرمودند حتی اگر در موردی یقین داری که دیدگاهت ۱۸۰ درجه با من مخالف است، وظیفه داری دیدگاهت را بگویی. حتی ایشان مطرح کردند که این یک وظیفه شرعی است. بحمدلله من نیز همیشه این کار را انجام دادم.<ref name=ToolAutoGenRef3/>}}
{{نقل قول|فکر می‌کنم در بهمن ماه سال ۱۳۸۰ بین من و آقای دکتر خرازی برای رفتن به نیویورک توافق صورت گرفت. ظاهراً آقای دکتر خرازی نیز همان موقع موضوع اعزام من را به رهبری هم گفته بودند. بعدها رهبری به من فرمودند که همان روز من به آقای حجازی گفتم که بهترین گزینه برای نیویورک شما هستید؛ اما بگذارید روند معمول وزارت خارجه طی شود. وقتی که رسماً به ما معرفی شدید، شما هم رسماً موافقت کنید… همچنین نکاتی را که برای مأموریت لازم بود یادآوری کردند. از جمله نکته‌ای را فرمودند که من در همه کلاسهایم برای دانشجویان گفته‌ام. به من فرمودند حتی اگر در موردی یقین داری که دیدگاهت ۱۸۰ درجه با من مخالف است، وظیفه داری دیدگاهت را بگویی. حتی ایشان مطرح کردند که این یک وظیفه شرعی است. بحمدلله من نیز همیشه این کار را انجام دادم.<ref name=ToolAutoGenRef3/>}}


خط ۱۰۴: خط ۱۰۰:


=== دولت یازدهم ===
=== دولت یازدهم ===
پس از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس [[دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران|دولت یازدهم]]، وی ظریف را برای تصدی سمت [[وزارت امور خارجه ایران|وزیر امور خارجه]] در دولتش به [[مجلس شورای اسلامی]] معرفی کرد. [[حسن قشقاوی]]، معاون کنسولی وقت وزارت امور خارجه، از این انتخاب استقبال و عنوان کرد که کشورهایی که به دنبال گفتگو با ایران هستند، از این انتخاب استقبال کرده‌اند. وی به عملکرد [[هنری کیسینجر]]، مشاور اسبق امنیت ملی ایالات متحده آمریکا اشاره کرد که یک نسخه از کتاب [[دیپلماسی]] که توسط شخص وی تألیف گردیده را به ظریف هدیه داده‌است و در صفحه نخست آن نوشته‌است:<ref>[http://khabaronline.ir/detail/307280/Politics/government قشقاوی: تعبیر کیسینجر از ظریف، رساترین تعبیر درباره اوست] ''خبرآنلاین''</ref> «تقدیم به دشمن قابل احترام، ظریف»
پس از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس [[دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران|دولت یازدهم]]، وی ظریف را برای تصدی سمت [[وزارت امور خارجه ایران|وزیر امور خارجه]] در دولتش به [[مجلس شورای اسلامی]] معرفی کرد. [[حسن قشقاوی]]، معاون کنسولی وقت وزارت امور خارجه، از این انتخاب استقبال و عنوان کرد که کشورهایی که به دنبال گفتگو با ایران هستند، از این انتخاب استقبال کرده‌اند. وی به عملکرد [[هنری کیسینجر]]، مشاور اسبق امنیت ملی ایالات متحده آمریکا اشاره کرد که یک نسخه از کتاب [[دیپلماسی]] که توسط شخص وی تألیف گردیده را به ظریف هدیه داده است و در صفحه نخست آن نوشته است:<ref>[http://khabaronline.ir/detail/307280/Politics/government قشقاوی: تعبیر کیسینجر از ظریف، رساترین تعبیر درباره اوست] ''خبرآنلاین''</ref> «تقدیم به دشمن قابل احترام، ظریف»


ظریف با حضور در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در روز ۱۴ مرداد (روز بعد از [[مراسم تحلیف یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری در ایران|مراسم تحلیف]]) به تشریح برنامه‌های خود و پاسخ به سؤالات نمایندگان کمیسیون مربوطِ پرداخت. وی در پاسخ به نمایندگان مجلس اظهار داشت:<ref>[http://isna.ir/fa/news/92051408241/ظریف-در-مجلس-هرگز-گرین-کارت-نداشتم-اصول ظریف در مجلس: هرگز گرین کارت نداشتم/ اصول سیاست خارجی غیرقابل تغییر است] ''[[ایسنا]]''</ref>
ظریف با حضور در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در روز ۱۴ مرداد (روز بعد از [[مراسم تحلیف یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری در ایران|مراسم تحلیف]]) به تشریح برنامه‌های خود و پاسخ به سؤالات نمایندگان کمیسیون مربوطِ پرداخت. وی در پاسخ به نمایندگان مجلس اظهار داشت:<ref>[http://isna.ir/fa/news/92051408241/ظریف-در-مجلس-هرگز-گرین-کارت-نداشتم-اصول ظریف در مجلس: هرگز گرین کارت نداشتم/ اصول سیاست خارجی غیرقابل تغییر است] ''[[ایسنا]]''</ref>
{{نقل قول|بنده هرگز [[گرین کارت]] نداشته‌ام، در حالی که ۱۰ سال است که شرایط دریافت آن را داشته‌ام. فرزندانم در حالی در ایران زندگی می‌کنند که می‌توانستند در ایران نباشند. من هم پس از رجعت به ایران هرگز به آمریکا سفر نداشته‌ام، در حالی که از سه دانشگاه معتبر آمریکا برای استادی دعوتنامه داشتم. در تمام مراحل کاری‌ام نظرات [[رهبر ایران|مقام معظم رهبری]] را عملیاتی کردم، حتی اگر نظرم مخالف با نظر آقا بوده‌است. ما یک پیام جهانی و یک الگوی جهانی برای ملت‌ها داریم و آمریکا از این پیام و الگو می‌ترسد. ما باید زبان بین‌المللی را بدانیم و هدف خود را با کمترین هزینه و بیشترین منافع دنبال کنیم. خودباوری و توانمندی جمهوری اسلامی قادر به برداشتن موانع از سر راه سیاست خارجی است و ضرورت آن، فهم مشترک و هم‌افزایی در حوزه اجراست.}}
{{نقل قول|بنده هرگز [[گرین کارت]] نداشته‌ام، در حالی که ۱۰ سال است که شرایط دریافت آن را داشته‌ام. فرزندانم در حالی در ایران زندگی می‌کنند که می‌توانستند در ایران نباشند. من هم پس از رجعت به ایران هرگز به آمریکا سفر نداشته‌ام، در حالی که از سه دانشگاه معتبر آمریکا برای استادی دعوتنامه داشتم. در تمام مراحل کاری‌ام نظرات [[رهبر ایران|مقام معظم رهبری]] را عملیاتی کردم، حتی اگر نظرم مخالف با نظر آقا بوده است. ما یک پیام جهانی و یک الگوی جهانی برای ملت‌ها داریم و آمریکا از این پیام و الگو می‌ترسد. ما باید زبان بین‌المللی را بدانیم و هدف خود را با کمترین هزینه و بیشترین منافع دنبال کنیم. خودباوری و توانمندی جمهوری اسلامی قادر به برداشتن موانع از سر راه سیاست خارجی است و ضرورت آن، فهم مشترک و هم‌افزایی در حوزه اجراست.}}
[[پرونده:John Kerry Speaks With Hossein Fereydoun and Javad Zarif before Press conference in Vienna (19663913956) cropped.jpg|بندانگشتی|وزیر امور‌خارجه آمریکا، [[جان کری]] در حال صحبت با برادر و مشاور حسن روحانی، [[حسین فریدون]] و وزیر امورخارجه ایران، جواد ظریف پیش از کنفرانس خبری وین]]
[[پرونده:John Kerry Speaks With Hossein Fereydoun and Javad Zarif before Press conference in Vienna (19663913956) cropped.jpg|بندانگشتی|وزیر امورخارجه آمریکا، [[جان کری]] در حال صحبت با برادر و مشاور حسن روحانی، [[حسین فریدون]] و وزیر امورخارجه ایران، جواد ظریف پیش از کنفرانس خبری وین]]
همزمان با روز سوم [[رأی اعتماد به هیئت وزیران حسن روحانی|بررسی کابینه دولت یازدهم]]، [[علی‌اکبر ولایتی]]، مشاور [[رهبر ایران]] در امور بین‌الملل، ظریف را گزینهٔ مناسب جهت تصدی پست وزارت امور خارجه معرفی کرد و مدیریت و کارآمدی‌اش را در زمان همکاری مستقیم با خود را مورد تحسین قرار داد.<ref>[http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1919874/حمایت+ولایتی+از+محمد+جواد+ظریف.html حمایت ولایتی از محمد جواد ظریف] ''دیپلماسی ایرانی''</ref> وی در نهایت توانست با کسب ۲۳۲ رأی از ۲۸۱ رأی ماخوذه (۸۲٫۵ درصد) تصدی وزارت امور خارجه دولت یازدهم را به‌دست بیاورد. ساعاتی پس از این انتخاب، [[گیدو وستروله]]،<ref>[http://fararu.com/fa/news/159451/دعوت-وزیر-خارجه-آلمان-از-ظریف دعوت وزیر خارجه آلمان از ظریف] ''خبرگزاری فرارو''</ref> وزیر امور خارجه آلمان و [[احمد داووداغلو|احمد داوداغلو]]،<ref>[http://www.fardanews.com/fa/news/280603/دعوت-اوغلو-از-ظریف-برای-نشست-3-جانبه دعوت اوغلو از ظریف برای نشست ۳ جانبه] ''خبرگزاری فردا''</ref> وزیر امور خارجه ترکیه، در پیام‌های تلفنی جداگانه، تصدی پست وزارت امور خارجه را به وی تبریک گفتند و از وی درخواست کردند در آینده نزدیک به کشورهای متبوعشان سفر نماید.
همزمان با روز سوم [[رأی اعتماد به هیئت وزیران حسن روحانی|بررسی کابینه دولت یازدهم]]، [[علی‌اکبر ولایتی]]، مشاور [[رهبر ایران]] در امور بین‌الملل، ظریف را گزینهٔ مناسب جهت تصدی پست وزارت امور خارجه معرفی کرد و مدیریت و کارآمدی‌اش را در زمان همکاری مستقیم با خود را مورد تحسین قرار داد.<ref>[http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1919874/حمایت+ولایتی+از+محمد+جواد+ظریف.html حمایت ولایتی از محمد جواد ظریف] ''دیپلماسی ایرانی''</ref> وی در نهایت توانست با کسب ۲۳۲ رأی از ۲۸۱ رأی ماخوذه (۸۲٫۵ درصد) تصدی وزارت امور خارجه دولت یازدهم را به‌دست بیاورد. ساعاتی پس از این انتخاب، [[گیدو وستروله]]،<ref>[http://fararu.com/fa/news/159451/دعوت-وزیر-خارجه-آلمان-از-ظریف دعوت وزیر خارجه آلمان از ظریف] ''خبرگزاری فرارو''</ref> وزیر امور خارجه آلمان و [[احمد داووداغلو|احمد داوداغلو]]،<ref>[http://www.fardanews.com/fa/news/280603/دعوت-اوغلو-از-ظریف-برای-نشست-3-جانبه دعوت اوغلو از ظریف برای نشست ۳ جانبه] ''خبرگزاری فردا''</ref> وزیر امور خارجه ترکیه، در پیام‌های تلفنی جداگانه، تصدی پست وزارت امور خارجه را به وی تبریک گفتند و از وی درخواست کردند در آینده نزدیک به کشورهای متبوعشان سفر نماید.


==== اقدامات پس از انتخاب شدن ====
==== اقدامات پس از انتخاب شدن ====
محمدجواد ظریف، پس از انتخاب شدن برای وزارت امور خارجهٔ ایران، اقداماتی نظیر انتخاب اولین زن سخنگو وزارت امور خارجه، اولین سفیر زن جمهوری اسلامی، بیش از ۵۰ بار دیدار با [[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا|وزیر خارجه آمریکا]] و اولین دیدار و دست دادن با رئیس‌جمهور آن کشور.<ref name="zarif_obama_unga">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran/2015/09/150928_u04_zarif_obama_unga|عنوان='ظریف و اوباما در راهروی سازمان ملل دست دادند'|ناشر=بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ بازدید=|تاریخ=۷ مهر ۱۳۹۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.sharghdaily.com/News/78329/تهدید-به-ترور---را--بعید-می‌دانم|عنوان=تهدید به ترور را بعید می‌دانم|ناشر=شرق|تاریخ بازدید=|تاریخ=۲۰ آبان ۱۳۹۴}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹|bot=InternetArchiveBot}}</ref> ظریف همچنین بیش از سایر وزرای دیگر در تاریخ [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] در [[صحن مجلس]] و در [[کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی|کمیسیون امنیت ملی]] حاضر شده‌است و دربارهٔ مسائل گوناگون به [[نمایندگان مجلس شورای اسلامی|نمایندگان]] پاسخ داده‌است.<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/159951 ظریف: ما ملتی دلاوریم نه دلواپس/ تا وزیر خارجه‌ام نمی‌گذارم پروژه امنیتی‌سازی ایران تحت انکار هولوکاست تحقق یابد/درگیری لفظی بین نمایندگان مجلس بر سر وزیر خارجه] خبرگزاری انتخاب</ref> ظریف در سال ۲۰۱۵ از سوی مؤسسه انگیسک اینسایتس به عنوان ریسک‌پذیرترین سیاستمدار جهان انتخاب شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/81894274/|عنوان=ظریف، ریسک پذیرترین سیاست‌مدار سال 2015|ناشر=ایرنا|تاریخ بازدید=|تاریخ=۵ دی ۱۳۹۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://globalriskinsights.com/2015/12/gri-person-of-the-year-in-political-risk-2015/|عنوان=GRI’s 2015 Person of the Year in Political Risk|ناشر=globalriskinsights|تاریخ بازدید=|تاریخ=24 December 2015}}</ref>
محمدجواد ظریف، پس از انتخاب شدن برای وزارت امور خارجهٔ ایران، اقداماتی نظیر انتخاب اولین زن سخنگو وزارت امور خارجه، اولین سفیر زن جمهوری اسلامی، بیش از ۵۰ بار دیدار با [[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا|وزیر خارجه آمریکا]] و اولین دیدار و دست دادن با رئیس‌جمهور آن کشور.<ref name="zarif_obama_unga">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran/2015/09/150928_u04_zarif_obama_unga|عنوان='ظریف و اوباما در راهروی سازمان ملل دست دادند'|ناشر=بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ بازدید=|تاریخ=۷ مهر ۱۳۹۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.sharghdaily.com/News/78329/تهدید-به-ترور---را--بعید-می‌دانم|عنوان=تهدید به ترور را بعید می‌دانم|ناشر=شرق|تاریخ بازدید=|تاریخ=۲۰ آبان ۱۳۹۴}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹|bot=InternetArchiveBot}}</ref> ظریف همچنین بیش از سایر وزرای دیگر در تاریخ [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] در [[صحن مجلس]] و در [[کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی|کمیسیون امنیت ملی]] حاضر شده است و دربارهٔ مسائل گوناگون به [[نمایندگان مجلس شورای اسلامی|نمایندگان]] پاسخ داده است.<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/159951 ظریف: ما ملتی دلاوریم نه دلواپس/ تا وزیر خارجه‌ام نمی‌گذارم پروژه امنیتی‌سازی ایران تحت انکار هولوکاست تحقق یابد/درگیری لفظی بین نمایندگان مجلس بر سر وزیر خارجه] خبرگزاری انتخاب</ref> ظریف در سال ۲۰۱۵ از سوی مؤسسه انگیسک اینسایتس به عنوان ریسک‌پذیرترین سیاستمدار جهان انتخاب شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/81894274/|عنوان=ظریف، ریسک پذیرترین سیاست‌مدار سال 2015|ناشر=ایرنا|تاریخ بازدید=|تاریخ=۵ دی ۱۳۹۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://globalriskinsights.com/2015/12/gri-person-of-the-year-in-political-risk-2015/|عنوان=GRI’s 2015 Person of the Year in Political Risk|ناشر=globalriskinsights|تاریخ بازدید=|تاریخ=24 December 2015}}</ref>


[[پرونده:Secretary Kerry greets Iranian Foreign Minister Zarif.jpg|200px|بندانگشتی|چپ|ظریف و [[جان کری]]، وزیر امور خارجه آمریکا]]
[[پرونده:Secretary Kerry greets Iranian Foreign Minister Zarif.jpg|200px|بندانگشتی|چپ|ظریف و [[جان کری]]، وزیر امور خارجه آمریکا]]
; نخستین دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی
; نخستین دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی
در ساعات اولیه روز ۵ مهر ۱۳۹۲، ظریف در حاشیه شصت و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد، و با برنامه‌ریزی قبلی در اولین مذاکره ایران و ۱+۵ در دولت یازدهم که در سطح وزرای خارجه برگزار شد، شرکت کرد. در این مذاکره، [[جان کری]]، [[وزیر امور خارجه ایالات متحده]] آمریکا نیز حضور داشته و با ظریف بر سر میز مذاکره نشست. در حاشیه این جلسه ظریف با [[جان کری]] دیدار و گفتگویی دو جانبه داشت. پس از ۳۴ سال این اولین دیدار مقامات عالی ایران و آمریکا در سطح وزرای خارجه بود. پس از پایان این دیدار کری در [[کنفرانس خبری]] خود گفت: «با ظریف ملاقات داشتم، لحن او حقیقتاً متفاوت بود.»<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/130684 پس از 34 سال صورت گرفت؛ ظریف و جان کری در کنار یکدیگر + تصاویر / پایان مذاکرات ایران و 1+5 / وزیر خارجه انگلیس: یک بهبودی بزرگ در لحن و روح" ظریف مشاهده شد/ اشتون: دیدار پرمحتوایی بود، دور بعدی مذاکرات ۲۳ مهر در ژنو] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924001738/http://www.entekhab.ir/fa/news/130684 |date=۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ }} ''انتخاب''</ref><ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/130699 جان کری: با ظریف ملاقات داشتم، لحن او حقیقتاً متفاوت بود/ ظریف: همه تحریم‌ها باید به تدریج برداشته شود] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130929012307/http://www.entekhab.ir/fa/news/130699 |date=۲۹ سپتامبر ۲۰۱۳ }} ''انتخاب''</ref>
در ساعات اولیه روز ۵ مهر ۱۳۹۲، ظریف در حاشیه شصت و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد، و با برنامه‌ریزی قبلی در اولین مذاکره ایران و ۱+۵ در دولت یازدهم که در سطح وزرای خارجه برگزار شد، شرکت کرد. در این مذاکره، [[جان کری]]، [[وزیر امور خارجه ایالات متحده]] آمریکا نیز حضور داشته و با ظریف بر سر میز مذاکره نشست. در حاشیه این جلسه ظریف با [[جان کری]] دیدار و گفتگویی دو جانبه داشت. پس از ۳۴ سال این اولین دیدار مقامات عالی ایران و آمریکا در سطح وزرای خارجه بود. پس از پایان این دیدار کری در [[کنفرانس خبری]] خود گفت: «با ظریف ملاقات داشتم، لحن او حقیقتاً متفاوت بود.»<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/130684 پس از 34 سال صورت گرفت؛ ظریف و جان کری در کنار یکدیگر + تصاویر / پایان مذاکرات ایران و 1+5 / وزیر خارجه انگلیس: یک بهبودی بزرگ در لحن و روح" ظریف مشاهده شد/ اشتون: دیدار پرمحتوایی بود، دور بعدی مذاکرات ۲۳ مهر در ژنو] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924001738/http://www.entekhab.ir/fa/news/130684 |date=۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵}} ''انتخاب''</ref><ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/130699 جان کری: با ظریف ملاقات داشتم، لحن او حقیقتاً متفاوت بود/ ظریف: همه تحریم‌ها باید به تدریج برداشته شود] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130929012307/http://www.entekhab.ir/fa/news/130699 |date=۲۹ سپتامبر ۲۰۱۳}} ''انتخاب''</ref>
; مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای
; مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای
ظریف به عنوان [[تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران|مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران]] در خصوص پرونده [[برنامه اتمی ایران]] از جانب حسن روحانی معرفی شده‌است. اولین حضور وی به عنوان مذاکره‌کننده هسته‌ای در دیدار با نمایندگان [[گروه پنج به علاوه یک]] در [[نیویورک]] و در تاریخ ۴ مهر ۱۳۹۲ (۲۶ سپتامبر ۲۰۱۳) برگزار شد و مرتبه بعدی با [[کاترین اشتون]] در ضیافت شام در سفارت ایران در سوئیس در تاریخ ۲۳ مهر ۱۳۹۲ (۱۵ اکتبر) انجام شد.<ref>[http://isna.ir/fa/news/92072314603/دیدار-و-گفت-وگوی-ظریف-و-اشتون-در-ژنو دیدار و گفتگوی ظریف و اشتون در ژنو] ''ایسنا''</ref> سایر اعضای دیگر تیم مذاکره‌کننده همراه ظریف عبارتند از: [[عباس عراقچی]]، [[مجید تخت روانچی]]، [[حمید بعیدی‌نژاد]] و داوود محمدنیا.<ref>[http://eghtesadonline.com/fa/content/28694/ اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای اعلام شدند] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131021231030/http://eghtesadonline.com/fa/content/28694/ |date=۲۱ اکتبر ۲۰۱۳}} ''اقتصاد آنلاین''</ref>
ظریف به عنوان [[تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران|مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران]] در خصوص پرونده [[برنامه اتمی ایران]] از جانب حسن روحانی معرفی شده است. اولین حضور وی به عنوان مذاکره‌کننده هسته‌ای در دیدار با نمایندگان [[گروه پنج به علاوه یک]] در [[نیویورک]] و در تاریخ ۴ مهر ۱۳۹۲ (۲۶ سپتامبر ۲۰۱۳) برگزار شد و مرتبه بعدی با [[کاترین اشتون]] در ضیافت شام در سفارت ایران در سوئیس در تاریخ ۲۳ مهر ۱۳۹۲ (۱۵ اکتبر) انجام شد.<ref>[http://isna.ir/fa/news/92072314603/دیدار-و-گفت-وگوی-ظریف-و-اشتون-در-ژنو دیدار و گفتگوی ظریف و اشتون در ژنو] ''ایسنا''</ref> سایر اعضای دیگر تیم مذاکره‌کننده همراه ظریف عبارتند از: [[عباس عراقچی]]، [[مجید تخت روانچی]]، [[حمید بعیدی‌نژاد]] و داوود محمدنیا.<ref>[http://eghtesadonline.com/fa/content/28694/ اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای اعلام شدند] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131021231030/http://eghtesadonline.com/fa/content/28694/ |date=۲۱ اکتبر ۲۰۱۳}} ''اقتصاد آنلاین''</ref>
; توافق هسته‌ای ژنو
; توافق هسته‌ای ژنو
اولین موفقیت دیپلماتیک تیم مذاکره‌کننده ایران در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ حاصل شد؛ توافقی که طبق آن ایران و گروه ۵+۱ توافق کردند در مقابل کاهش برخی [[تحریم‌های علیه ایران]]، غنی‌سازی بالای پنج درصدی اورانیوم در ایران متوقف شود. جان کری از این توافق با عنوان «گام نخست در جهت یافتن راه‌حلی جامع» یاد کرده‌است. دقایقی بعد از حصول این توافق اولیه، ظریف با انتشار توییتی در صفحه توییتر خود، خبر حصول این توافق را همگانی کرد.<ref>[http://www.dw.de/توافق-تاریخی-ایران-و-۱۵-در-ژنوbr-برونرفت-از-بنبست-۱۰-ساله-هستهای/a-17248477 توافق تاریخی ایران و ۱+۵ در ژنو؛ برون‌رفت از بن‌بست ۱۰ ساله هسته‌ای] ''دویچه‌وله فارسی''</ref>
اولین موفقیت دیپلماتیک تیم مذاکره‌کننده ایران در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ حاصل شد؛ توافقی که طبق آن ایران و گروه ۵+۱ توافق کردند در مقابل کاهش برخی [[تحریم‌های علیه ایران]]، غنی‌سازی بالای پنج درصدی اورانیوم در ایران متوقف شود. جان کری از این توافق با عنوان «گام نخست در جهت یافتن راه‌حلی جامع» یاد کرده است. دقایقی بعد از حصول این توافق اولیه، ظریف با انتشار توییتی در صفحه توییتر خود، خبر حصول این توافق را همگانی کرد.<ref>[http://www.dw.de/توافق-تاریخی-ایران-و-۱۵-در-ژنوbr-برونرفت-از-بنبست-۱۰-ساله-هستهای/a-17248477 توافق تاریخی ایران و ۱+۵ در ژنو؛ برون‌رفت از بن‌بست ۱۰ ساله هسته‌ای] ''دویچه‌وله فارسی''</ref>


در ۲۴ آذر ۱۳۹۲ ظریف از گفتگوی تلفنی با [[جان کری]] خبر داد. وی گفت تماس تلفنی دو طرف پس از افزوده شدن نام ۱۹ فرد و شرکت به فهرست تحریم‌های پیشین آمریکا علیه ایران (پس از [[توافق ژنو]]) انجام شده‌است. وی همچنین در توضیح این تماس تلفنی گفت که پس از توافق ژنو با شش قدرت جهانی، «این اولین باری نیست که لازم دیده‌ایم که هم در گفتگوهای علنی و هم در گفتگوهای خصوصی شرکت کنیم. من با مقام‌های [[آمریکا]]یی و سایر مقام‌های [[گروه ۱+۵]] و [[کاترین اشتون]] صحبت کرده‌ام.»<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/12/131216_l12_iran_us_zarif_washington_post_jihn_kerry_call_geneva_deal.shtml ظریف از گفتگوی تلفنی با وزیر امور خارجه آمریکا خبر داد] بی‌بی‌سی فارسی</ref>
در ۲۴ آذر ۱۳۹۲ ظریف از گفتگوی تلفنی با [[جان کری]] خبر داد. وی گفت تماس تلفنی دو طرف پس از افزوده شدن نام ۱۹ فرد و شرکت به فهرست تحریم‌های پیشین آمریکا علیه ایران (پس از [[توافق ژنو]]) انجام شده است. وی همچنین در توضیح این تماس تلفنی گفت که پس از توافق ژنو با شش قدرت جهانی، «این اولین باری نیست که لازم دیده‌ایم که هم در گفتگوهای علنی و هم در گفتگوهای خصوصی شرکت کنیم. من با مقام‌های [[آمریکا]]یی و سایر مقام‌های [[گروه ۱+۵]] و [[کاترین اشتون]] صحبت کرده‌ام.»<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/12/131216_l12_iran_us_zarif_washington_post_jihn_kerry_call_geneva_deal.shtml ظریف از گفتگوی تلفنی با وزیر امور خارجه آمریکا خبر داد] بی‌بی‌سی فارسی</ref>


; تفاهم هسته‌ای لوزان
; تفاهم هسته‌ای لوزان
[[پرونده:Negotiations about Iranian Nuclear Program - the Ministers of Foreign Affairs and Other Officials of the P5+1 and Ministers of Foreign Affairs of Iran and EU in Lausanne.jpg|بندانگشتی|چپ|255x255px|از راست به چپ [[جان کری]]، [[فیلیپ هموند]]، دیپلمات روسی، محمدجواد ظریف، [[فدریکا موگرینی]]، [[فرانک والتر اشتاین‌مایر]]، [[لوران فابیوس]] و وانگ یی، پیش از قرائت [[تفاهم هسته‌ای لوزان]]]]
[[پرونده:Negotiations about Iranian Nuclear Program - the Ministers of Foreign Affairs and Other Officials of the P5+1 and Ministers of Foreign Affairs of Iran and EU in Lausanne.jpg|بندانگشتی|چپ|255x255px|از راست به چپ [[جان کری]]، [[فیلیپ هموند]]، دیپلمات روسی، محمدجواد ظریف، [[فدریکا موگرینی]]، [[فرانک والتر اشتاین‌مایر]]، [[لوران فابیوس]] و وانگ یی، پیش از قرائت [[تفاهم هسته‌ای لوزان]]]]
یک و نیم سال پس از انعقاد [[توافق موقت ژنو بر روی برنامه هسته‌ای ایران|توافق هسته‌ای ژنو]]، محمد جواد ظریف به همراه تیم مذاکره‌کننده ایرانی بعد از چند روز مذاکره فشرده در [[لوزان]]، [[سوئیس]]، در ۱۳ فروردین ۱۳۹۴ موفق به دستیابی به مجموع راه حل‌های تفاهم شده، برای رسیدن به برنامه جامع اقدام مشترک، پیرامون [[برنامه هسته‌ای ایران]] شدند. مجموعه متضمن راه حل‌ها در [[تفاهم هسته‌ای لوزان]]، جنبه حقوقی نداشت و صرفاً راهنمای مفهومی تنظیم و نگارش برنامه جامع اقدام مشترک را فراهم نمود.<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/197048 خلاصه‌ای از راه‌حل‌های تفاهم‌شده بین ایران و ۱+۵] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150405083821/http://www.entekhab.ir/fa/news/197048 |date=۵ آوریل ۲۰۱۵ }} انتخاب</ref> وی پس از بازگشت به ایران، در [[فرودگاه بین‌المللی مهرآباد|فرودگاه مهرآباد]]، مورد استقبال جمعی از ایرانیانی قرار گرفت که برای خوشامدگویی از تیم هسته‌ای، در فرودگاه گرد آمده بودند.<ref>[http://www.al-monitor.com/pulse/contents/afp/2015/04/iran-nuclear-diplomacy-politics.html Crowd hails Iranian nuclear negotiators on return to Tehran]{{پیوند مرده|date=February 2019}} ''Al monitor''</ref>
یک و نیم سال پس از انعقاد [[توافق موقت ژنو بر روی برنامه هسته‌ای ایران|توافق هسته‌ای ژنو]]، محمد جواد ظریف به همراه تیم مذاکره‌کننده ایرانی بعد از چند روز مذاکره فشرده در [[لوزان]]، [[سوئیس]]، در ۱۳ فروردین ۱۳۹۴ موفق به دستیابی به مجموع راه حل‌های تفاهم شده، برای رسیدن به برنامه جامع اقدام مشترک، پیرامون [[برنامه هسته‌ای ایران]] شدند. مجموعه متضمن راه حل‌ها در [[تفاهم هسته‌ای لوزان]]، جنبه حقوقی نداشت و صرفاً راهنمای مفهومی تنظیم و نگارش برنامه جامع اقدام مشترک را فراهم نمود.<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/197048 خلاصه‌ای از راه‌حل‌های تفاهم‌شده بین ایران و ۱+۵] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150405083821/http://www.entekhab.ir/fa/news/197048 |date=۵ آوریل ۲۰۱۵}} انتخاب</ref> وی پس از بازگشت به ایران، در [[فرودگاه بین‌المللی مهرآباد|فرودگاه مهرآباد]]، مورد استقبال جمعی از ایرانیانی قرار گرفت که برای خوشامدگویی از تیم هسته‌ای، در فرودگاه گرد آمده بودند.<ref>[http://www.al-monitor.com/pulse/contents/afp/2015/04/iran-nuclear-diplomacy-politics.html Crowd hails Iranian nuclear negotiators on return to Tehran]{{پیوند مرده|date=February 2019}} ''Al monitor''</ref>


[[برجام]] سرانجام پس از ۲۲ ماه مذاکره محمد جواد ظریف به همراه تیم مذاکره‌کننده ایرانی بعد از ۱۷ روز مذاکره فشرده، سه‌شنبه ۱۴ ژوئیه (۲۳ تیرماه ۱۳۹۴) در وین پایتخت اتریش، موفق به دستیابی به یک توافق جامع و نهایی با [[گروه ۱+۵]]، بر سر آینده برنامه هسته‌ای ایران شدند. [[فدریکا موگرینی]]، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ظریف، در یک نشست رسمی در مقابل رسانه‌ها در وین با خواندن بیانیه‌ای به زبان انگلیسی و فارسی اعلام کردند که توافق نهایی در برنامه هسته‌ای ایران به دست آمده‌است.<ref name=":0">{{Cite web|url = http://www.bbc.com/persian/iran/2015/07/150714_l26_iran_nuclear_deal_jcpoa_vienna|title = بی‌بی‌سی فارسی|date = |accessdate = |website = ایران بر سر برنامه هسته‌ای خود با قدرت‌های جهانی به توافق رسید|publisher = بی‌بی‌سی|last = |first =}}</ref>
[[برجام]] سرانجام پس از ۲۲ ماه مذاکره محمد جواد ظریف به همراه تیم مذاکره‌کننده ایرانی بعد از ۱۷ روز مذاکره فشرده، سه‌شنبه ۱۴ ژوئیه (۲۳ تیرماه ۱۳۹۴) در وین پایتخت اتریش، موفق به دستیابی به یک توافق جامع و نهایی با [[گروه ۱+۵]]، بر سر آینده برنامه هسته‌ای ایران شدند. [[فدریکا موگرینی]]، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ظریف، در یک نشست رسمی در مقابل رسانه‌ها در وین با خواندن بیانیه‌ای به زبان انگلیسی و فارسی اعلام کردند که توافق نهایی در برنامه هسته‌ای ایران به دست آمده است.<ref name=":0">{{Cite web|url = http://www.bbc.com/persian/iran/2015/07/150714_l26_iran_nuclear_deal_jcpoa_vienna|title = بی‌بی‌سی فارسی|date = |accessdate = |website = ایران بر سر برنامه هسته‌ای خود با قدرت‌های جهانی به توافق رسید|publisher = بی‌بی‌سی|last = |first =}}</ref>


[[بنیامین نتانیاهو]] صریح‌ترین منتقد توافق جاری گفت: «ایران بعد از ده سال (با پایان دوره محدودیت‌ها) قادر خواهد بود بمب‌های اتمی متعدد تولید کند.»<ref name=":0"/> این توافق پایانی بر ۱۲ سال مذاکرات ایران با قدرت‌های جهانی بر سر مسئله هسته‌ای است. مذاکراتی که با مسئولیت [[حسن روحانی]] در مهر ماه ۱۳۸۲ آغاز و در تیر ماه ۱۳۹۴ با مسئولیت محمد جواد ظریف و در دولت روحانی، با توافق جامع به پایان رسید.<ref>{{Cite web|url = http://www.bbc.com/persian/iran/2015/07/150713_l12_nuclear_negotiation_rouhani_larijani_jalili_zarif|title = بی‌بی‌سی فارسی|date = |accessdate = |website = مقایسه کارنامه روحانی، لاریجانی، جلیلی و ظریف در مذاکرات اتمی|publisher = بی‌بی‌سی|last = |first =}}</ref>
[[بنیامین نتانیاهو]] صریح‌ترین منتقد توافق جاری گفت: «ایران بعد از ده سال (با پایان دوره محدودیت‌ها) قادر خواهد بود بمب‌های اتمی متعدد تولید کند.»<ref name=":0"/> این توافق پایانی بر ۱۲ سال مذاکرات ایران با قدرت‌های جهانی بر سر مسئله هسته‌ای است. مذاکراتی که با مسئولیت [[حسن روحانی]] در مهر ماه ۱۳۸۲ آغاز و در تیر ماه ۱۳۹۴ با مسئولیت محمد جواد ظریف و در دولت روحانی، با توافق جامع به پایان رسید.<ref>{{Cite web|url = http://www.bbc.com/persian/iran/2015/07/150713_l12_nuclear_negotiation_rouhani_larijani_jalili_zarif|title = بی‌بی‌سی فارسی|date = |accessdate = |website = مقایسه کارنامه روحانی، لاریجانی، جلیلی و ظریف در مذاکرات اتمی|publisher = بی‌بی‌سی|last = |first =}}</ref>
خط ۱۳۸: خط ۱۳۴:
با آغاز به کار دولت دوازدهم به ریاست [[حسن روحانی]]، وی مجدداً محمدجواد ظریف را به عنوان وزیر امور خارجه به مجلس معرفی نمود. ظریف با کسب ۲۳۶ رأی موافق، ۲۶ رأی مخالف و ۲۶ رأی ممتنع، از مجموع ۲۸۸ رأی ماخوذه، مجدداً به عنوان وزیر امور خارجه از مجلس [[رای اعتماد]] گرفت.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.yjc.ir/fa/news/6210135/نتایج-رای-اعتماد-مجلس-به-وزیران-پیشنهادی-حسن-روحانی-جزئیات|عنوان=نتایج رای اعتماد مجلس به وزیران پیشنهادی حسن روحانی+جزئیات |بازبینی=۲۹ مرداد ۱۳۹۶}}</ref> و در روز ۶ [[اسفند ماه]] سال ۱۳۹۷ با انتشار پستی در صفحه شخصی اش در اینستاگرام استعفا خود را اعلام کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف در یک پست اینستاگرامی استعفای خود را اعلام کرد- اخبار بین‌الملل - اخبار تسنیم - Tasnim|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/06/1956025/ظریف-در-یک-پست-اینستاگرامی-استعفای-خود-را-اعلام-کرد|وبگاه=خبرگزاری تسنیم - Tasnim|بازبینی=2019-02-25|کد زبان=fa}}</ref> ولی در هشتم اسفند ماه با نامه استعفا او مخالفت شد و او همچنان به کار خود ادامه می‌دهد.
با آغاز به کار دولت دوازدهم به ریاست [[حسن روحانی]]، وی مجدداً محمدجواد ظریف را به عنوان وزیر امور خارجه به مجلس معرفی نمود. ظریف با کسب ۲۳۶ رأی موافق، ۲۶ رأی مخالف و ۲۶ رأی ممتنع، از مجموع ۲۸۸ رأی ماخوذه، مجدداً به عنوان وزیر امور خارجه از مجلس [[رای اعتماد]] گرفت.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.yjc.ir/fa/news/6210135/نتایج-رای-اعتماد-مجلس-به-وزیران-پیشنهادی-حسن-روحانی-جزئیات|عنوان=نتایج رای اعتماد مجلس به وزیران پیشنهادی حسن روحانی+جزئیات |بازبینی=۲۹ مرداد ۱۳۹۶}}</ref> و در روز ۶ [[اسفند ماه]] سال ۱۳۹۷ با انتشار پستی در صفحه شخصی اش در اینستاگرام استعفا خود را اعلام کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف در یک پست اینستاگرامی استعفای خود را اعلام کرد- اخبار بین‌الملل - اخبار تسنیم - Tasnim|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/12/06/1956025/ظریف-در-یک-پست-اینستاگرامی-استعفای-خود-را-اعلام-کرد|وبگاه=خبرگزاری تسنیم - Tasnim|بازبینی=2019-02-25|کد زبان=fa}}</ref> ولی در هشتم اسفند ماه با نامه استعفا او مخالفت شد و او همچنان به کار خود ادامه می‌دهد.
در ماه ژوئیه سال ۲۰۱۹ وزارت خزانه‌داری آمریکا محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی را در لیست تحریم‌های خود قرار داد. این وزارتخانه می‌گوید ظریف مهم‌ترین سخنگوی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی است و برای رژیم ایران تبلیغ می‌کند.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-49837730 آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد]، دویچه‌وله</ref>
در ماه ژوئیه سال ۲۰۱۹ وزارت خزانه‌داری آمریکا محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی را در لیست تحریم‌های خود قرار داد. این وزارتخانه می‌گوید ظریف مهم‌ترین سخنگوی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی است و برای رژیم ایران تبلیغ می‌کند.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-49837730 آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد]، دویچه‌وله</ref>
ظریف نیز تأیید کرد که چون در زمان حضور در نیویورک دعوت به کاخ سفید برای مذاکره با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا را نپذیرفته تحریم شده‌است. پیش از این سخنان، هفته‌نامه نیویورکر این ادعا را مطرح کرده بود.
ظریف نیز تأیید کرد که چون در زمان حضور در نیویورک دعوت به کاخ سفید برای مذاکره با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا را نپذیرفته تحریم شده است. پیش از این سخنان، هفته‌نامه نیویورکر این ادعا را مطرح کرده بود.


;استعفا و مخالفت با آن
;استعفا و مخالفت با آن
ظریف، در تاریخ ششم اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۳۰ استعفای خود را از طریق اینستاگرام اعلام کرد.<ref name="خبر استعفا ظریف در بی‌بی‌سی">{{یادکرد خبر | تاریخ بازبینی=2019-02-25 | نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran-47365309 | عنوان=محمد جواد ظریف استعفا کرد | ناشر=بی‌بی‌سی فارسی | تاریخ=2019-02-25 | زبان=en-GB}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف استعفا کرد|نشانی=https://www.isna.ir/news/97120603280/ظریف-استعفا-کرد|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2019-02-25|بازبینی=2019-02-25|کد زبان=fa}}</ref><ref name=":02">{{یادکرد وب|عنوان=ظریف استعفا کرد|نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/83222670/|وبگاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|بازبینی=2019-02-25}}</ref> بخشی از متن استعفای ظریف به این شرح بود: «از ناتوانی برای ادامه خدمت و تمام کاستی‌ها و کوتاهی‌ها در دوران خدمت صمیمانه پوزش می‌خواهم».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=محمد جواد ظریف از وزارت خارجه «استعفا کرد»|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/zarif-resigned/29790288.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-02-25|کد زبان=fa}}</ref> معاون سخنگوی وزارت امورخارجه، اصالت خبر اعلام استعفای ظریف را در گفتگو با [[ایرنا]] تأیید کرد.<ref name=":02"/> خبرگزاری فارس نیز به‌طور مستقل اصالت این اعلام استعفا را به نقل از «یک منبع مطلع» تأیید کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - ظریف استعفا کرد|نشانی=https://www.farsnews.com/news/13971206001251/%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%81%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%AF|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2019-02-25|بازبینی=2019-02-25|archive-date=۲۷ فوریه ۲۰۱۹|archive-url=https://web.archive.org/web/20190227051811/https://www.farsnews.com/news/13971206001251/%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%81%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%AF|url-status=dead}}</ref> ساعاتی پس از اعلام استعفای ظریف از طریق پست اینستاگرامی، [[محمود واعظی]] معاون اول حسن روحانی پذیرش استعفای آقای ظریف از جانب حسن روحانی را تکذیب کرد. او در یک توییت اعلام کرد «خبر منتشر شده مبنی بر پذیرش استعفای دکتر ظریف از سوی [[رئیس‌جمهوری]] قویاً تکذیب می‌شود.»<ref name="خبر استعفا ظریف در بی‌بی‌سی"/>
ظریف، در تاریخ ششم اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۳۰ استعفای خود را از طریق اینستاگرام اعلام کرد.<ref name="خبر استعفا ظریف در بی‌بی‌سی">{{یادکرد خبر | تاریخ بازبینی=2019-02-25 | نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran-47365309 | عنوان=محمد جواد ظریف استعفا کرد | ناشر=بی‌بی‌سی فارسی | تاریخ=2019-02-25 | زبان=en-GB}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف استعفا کرد|نشانی=https://www.isna.ir/news/97120603280/ظریف-استعفا-کرد|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2019-02-25|بازبینی=2019-02-25|کد زبان=fa}}</ref><ref name=":02">{{یادکرد وب|عنوان=ظریف استعفا کرد|نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/83222670/|وبگاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|بازبینی=2019-02-25}}</ref> بخشی از متن استعفای ظریف به این شرح بود: «از ناتوانی برای ادامه خدمت و تمام کاستی‌ها و کوتاهی‌ها در دوران خدمت صمیمانه پوزش می‌خواهم».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=محمد جواد ظریف از وزارت خارجه «استعفا کرد»|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/zarif-resigned/29790288.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-02-25|کد زبان=fa}}</ref> معاون سخنگوی وزارت امورخارجه، اصالت خبر اعلام استعفای ظریف را در گفتگو با [[ایرنا]] تأیید کرد.<ref name=":02"/> خبرگزاری فارس نیز به‌طور مستقل اصالت این اعلام استعفا را به نقل از «یک منبع مطلع» تأیید کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - ظریف استعفا کرد|نشانی=https://www.farsnews.com/news/13971206001251/ظریف-استعفا-کرد|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2019-02-25|بازبینی=2019-02-25|archive-date=۲۷ فوریه ۲۰۱۹|archive-url=https://web.archive.org/web/20190227051811/https://www.farsnews.com/news/13971206001251/%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%81%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%AF|url-status=dead}}</ref> ساعاتی پس از اعلام استعفای ظریف از طریق پست اینستاگرامی، [[محمود واعظی]] معاون اول حسن روحانی پذیرش استعفای آقای ظریف از جانب حسن روحانی را تکذیب کرد. او در یک توییت اعلام کرد «خبر منتشر شده مبنی بر پذیرش استعفای دکتر ظریف از سوی [[رئیس‌جمهوری]] قویاً تکذیب می‌شود.»<ref name="خبر استعفا ظریف در بی‌بی‌سی"/>


بنابر اخبار غیررسمی و پاسخ پیامکی شخص جواد ظریف به خبرگزاری انتخاب، عدم دعوت از وی در جلسه دیدار [[بشار اسد]]، رئیس‌جمهوری سوریه با [[حسن روحانی]]، رئیس‌جمهور و [[علی خامنه ای]]، رهبر ایران، دلیل اصلی این استعفا بوده‌است.<ref name="mashreghnews1"/><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف در تماس پیامکی با «انتخاب»: بعد از عکس‌های ملاقاتهای امروز، دیگر جواد ظریف به عنوان وزیر خارجه در جهان اعتباری ندارد.|نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/461580/|وبگاه=خبرگزاری انتخاب|بازبینی=2019-02-26|کد زبان=fa|نویسنده=|تاریخ=}}</ref>
بنابر اخبار غیررسمی و پاسخ پیامکی شخص جواد ظریف به خبرگزاری انتخاب، عدم دعوت از وی در جلسه دیدار [[بشار اسد]]، رئیس‌جمهوری سوریه با [[حسن روحانی]]، رئیس‌جمهور و [[علی خامنه ای]]، رهبر ایران، دلیل اصلی این استعفا بوده است.<ref name="mashreghnews1"/><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف در تماس پیامکی با «انتخاب»: بعد از عکس‌های ملاقاتهای امروز، دیگر جواد ظریف به عنوان وزیر خارجه در جهان اعتباری ندارد.|نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/461580/|وبگاه=خبرگزاری انتخاب|بازبینی=2019-02-26|کد زبان=fa|نویسنده=|تاریخ=}}</ref> انجام نشدن این هماهنگی در نتیجه اختلاف و تنش ایجاد شده در روابط ایران و سوریه بعد از سفر هیئت پارلمانی ایران به ریاست [[حشمت‌الله فلاحت‌پیشه]] به سوریه بود که منجر به ایجاد نگرانی‌هایی در دولت سوریه نسبت به حمایت ایران از این کشور شد<ref name=":03">{{یادکرد وب|عنوان=کمک‌های ایران به سوریه حق الناس است و باید در مناسبات دو کشور تسویه شود|نشانی=https://www.yjc.ir/fa/news/6799408/کمک‌های-ایران-به-سوریه-حق-الناس-است-و-باید-در-مناسبات-دو-کشور-تسویه-شود|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۷-۱۰-۲۶|بازبینی=2024-06-24|کد زبان=fa|نام=خبرگزاری باشگاه خبرنگاران {{!}} آخرین اخبار ایران و جهان {{!}}|نام خانوادگی=YJC}}</ref> و این سفر بدون برنامه‌ریزی بشار اسد به ایران یک ماه بعد آن سفر پارلمانی برای اختلافات پیش آمده بود که به ادعای برخی با دعوت [[قاسم سلیمانی|قاسم سلیمانی مرحوم]] انجام شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نگاهی به اهداف سفر اسد به تهران|نشانی=https://www.aa.com.tr/fa/اخبار-تحلیلی/نگاهی-به-اهداف-سفر-اسد-به-تهران/1410562|وبگاه=www.aa.com.tr|بازبینی=2024-06-24}}</ref><ref name=":6">{{یادکرد وب|عنوان=سال 97 و جهش در روابط راهبردی ایران و سوریه|نشانی=https://www.irna.ir/news/83249740/سال-97-و-جهش-در-روابط-راهبردی-ایران-و-سوریه|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2019-03-20|بازبینی=2024-06-24|کد زبان=fa|نام خانوادگی=10}}</ref> در ماه‌های بعد ظریف شخصاً به سوریه سفر و با [[بشار اسد]] دیدار کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ظریف در دمشق|نشانی=http://www.etemaad.ir/fa/Main/Detail/123027/ظریف-در-دمشق|وبگاه=روزنامه اعتماد|بازبینی=2024-06-24}}</ref> در بامداد ۸ اسفند ۱۳۹۷ روحانی در نامه‌ای خطاب به ظریف استعفای او را رد کرد. روحانی در این نامه خطاب به ظریف گفته است که استعفای او را خلاف مصالح ایران می‌داند و با آن موافقت نمی‌کند. در متن نامه آمده است با نظر آقای ظریف که «حفظ شان و اعتبار وزارت امور خارجه، و جایگاه شخص وزیر امور خارجه به عنوان بالاترین مقام مسوول در اجرای سیاست خارجی کشور» موافق است.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran-47383445 | عنوان=روحانی استعفای ظریف را رد کرد | ناشر=بی‌بی‌سی فارسی | تاریخ=۸ اسفند ۱۳۹۷ | بازبینی=۸ اسفند ۱۳۹۷}}</ref>


ظریف در تاریخ ۲۵ اوت ۲۰۱۹ در سفری عجیب و تاریخی وارد بارتز محل نشست گروه [[G20]] در فرانسه شد کارشناسان این را یک حرکت در جهت پیشبرد مذاکرات محرمانه با ایالات متحده می‌دانند<ref>{{یادکرد وب| عنوان=ظریف پس از ۳ ساعت مذاکره و دیدار با ماکرون، به تهران بازگشت| تاریخ=2019-08-25|نشانی=https://fa.euronews.com/2019/08/25/afp-iran-plane-possibly-zarif-on-board-landed-biaritz-group-7|وبگاه=یورونیوز|بازبینی=2019-08-25}}</ref>
در بامداد روز چهارشنبه ۸ اسفند ۱۳۹۷ حسن روحانی در نامه‌ای خطاب به محمدجواد ظریف استعفای روحانی را رد کرد. حسن روحانی در این نامه خطاب به محمدجواد ظریف گفته‌است که استعفای او را خلاف مصالح ایران می‌داند و با آن موافقت نمی‌کند. در متن نامه آمده‌است با نظر آقای ظریف که «حفظ شان و اعتبار وزارت امور خارجه، و جایگاه شخص وزیر امور خارجه به عنوان بالاترین مقام مسوول در اجرای سیاست خارجی کشور» موافق است.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.bbc.com/persian/iran-47383445 | عنوان=روحانی استعفای ظریف را رد کرد | ناشر=بی‌بی‌سی فارسی | تاریخ=۸ اسفند ۱۳۹۷ | بازبینی=۸ اسفند ۱۳۹۷}}</ref>


=== فایل صوتی محرمانه ===
;سفر غیرمنتظره به فرانسه
ظریف در تاریخ ۲۵ اوت ۲۰۱۹ درسفری عجیب و تاریخی وارد بارتز محل نشست گروه [[G20]] در فرانسه شد کارشناسان این را یک حرکت در جهت پیشبرد مذاکرات محرمانه با ایالات متحده می‌دانند<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://fa.euronews.com/2019/08/25/afp-iran-plane-possibly-zarif-on-board-landed-biaritz-group-7|وبگاه=fa.euronews.com|بازبینی=2019-08-25}}</ref>

;انتشار فایل صوتی
{{اصلی|فایل صوتی محرمانه ظریف}}
{{اصلی|فایل صوتی محرمانه ظریف}}
در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ مصاحبه‌ای هفت‌ساعته میان [[سعید لیلاز]] با ظریف توسط شبکهٔ [[ایران اینترنشنال]] منتشر شد و حاوی گفت‌وگو این دو نفر در مورد مسائل ایران در زمینهٔ [[سیاست خارجی]] بود.<ref name="s1hza">{{یادکرد وب | نویسنده= | عنوان=انتشار فایل صوتی ظریف؛ عمق اختلافات درون حاکمیت از دیپلماسی تا «میدان» | وبگاه=euronews | تاریخ=۲۶ آوریل ۲۰۲۱ | پیوند=https://per.euronews.com/2021/04/26/controversial-audio-file-of-the-minister-of-foreign-affairs-of-iran | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=۲۶ آوریل ۲۰۲۱ | archive-date=26 آوریل 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210426183018/https://per.euronews.com/2021/04/26/controversial-audio-file-of-the-minister-of-foreign-affairs-of-iran}}</ref> این فایل صوتی توسط [[مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری]] تهیه شده بود.<ref name="wep59">{{یادکرد وب | عنوان=فایل صوتی سه ساعته مصاحبه سعید لیلاز با محمدجواد ظریف | وبگاه=رادیو فردا | تاریخ=۲۶ آوریل ۲۰۲۱ | پیوند=https://www.radiofarda.com/a/zarif-interview-iran/31222216.html | کد زبان=fa | تاریخ بازبینی=۲۶ آوریل ۲۰۲۱ | archive-date=26 آوریل 2021 | archive-url=https://web.archive.org/web/20210426212923/https://www.radiofarda.com/a/zarif-interview-iran/31222216.html}}</ref> وی در این گفت‌وگو مهم‌تر قلمداد شدن سیاست‌های میدان نسبت به سیاست‌های دیپلماتیک در ایران را اذعان کرد و مدعی شد که سفر [[قاسم سلیمانی]]، فرماندهٔ پیشین [[سپاه قدس]] به [[روسیه]] بدون نظارت وی و «با ارادهٔ روسیه» صورت گرفت. ضمناً «ارادهٔ روسیه به آن بود که دستاورد [[وزارت خارجه|وزارت خارجهٔ]] ایران را نابود کند.»<ref name="z5wqj"/> این فایل صوتی در ادامه دلخوری پیش آمده بابت نحوه حل اختلافات رخ داده در روابط ایران و [[سوریه]] بود که با پادرمیانی [[قاسم سلیمانی]] و بدون اطلاع وزارت خارجه و [[حشمت‌الله فلاحت‌پیشه]] که بانی اختلاف شده بود با سفر شخص [[بشار اسد]] به [[تهران]] رفع شد. در این زمان مدیریت پرونده سوریه به دست بخش نظامی کشور و به صورت مشخص شخص قاسم سلیمانی بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ببینید {{!}} افشاگری ظریف از پشت پرده استعفا پس از بی‌اطلاعی دربارهٔ سفر بشار اسد به ایران|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/1887660/ببینید-افشاگری-ظریف-از-پشت-پرده-استعفا-پس-از-بی-اطلاعی-درباره|وبگاه=www.khabaronline.ir|تاریخ=2024-03-24|بازبینی=2024-06-24|کد زبان=fa}}</ref><ref name=":6"/>

== سفارت در سازمان ملل ==
ظریف که در دولت هشتم معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه بود و به عنوان یکی از افراد شاخص گروه «نیویورکی‌ها» در وزارت خارجه شناخته می‌شد<ref>{{یادکرد وب|عنوان=همه چیز دربارهٔ "نیویورکی‌ها" در وزارت امور خارجه ایران|نشانی=https://www.mashreghnews.ir/news/71619/همه-چيز-درباره-نيويوركي-ها-در-وزارت-امور-خارجه-ايران|وبگاه=مشرق نیوز|تاریخ=2011-10-10|بازبینی=2024-06-24|کد زبان=fa}}</ref> در سوم تیر ۱۳۸۱ به سمت رئیس نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در مقر مرکزی سازمان ملل متحد در [[نیویورک]] منصوب شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=رئیس جدید نمایندگی ایران در سازمان ملل منصوب شد|نشانی=https://www.irna.ir/news/5558281/رییس-جدید-نمایندگی-ایران-در-سازمان-ملل-منصوب-شد|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2002-06-23|بازبینی=2024-06-24|کد زبان=fa|نام خانوادگی=10}}</ref>

در سال ۱۳۸۴ رئیس‌جمهور تازه انتخاب شده ایران، [[محمود احمدی‌نژاد]] برای سخنرانی در شصتمین [[مجمع عمومی سازمان ملل متحد]] به نیویورک سفر کرد. در طی این سفر ظریف برخورد بسیار بدی با رئیس‌جمهور داشت و در مجمع عمومی او را کنار خود نشانده و مثل کارمند با او برخورد کرد. سپس در یکی از دیدارهای دیپلماتیک احمدی‌نژاد که با [[پرویز مشرف]]، رئیس‌جمهور [[پاکستان]] بود ظریف با پیراهن آستین کوتاه حاضر شد و درحالی که آدامس در دهان می‌جوید در این نشست حضور یافت. این باعث شد احمدی‌نژاد بعد از بازگشت به کشور برای اخراج وی اقدام کند که به دلیل نامه‌نگاری ظریف با رهبری این پروسه طول کشید و در نهایت در سال ۱۳۹۶ ظریف از سمت نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل برکنار کند.<ref name=":5"/>


== مخالفت‌ها ==
== مخالفت‌ها ==
خط ۱۶۵: خط ۱۶۴:
[[علاءالدین بروجردی]]، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، دلیل عدم همکاری ظریف با نمایندگان مجلس، در ارائه گزارش عملکردش در مذاکرات هسته‌ای، که موجب شده وی بارها از جانب نمایندگان مجلس، مورد تهدید استیضاح قرار گیرد را، عدم تعهد نمایندگان مجلس به منتشر نکردن اطلاعات طبقه‌بندی ارائه‌شده از جانب ظریف به نمایندگان دانست. بروجردی، شرط اصلی ظریف برای ارائه گزارش و اطلاعات محرمانه به نمایندگان را، عدم بازنشر آن‌ها در رسانه‌ها عنوان کرده که این شرط با مخالفت نمایندگان روبرو شد و ظریف نیز در پاسخ، از گفتگو با نمایندگان خودداری کرد.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/355059/Politics/diplomacy چرا او حاضر است استیضاح شود، ولی چیزی از مذاکرات نگوید؟] ''خبرآنلاین''</ref>
[[علاءالدین بروجردی]]، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، دلیل عدم همکاری ظریف با نمایندگان مجلس، در ارائه گزارش عملکردش در مذاکرات هسته‌ای، که موجب شده وی بارها از جانب نمایندگان مجلس، مورد تهدید استیضاح قرار گیرد را، عدم تعهد نمایندگان مجلس به منتشر نکردن اطلاعات طبقه‌بندی ارائه‌شده از جانب ظریف به نمایندگان دانست. بروجردی، شرط اصلی ظریف برای ارائه گزارش و اطلاعات محرمانه به نمایندگان را، عدم بازنشر آن‌ها در رسانه‌ها عنوان کرده که این شرط با مخالفت نمایندگان روبرو شد و ظریف نیز در پاسخ، از گفتگو با نمایندگان خودداری کرد.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/355059/Politics/diplomacy چرا او حاضر است استیضاح شود، ولی چیزی از مذاکرات نگوید؟] ''خبرآنلاین''</ref>


مرتبه بعدی برخورد با ظریف و عزل احتمالی وی، در بستر رویدادی در خلال هفتادمین [[مجمع عمومی سازمان ملل متحد]] روی داد، که در خلال آن، ظریف و اوباما به‌طور اتفاقی با یکدیگر دیدار کردند و گفتگوی کوتاهی داشتند. این رفتار ظریف، با مخالفت شدید اصولگرایان در ایران روبرو شد. از جمله شاخص‌ترین صداهای مخالف، می‌توان به اظهارنظر [[غلامحسین محسنی اژه‌ای]] اشاره کرد که ظریف را به دلیل اینکه با این معانقه، زمینه ورود دشمن (ایالات متحده آمریکا) به ایران را فراهم کرده‌است، یک جاسوس نامید؛ همچنین [[علیرضا زاکانی]]، رئیس کمیسیون برجام مجلس شورای اسلامی، این عمل ظریف را خطایی نابخشودنی و مستحق برخورد جدی دانست. [[بهرام بیرانوند]]، نماینده مجلی شورای اسلامی نیز وی را فردی بی‌غیرت خطاب کرد.<ref>[http://www.bbc.com/persian/iran/2015/09/150930_l45_ejei_zarif_obama اژه‌ای دست دادن با اوباما را مشابه جاسوسی دانست] ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>
مرتبه بعدی برخورد با ظریف و عزل احتمالی وی، در بستر رویدادی در خلال هفتادمین [[مجمع عمومی سازمان ملل متحد]] روی داد، که در خلال آن، ظریف و اوباما به‌طور اتفاقی با یکدیگر دیدار کردند و گفتگوی کوتاهی داشتند. این رفتار ظریف، با مخالفت شدید اصولگرایان در ایران روبرو شد. از جمله شاخص‌ترین صداهای مخالف، می‌توان به اظهارنظر [[غلامحسین محسنی اژه‌ای]] اشاره کرد که ظریف را به دلیل اینکه با این معانقه، زمینه ورود دشمن (ایالات متحده آمریکا) به ایران را فراهم کرده است، یک جاسوس نامید؛ همچنین [[علیرضا زاکانی]]، رئیس کمیسیون برجام مجلس شورای اسلامی، این عمل ظریف را خطایی نابخشودنی و مستحق برخورد جدی دانست. [[بهرام بیرانوند]]، نماینده مجلی شورای اسلامی نیز وی را فردی بی‌غیرت خطاب کرد.<ref>[http://www.bbc.com/persian/iran/2015/09/150930_l45_ejei_zarif_obama اژه‌ای دست دادن با اوباما را مشابه جاسوسی دانست] ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>


== تحریم ==
== تحریم ==
=== وزارت خزانه‌داری آمریکا ===
=== وزارت خزانه‌داری آمریکا ===
روز چهارشنبه۳۱ ژوئیه ۲۰۱۹ [[وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا|وزارت خزانه‌داری آمریکا]] در یک بیانیه، محمدجواد ظریف را به‌دلیل نمایندگی سید علی خامنه‌ای و همکاری مستقیم یا غیرمستقیم با او بر اساس فرمان اجرایی ۱۳۸۷۶ مورد تحریم قرار داد. وزیر خزانه‌داری آمریکا، [[استیون منوچین|استیو منوچین]] گفت: «محمد جواد ظریف دستور کار و سیاست‌های بی‌پروایانه رهبری جمهوری اسلامی ایران را اجرا می‌کند و سخنگوی اصلی حکومت در سراسر جهان است. ایالات متحده پیام واضحی را برای حکومت ایران می‌فرستد مبنی بر این که رفتارهای اخیر این حکومت کاملاً غیرقابل قبول است.» وزارت خارجه آمریکا افزوده‌است: «همزمان با قطع دسترسی شهروندان ایرانی به شبکه‌های اجتماعی توسط حکومت ایران، محمدجواد ظریف از طریق این رسانه‌ها تبلیغات و اطلاعات غلط حکومت را در سراسر جهان پخش می‌کند.»<ref name=":2">{{یادکرد وب|عنوان=آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد؛ واکنش ظریف|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f4_us_treasury_sanction_impose_zarif/30085905.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-12-28|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد {{!}} DW {{!}} 31.07.2019|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-49837730|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2019-12-28|کد زبان=fa-IR|نام=Deutsche|نام خانوادگی=Welle (www.dw.com)}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خزانه‌داری آمریکا محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی را در فهرست تحریم‌ها قرار داد|نشانی=https://ir.voanews.com/a/us-iran-zarif-sanction/5023780.html|وبگاه=صدای آمریکا|بازبینی=2019-12-28|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-49186925|تاریخ=2019-07-31|تاریخ بازبینی=2019-12-28|زبان=en-GB}}</ref>
روز چهارشنبه۳۱ ژوئیه ۲۰۱۹ [[وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا|وزارت خزانه‌داری آمریکا]] در یک بیانیه، محمدجواد ظریف را به‌دلیل نمایندگی سید علی خامنه‌ای و همکاری مستقیم یا غیرمستقیم با او بر اساس فرمان اجرایی ۱۳۸۷۶ مورد تحریم قرار داد. وزیر خزانه‌داری آمریکا، [[استیون منوچین|استیو منوچین]] گفت: «محمد جواد ظریف دستور کار و سیاست‌های بی‌پروایانه رهبری جمهوری اسلامی ایران را اجرا می‌کند و سخنگوی اصلی حکومت در سراسر جهان است. ایالات متحده پیام واضحی را برای حکومت ایران می‌فرستد مبنی بر این که رفتارهای اخیر این حکومت کاملاً غیرقابل قبول است.» وزارت خارجه آمریکا افزوده است: «همزمان با قطع دسترسی شهروندان ایرانی به شبکه‌های اجتماعی توسط حکومت ایران، محمدجواد ظریف از طریق این رسانه‌ها تبلیغات و اطلاعات غلط حکومت را در سراسر جهان پخش می‌کند.»<ref name=":2">{{یادکرد وب|عنوان=آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد؛ واکنش ظریف|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f4_us_treasury_sanction_impose_zarif/30085905.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-12-28|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد {{!}} DW {{!}} 31.07.2019|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-49837730|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2019-12-28|کد زبان=fa-IR|نام=Deutsche|نام خانوادگی=Welle (www.dw.com)}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خزانه‌داری آمریکا محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی را در فهرست تحریم‌ها قرار داد|نشانی=https://ir.voanews.com/a/us-iran-zarif-sanction/5023780.html|وبگاه=صدای آمریکا|بازبینی=2019-12-28|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-49186925|تاریخ=2019-07-31|تاریخ بازبینی=2019-12-28|زبان=en-GB}}</ref>


==== عدم اعطای ویزای ورود به آمریکا ====
==== عدم اعطای ویزای ورود به آمریکا ====
خط ۱۷۸: خط ۱۷۷:


=== کانادا ===
=== کانادا ===
کانادا در ۲۰ مهر ۱۴۰۱ اعلام کرد تحریم‌های جدیدی علیه ۱۷ شخص و ۳ نهاد از مقامات سابق و فعلی جمهوری اسلامی وضع کرده‌است که نام محمد جواد ظریف در بین این اسامی است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Canada imposes additional sanctions on the Iranian regime|نشانی=https://www.canada.ca/en/global-affairs/news/2022/10/canada-imposes-additional-sanctions-on-the-iranian-regime.html|وبگاه=www.canada.ca|تاریخ=2022-10-13|بازبینی=2022-10-13|نام=Global Affairs|نام خانوادگی=Canada}}</ref><ref name=":4">{{یادکرد وب|عنوان=کانادا محمدجواد ظریف و علی لاریجانی را تحریم کرد|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/735731/|وبگاه=www.radiozamaneh.com|بازبینی=2023-01-11|کد زبان=fa-IR}}</ref>
کانادا در ۲۰ مهر ۱۴۰۱ اعلام کرد تحریم‌های جدیدی علیه ۱۷ شخص و ۳ نهاد از مقامات سابق و فعلی جمهوری اسلامی وضع کرده است که نام محمد جواد ظریف در بین این اسامی است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Canada imposes additional sanctions on the Iranian regime|نشانی=https://www.canada.ca/en/global-affairs/news/2022/10/canada-imposes-additional-sanctions-on-the-iranian-regime.html|وبگاه=www.canada.ca|تاریخ=2022-10-13|بازبینی=2022-10-13|نام=Global Affairs|نام خانوادگی=Canada}}</ref><ref name=":4">{{یادکرد وب|عنوان=کانادا محمدجواد ظریف و علی لاریجانی را تحریم کرد|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/735731/|وبگاه=www.radiozamaneh.com|بازبینی=2023-01-11|کد زبان=fa-IR}}</ref>


== در رسانه‌ها ==
== در رسانه‌ها ==
ظریف در [[فیس‌بوک]]<ref name=ToolAutoGenRef2>[https://www.facebook.com/jzarif فیس بوک ظریف]</ref> و [[توییتر]]<ref>[https://www.twitter.com/JZarif توییتر ظریف]</ref> صفحات تأیید شده دارد.
ظریف در [[فیس‌بوک]]<ref name=ToolAutoGenRef2>[https://www.facebook.com/jzarif فیس بوک ظریف]</ref> و [[توییتر]]<ref>[https://www.twitter.com/JZarif توییتر ظریف]</ref> صفحات تأیید شده دارد.
{{جعبه نقل قول | نقل‌قول =ایران هرگز هولوکاست را انکار نکرده‌است، مردی که آن را انکار می‌کرد، رفته‌است.<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/127745 گفتگوی توییتری ظریف با فرزند مقام ارشد آمریکا: مردی که هولوکاست را انکار می‌کرد، رفته‌است<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.asriran.com/fa/news/294352/پاسخ-ظریف-در-توییتر-به-دختر-عضو-کنگره-آمریکا-مردی-که-هولوکاست-را-انکار-می-کرد-رفت-سال-نو-عبری-مبارک پاسخ ظریف در توییتر به دختر عضو کنگره آمریکا: مردی که هولوکاست را انکار می‌کرد رفت ؛ سال نو عبری مبارک<!-- Bot generated title -->]</ref> '''{{سخ}}محمدجواد ظریف، در توئیتر | تراز = چپ | عرض = 300px | اندازه خط = 12px | گیومه نقل‌قول = بله | تراز منبع = چپ}}برایان هوک، مسوول امور ایران در وزارت‌امورخارجه آمریکا، در گفتگو با شبکه تلویزیونی بلومبرگ، از فیس‌بوک، توییتر و اینستاگرام خواسته تا زمانی‌که اینترنت کاملاً در ایران باز نشده، حساب‌های مقامات کشوری، ازجمله سید علی خامنه ای، حسن‌روحانی و جواد ظریف را ببندند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=1398-09-03|وبگاه=|نشانی=https://www.straitstimes.com/world/united-states/us-urges-social-media-platforms-to-block-iran-officials|عنوان=تحریم شبکه‌های اجتماعی}}</ref>[[پرونده:Haft Sobh news paper- Zrif.jpg|200px|بندانگشتی|چپ|[[روزنامه هفت صبح]] در خبری اعلام کرد: محمدجواد ظریف دقایقی بعد از امضای توافق با وزیران امور خارجه غربی، این خبر را در صفحه فیسبوک خود قرار داد و توانست آمار قابل توجهی از ''پسندیدن'' را کسب نماید]]
{{جعبه نقل قول | نقل‌قول =ایران هرگز هولوکاست را انکار نکرده است، مردی که آن را انکار می‌کرد، رفته است.<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/127745 گفتگوی توییتری ظریف با فرزند مقام ارشد آمریکا: مردی که هولوکاست را انکار می‌کرد، رفته است<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.asriran.com/fa/news/294352/پاسخ-ظریف-در-توییتر-به-دختر-عضو-کنگره-آمریکا-مردی-که-هولوکاست-را-انکار-می-کرد-رفت-سال-نو-عبری-مبارک پاسخ ظریف در توییتر به دختر عضو کنگره آمریکا: مردی که هولوکاست را انکار می‌کرد رفت ؛ سال نو عبری مبارک<!-- Bot generated title -->]</ref> '''{{سخ}}محمدجواد ظریف، در توئیتر | تراز = چپ | عرض = 300px | اندازه خط = 12px | گیومه نقل‌قول = بله | تراز منبع = چپ}}برایان هوک، مسوول امور ایران در وزارت‌امورخارجه آمریکا، در گفتگو با شبکه تلویزیونی بلومبرگ، از فیس‌بوک، توییتر و اینستاگرام خواسته تا زمانی‌که اینترنت کاملاً در ایران باز نشده، حساب‌های مقامات کشوری، ازجمله سید علی خامنه ای، حسن‌روحانی و جواد ظریف را ببندند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=1398-09-03|وبگاه=|نشانی=https://www.straitstimes.com/world/united-states/us-urges-social-media-platforms-to-block-iran-officials|عنوان=تحریم شبکه‌های اجتماعی}}</ref>[[پرونده:Haft Sobh news paper- Zrif.jpg|200px|بندانگشتی|چپ|[[روزنامه هفت صبح]] در خبری اعلام کرد: محمدجواد ظریف دقایقی بعد از امضای توافق با وزیران امور خارجه غربی، این خبر را در صفحه فیسبوک خود قرار داد و توانست آمار قابل توجهی از ''پسندیدن'' را کسب نماید]]


=== تبریک عید سال جدیدِ عبری (روش هشانا) ===
=== تبریک عید سال جدیدِ عبری (روش هشانا) ===
در ۱۴ شهریور ۱۳۹۲ (۵ سپتامبر ۲۰۱۳)(۱ [[تیشری]] ۵۷۷۴ یهودی) جواد ظریف در توییتر شخصی خود، [[روش هشنه]]، (سال نوی عبری) را به یهودیان تبریک گفت.<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/09/130905_l51_twitter_zarif_jews.shtml توئیتر منسوب به ظریف: انکارکننده هولوکاست، دیگر رفته‌است] ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>
در ۱۴ شهریور ۱۳۹۲ (۵ سپتامبر ۲۰۱۳)(۱ [[تیشری]] ۵۷۷۴ یهودی) جواد ظریف در توییتر شخصی خود، [[روش هشنه]]، (سال نوی عبری) را به یهودیان تبریک گفت.<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/09/130905_l51_twitter_zarif_jews.shtml توئیتر منسوب به ظریف: انکارکننده هولوکاست، دیگر رفته است] ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>


کریستی پلوسی دختر [[نانسی پلوسی]]، رهبر [[حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا|حزب دمکرات]] در [[مجلس نمایندگان آمریکا]] و رئیس سابق این مجلس در پاسخ به این توئیت نوشت که: «سال نو می‌توانست شیرین‌تر باشد اگر شما به [[انکار هولوکاست]] از سوی ایران پایان می‌دادید.» و در پاسخ به کریستی پلوسی، جواد ظریف در توییترش نوشت: «ایران هیچگاه [[هولوکاست]] را انکار نکرده‌است، مردی که تصور می‌شد این کار را (انکار هولوکاست) کرده‌است، دیگر رفته‌است. [[سال نو]] مبارک»<ref>[http://www.khorasannews.com/News.aspx?type=1&year=1392&month=6&day=16&id=5073572 بازتاب پیام تبریک منتسب به رئیس‌جمهور و وزیر خارجه به یهودیان جهان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130907234533/http://www.khorasannews.com/news.aspx?id=5073572&type=1&year=1392&month=6&day=16 |date=۷ سپتامبر ۲۰۱۳}} ''روزنامه خراسان''</ref> کریستی پلوسی در واکنش به پاسخ ظریف نوشت: «خوشحالم که می‌شنوم، ممنون از پاسختان.»<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/127745 گفتگوی توییتری ظریف با فرزند مقام ارشد آمریکا: مردی که هولوکاست را انکار می‌کرد، رفته‌است] ''انتخاب''</ref>
کریستی پلوسی دختر [[نانسی پلوسی]]، رهبر [[حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا|حزب دمکرات]] در [[مجلس نمایندگان آمریکا]] و رئیس سابق این مجلس در پاسخ به این توئیت نوشت که: «سال نو می‌توانست شیرین‌تر باشد اگر شما به [[انکار هولوکاست]] از سوی ایران پایان می‌دادید.» و در پاسخ به کریستی پلوسی، جواد ظریف در توییترش نوشت: «ایران هیچگاه [[هولوکاست]] را انکار نکرده است، مردی که تصور می‌شد این کار را (انکار هولوکاست) کرده است، دیگر رفته است. [[سال نو]] مبارک»<ref>[http://www.khorasannews.com/News.aspx?type=1&year=1392&month=6&day=16&id=5073572 بازتاب پیام تبریک منتسب به رئیس‌جمهور و وزیر خارجه به یهودیان جهان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130907234533/http://www.khorasannews.com/news.aspx?id=5073572&type=1&year=1392&month=6&day=16 |date=۷ سپتامبر ۲۰۱۳}} ''روزنامه خراسان''</ref> کریستی پلوسی در واکنش به پاسخ ظریف نوشت: «خوشحالم که می‌شنوم، ممنون از پاسختان.»<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/127745 گفتگوی توییتری ظریف با فرزند مقام ارشد آمریکا: مردی که هولوکاست را انکار می‌کرد، رفته است] ''انتخاب''</ref>


ظریف سپس در صفحه فیس‌بوک خود سخنانش در توییتر را تأیید کرده و بار دیگر کشتار یهودیان به دست نازی‌ها و کشتار و سرکوب فلسطینی‌ها به دست صهیونیست‌ها را محکوم کرد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.facebook.com/jzarif/posts/662721947072590 | عنوان=کشتار یهودی‌ها به دست نازی‌ها محکوم است/نمی‌گذاریم صهیونیست‌ها بر جنایات خود سرپوش بگذارند | ناشر=صفحه رسمی جواد ظریف در فیسبوک | تاریخ=5 سپتامبر 2013 | بازبینی=29 نوامبر 2015}}</ref> محکوم کردن هولوکاست و انکار نکردن آن چند بار دیگر از طریق فیسبوک ظریف با این عنوان مطرح شد که صهیونیست‌ها، «بهانه واهی انکار هولوکاست» توسط ایران را ابزار تخریب وجهه و حیثیت ملی ایران کرده‌اند و می‌گویند که ایران با ساخت [[بمب اتم]] می‌خواهد هولوکاست جدیدی ایجاد کند:<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.facebook.com/jzarif/posts/797418840269566 | عنوان=متن پاسخ به 4 سؤال نمایندگان در جلسه علنی مجلس | ناشر=فیسبوک رسمی ظریف | تاریخ=7 می 2014 | بازبینی=29 نوامبر 2015}}</ref>
ظریف سپس در صفحه فیس‌بوک خود سخنانش در توییتر را تأیید کرده و بار دیگر کشتار یهودیان به دست نازی‌ها و کشتار و سرکوب فلسطینی‌ها به دست صهیونیست‌ها را محکوم کرد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.facebook.com/jzarif/posts/662721947072590 | عنوان=کشتار یهودی‌ها به دست نازی‌ها محکوم است/نمی‌گذاریم صهیونیست‌ها بر جنایات خود سرپوش بگذارند | ناشر=صفحه رسمی جواد ظریف در فیسبوک | تاریخ=5 سپتامبر 2013 | بازبینی=29 نوامبر 2015}}</ref> محکوم کردن هولوکاست و انکار نکردن آن چند بار دیگر از طریق فیسبوک ظریف با این عنوان مطرح شد که صهیونیست‌ها، «بهانه واهی انکار هولوکاست» توسط ایران را ابزار تخریب وجهه و حیثیت ملی ایران کرده‌اند و می‌گویند که ایران با ساخت [[بمب اتم]] می‌خواهد هولوکاست جدیدی ایجاد کند:<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.facebook.com/jzarif/posts/797418840269566 | عنوان=متن پاسخ به 4 سؤال نمایندگان در جلسه علنی مجلس | ناشر=فیسبوک رسمی ظریف | تاریخ=7 می 2014 | بازبینی=29 نوامبر 2015}}</ref>
خط ۱۹۳: خط ۱۹۲:
{{گفتاورد|نتانیاهو با بی‌شرمی معرکه می‌گیرد که ایران هولوکاست را انکار می‌کند و ادعا می‌کند ایران با ساختن بمب اتمی هولوکاست جدیدی ایجاد نماید.}}
{{گفتاورد|نتانیاهو با بی‌شرمی معرکه می‌گیرد که ایران هولوکاست را انکار می‌کند و ادعا می‌کند ایران با ساختن بمب اتمی هولوکاست جدیدی ایجاد نماید.}}


این اقدام ظریف واکنش مثبت بسیاری از سیاستمداران و تحلیل‌گران آمریکایی و اروپایی را برانگیخت. [[کریستین امانپور]]، خبرنگار شبکه خبری [[سی‌ان‌ان]] نیز در توییتر خود نوشت که شخصاً با ظریف صحبت کرده و او ضمن تأیید این که در توییتر فعال است، به او گفته که: «کشورش هیچگاه هولوکاست را انکار نکرده و مردی ([[احمدی‌نژاد]]) که تصور می‌شد این کار را کرده، دیگر رفته‌است.»<ref name=ToolAutoGenRef1/>
این اقدام ظریف واکنش مثبت بسیاری از سیاستمداران و تحلیل‌گران آمریکایی و اروپایی را برانگیخت. [[کریستین امانپور]]، خبرنگار شبکه خبری [[سی‌ان‌ان]] نیز در توییتر خود نوشت که شخصاً با ظریف صحبت کرده و او ضمن تأیید این که در توییتر فعال است، به او گفته که: «کشورش هیچگاه هولوکاست را انکار نکرده و مردی ([[احمدی‌نژاد]]) که تصور می‌شد این کار را کرده، دیگر رفته است.»<ref name=ToolAutoGenRef1/>


[[رابین رایت]] عضو انستیتوی صلح آمریکا، در واکنش به این اقدام، به [[واشینگتن پست]] گفت: «این اثرگذارترین دیپلماسی عمومی ایران در ۳۴ سال گذشته‌است.»<ref name=ToolAutoGenRef1/> محمدجواد ظریف در مصاحبه با خبرنگار [[دیلی بیست]]، دیوید کیز، در پاسخ به فیلتر بودن [[فیس‌بوک]] در ایران و در عین حال، داشتن اکانت فیس‌بوک، بلند خندید و گفت؛ «زندگی همین است».<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Keyes|نام=David|عنوان=Iran’s Foreign Minister Loves Facebook Despite Banning It at Home|نشانی=http://www.thedailybeast.com/articles/2013/10/09/iran-s-foreign-minister-loves-facebook-despite-banning-it-at-home.html|بازبینی=10/10/2013|اثر=|تاریخ=|ناشر=|نشانی بایگانی=https://archive.today/20131010085018/http://www.thedailybeast.com/articles/2013/10/09/iran-s-foreign-minister-loves-facebook-despite-banning-it-at-home.html|تاریخ بایگانی=۱۰ اکتبر ۲۰۱۳|کد زبان=en|url-status=live}}</ref>
[[رابین رایت]] عضو انستیتوی صلح آمریکا، در واکنش به این اقدام، به [[واشینگتن پست]] گفت: «این اثرگذارترین دیپلماسی عمومی ایران در ۳۴ سال گذشته است.»<ref name=ToolAutoGenRef1/> محمدجواد ظریف در مصاحبه با خبرنگار [[دیلی بیست]]، دیوید کیز، در پاسخ به فیلتر بودن [[فیس‌بوک]] در ایران و در عین حال، داشتن اکانت فیس‌بوک، بلند خندید و گفت؛ «زندگی همین است».<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Keyes|نام=David|عنوان=Iran’s Foreign Minister Loves Facebook Despite Banning It at Home|نشانی=http://www.thedailybeast.com/articles/2013/10/09/iran-s-foreign-minister-loves-facebook-despite-banning-it-at-home.html|بازبینی=10/10/2013|اثر=|تاریخ=|ناشر=|نشانی بایگانی=https://archive.today/20131010085018/http://www.thedailybeast.com/articles/2013/10/09/iran-s-foreign-minister-loves-facebook-despite-banning-it-at-home.html|تاریخ بایگانی=۱۰ اکتبر ۲۰۱۳|کد زبان=en|url-status=live}}</ref>


=== پیام از یوتیوب ===
=== پیام از یوتیوب ===
ظریف در ۲۸ آبان ۱۳۹۲ (۱۹ نوامبر ۲۰۱۳) یک روز مانده به دور تازه‌ای از [[مذاکرات هسته‌ای ایران]] و [[گروه پنج به‌علاوه یک]] در [[ژنو]]، پیامی انگلیسی در حساب کاربری خود در [[یوتیوب]] منتشر کرد. پیام ظریف گرچه به زبان [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] بود اما در ویدئوهایی مجزا با [[زیرنویس]] [[فارسی]]، [[زبان‌های ترکی|ترکی]]، [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] و [[عربی]] هم منتشر شد. عنوان این [[ویدئو]] «پیام ایران: راهی به جلو وجود دارد» بود.<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=Ao2WH6GDWz4 ویدئوی پیام در یوتیوب]</ref><ref>[http://www.youtube.com/watch?v=n_mN8m0Yito ویدئوی پیام در یوتیوب با زیرنویس فارسی]</ref> وزیر خارجه ایران در این پیام حدود ۵ دقیقه‌ای گفت در پرونده اتمی کشورش «راهی به جلو وجود دارد، مسیری سازنده و حرکتی به سوی پیشرفت برای حفاظت از صلح حرکتی رو به جلو و تنها انتخاب بین تسلیم یا رو در رو شدن نیست.» این ویدئو با جمله «من جواد ظریف هستم و این پیام [[مردم ایران]] است» پایان می‌پذیرد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/11/131119_l12_zarif_message_youtube_nuclear_talk.shtml ظریف در آستانه مذاکرات ژنو پیام انگلیسی از طریق یوتیوب منتشر کرد] بی‌بی‌سی فارسی</ref>
ظریف در ۲۸ آبان ۱۳۹۲ (۱۹ نوامبر ۲۰۱۳) یک روز مانده به دور تازه‌ای از [[مذاکرات هسته‌ای ایران]] و گروه پنج به‌علاوه یک در [[ژنو]]، پیامی انگلیسی در حساب کاربری خود در [[یوتیوب]] منتشر کرد. پیام ظریف گرچه به زبان [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] بود اما در ویدئوهایی مجزا با [[زیرنویس]] [[فارسی]]، [[زبان‌های ترکی|ترکی]]، [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] و [[عربی]] هم منتشر شد. عنوان این [[ویدئو]] «پیام ایران: راهی به جلو وجود دارد» بود.<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=Ao2WH6GDWz4 ویدئوی پیام در یوتیوب]</ref><ref>[http://www.youtube.com/watch?v=n_mN8m0Yito ویدئوی پیام در یوتیوب با زیرنویس فارسی]</ref> وزیر خارجه ایران در این پیام حدود ۵ دقیقه‌ای گفت در پرونده اتمی کشورش «راهی به جلو وجود دارد، مسیری سازنده و حرکتی به سوی پیشرفت برای حفاظت از صلح حرکتی رو به جلو و تنها انتخاب بین تسلیم یا رو در رو شدن نیست.» این ویدئو با جمله «من جواد ظریف هستم و این پیام [[مردم ایران]] است» پایان می‌پذیرد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2013/11/131119_l12_zarif_message_youtube_nuclear_talk.shtml ظریف در آستانه مذاکرات ژنو پیام انگلیسی از طریق یوتیوب منتشر کرد] بی‌بی‌سی فارسی</ref>


=== تبریک نوروز کاترین اشتون ===
=== تبریک نوروز کاترین اشتون ===
خط ۲۱۰: خط ۲۰۹:
=== مجید توکلی ===
=== مجید توکلی ===
{{جعبه نقل قول | نقل‌قول =[[مجید توکلی]] را نمی‌شناسم.<ref name="thedailybeast"/><ref name="daneshju"/>{{سخ}}محمدجواد ظریف، در مصاحبه با خبرنگار دیلی بیست| تراز = چپ | عرض = 300px | اندازه خط = 12px | گیومه نقل‌قول = بله | تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول | نقل‌قول =[[مجید توکلی]] را نمی‌شناسم.<ref name="thedailybeast"/><ref name="daneshju"/>{{سخ}}محمدجواد ظریف، در مصاحبه با خبرنگار دیلی بیست| تراز = چپ | عرض = 300px | اندازه خط = 12px | گیومه نقل‌قول = بله | تراز منبع = چپ}}
جواد ظریف در گفتگو با خبرنگار دیلی بیست، گفت: مجید توکلی را نمی‌شناسم. دیویر کیس نویسنده این مطلب مدعی است که ظریف در پاسخ به سؤال وی مبنی بر اینکه «مجید توکلی، یکی از برجسته‌ترین فعالان دانشجویی ایران که هم‌اکنون در زندان نگهداری می‌شود، چه زمانی آزاد خواهد شد؟» تصریح کرده‌است: نام [[نسرین ستوده]] را از طریق رسانه‌ها شنیده‌ام اما مجید توکلی را اصلاً نمی‌شناسم.<ref name="thedailybeast"/><ref name="daneshju"/>
جواد ظریف در گفتگو با خبرنگار دیلی بیست، گفت: مجید توکلی را نمی‌شناسم. دیویر کیس نویسنده این مطلب مدعی است که ظریف در پاسخ به سؤال وی مبنی بر اینکه «مجید توکلی، یکی از برجسته‌ترین فعالان دانشجویی ایران که هم‌اکنون در زندان نگهداری می‌شود، چه زمانی آزاد خواهد شد؟» تصریح کرده است: نام [[نسرین ستوده]] را از طریق رسانه‌ها شنیده‌ام اما مجید توکلی را اصلاً نمی‌شناسم.<ref name="thedailybeast"/><ref name="daneshju"/>


در ادامه دیوید کیس می‌گوید پس از اتمام نشست سازمان ملل در نیویورک، از ظریف پرسیدم که چطور خود شما از فیس بوک استفاده می‌کنید اما در ایران کسی اجازه استفاده از آن را ندارد که ظریف با لبخندی پاسخ داد:<ref name="thedailybeast">{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Keyes|نام=David|عنوان=Iran’s Foreign Minister Loves Facebook Despite Banning It at Home|نشانی=http://www.thedailybeast.com/articles/2013/10/09/iran-s-foreign-minister-loves-facebook-despite-banning-it-at-home.html|بازبینی=10/12/2014|اثر=|تاریخ=10.09.13|ناشر=thedailybeast|نشانی بایگانی=https://archive.today/20141012131725/http://www.thedailybeast.com/articles/2013/10/09/iran-s-foreign-minister-loves-facebook-despite-banning-it-at-home.html|تاریخ بایگانی=۱۲ اکتبر ۲۰۱۴|کد زبان=en|url-status=live}}</ref><ref name="daneshju">{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=جواد ظریف: مجید توکلی را نمی‌شناسم|نشانی=http://www.daneshjoonews.com/archives/7289|بازبینی=10/12/2014|اثر=|تاریخ=۱۹ مهر ۱۳۹۲|ناشر=دانشجونیوز|نشانی بایگانی=https://archive.today/20141012131040/http://www.daneshjoonews.com/archives/7289|تاریخ بایگانی=۱۲ اکتبر ۲۰۱۴|url-status=live}}</ref> زندگی همینه.
در ادامه دیوید کیس می‌گوید پس از اتمام نشست سازمان ملل در نیویورک، از ظریف پرسیدم که چطور خود شما از فیس بوک استفاده می‌کنید اما در ایران کسی اجازه استفاده از آن را ندارد که ظریف با لبخندی پاسخ داد:<ref name="thedailybeast">{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Keyes|نام=David|عنوان=Iran’s Foreign Minister Loves Facebook Despite Banning It at Home|نشانی=http://www.thedailybeast.com/articles/2013/10/09/iran-s-foreign-minister-loves-facebook-despite-banning-it-at-home.html|بازبینی=10/12/2014|اثر=|تاریخ=10.09.13|ناشر=thedailybeast|نشانی بایگانی=https://archive.today/20141012131725/http://www.thedailybeast.com/articles/2013/10/09/iran-s-foreign-minister-loves-facebook-despite-banning-it-at-home.html|تاریخ بایگانی=۱۲ اکتبر ۲۰۱۴|کد زبان=en|url-status=live}}</ref><ref name="daneshju">{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=جواد ظریف: مجید توکلی را نمی‌شناسم|نشانی=http://www.daneshjoonews.com/archives/7289|بازبینی=10/12/2014|اثر=|تاریخ=۱۹ مهر ۱۳۹۲|ناشر=دانشجونیوز|نشانی بایگانی=https://archive.today/20141012131040/http://www.daneshjoonews.com/archives/7289|تاریخ بایگانی=۱۲ اکتبر ۲۰۱۴|url-status=live}}</ref> زندگی همینه.
خط ۲۱۸: خط ۲۱۷:


=== مصاحبه با برنامهٔ نود ===
=== مصاحبه با برنامهٔ نود ===
دوشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۴ مصاحبه‌ای توسط [[عادل فردوسی پور]] با محمد جواد ظریف انجام شد ولی مسئولان [[صدا و سیما]] از پخش این مصاحبه در [[برنامه نود]] که به مناسبت شب یلدا ضبط شده بود، خودداری کردند. مسئولان [[سازمان صدا و سیما]] علت این کار را عدم دعوت رسمی صدا و سیما از ظریف اعلام کردند. این اقدام صدا و سیما با واکنش سخنگوی دولت و وزارت امور خارجه مواجه شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.khabaronline.ir/detail/491580/root/sport |عنوان = ماجرای پخش نشدن مصاحبه ظریف با عادل فردوسی پور |ناشر = [[خبر آنلاین]]|تاریخ بازدید = |تاریخ = ۲ دی ۱۳۹۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://isna.ir/fa/news/94100603518/گفت-وگوی-ظریف-از-90-پخش-می-شود|عنوان = گفتگوی ظریف از «۹۰» پخش می‌شود؟ |ناشر = [[ایسنا]]|تاریخ بازدید = |تاریخ = ۶ دی ۱۳۹۴}}</ref> [[محمد سرافراز]]، رئیس وقت [[سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران|صداوسیما]] بعدتر گفت که بعد از این اتفاقات از طرف دفتر [[رهبر جمهوری اسلامی ایران|سیدعلی خامنه‌ای]] درخواست تعطیلی برنامه ۹۰ مطرح شد اما من زیر بار آن نرفتم.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=رئیس پیشین صداوسیما: دفتر آیت‌الله خامنه‌ای خواستار تعطیلی برنامه نود شده بود|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-49495520|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2023-01-11|زبان=fa}}</ref>
دوشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۴ مصاحبه‌ای توسط [[عادل فردوسی پور]] با محمد جواد ظریف انجام شد ولی مسئولان [[صدا و سیما]] از پخش این مصاحبه در [[برنامه نود]] که به مناسبت شب یلدا ضبط شده بود، خودداری کردند. مسئولان [[سازمان صدا و سیما]] علت این کار را عدم دعوت رسمی صدا و سیما از ظریف اعلام کردند. این اقدام صدا و سیما با واکنش سخنگوی دولت و وزارت امور خارجه مواجه شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.khabaronline.ir/detail/491580/root/sport |عنوان = ماجرای پخش نشدن مصاحبه ظریف با عادل فردوسی پور |ناشر = [[خبر آنلاین]]|تاریخ بازدید = |تاریخ = ۲ دی ۱۳۹۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://isna.ir/fa/news/94100603518/گفت-وگوی-ظریف-از-90-پخش-می-شود|عنوان = گفتگوی ظریف از «۹۰» پخش می‌شود؟ |ناشر = [[ایسنا]]|تاریخ بازدید = |تاریخ = ۶ دی ۱۳۹۴}}</ref> [[محمد سرافراز]]، رئیس وقت [[سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران|صداوسیما]] بعدتر گفت که بعد از این اتفاقات از طرف دفتر [[رهبر جمهوری اسلامی ایران|سیدعلی خامنه‌ای]] درخواست تعطیلی برنامه ۹۰ مطرح شد اما من زیر بار آن نرفتم.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=رئیس پیشین صداوسیما: دفتر آیت‌الله خامنه‌ای خواستار تعطیلی برنامه نود شده بود|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-49495520|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2023-01-11|زبان=fa}}</ref>


=== مصاحبه با پی‌بی‌اس ===
=== مصاحبه با پی‌بی‌اس ===
خط ۲۲۴: خط ۲۲۳:


=== تحریک (تیم ب) برای کشاندن ترامپ به نبرد در خاورمیانه ===
=== تحریک (تیم ب) برای کشاندن ترامپ به نبرد در خاورمیانه ===
در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۹ و سه روز پس از حملهٔ [[شبه نظامیان حوثی]] متحد ایران در یمن به تأسیسات [[آرامکو]]، ظریف در واکنش به توییت مایک پمپئو، در توئیتی، به‌طور علنی او را متهم به تحریک برای نبرد با ارتش ایران کرد.<ref>[پاسخ ظریف به پمپئو: «اقدام جنگی» یا تحریک به جنگ؟ https://fa.shafaqna.com/news/811241] ''خبرگزاری شفقنا''</ref>
در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۹ و سه روز پس از حملهٔ شبه نظامیان حوثی متحد ایران در یمن به تأسیسات [[آرامکو]]، ظریف در واکنش به توییت مایک پمپئو، در توئیتی، به‌طور علنی او را متهم به تحریک برای نبرد با ارتش ایران کرد.<ref>[پاسخ ظریف به پمپئو: «اقدام جنگی» یا تحریک به جنگ؟ https://fa.shafaqna.com/news/811241] ''خبرگزاری شفقنا''</ref>


=== ما خودمان انتخاب کردیم یک جور دیگر زندگی کنیم ===
=== ما خودمان انتخاب کردیم یک جور دیگر زندگی کنیم ===
او در برنامه تلویزیونی [[حالا خورشید]] در تابستان ۹۷ پس از این‌که مجری ([[رضا رشیدپور]]) از او پرسید «مردم می‌پرسند این‌همه کشور در دنیا روابط خوبی با دیگر کشورها دارند و فشاری روی‌شان نیست، چرا فشار روی ایران است؟» پاسخ داد که «یک دلیل وجود دارد و این است که ما خودمان انتخاب کردیم یک جور دیگر زندگی کنیم».<ref name=":3">{{یادکرد وب|عنوان=ابراز پشیمانی ظریف از گفتن جملهٔ «خودمان انتخاب کردیم که جور دیگری زندگی کنیم»|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/31050503.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2023-01-11|کد زبان=fa}}</ref> این گفته او با واکنش گسترده منفی کاربران ایرانی مواجه شد و با هشتگ‌هایی مثل #من_انتخاب_نکردم و #ما_خودمان_انتخاب_کردیم به نمونه‌های متعددی از وضعیت بد اقتصادی، نقض حقوق بشر و فقدان آزادی‌های سیاسی و اجتماعی در ایران اشاره کردند و گفتند چنین وضعیتی انتخاب آن‌ها نیست. دو سال بعد او با تایید مجدد اصل گفتهٔ خود گفت «اگر بار دیگر از او در این زمینه سؤال شود، چنین جمله‌ای را نخواهد گفت.»<ref name=":3" />
او در برنامه تلویزیونی [[حالا خورشید]] در تابستان ۹۷ پس از این‌که مجری ([[رضا رشیدپور]]) از او پرسید «مردم می‌پرسند این‌همه کشور در دنیا روابط خوبی با دیگر کشورها دارند و فشاری روی‌شان نیست، چرا فشار روی ایران است؟» پاسخ داد که «یک دلیل وجود دارد و این است که ما خودمان انتخاب کردیم یک جور دیگر زندگی کنیم».<ref name=":3">{{یادکرد وب|عنوان=ابراز پشیمانی ظریف از گفتن جملهٔ «خودمان انتخاب کردیم که جور دیگری زندگی کنیم»|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/31050503.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2023-01-11|کد زبان=fa}}</ref> این گفته او با واکنش گسترده منفی کاربران ایرانی مواجه شد و با هشتگ‌هایی مثل #من_انتخاب_نکردم و #ما_خودمان_انتخاب_کردیم به نمونه‌های متعددی از وضعیت بد اقتصادی، نقض حقوق بشر و فقدان آزادی‌های سیاسی و اجتماعی در ایران اشاره کردند و گفتند چنین وضعیتی انتخاب آن‌ها نیست. دو سال بعد او با تأیید مجدد اصل گفتهٔ خود گفت «اگر بار دیگر از او در این زمینه سؤال شود، چنین جمله‌ای را نخواهد گفت.»<ref name=":3"/>

=== نامزدی برای جایزه نوبل ===
ظریف به همراه جان کری در میان ۳۷۶ نفری بودند که به عنوان نامزد جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۱۶ انتخاب شدند.<ref>[https://www.rferl.org/a/nobel-peace-prize-awarded-october-7-376-nominees-john-kerry-zarif/28037217.html Nobel Peace Prize To Be Awarded, رادیو آزادی اروپا، ۷ اکتبر ۲۰۱۶]</ref>

== انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ ==
محمدجواد ظریف [[وزیر امور خارجه]] پیشین ایران، در یک میزگرد سیاسی در تلویزیون برنامه‌های خود برای حمایت از [[مسعود پزشکیان]]، نامزد «اصلاح‌طلب» ریاست‌جمهوری را اعلام کرد.


== کتاب‌شناسی ==
== کتاب‌شناسی ==
خط ۲۳۴: خط ۲۳۹:
* روندهای جدید بین‌المللی؛ به‌اهتمام محمدجواد ظریف، مصطفی زهدانی؛ [به‌سفارش] دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران: وزارت امورخارجه، مرکز چاپ و نشر، ۱۳۸۴، ۴۳۷ص.
* روندهای جدید بین‌المللی؛ به‌اهتمام محمدجواد ظریف، مصطفی زهدانی؛ [به‌سفارش] دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران: وزارت امورخارجه، مرکز چاپ و نشر، ۱۳۸۴، ۴۳۷ص.
* نهادهای ملی حقوق بشر؛ تألیف محمدرضا غائبی؛ با مقدمه محمدجواد ظریف؛ [به سفارش] دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، مشخصات نشر: تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات، ۱۳۸۷، ۱۸۴ ص.
* نهادهای ملی حقوق بشر؛ تألیف محمدرضا غائبی؛ با مقدمه محمدجواد ظریف؛ [به سفارش] دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، مشخصات نشر: تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات، ۱۳۸۷، ۱۸۴ ص.
* سازمان‌های بین‌المللی؛ محمدجواد ظریف، محمدکاظم سجادپور، تهران: میزان، ۱۳۸۹، ۲۸۰ ص.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.iranpl.ir/Portal/home/?news/446010/446291/498903/دکتر-محمدجواد-ظریف،-اکنون-چه-کتاب‌هایی-تالیف-کرده-است؟|عنوان=نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور/پیش فرض/صفحه اصلی-دکتر محمدجواد ظریف، تاکنون چه کتاب‌هایی تألیف کرده‌است؟|بازبینی=2017-04-14}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref>
* سازمان‌های بین‌المللی؛ محمدجواد ظریف، محمدکاظم سجادپور، تهران: میزان، ۱۳۸۹، ۲۸۰ ص.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.iranpl.ir/Portal/home/?news/446010/446291/498903/دکتر-محمدجواد-ظریف،-اکنون-چه-کتاب‌هایی-تالیف-کرده-است؟|عنوان=نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور/پیش فرض/صفحه اصلی-دکتر محمدجواد ظریف، تاکنون چه کتاب‌هایی تألیف کرده است؟|بازبینی=2017-04-14}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref>
* دوران‌گذار روابط بین‌الملل در جهان پساغربی؛ محمدجواد ظریف، [[محمدکاظم سجادپور]]، عبادالله مولایی، تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات، ۱۳۹۵.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۲۱ اسفند ۱۳۹۵|وبگاه=وزارت امور خارجه|نشانی=http://www.mfa.gov.ir/index.aspx?siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=176&newsview=444552|عنوان=رونمایی از کتاب " دوران‌گذار روابط بین‌الملل در جهان پسا غربی " با حضور دکتر ظریف و جمعی از محققان، اساتید دانشگاه و مدیران وزارت امور خارجه|بازبینی=14 آوریل 2017|archive-date=14 آوریل 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170414163732/http://www.mfa.gov.ir/index.aspx?siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=176&newsview=444552}}</ref>
* دوران‌گذار روابط بین‌الملل در جهان پساغربی؛ محمدجواد ظریف، [[محمدکاظم سجادپور]]، عبادالله مولایی، تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات، ۱۳۹۵.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۲۱ اسفند ۱۳۹۵|وبگاه=وزارت امور خارجه|نشانی=http://www.mfa.gov.ir/index.aspx?siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=176&newsview=444552|عنوان=رونمایی از کتاب " دوران‌گذار روابط بین‌الملل در جهان پسا غربی " با حضور دکتر ظریف و جمعی از محققان، اساتید دانشگاه و مدیران وزارت امور خارجه|بازبینی=14 آوریل 2017|archive-date=14 آوریل 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170414163732/http://www.mfa.gov.ir/index.aspx?siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=176&newsview=444552}}</ref>
* ''[[آقای سفیر: گفتگو با محمدجواد ظریف]]'' مصاحبه‌کننده: محمدمهدی راجی، تهران: [[نشر نی]]، ۱۳۹۲، ۳۸۴ ص.
* ''آقای سفیر: گفتگو با محمدجواد ظریف'' مصاحبه‌کننده: محمدمهدی راجی، تهران: [[نشر نی]]، ۱۳۹۲، ۳۸۴ ص.
* پایاب شکیبایی: برداشت‌هایی از هشت سال وزارت، انتشارات اطلاعات، چاپ ۱۴۰۳<ref>[https://www.iranketab.ir/book/135189-audancity-of-resilience-reflections-eight-year-as-foreign-minister وبگاه ایران کتاب]</ref>


== در نگاه دیگران ==
== در نگاه دیگران ==
به گفتهٔ روزنامه‌نگار علی هاشم: «وقتی اسم ظریف می‌آید، همه به یاد گفت‌وگو با آمریکا می‌افتند.»<ref>{{یادکرد خبر |عنوان=آیا ظریف موج انتخابات را برمی‌گرداند؟ |نشانی=https://hammihanonline.ir/بخش-دیپلماسی-6/17575-آیا-ظریف-موج-انتخابات-را-بر-می-گرداند |تاریخ بازبینی=۳ تیر ۱۴۰۳ |اثر=هم‌میهمن |تاریخ=۳ تیر ۱۴۰۳}}</ref>

=== «ماله‌کشی»؛ «ماله‌کش اعظم» ===
=== «ماله‌کشی»؛ «ماله‌کش اعظم» ===
در مرداد ۱۳۹۸، اکانت رسمی توییتر [[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا|وزارت خارجه آمریکا]] در [[زبان فارسی|فارسی]]، در کاری که پیش از این سابقه نداشت، ظریف، وزیر خارجهٔ جمهوری اسلامی ایران را «ماله‌کش اعظم» توصیف کرد. بهره‌گیری از چنین عنوانی، در ظاهر کنایه‌ای زده‌است به کارکرد این وزیر خارجه، در برابر نقدهایی که از سیاست‌های جمهوری اسلامی شده‌است.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=سود و زیان 'ماله‌کش اعظم' چیست؟|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-49199405|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-06-02|زبان=fa|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20201221200207/https://www.bbc.com/persian/iran-features-49199405|تاریخ بایگانی=21 دسامبر 2020}}</ref><blockquote>«پرزیدنت ترامپ اخیراً رهبر ایران را که با پول مردم ایران خودش را ثروتمند کرده، تحریم کرد. امروز، ایالات متحده جواد ظریف، ماله‌کش اعظم وی را نیز تحریم کرد. او مانند سایر اعضای مافیای خامنه‌ای در رفتار یاغیانه رژیم همدست است.» [[توئیتر]] فارسی [[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا|وزارت امور خارجه آمریکا]] در مرداد ۱۳۹۸<ref>{{یادکرد وب|عنوان=توئیت وزارت خارجه آمریکا: ظریف «ماله‌کش اعظم» خامنه‌ای است|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/30086832.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-06-02|کد زبان=fa|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210602164340/https://www.radiofarda.com/a/30086832.html|تاریخ بایگانی=2 ژوئن 2021}}</ref></blockquote>پس از ماجرای [[فایل صوتی ظریف]]، [[کیهان (روزنامه)|روزنامه کیهان]] که زیر نظر نمایندهٔ [[سید علی خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی، نشر می‌یابد، توضیحات ظریف را کافی ندانسته و آن را «ماله‌کشی» توصیف کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سخنگوی دولت: دوقطبی میدان و دیپلماسی در سخنان ظریف نبود، موضع همین وزیر تغییر کرد کسی تعجب نکند|نشانی=https://iranintl.com/ايران/سخنگوی-دولت-دوقطبی-میدان-و-دیپلماسی-در-سخنان-ظریف-نبود،-موضع-همین-وزیر-تغییر-کرد-کسی-تعجب-نکند|وبگاه=ایران اینترنشنال|تاریخ=2021-05-01|بازبینی=2021-06-02|کد زبان=fa|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210525182848/https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%B3%D8%AE%D9%86%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%AF%D9%88%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%AE%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%8C-%D9%85%D9%88%D8%B6%D8%B9-%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B9%D8%AC%D8%A8-%D9%86%DA%A9%D9%86%D8%AF|تاریخ بایگانی=25 مه 2021}}</ref>
در مرداد ۱۳۹۸، اکانت رسمی توییتر [[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا|وزارت خارجه آمریکا]] در [[زبان فارسی|فارسی]]، در کاری که پیش از این سابقه نداشت، ظریف، وزیر خارجهٔ جمهوری اسلامی ایران را «ماله‌کش اعظم» توصیف کرد. بهره‌گیری از چنین عنوانی، در ظاهر کنایه‌ای زده است به کارکرد این وزیر خارجه، در برابر نقدهایی که از سیاست‌های جمهوری اسلامی شده است.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=سود و زیان 'ماله‌کش اعظم' چیست؟|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-49199405|کوشش=بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ بازبینی=2021-06-02|زبان=fa|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20201221200207/https://www.bbc.com/persian/iran-features-49199405|تاریخ بایگانی=21 دسامبر 2020}}</ref><blockquote>«پرزیدنت ترامپ اخیراً رهبر ایران را که با پول مردم ایران خودش را ثروتمند کرده، تحریم کرد. امروز، ایالات متحده جواد ظریف، ماله‌کش اعظم وی را نیز تحریم کرد. او مانند سایر اعضای مافیای خامنه‌ای در رفتار یاغیانه رژیم همدست است.» [[توئیتر]] فارسی [[وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا|وزارت امور خارجه آمریکا]] در مرداد ۱۳۹۸<ref>{{یادکرد وب|عنوان=توئیت وزارت خارجه آمریکا: ظریف «ماله‌کش اعظم» خامنه‌ای است|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/30086832.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-06-02|کد زبان=fa|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210602164340/https://www.radiofarda.com/a/30086832.html|تاریخ بایگانی=2 ژوئن 2021}}</ref></blockquote>پس از ماجرای [[فایل صوتی ظریف]]، [[کیهان (روزنامه)|روزنامه کیهان]] که زیر نظر نمایندهٔ [[سید علی خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی، نشر می‌یابد، توضیحات ظریف را کافی ندانسته و آن را «ماله‌کشی» توصیف کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سخنگوی دولت: دوقطبی میدان و دیپلماسی در سخنان ظریف نبود، موضع همین وزیر تغییر کرد کسی تعجب نکند|نشانی=https://iranintl.com/ايران/سخنگوی-دولت-دوقطبی-میدان-و-دیپلماسی-در-سخنان-ظریف-نبود،-موضع-همین-وزیر-تغییر-کرد-کسی-تعجب-نکند|وبگاه=ایران اینترنشنال|تاریخ=2021-05-01|بازبینی=2021-06-02|کد زبان=fa|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210525182848/https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%B3%D8%AE%D9%86%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%AF%D9%88%D9%82%D8%B7%D8%A8%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%AE%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%8C-%D9%85%D9%88%D8%B6%D8%B9-%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%DA%A9%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B9%D8%AC%D8%A8-%D9%86%DA%A9%D9%86%D8%AF|تاریخ بایگانی=25 مه 2021}}</ref>


خود ظریف دربارهٔ این لقب با اشاره به حل اختلاف‌ها با [[عربستان سعودی]] در مرداد ۱۳۹۸ گفت «اگر فکر می‌کنید به قول خودتان من ماله‌کش اعظم هستم، آقای سلیمانی با شما صحبت کند».<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=ظریف: به عربستان گفتم اگر من ماله‌کش اعظم هستم با قاسم سلیمانی مذاکره کنید|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-49406630|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-06-02|زبان=fa}}</ref>
خود ظریف دربارهٔ این لقب با اشاره به حل اختلاف‌ها با [[عربستان سعودی]] در مرداد ۱۳۹۸ گفت «اگر فکر می‌کنید به قول خودتان من ماله‌کش اعظم هستم، آقای سلیمانی با شما صحبت کند».<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=ظریف: به عربستان گفتم اگر من ماله‌کش اعظم هستم با قاسم سلیمانی مذاکره کنید|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-49406630|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-06-02|زبان=fa}}</ref>
خط ۳۱۵: خط ۳۲۳:
{{ترتیب‌پیش‌فرض:ظریف، محمدجواد}}
{{ترتیب‌پیش‌فرض:ظریف، محمدجواد}}
[[رده:استادان دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه]]
[[رده:استادان دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه]]
[[رده:استادان دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران]]
[[رده:استادان دانشگاه تهران]]
[[رده:استادان دانشگاه تهران]]
[[رده:افراد ایرانی مشمول تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا]]
[[رده:افراد ایرانی مشمول تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا]]
خط ۳۲۹: خط ۳۳۸:
[[رده:زادگان ۱۳۳۸]]
[[رده:زادگان ۱۳۳۸]]
[[رده:زادگان ۱۹۶۰ (میلادی)]]
[[رده:زادگان ۱۹۶۰ (میلادی)]]
[[رده:سیاستمداران سده ۲۱ (میلادی) اهل ایران]]
[[رده:مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران]]
[[رده:مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران]]
[[رده:معاونان امور بین‌الملل وزیر امور خارجه]]
[[رده:معاونان امور بین‌الملل وزیر امور خارجه]]
[[رده:معاونان امور حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه]]
[[رده:معاونان امور حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه]]
[[رده:معاونان وزیر در ایران]]
[[رده:نمایندگان دائمی ایران در سازمان ملل متحد]]
[[رده:نمایندگان دائمی ایران در سازمان ملل متحد]]
[[رده:وزیران امور خارجه ایران]]
[[رده:وزیران امور خارجه ایران]]

نسخهٔ ‏۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۵

محمّدجواد ظریف
ظریف در سال ۱۳۹۹
شصت و پنجمین وزیر امور خارجه
دوره مسئولیت
۲۴ مرداد ۱۳۹۲ – ۳ شهریور ۱۴۰۰
رئیس‌جمهورحسن روحانی
قائم‌مقاممرتضی سرمدی
پس ازعلی‌اکبر صالحی
پیش ازحسین امیرعبداللهیان
سفیر ایران در سازمان ملل متحد
دوره مسئولیت
۳ تیر ۱۳۸۱[۱] – ۳ مرداد ۱۳۸۶
رئیس‌جمهورسید محمد خاتمی
محمود احمدی‌نژاد
پس ازمحمدهادی نژادحسینیان
پیش ازمحمد خزاعی
اطلاعات شخصی
زاده
محمدجواد ظریف خوانساری

۱۷ دی ۱۳۳۸ ‏(۶۴ سال)
تهران، ایران
حزب سیاسیبدون عضویت حزبی
همسر(ان)مریم ایمانیه (ا. ۱۳۵۸)
فرزندان۲[۲]
هیئت دولتدولت یازدهم
دولت دوازدهم
جایزه‌هانشان لیاقت و مدیریت (درجهٔ ۱)
نشان عقاب آندی (صلیب بزرگ)
نشان دوستی
امضا
پس‌زمینه‌های علمی
تحصیلاتمطالعات بین‌الملل (روابط؛ حقوق)
دانشگاهدانشگاه ایالتی سان فرانسیسکو[۳]
دانشگاه کلمبیا (رها کرد)[۳]
دانشگاه دنور
عنوان پایان‌نامهSelf-Defense in International Law and Policy (۱۹۸۸)
کار علمی
زمینهٔ تخصصی/حوزه کاریمطالعات بین‌الملل
نهاددانشگاه تهران

محمّدجواد ظریف خوانساری (زادهٔ ۱۷ دی ۱۳۳۸) سیاستمدار و دیپلمات ایرانی است که از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ سمت وزیر امور خارجه ایران را بر عهده داشت.[۴] او همچنین از اعضای شورای عالی جمعیت هلال‌احمر و دانشیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران است.[۵][۶]

او دانش‌آموختهٔ کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل از دانشگاه ایالتی سان‌فرانسیسکو و همچنین کارشناسی ارشد مطالعات بین‌الملل و دکترای حقوق و روابط بین‌الملل از دانشگاه دنور است.[۷] ظریف فعالیت شغلی خود را از سال ۱۳۵۷ در کنسولگری ایران در سانفرانسیسکو آغاز کرد. او از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۱ برای مدت ۱۰ سال، معاونت حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه را بر عهده داشت. وی در فاصله سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶ به عنوان سفیر ایران در سازمان ملل متحد فعالیت می‌کرد که در نهایت به دلیل اتفاقات سفر سال ۱۳۹۴ رئیس‌جمهور به سازمان ملل از وزارت خارجه اخراج شد.[۸] او در سال ۱۳۹۲ در دولت یازدهم به‌عنوان وزیر امور خارجه ایران انتخاب شد. او مسئول تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در برنامه جامع اقدام مشترک بود. ظریف در ۶ اسفند ۱۳۹۷ از سمت خود استعفا داد، اما دو روز بعد، رئیس‌جمهور حسن روحانی با استعفای او موافقت نکرد و وی همچنان وزیر امور خارجه ایران باقی ماند.[۹][۱۰]

وزارت خزانه‌داری آمریکا در سال ۲۰۱۹ ظریف را تحریم کرد و اظهار داشت که وی سخنگوی علی خامنه‌ای است.[۱۱] او در سال ۱۴۰۱ توسط کانادا نیز تحریم شد.[۱۲] در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰، یک فایل صوتی از ظریف منتشر شد که حاوی سخنان او در مورد مسائل کشور در زمینهٔ سیاست خارجی بود. این گفتگو با واکنش‌های بسیاری از سوی رسانه‌ها همراه بود.[۱۳]

زندگی

محمّدجواد ظریف خوانساری[۱۴] ۱۷ دی ۱۳۳۸ در خانواده‌ای مذهبی، محافظه‌کار و متمول در تهران به‌دنیا آمد. پدر و پدربزرگش از تجار اصفهان بودند، پدربزرگش از بانیان مسجد اعظم قم و مسجد هامبورگ و پدرش عباسعلی ظریف خوانساری از شعرای اصفهان، فردی خیر و به گاوصندوق علما معروف بود.[۱۵][۱۶] مادرش عفت کاشانی‌پور نیز فرزند یکی از بازرگانان کاشانی مستقر در تهران بود.[۱۷] خانواده ظریف ابتدا در محله ملک اصفهان ساکن بودند و سپس به تهران نقل مکان کردند.[۱۶] او تحصیلات مقدماتی را از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۵ در دبستان و دبیرستان علوی تهران انجام داد.[۱۸]

ظریف در سال ۱۳۵۵ با ویزای دانشجویی به ایالات متحده آمریکا رفت و از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۶ دیپلم خود را از کالج درو، در سانفرانسیسکو گذراند و به ترتیب در سال‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۶۱ مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل را از دانشگاه ایالتی سان‌فرانسیسکو دریافت نمود، سپس به ایالت کلرادو نقل مکان کرد و در سال ۱۳۶۳ مدرک کارشناسی ارشد مطالعات بین‌الملل را از دانشکده مطالعات بین‌الملل جوزف کوربل، دانشگاه دنور اخذ نمود و پس از آن تحصیلات خود را در مقطع دکترا ادامه داد.

ظریف فعالیت شغلی خود را از سال ۱۳۵۷ به عنوان مشاور سرکنسولگری ایران در سان فرانسیسکو آغاز کرد و تا سال ۱۳۵۹ در این جایگاه فعالیت نمود. او در فاصله سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۱ مشاور سیاسی، رایزن و کاردار نمایندگی ایران در سازمان ملل بود. وی دوره سربازی خود را نیز به صورت امریه، در وزارت امور خارجه و نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، سپری کرد.[۱۹] پس از گذراندن آزمون جامع دکترا در ۱۳۶۴، اداره مهاجرت ایالات متحده، روادید محمد جواد ظریف را باطل کرد و او سه سال بعد از راه دور، تحصیلات خود را تکمیل کرد و دکترای حقوق و روابط بین‌الملل را در سال ۱۹۸۸ از دانشگاه دنور دریافت کرد.[۲۰][۲۱][۲۲]

خانواده

ظریف در تابستان ۱۳۵۸ از طریق خواهرش با مریم ایمانیه آشنا شد. آن‌ها در ایران با هم ازدواج کردند، اما پس از آن به نیویورک نقل مکان نمودند[۲۳] و هردو به زبان انگلیسی مسلط هستند.[۲۴][۲۵]

ظریف و همسرش مریم ایمانیه در سی‌وپنجمین جشنواره فیلم فجر

ظریف دو فرزند دختر و پسر دارد که در آمریکا متولد شده‌اند.[۲۶] پسر وی مهندسی برق خوانده و دارای فوق لیسانس مدیریت است و دخترش نیز دارای مهندسی معماری داخلی است. هر دو فرزند وی ازدواج کرده‌اند.[۲۷] فرزندان وی به همراه همسرانشان در طول مدت تصدی وزارت امور خارجه ایران، در تهران سکونت داشتند و بنابر اظهارات خود وی، شاغل در ادارات دولتی نبوده و به کار آزاد مشغول می‌باشند. وی دارای دو نوه از فرزندان خود می‌باشد.[۲۸]

گرایش سیاسی

هنگامی که ظریف برای پست وزارت خارجه به مجلس معرفی شد، روزنامه اعتماد او را در میان اصلاح‌طلبان دسته‌بندی کرد،[۲۹] در حالی که خبرگزاری مهر از وی به عنوان یک چهره مستقل یاد کرد.[۳۰]

سمت‌ها

سمت‌های اجرایی

  • دستیار ارشد وزیر امور خارجه
  • مشاور سرکنسول‌گری ایران در سانفرانسیسکو
  • معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه
  • سفیر ایران در سازمان ملل متحد
  • وزیر امور خارجه

فعالیت‌های بین‌المللی

  1. عضو گروه شخصیت‌های برجسته زمامداری جهانی
  2. سخنگو و ریاست کمیته سیاسی هشتمین اجلاس سران کنفرانس اسلامی تهران
  3. ریاست کارشناسان ارشد هشتمین اجلاس سران کنفرانس اسلامی تهران
  4. ریاست کمیته حقوقی مجمع عمومی ۴۷ ملل متحد – نیویورک
  5. ریاست کمیسیون فرهنگی- یونسکو
  6. ریاست کمیسیون خلع سلاح ملل متحد – نیویورک
  7. ریاست کمیته سیاسی دوازدهمین اجلاس سران عدم تعهد – دوربان[۳۱][۳۲]

قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت

در سال ۱۳۶۶ که جنگ ایران و عراق ماه‌های پایانی خود را سپری می‌کرد و فشارهای بین‌المللی بر ایران، به منظور پذیرفتن متن اولیه قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت به اوج رسیده بود، تیم مذاکره‌کننده ایرانی، سعی داشت به جای درج مفادی که انتظارات ایران را برآورده نمی‌کرد، بندهایی از طرح اجرایی دبیرکل سازمان ملل متحد (خاویر پرز دکوئیار) را جایگزین نماید.[یادداشت ۱] نوشتن نامه این درخواست رسمی به محمدجواد ظریف، تنها دیپلمات ایرانی وقت مسلط به زبان انگلیسی در نمایندگی ایران، در سازمان ملل متحد گماشته شد، تا بتواند مفهوم مورد نظر ایران را به شفافی بیان کند. ظریف نیز با انتخاب کلمات مناسب، توانست نامهٔ مورد نظر ایران را تنظیم و در بین کشورهای عضو، منتشر کند. این درخواست که با افزودن آن به قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت موافقت شد، در وزارت امور خارجه ایران به «Tantamount Letter» مشهور شد.[۳۳]

ارتباط با جامعه آمریکا

ظریف به اقتضای حضور و همچنین فعالیت دیپلماتیک طولانی مدت در آمریکا، ارتباط گسترده‌ای با جامعه آمریکا و محافل سیاسی و علمی این کشور داشته است. روزنامه هرالد تریبیون، در مقاله‌ای به قلم «وارن هوگ»، به حضور گسترده محمد جواد ظریف در مجامع عمومی آمریکا اشاره می‌کند:

محمد جواد ظریف به اندازه‌ای در دانشگاه‌ها، محافل عمومی سیاسی و اجتماعی حضور پیدا می‌کند که لیزا اندرسون، رئیس دانشکده امور بین‌الملل دانشگاه کلمبیا از وی پرسیده است که آیا قصد شرکت در رقابت‌های انتخاباتی آمریکا را دارد؟[۳۴]

ظریف در کتاب خاطراتش که به نام «آقای سفیر» منتشر شده است، دربارهٔ انتخاب او برای سمت نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل می‌گوید:

فکر می‌کنم در بهمن ماه سال ۱۳۸۰ بین من و آقای دکتر خرازی برای رفتن به نیویورک توافق صورت گرفت. ظاهراً آقای دکتر خرازی نیز همان موقع موضوع اعزام من را به رهبری هم گفته بودند. بعدها رهبری به من فرمودند که همان روز من به آقای حجازی گفتم که بهترین گزینه برای نیویورک شما هستید؛ اما بگذارید روند معمول وزارت خارجه طی شود. وقتی که رسماً به ما معرفی شدید، شما هم رسماً موافقت کنید… همچنین نکاتی را که برای مأموریت لازم بود یادآوری کردند. از جمله نکته‌ای را فرمودند که من در همه کلاسهایم برای دانشجویان گفته‌ام. به من فرمودند حتی اگر در موردی یقین داری که دیدگاهت ۱۸۰ درجه با من مخالف است، وظیفه داری دیدگاهت را بگویی. حتی ایشان مطرح کردند که این یک وظیفه شرعی است. بحمدلله من نیز همیشه این کار را انجام دادم.[۳۴]

وی همچنین در دوره‌ای که سفیر ایران در سازمان ملل متحد بود، روابط نزدیکی با گری سیک، عضو پیشین شورای امنیت ملی آمریکا و استاد علوم سیاسی دانشگاه کلمبیا داشت. سیک در مصاحبه‌اش با کامبیز حسینی مجری برنامه پولتیک گفت:

نخستین بار حدود ۱۰ سال پیش دیدمش و برای شام به منزل او رفتم و در ملاقات نخست او را آقای سفیر خطاب کردم و او به من گفت نه!، جواد صدایم کن.[۳۵]

وزارت امور خارجه

ظریف در حال تشریح مواضع ایران در پنجاهمین کنفرانس امنیتی مونیخ در هتل بایریشر هوف

دولت یازدهم

پس از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس دولت یازدهم، وی ظریف را برای تصدی سمت وزیر امور خارجه در دولتش به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد. حسن قشقاوی، معاون کنسولی وقت وزارت امور خارجه، از این انتخاب استقبال و عنوان کرد که کشورهایی که به دنبال گفتگو با ایران هستند، از این انتخاب استقبال کرده‌اند. وی به عملکرد هنری کیسینجر، مشاور اسبق امنیت ملی ایالات متحده آمریکا اشاره کرد که یک نسخه از کتاب دیپلماسی که توسط شخص وی تألیف گردیده را به ظریف هدیه داده است و در صفحه نخست آن نوشته است:[۳۶] «تقدیم به دشمن قابل احترام، ظریف»

ظریف با حضور در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در روز ۱۴ مرداد (روز بعد از مراسم تحلیف) به تشریح برنامه‌های خود و پاسخ به سؤالات نمایندگان کمیسیون مربوطِ پرداخت. وی در پاسخ به نمایندگان مجلس اظهار داشت:[۳۷]

بنده هرگز گرین کارت نداشته‌ام، در حالی که ۱۰ سال است که شرایط دریافت آن را داشته‌ام. فرزندانم در حالی در ایران زندگی می‌کنند که می‌توانستند در ایران نباشند. من هم پس از رجعت به ایران هرگز به آمریکا سفر نداشته‌ام، در حالی که از سه دانشگاه معتبر آمریکا برای استادی دعوتنامه داشتم. در تمام مراحل کاری‌ام نظرات مقام معظم رهبری را عملیاتی کردم، حتی اگر نظرم مخالف با نظر آقا بوده است. ما یک پیام جهانی و یک الگوی جهانی برای ملت‌ها داریم و آمریکا از این پیام و الگو می‌ترسد. ما باید زبان بین‌المللی را بدانیم و هدف خود را با کمترین هزینه و بیشترین منافع دنبال کنیم. خودباوری و توانمندی جمهوری اسلامی قادر به برداشتن موانع از سر راه سیاست خارجی است و ضرورت آن، فهم مشترک و هم‌افزایی در حوزه اجراست.

وزیر امورخارجه آمریکا، جان کری در حال صحبت با برادر و مشاور حسن روحانی، حسین فریدون و وزیر امورخارجه ایران، جواد ظریف پیش از کنفرانس خبری وین

همزمان با روز سوم بررسی کابینه دولت یازدهم، علی‌اکبر ولایتی، مشاور رهبر ایران در امور بین‌الملل، ظریف را گزینهٔ مناسب جهت تصدی پست وزارت امور خارجه معرفی کرد و مدیریت و کارآمدی‌اش را در زمان همکاری مستقیم با خود را مورد تحسین قرار داد.[۳۸] وی در نهایت توانست با کسب ۲۳۲ رأی از ۲۸۱ رأی ماخوذه (۸۲٫۵ درصد) تصدی وزارت امور خارجه دولت یازدهم را به‌دست بیاورد. ساعاتی پس از این انتخاب، گیدو وستروله،[۳۹] وزیر امور خارجه آلمان و احمد داوداغلو،[۴۰] وزیر امور خارجه ترکیه، در پیام‌های تلفنی جداگانه، تصدی پست وزارت امور خارجه را به وی تبریک گفتند و از وی درخواست کردند در آینده نزدیک به کشورهای متبوعشان سفر نماید.

اقدامات پس از انتخاب شدن

محمدجواد ظریف، پس از انتخاب شدن برای وزارت امور خارجهٔ ایران، اقداماتی نظیر انتخاب اولین زن سخنگو وزارت امور خارجه، اولین سفیر زن جمهوری اسلامی، بیش از ۵۰ بار دیدار با وزیر خارجه آمریکا و اولین دیدار و دست دادن با رئیس‌جمهور آن کشور.[۴۱][۴۲] ظریف همچنین بیش از سایر وزرای دیگر در تاریخ انقلاب اسلامی در صحن مجلس و در کمیسیون امنیت ملی حاضر شده است و دربارهٔ مسائل گوناگون به نمایندگان پاسخ داده است.[۴۳] ظریف در سال ۲۰۱۵ از سوی مؤسسه انگیسک اینسایتس به عنوان ریسک‌پذیرترین سیاستمدار جهان انتخاب شد.[۴۴][۴۵]

ظریف و جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا
نخستین دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی

در ساعات اولیه روز ۵ مهر ۱۳۹۲، ظریف در حاشیه شصت و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد، و با برنامه‌ریزی قبلی در اولین مذاکره ایران و ۱+۵ در دولت یازدهم که در سطح وزرای خارجه برگزار شد، شرکت کرد. در این مذاکره، جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا نیز حضور داشته و با ظریف بر سر میز مذاکره نشست. در حاشیه این جلسه ظریف با جان کری دیدار و گفتگویی دو جانبه داشت. پس از ۳۴ سال این اولین دیدار مقامات عالی ایران و آمریکا در سطح وزرای خارجه بود. پس از پایان این دیدار کری در کنفرانس خبری خود گفت: «با ظریف ملاقات داشتم، لحن او حقیقتاً متفاوت بود.»[۴۶][۴۷]

مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای

ظریف به عنوان مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران در خصوص پرونده برنامه اتمی ایران از جانب حسن روحانی معرفی شده است. اولین حضور وی به عنوان مذاکره‌کننده هسته‌ای در دیدار با نمایندگان گروه پنج به علاوه یک در نیویورک و در تاریخ ۴ مهر ۱۳۹۲ (۲۶ سپتامبر ۲۰۱۳) برگزار شد و مرتبه بعدی با کاترین اشتون در ضیافت شام در سفارت ایران در سوئیس در تاریخ ۲۳ مهر ۱۳۹۲ (۱۵ اکتبر) انجام شد.[۴۸] سایر اعضای دیگر تیم مذاکره‌کننده همراه ظریف عبارتند از: عباس عراقچی، مجید تخت روانچی، حمید بعیدی‌نژاد و داوود محمدنیا.[۴۹]

توافق هسته‌ای ژنو

اولین موفقیت دیپلماتیک تیم مذاکره‌کننده ایران در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳ حاصل شد؛ توافقی که طبق آن ایران و گروه ۵+۱ توافق کردند در مقابل کاهش برخی تحریم‌های علیه ایران، غنی‌سازی بالای پنج درصدی اورانیوم در ایران متوقف شود. جان کری از این توافق با عنوان «گام نخست در جهت یافتن راه‌حلی جامع» یاد کرده است. دقایقی بعد از حصول این توافق اولیه، ظریف با انتشار توییتی در صفحه توییتر خود، خبر حصول این توافق را همگانی کرد.[۵۰]

در ۲۴ آذر ۱۳۹۲ ظریف از گفتگوی تلفنی با جان کری خبر داد. وی گفت تماس تلفنی دو طرف پس از افزوده شدن نام ۱۹ فرد و شرکت به فهرست تحریم‌های پیشین آمریکا علیه ایران (پس از توافق ژنو) انجام شده است. وی همچنین در توضیح این تماس تلفنی گفت که پس از توافق ژنو با شش قدرت جهانی، «این اولین باری نیست که لازم دیده‌ایم که هم در گفتگوهای علنی و هم در گفتگوهای خصوصی شرکت کنیم. من با مقام‌های آمریکایی و سایر مقام‌های گروه ۱+۵ و کاترین اشتون صحبت کرده‌ام.»[۵۱]

تفاهم هسته‌ای لوزان
از راست به چپ جان کری، فیلیپ هموند، دیپلمات روسی، محمدجواد ظریف، فدریکا موگرینی، فرانک والتر اشتاین‌مایر، لوران فابیوس و وانگ یی، پیش از قرائت تفاهم هسته‌ای لوزان

یک و نیم سال پس از انعقاد توافق هسته‌ای ژنو، محمد جواد ظریف به همراه تیم مذاکره‌کننده ایرانی بعد از چند روز مذاکره فشرده در لوزان، سوئیس، در ۱۳ فروردین ۱۳۹۴ موفق به دستیابی به مجموع راه حل‌های تفاهم شده، برای رسیدن به برنامه جامع اقدام مشترک، پیرامون برنامه هسته‌ای ایران شدند. مجموعه متضمن راه حل‌ها در تفاهم هسته‌ای لوزان، جنبه حقوقی نداشت و صرفاً راهنمای مفهومی تنظیم و نگارش برنامه جامع اقدام مشترک را فراهم نمود.[۵۲] وی پس از بازگشت به ایران، در فرودگاه مهرآباد، مورد استقبال جمعی از ایرانیانی قرار گرفت که برای خوشامدگویی از تیم هسته‌ای، در فرودگاه گرد آمده بودند.[۵۳]

برجام سرانجام پس از ۲۲ ماه مذاکره محمد جواد ظریف به همراه تیم مذاکره‌کننده ایرانی بعد از ۱۷ روز مذاکره فشرده، سه‌شنبه ۱۴ ژوئیه (۲۳ تیرماه ۱۳۹۴) در وین پایتخت اتریش، موفق به دستیابی به یک توافق جامع و نهایی با گروه ۱+۵، بر سر آینده برنامه هسته‌ای ایران شدند. فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ظریف، در یک نشست رسمی در مقابل رسانه‌ها در وین با خواندن بیانیه‌ای به زبان انگلیسی و فارسی اعلام کردند که توافق نهایی در برنامه هسته‌ای ایران به دست آمده است.[۵۴]

بنیامین نتانیاهو صریح‌ترین منتقد توافق جاری گفت: «ایران بعد از ده سال (با پایان دوره محدودیت‌ها) قادر خواهد بود بمب‌های اتمی متعدد تولید کند.»[۵۴] این توافق پایانی بر ۱۲ سال مذاکرات ایران با قدرت‌های جهانی بر سر مسئله هسته‌ای است. مذاکراتی که با مسئولیت حسن روحانی در مهر ماه ۱۳۸۲ آغاز و در تیر ماه ۱۳۹۴ با مسئولیت محمد جواد ظریف و در دولت روحانی، با توافق جامع به پایان رسید.[۵۵]

دیدار کوتاه و دست دادن با رئیس‌جمهور آمریکا

در ۶ مهر ۱۳۹۴ و در حاشیهٔ برگزاری هفتادمین دوره مجمع عمومی سازمان ملل متحد، محمدجواد ظریف در حال خروج از سالن مجمع عمومی، با باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا که توسط جان کری، وزیر امور خارجه همراهی می‌شد و دو ساعت از سخنرانی وی در مجمع می‌گذشت، ملاقات کوتاهی داشت و دو طرف، ضمن سلام و احوالپرسی، با یکدیگر دست دادند.[۴۱][۵۶][۵۷]

دولت دوازدهم

با آغاز به کار دولت دوازدهم به ریاست حسن روحانی، وی مجدداً محمدجواد ظریف را به عنوان وزیر امور خارجه به مجلس معرفی نمود. ظریف با کسب ۲۳۶ رأی موافق، ۲۶ رأی مخالف و ۲۶ رأی ممتنع، از مجموع ۲۸۸ رأی ماخوذه، مجدداً به عنوان وزیر امور خارجه از مجلس رای اعتماد گرفت.[۵۸] و در روز ۶ اسفند ماه سال ۱۳۹۷ با انتشار پستی در صفحه شخصی اش در اینستاگرام استعفا خود را اعلام کرد.[۵۹] ولی در هشتم اسفند ماه با نامه استعفا او مخالفت شد و او همچنان به کار خود ادامه می‌دهد. در ماه ژوئیه سال ۲۰۱۹ وزارت خزانه‌داری آمریکا محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی را در لیست تحریم‌های خود قرار داد. این وزارتخانه می‌گوید ظریف مهم‌ترین سخنگوی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی است و برای رژیم ایران تبلیغ می‌کند.[۶۰] ظریف نیز تأیید کرد که چون در زمان حضور در نیویورک دعوت به کاخ سفید برای مذاکره با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا را نپذیرفته تحریم شده است. پیش از این سخنان، هفته‌نامه نیویورکر این ادعا را مطرح کرده بود.

استعفا و مخالفت با آن

ظریف، در تاریخ ششم اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۳۰ استعفای خود را از طریق اینستاگرام اعلام کرد.[۶۱][۶۲][۶۳] بخشی از متن استعفای ظریف به این شرح بود: «از ناتوانی برای ادامه خدمت و تمام کاستی‌ها و کوتاهی‌ها در دوران خدمت صمیمانه پوزش می‌خواهم».[۶۴] معاون سخنگوی وزارت امورخارجه، اصالت خبر اعلام استعفای ظریف را در گفتگو با ایرنا تأیید کرد.[۶۳] خبرگزاری فارس نیز به‌طور مستقل اصالت این اعلام استعفا را به نقل از «یک منبع مطلع» تأیید کرد.[۶۵] ساعاتی پس از اعلام استعفای ظریف از طریق پست اینستاگرامی، محمود واعظی معاون اول حسن روحانی پذیرش استعفای آقای ظریف از جانب حسن روحانی را تکذیب کرد. او در یک توییت اعلام کرد «خبر منتشر شده مبنی بر پذیرش استعفای دکتر ظریف از سوی رئیس‌جمهوری قویاً تکذیب می‌شود.»[۶۱]

بنابر اخبار غیررسمی و پاسخ پیامکی شخص جواد ظریف به خبرگزاری انتخاب، عدم دعوت از وی در جلسه دیدار بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه با حسن روحانی، رئیس‌جمهور و علی خامنه ای، رهبر ایران، دلیل اصلی این استعفا بوده است.[۱۰][۶۶] انجام نشدن این هماهنگی در نتیجه اختلاف و تنش ایجاد شده در روابط ایران و سوریه بعد از سفر هیئت پارلمانی ایران به ریاست حشمت‌الله فلاحت‌پیشه به سوریه بود که منجر به ایجاد نگرانی‌هایی در دولت سوریه نسبت به حمایت ایران از این کشور شد[۶۷] و این سفر بدون برنامه‌ریزی بشار اسد به ایران یک ماه بعد آن سفر پارلمانی برای اختلافات پیش آمده بود که به ادعای برخی با دعوت قاسم سلیمانی مرحوم انجام شد.[۶۸][۶۹] در ماه‌های بعد ظریف شخصاً به سوریه سفر و با بشار اسد دیدار کرد.[۷۰] در بامداد ۸ اسفند ۱۳۹۷ روحانی در نامه‌ای خطاب به ظریف استعفای او را رد کرد. روحانی در این نامه خطاب به ظریف گفته است که استعفای او را خلاف مصالح ایران می‌داند و با آن موافقت نمی‌کند. در متن نامه آمده است با نظر آقای ظریف که «حفظ شان و اعتبار وزارت امور خارجه، و جایگاه شخص وزیر امور خارجه به عنوان بالاترین مقام مسوول در اجرای سیاست خارجی کشور» موافق است.[۷۱]

ظریف در تاریخ ۲۵ اوت ۲۰۱۹ در سفری عجیب و تاریخی وارد بارتز محل نشست گروه G20 در فرانسه شد کارشناسان این را یک حرکت در جهت پیشبرد مذاکرات محرمانه با ایالات متحده می‌دانند[۷۲]

فایل صوتی محرمانه

در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ مصاحبه‌ای هفت‌ساعته میان سعید لیلاز با ظریف توسط شبکهٔ ایران اینترنشنال منتشر شد و حاوی گفت‌وگو این دو نفر در مورد مسائل ایران در زمینهٔ سیاست خارجی بود.[۷۳] این فایل صوتی توسط مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری تهیه شده بود.[۷۴] وی در این گفت‌وگو مهم‌تر قلمداد شدن سیاست‌های میدان نسبت به سیاست‌های دیپلماتیک در ایران را اذعان کرد و مدعی شد که سفر قاسم سلیمانی، فرماندهٔ پیشین سپاه قدس به روسیه بدون نظارت وی و «با ارادهٔ روسیه» صورت گرفت. ضمناً «ارادهٔ روسیه به آن بود که دستاورد وزارت خارجهٔ ایران را نابود کند.»[۷۵] این فایل صوتی در ادامه دلخوری پیش آمده بابت نحوه حل اختلافات رخ داده در روابط ایران و سوریه بود که با پادرمیانی قاسم سلیمانی و بدون اطلاع وزارت خارجه و حشمت‌الله فلاحت‌پیشه که بانی اختلاف شده بود با سفر شخص بشار اسد به تهران رفع شد. در این زمان مدیریت پرونده سوریه به دست بخش نظامی کشور و به صورت مشخص شخص قاسم سلیمانی بود.[۷۶][۶۹]

سفارت در سازمان ملل

ظریف که در دولت هشتم معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه بود و به عنوان یکی از افراد شاخص گروه «نیویورکی‌ها» در وزارت خارجه شناخته می‌شد[۷۷] در سوم تیر ۱۳۸۱ به سمت رئیس نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در مقر مرکزی سازمان ملل متحد در نیویورک منصوب شد.[۷۸]

در سال ۱۳۸۴ رئیس‌جمهور تازه انتخاب شده ایران، محمود احمدی‌نژاد برای سخنرانی در شصتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرد. در طی این سفر ظریف برخورد بسیار بدی با رئیس‌جمهور داشت و در مجمع عمومی او را کنار خود نشانده و مثل کارمند با او برخورد کرد. سپس در یکی از دیدارهای دیپلماتیک احمدی‌نژاد که با پرویز مشرف، رئیس‌جمهور پاکستان بود ظریف با پیراهن آستین کوتاه حاضر شد و درحالی که آدامس در دهان می‌جوید در این نشست حضور یافت. این باعث شد احمدی‌نژاد بعد از بازگشت به کشور برای اخراج وی اقدام کند که به دلیل نامه‌نگاری ظریف با رهبری این پروسه طول کشید و در نهایت در سال ۱۳۹۶ ظریف از سمت نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل برکنار کند.[۸]

مخالفت‌ها

پیش از وزارت

ظریف مخالفت کسانی که وی آن‌ها را تندرو می‌نامد با خودش را چنین توضیح می‌دهد:

حوزه سیاست خارجی در آن زمان (در زمان دولت هاشمی رفسنجانی) کاملاً عکس این دوره بود؛ یعنی جناح راست، گرایش معتدل‌تر و جناح چپ گرایش تندتری داشت. با این که من هیچگاه در جناح راست نبوده‌ام، اما افراد جناح چپ که آن زمان تندروتر بودند، به خاطر گرایش معتدلم رابطه خوبی با من و امثال من نداشتند. عجیب‌تر این که حتی بعدها در دوره آقای خاتمی، که دوستان چپ، گرایش معتدل‌تری در سیاست خارجی پیدا کردند، باز هم رابطه‌شان با افرادی مانند من، خوب نشد. در زمان آقای هاشمی، دوستانی که هم‌خط آقای خاتمی بودند، با سیاست اعتدال ما، مخالفت می‌کردند. زمانی هم که وارد حوزه حکومتی زیر پرچم آقای خاتمی شدند (ایشان از افراد معتدل جناح چپ بود) به سیاست‌های آقای خاتمی رضایت دادند. در زمان آقای هاشمی اسم روزنامه سلام که می‌آمد، تنمان می‌لرزید. یادم هست در یک مورد، این روزنامه در نامه‌ای به وزیر خارجه نوشته بود، که ظریف در جایی این صحبت را دربارهٔ آمریکا کرده و وزارت خارجه باید موضع خود را مشخص کند. در غیر این صورت، ما فردا افشاگری می‌کنیم.[۷۹]

در هنگام وزارت

از زمان روی کار آمدن ظریف، نمایندگان اصول‌گرای مجلس شورای اسلامی، به دفعات، سعی در فراهم کردن ملزومات استیضاح و عزل ظریف نموده‌اند. مواردی از قبیل امضای توافق ژنو، اظهارات وی در خصوص هلوکاست، نزاع اعراب و اسرائیل و برقراری رابطه با آمریکا، از جمله مواردی است که نمایندگان مجلس، ظریف را به موجب آنها، مستحق عزل و استیضاح می‌دانند.[۸۰] در نخستین اقدام، در ۱۲ آبان ۱۳۹۲، ظریف به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی فراخوانده شد، تا دربارهٔ پنج موضوع؛ موضع‌گیری دربارهٔ هولوکاست، تماس تلفنی باراک اوباما و حسن روحانی، تعریف از منافع ملی، احتمال توقف غنی‌سازی اورانیوم و حمله به مرزداران سراوان، توضیح دهد. اما هیچ‌یک از پاسخ‌های ظریف، سؤال‌کنندگان را قانع نکرد.[۸۱]

در اقدام بعدی نمایندگان در این راستا، می‌توان به نامه ۲۰ تن از نمایندگان مجلس در روز ۱۷ آذر ۱۳۹۲ به حسن روحانی اشاره کرد، که به دلیل سخنان ظریف در جمع دانشجویان دانشگاه تهران مورخ ۱۲ آذر، درخواست جدی مبنی بر عزل ظریف از سمتش را داشتند.[۸۲]

علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، دلیل عدم همکاری ظریف با نمایندگان مجلس، در ارائه گزارش عملکردش در مذاکرات هسته‌ای، که موجب شده وی بارها از جانب نمایندگان مجلس، مورد تهدید استیضاح قرار گیرد را، عدم تعهد نمایندگان مجلس به منتشر نکردن اطلاعات طبقه‌بندی ارائه‌شده از جانب ظریف به نمایندگان دانست. بروجردی، شرط اصلی ظریف برای ارائه گزارش و اطلاعات محرمانه به نمایندگان را، عدم بازنشر آن‌ها در رسانه‌ها عنوان کرده که این شرط با مخالفت نمایندگان روبرو شد و ظریف نیز در پاسخ، از گفتگو با نمایندگان خودداری کرد.[۸۳]

مرتبه بعدی برخورد با ظریف و عزل احتمالی وی، در بستر رویدادی در خلال هفتادمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد روی داد، که در خلال آن، ظریف و اوباما به‌طور اتفاقی با یکدیگر دیدار کردند و گفتگوی کوتاهی داشتند. این رفتار ظریف، با مخالفت شدید اصولگرایان در ایران روبرو شد. از جمله شاخص‌ترین صداهای مخالف، می‌توان به اظهارنظر غلامحسین محسنی اژه‌ای اشاره کرد که ظریف را به دلیل اینکه با این معانقه، زمینه ورود دشمن (ایالات متحده آمریکا) به ایران را فراهم کرده است، یک جاسوس نامید؛ همچنین علیرضا زاکانی، رئیس کمیسیون برجام مجلس شورای اسلامی، این عمل ظریف را خطایی نابخشودنی و مستحق برخورد جدی دانست. بهرام بیرانوند، نماینده مجلی شورای اسلامی نیز وی را فردی بی‌غیرت خطاب کرد.[۸۴]

تحریم

وزارت خزانه‌داری آمریکا

روز چهارشنبه۳۱ ژوئیه ۲۰۱۹ وزارت خزانه‌داری آمریکا در یک بیانیه، محمدجواد ظریف را به‌دلیل نمایندگی سید علی خامنه‌ای و همکاری مستقیم یا غیرمستقیم با او بر اساس فرمان اجرایی ۱۳۸۷۶ مورد تحریم قرار داد. وزیر خزانه‌داری آمریکا، استیو منوچین گفت: «محمد جواد ظریف دستور کار و سیاست‌های بی‌پروایانه رهبری جمهوری اسلامی ایران را اجرا می‌کند و سخنگوی اصلی حکومت در سراسر جهان است. ایالات متحده پیام واضحی را برای حکومت ایران می‌فرستد مبنی بر این که رفتارهای اخیر این حکومت کاملاً غیرقابل قبول است.» وزارت خارجه آمریکا افزوده است: «همزمان با قطع دسترسی شهروندان ایرانی به شبکه‌های اجتماعی توسط حکومت ایران، محمدجواد ظریف از طریق این رسانه‌ها تبلیغات و اطلاعات غلط حکومت را در سراسر جهان پخش می‌کند.»[۱۱][۸۵][۸۶][۸۷]

عدم اعطای ویزای ورود به آمریکا

۷ ژانویه ۲۰۲۰ آمریکا از اعطای ویزا به محمدجواد ظریف به منظور شرکت در اجلاس آزاد گفتگو در بارهٔ احترام به منشور سازمان ملل متحد خودداری کرد.[۸۸]

تحریم دیدار با ظریف

مایک پومپئو وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا در روز چهارشنبه ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۰ بعد از اعدام نوید افکاری، از تمامی رهبران جهان خواست تا زمانیکه جمهوری اسلامی دو برادر دیگر نوید و زندانیان خارجی را آزاد نکند، برای میزبانی محمد جواد ظریف برنامه‌ریزی نکرده و از دیدار با او خودداری کنند. وی لغو سفر محمد جواد ظریف به اروپا را کاری درست خواند.[۸۹][۹۰]

کانادا

کانادا در ۲۰ مهر ۱۴۰۱ اعلام کرد تحریم‌های جدیدی علیه ۱۷ شخص و ۳ نهاد از مقامات سابق و فعلی جمهوری اسلامی وضع کرده است که نام محمد جواد ظریف در بین این اسامی است.[۹۱][۱۲]

در رسانه‌ها

ظریف در فیس‌بوک[۹۲] و توییتر[۹۳] صفحات تأیید شده دارد.

ایران هرگز هولوکاست را انکار نکرده است، مردی که آن را انکار می‌کرد، رفته است.[۹۴][۹۵]
محمدجواد ظریف، در توئیتر

برایان هوک، مسوول امور ایران در وزارت‌امورخارجه آمریکا، در گفتگو با شبکه تلویزیونی بلومبرگ، از فیس‌بوک، توییتر و اینستاگرام خواسته تا زمانی‌که اینترنت کاملاً در ایران باز نشده، حساب‌های مقامات کشوری، ازجمله سید علی خامنه ای، حسن‌روحانی و جواد ظریف را ببندند.[۹۶]

روزنامه هفت صبح در خبری اعلام کرد: محمدجواد ظریف دقایقی بعد از امضای توافق با وزیران امور خارجه غربی، این خبر را در صفحه فیسبوک خود قرار داد و توانست آمار قابل توجهی از پسندیدن را کسب نماید

تبریک عید سال جدیدِ عبری (روش هشانا)

در ۱۴ شهریور ۱۳۹۲ (۵ سپتامبر ۲۰۱۳)(۱ تیشری ۵۷۷۴ یهودی) جواد ظریف در توییتر شخصی خود، روش هشنه، (سال نوی عبری) را به یهودیان تبریک گفت.[۹۷]

کریستی پلوسی دختر نانسی پلوسی، رهبر حزب دمکرات در مجلس نمایندگان آمریکا و رئیس سابق این مجلس در پاسخ به این توئیت نوشت که: «سال نو می‌توانست شیرین‌تر باشد اگر شما به انکار هولوکاست از سوی ایران پایان می‌دادید.» و در پاسخ به کریستی پلوسی، جواد ظریف در توییترش نوشت: «ایران هیچگاه هولوکاست را انکار نکرده است، مردی که تصور می‌شد این کار را (انکار هولوکاست) کرده است، دیگر رفته است. سال نو مبارک»[۹۸] کریستی پلوسی در واکنش به پاسخ ظریف نوشت: «خوشحالم که می‌شنوم، ممنون از پاسختان.»[۹۹]

ظریف سپس در صفحه فیس‌بوک خود سخنانش در توییتر را تأیید کرده و بار دیگر کشتار یهودیان به دست نازی‌ها و کشتار و سرکوب فلسطینی‌ها به دست صهیونیست‌ها را محکوم کرد.[۱۰۰] محکوم کردن هولوکاست و انکار نکردن آن چند بار دیگر از طریق فیسبوک ظریف با این عنوان مطرح شد که صهیونیست‌ها، «بهانه واهی انکار هولوکاست» توسط ایران را ابزار تخریب وجهه و حیثیت ملی ایران کرده‌اند و می‌گویند که ایران با ساخت بمب اتم می‌خواهد هولوکاست جدیدی ایجاد کند:[۱۰۱]

لذا تا وزیر خارجه هستم نخواهم گذاشت پروژهٔ صهیونیستی امنیتی‌سازی ایران، منجمله از طریق تخریب وجهه و حیثیت ملی تحت بهانهٔ واهی انکار هولوکاست تحقق یابد.

نتانیاهو با بی‌شرمی معرکه می‌گیرد که ایران هولوکاست را انکار می‌کند و ادعا می‌کند ایران با ساختن بمب اتمی هولوکاست جدیدی ایجاد نماید.

این اقدام ظریف واکنش مثبت بسیاری از سیاستمداران و تحلیل‌گران آمریکایی و اروپایی را برانگیخت. کریستین امانپور، خبرنگار شبکه خبری سی‌ان‌ان نیز در توییتر خود نوشت که شخصاً با ظریف صحبت کرده و او ضمن تأیید این که در توییتر فعال است، به او گفته که: «کشورش هیچگاه هولوکاست را انکار نکرده و مردی (احمدی‌نژاد) که تصور می‌شد این کار را کرده، دیگر رفته است.»[۹۷]

رابین رایت عضو انستیتوی صلح آمریکا، در واکنش به این اقدام، به واشینگتن پست گفت: «این اثرگذارترین دیپلماسی عمومی ایران در ۳۴ سال گذشته است.»[۹۷] محمدجواد ظریف در مصاحبه با خبرنگار دیلی بیست، دیوید کیز، در پاسخ به فیلتر بودن فیس‌بوک در ایران و در عین حال، داشتن اکانت فیس‌بوک، بلند خندید و گفت؛ «زندگی همین است».[۱۰۲]

پیام از یوتیوب

ظریف در ۲۸ آبان ۱۳۹۲ (۱۹ نوامبر ۲۰۱۳) یک روز مانده به دور تازه‌ای از مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه پنج به‌علاوه یک در ژنو، پیامی انگلیسی در حساب کاربری خود در یوتیوب منتشر کرد. پیام ظریف گرچه به زبان انگلیسی بود اما در ویدئوهایی مجزا با زیرنویس فارسی، ترکی، فرانسوی و عربی هم منتشر شد. عنوان این ویدئو «پیام ایران: راهی به جلو وجود دارد» بود.[۱۰۳][۱۰۴] وزیر خارجه ایران در این پیام حدود ۵ دقیقه‌ای گفت در پرونده اتمی کشورش «راهی به جلو وجود دارد، مسیری سازنده و حرکتی به سوی پیشرفت برای حفاظت از صلح حرکتی رو به جلو و تنها انتخاب بین تسلیم یا رو در رو شدن نیست.» این ویدئو با جمله «من جواد ظریف هستم و این پیام مردم ایران است» پایان می‌پذیرد.[۱۰۵]

تبریک نوروز کاترین اشتون

کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک پیام توییتری فرارسیدن نوروز ۱۳۹۳ را به ظریف و تمام مردم ایران تبریک گفت.[۱۰۶][یادداشت ۲]

مجید توکلی

مجید توکلی را نمی‌شناسم.[۱۰۷][۱۰۸]
محمدجواد ظریف، در مصاحبه با خبرنگار دیلی بیست

جواد ظریف در گفتگو با خبرنگار دیلی بیست، گفت: مجید توکلی را نمی‌شناسم. دیویر کیس نویسنده این مطلب مدعی است که ظریف در پاسخ به سؤال وی مبنی بر اینکه «مجید توکلی، یکی از برجسته‌ترین فعالان دانشجویی ایران که هم‌اکنون در زندان نگهداری می‌شود، چه زمانی آزاد خواهد شد؟» تصریح کرده است: نام نسرین ستوده را از طریق رسانه‌ها شنیده‌ام اما مجید توکلی را اصلاً نمی‌شناسم.[۱۰۷][۱۰۸]

در ادامه دیوید کیس می‌گوید پس از اتمام نشست سازمان ملل در نیویورک، از ظریف پرسیدم که چطور خود شما از فیس بوک استفاده می‌کنید اما در ایران کسی اجازه استفاده از آن را ندارد که ظریف با لبخندی پاسخ داد:[۱۰۷][۱۰۸] زندگی همینه.

تفاهم هسته‌ای لوزان

ظریف، دقایقی پیش از کنفرانس خبری تفاهم هسته‌ای لوزان، در پیامی توئیتری، این موضوع را اعلام کرده بود:[یادداشت ۳][۱۰۹] «راه حل پیدا شد، آماده نگارش متن هستیم».

مصاحبه با برنامهٔ نود

دوشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۴ مصاحبه‌ای توسط عادل فردوسی پور با محمد جواد ظریف انجام شد ولی مسئولان صدا و سیما از پخش این مصاحبه در برنامه نود که به مناسبت شب یلدا ضبط شده بود، خودداری کردند. مسئولان سازمان صدا و سیما علت این کار را عدم دعوت رسمی صدا و سیما از ظریف اعلام کردند. این اقدام صدا و سیما با واکنش سخنگوی دولت و وزارت امور خارجه مواجه شد.[۱۱۰][۱۱۱] محمد سرافراز، رئیس وقت صداوسیما بعدتر گفت که بعد از این اتفاقات از طرف دفتر سیدعلی خامنه‌ای درخواست تعطیلی برنامه ۹۰ مطرح شد اما من زیر بار آن نرفتم.[۱۱۲]

مصاحبه با پی‌بی‌اس

ظریف در مصاحبه با چارلی رز، مجری تلویزیون پی‌بی‌اس گفت «ما در ایران هیچ‌کسی را به خاطر عقیده‌اش زندانی نمی‌کنیم».[۱۱۳]

تحریک (تیم ب) برای کشاندن ترامپ به نبرد در خاورمیانه

در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۹ و سه روز پس از حملهٔ شبه نظامیان حوثی متحد ایران در یمن به تأسیسات آرامکو، ظریف در واکنش به توییت مایک پمپئو، در توئیتی، به‌طور علنی او را متهم به تحریک برای نبرد با ارتش ایران کرد.[۱۱۴]

ما خودمان انتخاب کردیم یک جور دیگر زندگی کنیم

او در برنامه تلویزیونی حالا خورشید در تابستان ۹۷ پس از این‌که مجری (رضا رشیدپور) از او پرسید «مردم می‌پرسند این‌همه کشور در دنیا روابط خوبی با دیگر کشورها دارند و فشاری روی‌شان نیست، چرا فشار روی ایران است؟» پاسخ داد که «یک دلیل وجود دارد و این است که ما خودمان انتخاب کردیم یک جور دیگر زندگی کنیم».[۱۱۵] این گفته او با واکنش گسترده منفی کاربران ایرانی مواجه شد و با هشتگ‌هایی مثل #من_انتخاب_نکردم و #ما_خودمان_انتخاب_کردیم به نمونه‌های متعددی از وضعیت بد اقتصادی، نقض حقوق بشر و فقدان آزادی‌های سیاسی و اجتماعی در ایران اشاره کردند و گفتند چنین وضعیتی انتخاب آن‌ها نیست. دو سال بعد او با تأیید مجدد اصل گفتهٔ خود گفت «اگر بار دیگر از او در این زمینه سؤال شود، چنین جمله‌ای را نخواهد گفت.»[۱۱۵]

نامزدی برای جایزه نوبل

ظریف به همراه جان کری در میان ۳۷۶ نفری بودند که به عنوان نامزد جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۱۶ انتخاب شدند.[۱۱۶]

انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه پیشین ایران، در یک میزگرد سیاسی در تلویزیون برنامه‌های خود برای حمایت از مسعود پزشکیان، نامزد «اصلاح‌طلب» ریاست‌جمهوری را اعلام کرد.

کتاب‌شناسی

  • تعهدات جمهوری اسلامی ایران به کمیته مبارزه با تروریسم شورای امنیت (CTC)؛ دفتر مطالعات بین‌المللی مبارزه با تروریسم دانشگاه آزاد اسلامی؛ با مقدمه محمدجواد ظریف، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، دفتر مطالعات بین‌المللی مبارزه با تروریسم، ۱۳۹۰، ۲۶۰ ص.
  • دیپلماسی چند جانبه: پویایی مفهومی و کارکردی سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی؛ محمدجواد ظریف، سید محمد کاظم سجادپور؛ [به سفارش] مرکز آموزش و پژوهش‌های بین‌المللی[وزارت امور خارجه]، تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات، ۱۳۹۱، ۹۲۸ص.
  • روندهای جدید بین‌المللی؛ به‌اهتمام محمدجواد ظریف، مصطفی زهدانی؛ [به‌سفارش] دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، تهران: وزارت امورخارجه، مرکز چاپ و نشر، ۱۳۸۴، ۴۳۷ص.
  • نهادهای ملی حقوق بشر؛ تألیف محمدرضا غائبی؛ با مقدمه محمدجواد ظریف؛ [به سفارش] دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، مشخصات نشر: تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات، ۱۳۸۷، ۱۸۴ ص.
  • سازمان‌های بین‌المللی؛ محمدجواد ظریف، محمدکاظم سجادپور، تهران: میزان، ۱۳۸۹، ۲۸۰ ص.[۱۱۷]
  • دوران‌گذار روابط بین‌الملل در جهان پساغربی؛ محمدجواد ظریف، محمدکاظم سجادپور، عبادالله مولایی، تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات، ۱۳۹۵.[۱۱۸]
  • آقای سفیر: گفتگو با محمدجواد ظریف مصاحبه‌کننده: محمدمهدی راجی، تهران: نشر نی، ۱۳۹۲، ۳۸۴ ص.
  • پایاب شکیبایی: برداشت‌هایی از هشت سال وزارت، انتشارات اطلاعات، چاپ ۱۴۰۳[۱۱۹]

در نگاه دیگران

به گفتهٔ روزنامه‌نگار علی هاشم: «وقتی اسم ظریف می‌آید، همه به یاد گفت‌وگو با آمریکا می‌افتند.»[۱۲۰]

«ماله‌کشی»؛ «ماله‌کش اعظم»

در مرداد ۱۳۹۸، اکانت رسمی توییتر وزارت خارجه آمریکا در فارسی، در کاری که پیش از این سابقه نداشت، ظریف، وزیر خارجهٔ جمهوری اسلامی ایران را «ماله‌کش اعظم» توصیف کرد. بهره‌گیری از چنین عنوانی، در ظاهر کنایه‌ای زده است به کارکرد این وزیر خارجه، در برابر نقدهایی که از سیاست‌های جمهوری اسلامی شده است.[۱۲۱]

«پرزیدنت ترامپ اخیراً رهبر ایران را که با پول مردم ایران خودش را ثروتمند کرده، تحریم کرد. امروز، ایالات متحده جواد ظریف، ماله‌کش اعظم وی را نیز تحریم کرد. او مانند سایر اعضای مافیای خامنه‌ای در رفتار یاغیانه رژیم همدست است.» توئیتر فارسی وزارت امور خارجه آمریکا در مرداد ۱۳۹۸[۱۲۲]

پس از ماجرای فایل صوتی ظریف، روزنامه کیهان که زیر نظر نمایندهٔ سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، نشر می‌یابد، توضیحات ظریف را کافی ندانسته و آن را «ماله‌کشی» توصیف کرد.[۱۲۳]

خود ظریف دربارهٔ این لقب با اشاره به حل اختلاف‌ها با عربستان سعودی در مرداد ۱۳۹۸ گفت «اگر فکر می‌کنید به قول خودتان من ماله‌کش اعظم هستم، آقای سلیمانی با شما صحبت کند».[۱۲۴]

یادداشت‌ها

  1. از جمله درخواست‌های مورد تأکید ایران در خصوص متن قطعنامه، درج بندی در قطعنامه بود، که می‌بایست هم‌زمان با شروع آتش‌بس، کمیته‌ای اقدام به شناسایی و معرفی متجاوز جنگ مزبور نماید. از این رو ایران به دنبال کلمه‌ای بود که در عین اینکه مفهوم «پذیرش» را داشته باشد، اما مفهوم حقوقی متفاوتی از آن برداشت شود. در نهایت ظریف کلمه تانتامونت (به انگلیسی: tantamount) در معنای (به مثابه) را در متن گنجاند. بعد از حمله عراق به کویت، این کمیته، عراق را متجاوز و شروع‌کننده جنگ با ایران معرفی کرد.
  2. متن پیام توئیتری کاترین اشتون بدین شرح است: آقای ظریف بدین‌وسیله می‌خواهم نوروز را به شما و مردم ایران تبریک بگویم. در آغاز بهار و سال جدید، امیدوارم سال ١٣٩٣ برای شما سالی سرشار از سلامت و شادی باشد. ما نیازمند پیشرفت بیشتر روابط ایجاد شده در طول چند ماه اخیر می‌باشیم. امیدوارم جشن نوروز حرکتی به سوی ایجاد دوران جدیدی از روابط سودمند و به نفع همه شهروندان ما باشد. سال نو مبارک ارادتمند شما کاترین اشتون
  3. Found solutions. Ready to start drafting immediately.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. «رئیس جدید نمایندگی ایران در سازمان ملل منصوب شد». ایرنا. ۳ تیر ۱۳۸۱.
  2. «زندگی خصوصی آقای وزیر». خبرگزاری شرق. ۲۳ مرداد ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ اوت ۲۰۱۶.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Alfoneh, Ali; Gerecht, Reuel Marc (23 January 2014). "Mohammad-Javad Zarif: Iran's Foreign Minister Is a Religious Zealot". The New Republic.
  4. «محمدجواد ظریف کیست؟». BBC Farsi. ۲۰۱۹-۰۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۶.
  5. «سوابق علمی، تخصصی و اجرایی محمدجواد ظریف». وزارت امور خارجه ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ مه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴.
  6. 1210 (۲۰۱۹-۰۸-۲۵). «ظریف دانشیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۱۶.
  7. «محمد جواد ظریف». اقتصاد آنلاین. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۰.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ «دقیقه 9:36 - از بی گفتمانی نامزدها تا توهین ظریف به احمدی‌نژاد در سازمان ملل و برکناری! در گفتگو با کیومرث یزدان پناه». بررسی‌های رسانه ای تحریریه. ۲۰۲۴-۰۶-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۴.
  9. «ظریف در یک پست اینستاگرامی استعفای خود را اعلام کرد». خبرگزاری تسنیم. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۶.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «چه کسی ساعت دیدار رئیس‌جمهور با بشار اسد را به ظریف نگفت؟». خبرگزاری مشرق. ۱۳۹۷-۱۲-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۷.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد؛ واکنش ظریف». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۸.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ «کانادا محمدجواد ظریف و علی لاریجانی را تحریم کرد». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۱.
  13. «انتشار فایل صوتی ظریف؛ عمق اختلافات درون حاکمیت از دیپلماسی تا «میدان»». یورونیوز. ۲۶ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۹ آوریل ۲۰۲۱.
  14. «محمدجواد ظریف کیست؟». ریاست جمهوری. ۲۶ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۹.
  15. 883 (۲۰۲۰-۱۱-۲۹). «بعضی دوستان به آمریکا «گرا» می‌دهند که با ما بهتر می‌توانید کار کنید». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۱.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ «مراسم ترحیم مادر دکتر ظریف در اصفهان برگزار شد». ایسنا. ۲۰۱۴-۰۱-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۱.
  17. عزیزی، آرش. «محمدجواد ظریف، از انقلابی تا دیپلمات». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۶.
  18. «ناشنیده‌هایی از زندگی «ظریف» در روز تولدش». پایگاه خبری تحلیلی انتخاب. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۵-۲۳.
  19. ظریف: برخی برای بازارگرمی در معاملات خصوصی، خود را مدیر برنامه پسر من معرفی می‌کنند خبرآنلاین
  20. «سایت دانشگاه دنور» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۳.
  21. «این مرد، جدی‌ترین گزینه وزارت خارجه؟». وبسابت انتخاب. ۷ مرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۹۲.
  22. «زندگینامه: محمد جواد ظریف (۱۳۳۸-)». همشهری آنلاین. ۲۰۱۳-۰۸-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۶.
  23. الی آلفونه و ریول مارک گرشت (۲۳ ژانویه ۲۰۱۴). «محمد جواد ظریف: وزیر امور خارجه ایران یک مذهبی متعصب است». New Republic. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۵.
  24. «نقش فارسی الن ایر و انگلیسی ظریف در موفقیت مذاکرات ایران و آمریکا». عصر ایران. ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۲۵ تیر ۱۳۹۴.
  25. هوگ ورن (۱۸ مه ۲۰۰۷). «صدای ایران در سازمان ملل با لهجهٔ آمریکایی پخش می‌شود». نیویورک تایمز. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۵.
  26. نواه ریمن (۵ سپتامبر ۲۰۱۳). «ایران هلوکاست را انکار نمی‌کند». تایم. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۵.
  27. «ظریف: دولت با عینک دیگری به وزارت خارجه نگاه کند». ایسنا. ۷ شهریور ۱۳۹۴.
  28. فرزندان محمدجواد ظریف کجا زندگی می‌کنند؟ خبرگزاری فرارو
  29. «در کابینه روحانی چند اصلاح​طلب و چند اصولگرا حضور دارند؟». خبرآنلاین. ۲۰۱۳-۰۸-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۵. کاراکتر zero width space character در |عنوان= در موقعیت 27 (کمک)
  30. معرفی سوابق و گرایش سیاسی وزیران پیشنهادی روحانی/ ۷ وزیر اصلاح‌طلب و ۲ وزیر اصولگرا در کابینه اعتدال خبرگزاری مهر
  31. «محمد جواد ظریف». وبگاه رسمی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران.
  32. «دیپلماتی ۵۹ ساله با ۴۰ سال سابقه فعالیت دیپلماتیک». خبرگزاری دانشجویان ایران- ایسنا. ۱۶ دی ۱۳۹۷.
  33. مهرابی دلجو، مجید (۱۶ شهریور ۱۳۹۲). «ظرافت‌های دیپلماسی». همشهری آنلاین. روزنامه همشهری. دریافت‌شده در ۱ آبان ۱۳۹۲.
  34. ۳۴٫۰ ۳۴٫۱ «چرا به دیپلمات مورد اعتماد رهبر انقلاب حمله می‌کنند؟». خبرگزاری تابناک. ۱۳ مرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۹۲.
  35. پولتیک (مه ۳۰, ۲۰۱۴). «Poletik 42 - مهمان هفته گری سیک». YouTube.
  36. قشقاوی: تعبیر کیسینجر از ظریف، رساترین تعبیر درباره اوست خبرآنلاین
  37. ظریف در مجلس: هرگز گرین کارت نداشتم/ اصول سیاست خارجی غیرقابل تغییر است ایسنا
  38. حمایت ولایتی از محمد جواد ظریف دیپلماسی ایرانی
  39. دعوت وزیر خارجه آلمان از ظریف خبرگزاری فرارو
  40. دعوت اوغلو از ظریف برای نشست ۳ جانبه خبرگزاری فردا
  41. ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ «'ظریف و اوباما در راهروی سازمان ملل دست دادند'». بی‌بی‌سی فارسی. ۷ مهر ۱۳۹۴.
  42. «تهدید به ترور را بعید می‌دانم». شرق. ۲۰ آبان ۱۳۹۴.[پیوند مرده]
  43. ظریف: ما ملتی دلاوریم نه دلواپس/ تا وزیر خارجه‌ام نمی‌گذارم پروژه امنیتی‌سازی ایران تحت انکار هولوکاست تحقق یابد/درگیری لفظی بین نمایندگان مجلس بر سر وزیر خارجه خبرگزاری انتخاب
  44. «ظریف، ریسک پذیرترین سیاست‌مدار سال 2015». ایرنا. ۵ دی ۱۳۹۴.
  45. «GRI's 2015 Person of the Year in Political Risk». globalriskinsights. ۲۴ دسامبر ۲۰۱۵.
  46. پس از 34 سال صورت گرفت؛ ظریف و جان کری در کنار یکدیگر + تصاویر / پایان مذاکرات ایران و 1+5 / وزیر خارجه انگلیس: یک بهبودی بزرگ در لحن و روح" ظریف مشاهده شد/ اشتون: دیدار پرمحتوایی بود، دور بعدی مذاکرات ۲۳ مهر در ژنو بایگانی‌شده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine انتخاب
  47. جان کری: با ظریف ملاقات داشتم، لحن او حقیقتاً متفاوت بود/ ظریف: همه تحریم‌ها باید به تدریج برداشته شود بایگانی‌شده در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine انتخاب
  48. دیدار و گفتگوی ظریف و اشتون در ژنو ایسنا
  49. اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای اعلام شدند بایگانی‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine اقتصاد آنلاین
  50. توافق تاریخی ایران و ۱+۵ در ژنو؛ برون‌رفت از بن‌بست ۱۰ ساله هسته‌ای دویچه‌وله فارسی
  51. ظریف از گفتگوی تلفنی با وزیر امور خارجه آمریکا خبر داد بی‌بی‌سی فارسی
  52. خلاصه‌ای از راه‌حل‌های تفاهم‌شده بین ایران و ۱+۵ بایگانی‌شده در ۵ آوریل ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine انتخاب
  53. Crowd hails Iranian nuclear negotiators on return to Tehran[پیوند مرده] Al monitor
  54. ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ "بی‌بی‌سی فارسی". ایران بر سر برنامه هسته‌ای خود با قدرت‌های جهانی به توافق رسید. بی‌بی‌سی.
  55. "بی‌بی‌سی فارسی". مقایسه کارنامه روحانی، لاریجانی، جلیلی و ظریف در مذاکرات اتمی. بی‌بی‌سی.
  56. [۱] ایسنا
  57. [۲] باشگاه خبرنگاران جوان
  58. «نتایج رای اعتماد مجلس به وزیران پیشنهادی حسن روحانی+جزئیات». دریافت‌شده در ۲۹ مرداد ۱۳۹۶.
  59. «ظریف در یک پست اینستاگرامی استعفای خود را اعلام کرد- اخبار بین‌الملل - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۵.
  60. آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد، دویچه‌وله
  61. ۶۱٫۰ ۶۱٫۱ «محمد جواد ظریف استعفا کرد» (به انگلیسی). بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰۱۹-۰۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۵.
  62. «ظریف استعفا کرد». ایسنا. ۲۰۱۹-۰۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۵.
  63. ۶۳٫۰ ۶۳٫۱ «ظریف استعفا کرد». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۵.
  64. «محمد جواد ظریف از وزارت خارجه «استعفا کرد»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۵.
  65. «خبرگزاری فارس - ظریف استعفا کرد». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۹-۰۲-۲۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۵.
  66. «ظریف در تماس پیامکی با «انتخاب»: بعد از عکس‌های ملاقاتهای امروز، دیگر جواد ظریف به عنوان وزیر خارجه در جهان اعتباری ندارد». خبرگزاری انتخاب. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۲۶.
  67. YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | (۱۳۹۷-۱۰-۲۶). «کمک‌های ایران به سوریه حق الناس است و باید در مناسبات دو کشور تسویه شود». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۴.
  68. «نگاهی به اهداف سفر اسد به تهران». www.aa.com.tr. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۴.
  69. ۶۹٫۰ ۶۹٫۱ 10 (۲۰۱۹-۰۳-۲۰). «سال 97 و جهش در روابط راهبردی ایران و سوریه». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۴.
  70. «ظریف در دمشق». روزنامه اعتماد. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۴.
  71. «روحانی استعفای ظریف را رد کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۸ اسفند ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۸ اسفند ۱۳۹۷.
  72. «ظریف پس از ۳ ساعت مذاکره و دیدار با ماکرون، به تهران بازگشت». یورونیوز. ۲۰۱۹-۰۸-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۸-۲۵.
  73. «انتشار فایل صوتی ظریف؛ عمق اختلافات درون حاکمیت از دیپلماسی تا «میدان»». euronews. ۲۶ آوریل ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۶ آوریل ۲۰۲۱.
  74. «فایل صوتی سه ساعته مصاحبه سعید لیلاز با محمدجواد ظریف». رادیو فردا. ۲۶ آوریل ۲۰۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۶ آوریل ۲۰۲۱.
  75. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام z5wqj وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  76. «ببینید | افشاگری ظریف از پشت پرده استعفا پس از بی‌اطلاعی دربارهٔ سفر بشار اسد به ایران». www.khabaronline.ir. ۲۰۲۴-۰۳-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۴.
  77. «همه چیز دربارهٔ "نیویورکی‌ها" در وزارت امور خارجه ایران». مشرق نیوز. ۲۰۱۱-۱۰-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۴.
  78. 10 (۲۰۰۲-۰۶-۲۳). «رئیس جدید نمایندگی ایران در سازمان ملل منصوب شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۴.
  79. آقای سفیر، گفتگو با محمد جواد ظریف، صص ۱۳۵–۱۳۶، نشر نی ۱۳۹۲
  80. میثم سعادت (۲۷ بهمن ۱۳۹۲)، «دردسر هولوکاست برای ظریف!»، روزنامه آرمان، ش. ۲۴۰۸، ص. ۲
  81. انتقاد از ظریف در کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران بی‌بی‌سی فارسی
  82. درخواست برکناری ظریف - تهدید طیب‌نیا به استعفاء بایگانی‌شده در ۲۲ فوریه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine روزنامه ابتکار
  83. چرا او حاضر است استیضاح شود، ولی چیزی از مذاکرات نگوید؟ خبرآنلاین
  84. اژه‌ای دست دادن با اوباما را مشابه جاسوسی دانست بی‌بی‌سی فارسی
  85. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد | DW | 31.07.2019». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۸.
  86. «خزانه‌داری آمریکا محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی را در فهرست تحریم‌ها قرار داد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۸.
  87. «آمریکا محمد جواد ظریف را تحریم کرد» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۷-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۸.
  88. «آمریکا از اعطای ویزا به محمد جواد ظریف خودداری کرد». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۲۰-۰۱-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۷.
  89. «اعدام نوید افکاری؛ پومپئو از رهبران جهان خواست با ظریف دیدار نکنند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۹.
  90. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «مایک پمپئو از رهبران جهان خواست با محمدجواد ظریف دیدار نکنند | DW | 17.09.2020». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۹.
  91. Canada، Global Affairs (۲۰۲۲-۱۰-۱۳). «Canada imposes additional sanctions on the Iranian regime». www.canada.ca. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۳.
  92. فیس بوک ظریف
  93. توییتر ظریف
  94. گفتگوی توییتری ظریف با فرزند مقام ارشد آمریکا: مردی که هولوکاست را انکار می‌کرد، رفته است
  95. پاسخ ظریف در توییتر به دختر عضو کنگره آمریکا: مردی که هولوکاست را انکار می‌کرد رفت ؛ سال نو عبری مبارک
  96. «تحریم شبکه‌های اجتماعی». ۱۳۹۸-۰۹-۰۳.
  97. ۹۷٫۰ ۹۷٫۱ ۹۷٫۲ توئیتر منسوب به ظریف: انکارکننده هولوکاست، دیگر رفته است بی‌بی‌سی فارسی
  98. بازتاب پیام تبریک منتسب به رئیس‌جمهور و وزیر خارجه به یهودیان جهان بایگانی‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine روزنامه خراسان
  99. گفتگوی توییتری ظریف با فرزند مقام ارشد آمریکا: مردی که هولوکاست را انکار می‌کرد، رفته است انتخاب
  100. «کشتار یهودی‌ها به دست نازی‌ها محکوم است/نمی‌گذاریم صهیونیست‌ها بر جنایات خود سرپوش بگذارند». صفحه رسمی جواد ظریف در فیسبوک. ۵ سپتامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۵.
  101. «متن پاسخ به 4 سؤال نمایندگان در جلسه علنی مجلس». فیسبوک رسمی ظریف. ۷ می ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۵.
  102. Keyes, David. "Iran's Foreign Minister Loves Facebook Despite Banning It at Home" (به انگلیسی). Archived from the original on 10 October 2013. Retrieved 10/10/2013. {{cite web}}: Check date values in: |بازبینی= (help)
  103. ویدئوی پیام در یوتیوب
  104. ویدئوی پیام در یوتیوب با زیرنویس فارسی
  105. ظریف در آستانه مذاکرات ژنو پیام انگلیسی از طریق یوتیوب منتشر کرد بی‌بی‌سی فارسی
  106. تبریک توئیتری اشتون به ظریف+متن پیام خبرگزاری انتخاب
  107. ۱۰۷٫۰ ۱۰۷٫۱ ۱۰۷٫۲ Keyes, David (10.09.13). "Iran's Foreign Minister Loves Facebook Despite Banning It at Home" (به انگلیسی). thedailybeast. Archived from the original on 12 October 2014. Retrieved 10/12/2014. {{cite web}}: Check date values in: |بازبینی= و |تاریخ= (help)
  108. ۱۰۸٫۰ ۱۰۸٫۱ ۱۰۸٫۲ «جواد ظریف: مجید توکلی را نمی‌شناسم». دانشجونیوز. ۱۹ مهر ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در 10/12/2014. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  109. Breaking: Zarif, Rouhani announce preliminary Iran nuclear deal Al-monitor
  110. «ماجرای پخش نشدن مصاحبه ظریف با عادل فردوسی پور». خبر آنلاین. ۲ دی ۱۳۹۴.
  111. «گفتگوی ظریف از «۹۰» پخش می‌شود؟». ایسنا. ۶ دی ۱۳۹۴.
  112. «رئیس پیشین صداوسیما: دفتر آیت‌الله خامنه‌ای خواستار تعطیلی برنامه نود شده بود». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۱.
  113. «ظریف: هیچ‌کسی را در ایران به خاطر عقیده‌اش زندانی نمی‌کنیم». رادیو فردا.
  114. [پاسخ ظریف به پمپئو: «اقدام جنگی» یا تحریک به جنگ؟ https://fa.shafaqna.com/news/811241] خبرگزاری شفقنا
  115. ۱۱۵٫۰ ۱۱۵٫۱ «ابراز پشیمانی ظریف از گفتن جملهٔ «خودمان انتخاب کردیم که جور دیگری زندگی کنیم»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۱.
  116. Nobel Peace Prize To Be Awarded, رادیو آزادی اروپا، ۷ اکتبر ۲۰۱۶
  117. «نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور/پیش فرض/صفحه اصلی-دکتر محمدجواد ظریف، تاکنون چه کتاب‌هایی تألیف کرده است؟». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۴-۱۴.[پیوند مرده]
  118. «رونمایی از کتاب " دوران‌گذار روابط بین‌الملل در جهان پسا غربی " با حضور دکتر ظریف و جمعی از محققان، اساتید دانشگاه و مدیران وزارت امور خارجه». وزارت امور خارجه. ۲۱ اسفند ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ آوریل ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۴ آوریل ۲۰۱۷.
  119. وبگاه ایران کتاب
  120. «آیا ظریف موج انتخابات را برمی‌گرداند؟». هم‌میهمن. ۳ تیر ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳ تیر ۱۴۰۳.
  121. «سود و زیان 'ماله‌کش اعظم' چیست؟». بی‌بی‌سی فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ دسامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۲.
  122. «توئیت وزارت خارجه آمریکا: ظریف «ماله‌کش اعظم» خامنه‌ای است». رادیو فردا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۲.
  123. «سخنگوی دولت: دوقطبی میدان و دیپلماسی در سخنان ظریف نبود، موضع همین وزیر تغییر کرد کسی تعجب نکند». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۱-۰۵-۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۲.
  124. «ظریف: به عربستان گفتم اگر من ماله‌کش اعظم هستم با قاسم سلیمانی مذاکره کنید». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۲.

منابع

برای مطالعه بیشتر

پیوند به بیرون

مناصب سیاسی
پیشین:
منوچهر متکی
معاون امور بین‌الملل وزیر امور خارجه
۱۳۷۶–۱۳۷۱
تغییرات ساختار معاونت‌ها
پیشین:
خودش
به عنوان معاون امور بین‌الملل
معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه
۱۳۸۱–۱۳۷۶
پسین:
غلامعلی خوشرو
پیشین:
مصطفی مرسلی
به عنوان معاون حقوقی، کنسولی
و امور مجلس
پیشین:
علی‌اکبر صالحی
وزیر امور خارجه
۱۴۰۰–۱۳۹۲
پسین:
حسین امیرعبداللهیان
مناصب دیپلماتیک
پیشین:
محمدهادی نژادحسینیان
سفیر ایران در سازمان ملل متحد
۱۳۸۶–۱۳۸۱
پسین:
محمد خزاعی
پیشین:
سعید جلیلی
به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی
مسئول مذاکرات هسته‌ای ایران
۱۳۹۴–۱۳۹۲
پسین:
سید عباس عراقچی
به عنوان مسئول تیم مذاکره‌کنندهٔ ایران
در کمیسیون مشترک برجام
سِمَت‌های علمی
پیشین:
محمود محمدی
معاون امور بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی
۱۳۹۰
پسین:
تقی ترابی