Goeseftigen: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
L r2.7.1) (Bot - derby: ku:Balindeyên qazan |
L red |
||
(25 tuskenferzjes fan 13 meidoggers net werjûn) | |||
Rigel 1:
{{Universele ynfoboks bisteryk
| namme = goeseftigen
| ôfbylding =Magpie goose.jpg
| ôfbyldingsbreedte =
| ôfbyldingstekst = In [[ekstergoes]] (''Anseranas semipalmata'').
| takson1 =
| namme1 =
| takson2 = [[ryk (taksonomy)|ryk]]:
| namme2 = [[dieren]] (''Animalia'')
| takson3 = [[stamme (taksonomy)|stamme]]:
| namme3 = [[rêchstringdieren]] (''Chordata'')
| takson4 = [[ûnderstamme]]:
| namme4 = [[wringedieren]] (''Vertebrata'')
| takson5 = [[klasse (taksonomy)|klasse]]:
| namme5 = [[fûgels]] (''Aves'')
| takson6 = [[ûnderklasse]]:
| namme6 = [[moderne fûgels]] (''Neornithes'')
| takson7 = [[tuskenklasse]]:
| namme7 = [[nijkakigen]] (''Neognathae'')
| takson8 = [[boppeskift]]:
| namme8 = [[goes- en hineftigen]] <br> (''Galloanserae'')
| takson9 = [[skift]]:
| namme9 = '''goeseftigen''' (''Anseriformes'')
| takson11 =
| namme11 =
| takson12 =
| namme12 =
| takson13 =
| namme13 =
| takson14 =
| namme14 =
| takson15 =
| namme15 =
| takson16 =
| namme16 =
| takson17 =
| namme17 =
| takson18 =
| namme18 =
| takson19 =
| namme19 =
| beskriuwer, jier = Wagler, 1831
}}
De '''goeseftigen''' ([[Latyn]]ske namme: ''Anseriformes'') foarmje in [[skift]] fan 'e [[klasse (taksonomy)|klasse]] fan 'e [[fûgels]] (''Aves''), de [[ûnderklasse]] fan 'e [[moderne fûgels]] (''Neornithes''), de [[tuskenklasse]] fan 'e [[nijkakigen]] (''Neognathae'') en it [[boppeskift]] fan 'e [[goes- en hineftigen]] (''Galloanserae''). Ta dit skift hearre likernôch 180 libbene [[soarte]]n, wêrûnder de [[guozzen]], de [[swannen]] en de [[einen]]. Utsein 1 soarte fan 'e [[spaltpoatgoesfûgels]] (''Anseranatidae'') en 3 soarten [[razerfûgels]] (''Anhimidae'') hearre alle libbene soarten goeseftigen ta de [[famylje (taksonomy)|famylje]] fan 'e [[einfûgels]] (''Anatidae'').
==
Alle goeseftigen binne sterk oanpast oan in libbenswize oan it [[wetter]]oerflak, en wurde sadwaande gauris wetterfûgels neamd; se hearre lykwols net ta de [[takson|taksonomyske groep]] fan 'e [[wetterfûgels]] (''Aequornithes''), dy't û.m. de [[earrebarre]]n, [[reagers]], [[gint (fûgel)|gint]]en, [[pillekaan|pillekanen]] en [[pinguins]] omfiemet. Goeseftigen binne nau besibbe oan 'e [[hineftigen]] (''Galliformes''), dêr't de [[pauwen]], [[fazanten]] en [[hin]]nen ta hearre. Mei dy groep foarmje de goeseftigen it [[boppeskift]] fan 'e [[goes- en hineftigen]] (''Galloanserae''), wylst hast alle oare fûgels ta it [[takson|sustertakson]] dêrfan behearre, de [[nije fûgels]] (''Neoaves'').
Binnen it [[tuskenskift]] fan de [[nijkakigen]] (''Neognathae'') ûnderskiede de goes- en hineftigen har fan 'e nije fûgels troch in primitivere lichemsbou. De mantsjes fan alle goeseftige soarten, útsein de [[razerfûgels]], beskikke oer in [[penis]] (eins in pseudopenis, mei't dit [[orgaan (lichemsdiel)|orgaan]] [[fysiology]]sk sjoen net itselde is as de penis fan [[sûchdieren]]). By de hineftigen wurdt de groei fan sa'n penis ûnderdrukt troch beskate [[hormoan]]en, wylst de nije fûgels hielendal gjin penis hawwe. Fierders hawwe alle goeseftigen, yn tsjinstelling ta de hineftigen, [[swimflues|swimfluezzen]] tusken de [[tean]]nen, in oanpassing oan harren [[wetter|akwatyske]] libbenswize. Ek by de pear soarten dy't har neitiid wer oanpast hawwe oan in fierhinne lânbûn libben, is dit skaaimerk beholden bleaun.
==Skiftopbou==
{| class="wikitable" style="width: 550px;"
|- style="vertical-align: top;"
| scope="row" style="width: 50%; background-color: Honeydew;" | {{Stambeam2}}
* skift '''goeseftigen''' (''Anseriformes'')
** famylje ?''[[Dromornithidae]]'' †
** famylje ?''[[Gastornithidae]]'' †
** ûnderskift [[razereftigen]] (''Anhimae'')
*** skaai ''[[Chaunoides]]'' †
*** {{Stambeam2/ein tûke}}famylje [[razerfûgels]] (''Anhimidae'')
** {{Stambeam2/ein tûke}}ûnderskift [[echte goeseftigen]] (''Anseres'')
*** skaai ''[[Vegavis]]'' †
*** boppefamylje [[spjaltpoatgoesfûgeleftigen]] (''Anseranatoidea'')
**** {{Stambeam2/ein tûke}}famylje [[spjaltpoatgoesfûgels]] (''Anseranatidae'')
*** {{Stambeam2/ein tûke}}boppefamylje [[goesfûgels]] (''Anatoidea'')
**** famylje [[beneisee-einfûgels]] (''Paranyrocidae'') †
**** famylje [[wâdgoesfûgels]] (''Presbyornithidae'') †
**** {{Stambeam2/ein tûke}}famylje [[einfûgels]] (''Anatidae'')
***** ûnderfamylje [[aapgoesfûgels]] (''Stictonettinae'')
***** ûnderfamylje [[bercheinfûgels]] (''Tadorninae'')
****** tûke [[echte bercheinfûgels]] (''Tadornini'')
****** tûke [[riviereinfûgels]] (''Merganettini'')
****** {{Stambeam2/ein tûke}}tûke [[Súdamerikaanske goesfûgels]] (''Chloephagini'')
***** ûnderfamylje ''[[Dendrocheninae]]'' †
***** ûnderfamylje [[echte einfûgels]] (''Anatinae'')
****** tûke [[echte einen]] (''Anatini'')
****** tûke [[moä-nalo's]] (''Thambetochenini'') †
****** tûke [[seachbekfûgels]] (''Mergini'')
******* ûndertûke [[echte seachbekfûgels]] (''Mergina'')
******* ûndertûke [[harlekyneinfûgels]] (''Histrionicina'')
******* ûndertûke [[iiseinfûgels]] (''Clangulina'')
******* {{Stambeam2/ein tûke}}ûndertûke [[eiderfûgels]] (''Somanterina'')
****** {{Stambeam2/ein tûke}}tûke [[stikelsturtfûgels]] (''Oxyurini'')
***** ûnderfamylje [[fluiteinfûgels]] (''Dendrocygninae'')
***** ûnderfamylje [[jollingfûgels]] (''Aythyinae'')
***** ûnderfamylje ''[[Romainvilliinae]]'' †
***** ûnderfamylje [[spoarwjukgoesfûgels]] (''Plectropterinae'')
***** {{Stambeam2/ein tûke}}ûnderfamylje [[swannen en guozzen]] (''Anserinae'')
****** tûke [[echte goesfûgels]] (''Anserini'')
****** tûke [[hinnegoesfûgels]] (''Cereopsini'')
****** {{Stambeam2/ein tûke}}tûke [[swanfûgels]] (''Cygnini'')
{{Stambeam2/ein}}
|-
|}
{{boarnen|boarnefernijing=
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Anseriformes ''References'' en ''Cited texts'', op dizze side].
----
{{commonscat|Anseriformes}}
}}
[[Kategory:Fûgelskift]]
[[Kategory:Goeseftige| ]]
|