Türkmen dili: Revizyonlar arasındaki fark
Görünüm
İçerik silindi İçerik eklendi
K 10 revizyon: Imported from Incubator:Wp/gag |
Değişiklik özeti yok |
||
(17 kullanıcıdan 26 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
1. liniya: | 1. liniya: | ||
'''Türkmen dili''' (Türkmen: '' |
'''Türkmen dili''' (Türkmen: ''Türkmençe'') — bir oguz dili angısında [[türkmenner]] laf eder. Türk dillerindän biri. [[Türkmenistan|Türkmenistanın]] ofițial dili. |
||
== Taryhy == |
|||
Türkmenin häzirki ulanylyan edebi dilinin döreyşi köp kişi tarapyndan Magtymgulynyn şygryyeti bilen baglanyşdyrylyar. Magtymguly ilkinjileriň hatarynda halkyn ulanyan dilini öz çylşyrymly dini-pelsepi-sosial temalarda yazylan şygyrlaryna sygdyrmagy başarypdyr. Sol bir wagtyň özünde gündelik türkmen durmuşynyň meselelerine hem hötdesinden gelendigi üçin türkmenlerin we beyleki Merkezi Aziya halklarynyn arasynda ayratyn hormatdan peydalanyar. |
|||
{| class="standard" |
{| class="standard" |
||
|-style="font-family:Arial Unicode MS, Lucida Grande, Code 2000, Lucida Sans Unicode, sans-serif; |
|-style="font-family:Arial Unicode MS, Lucida Grande, Code 2000, Lucida Sans Unicode, sans-serif; |
||
! |
!Kiril <br />1940-1995|| Latin<br />1929-1940|| Latin<br />1995 - ||Arab ( - 1929) |
||
|- |
|- |
||
| Аa || Aa || Аa || |
| Аa || Aa || Аa || style="font-size:medium;"|آ ع |
||
|- |
|- |
||
| Бб | |
| Бб || Bʙ || Bb || style="font-size:medium;"|ب |
||
|- |
|- |
||
| Вв || Vv ||Ww|| |
| Вв || Vv || Ww || style="font-size:medium;"|و |
||
|- |
|- |
||
| Гг || Gg || Gg|| |
| Гг || Gg || Gg || style="font-size:medium;"|گ |
||
|- |
|- |
||
| Гг ||Ƣƣ|| || |
| Гг || Ƣƣ || || style="font-size:medium;"| |
||
|- |
|- |
||
| Дд || Dd ||Dd|| |
| Дд || Dd || Dd || style="font-size:medium;"|د |
||
|- |
|- |
||
| Ее || Ее ||Ее|| |
| Ее || Ее || Ее || style="font-size:medium;"| |
||
|- |
|- |
||
| Ёё || || || |
| Ёё || || || style="font-size:medium;"| |
||
|- |
|- |
||
| Әә||Əə||Ää|| |
| Әә || Əə || Ää || style="font-size:medium;"|أ |
||
|- |
|- |
||
| Жж ||Ƶƶ||Žž|| |
| Жж || Ƶƶ || Žž || style="font-size:medium;"|ژ |
||
|- |
|- |
||
| Җҗ || Çç ||Jj|| |
| Җҗ || Çç || Jj || style="font-size:medium;"|ج |
||
|- |
|- |
||
| Зз || Zz || Zz|| |
| Зз || Zz || Zz || style="font-size:medium;"|ظ ض ذ ز |
||
|- |
|- |
||
| Ии || Ii ||Ii|| |
| Ии || Ii || Ii || style="font-size:medium;"|ى |
||
|- |
|- |
||
| Йй || Jj ||Ýý|| |
| Йй || Jj || Ýý || style="font-size:medium;"|ﻳ |
||
|- |
|- |
||
| Кк || Kk ||Kk|| |
| Кк || Kk || Kk || style="font-size:medium;"|ک |
||
|- |
|- |
||
| Кк || Qq || || |
| Кк || Qq || || style="font-size:medium;"|ق |
||
|- |
|- |
||
| Лл || Lʟ || Ll|| |
| Лл || Lʟ || Ll || style="font-size:medium;"|ل |
||
|- |
|- |
||
| Мм ||Mm ||Mm|| |
| Мм || Mm || Mm || style="font-size:medium;"|م |
||
|- |
|- |
||
| Нн || Nn || Nn|| |
| Нн || Nn || Nn || style="font-size:medium;"|ن |
||
|- |
|- |
||
|Ңң|| Ŋŋ ||Ňň|| |
| Ңң || Ŋŋ || Ňň || style="font-size:medium;"|ڭ |
||
|- |
|- |
||
| Оо || Оо ||Oo|| |
| Оо || Оо || Oo || style="font-size:medium;"|او |
||
|- |
|- |
||
|Өө|| Ɵɵ ||Öö|| |
| Өө || Ɵɵ || Öö || style="font-size:medium;"|اۇ |
||
|- |
|- |
||
| Пп ||Pp || Pp|| |
| Пп || Pp || Pp || style="font-size:medium;"|پ |
||
|- |
|- |
||
| Рр || Rr || Rr|| |
| Рр || Rr || Rr || style="font-size:medium;"|ر |
||
|- |
|- |
||
| Сс || Ss || Ss|| |
| Сс || Ss || Ss || style="font-size:medium;"|ث س ص |
||
|- |
|- |
||
| Тт || Тт ||Tt|| |
| Тт || Тт || Tt || style="font-size:medium;"|ط ت |
||
|- |
|- |
||
| Уу || Vv || Uu|| |
| Уу || Vv || Uu || style="font-size:medium;"|او |
||
|- |
|- |
||
| Үү|| Yy || Üü|| |
| Үү || Yy || Üü || style="font-size:medium;"|اۇ |
||
|- |
|- |
||
| Фф || Ff || Ff|| |
| Фф || Ff || Ff || style="font-size:medium;"|ف |
||
|- |
|- |
||
| Хх || Hh || Hh|| |
| Хх || Hh || Hh || style="font-size:medium;"|خ |
||
|- |
|- |
||
| Цц || || || |
| Цц || || || |
||
|- |
|- |
||
| Чч || || Çç|| |
| Чч || || Çç || style="font-size:medium;"|چ |
||
|- |
|- |
||
| Шш || Cc || Şş|| |
| Шш || Cc || Şş || style="font-size:medium;"|ش |
||
|- |
|- |
||
| Щщ || || || |
| Щщ || || || style="font-size:medium;"| |
||
|- |
|- |
||
| Ъъ || || || |
| Ъъ || || || style="font-size:medium;"| |
||
|- |
|- |
||
| Ыы || Ƅƅ ||Yy|| |
| Ыы || Ƅƅ || Yy || style="font-size:medium;"|ى |
||
|- |
|- |
||
| Ьь || || || |
| Ьь || || || style="font-size:medium;"| |
||
|- |
|- |
||
| Ээ || || || |
| Ээ || || || style="font-size:medium;"| |
||
|- |
|- |
||
| Юю || || || |
| Юю || || || style="font-size:medium;"| |
||
|- |
|||
| Яя || || || style="font-size:medium;"| |
|||
|- |
|- |
||
| Яя || || || |
|||
|} |
|} |
||
{{Türk dilleri}} |
{{Türk dilleri}} |
||
[[ |
[[Kategoriya:Diller]] |
||
⚫ | |||
[[Category:Diller]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Category:Arhiv]] |
|||
[[am:ቱርክመንኛ]] |
|||
[[ast:Turcomanu]] |
|||
[[az:Türkmən dili]] |
|||
[[be:Туркменская мова]] |
|||
[[be-x-old:Туркмэнская мова]] |
|||
[[bg:Туркменски език]] |
|||
[[bn:তুর্কমেনীয় ভাষা]] |
|||
[[br:Turkmeneg]] |
|||
[[ca:Turcman]] |
|||
[[cs:Turkmenština]] |
|||
[[cv:Туркмен чĕлхи]] |
|||
[[da:Turkmensk (sprog)]] |
|||
[[de:Turkmenische Sprache]] |
|||
[[en:Turkmen language]] |
|||
[[eo:Turkmena lingvo]] |
|||
[[es:Idioma turcomano]] |
|||
[[fa:زبان ترکمنی]] |
|||
[[fi:Turkmeenin kieli]] |
|||
[[fr:Turkmène]] |
|||
[[ga:An Tuircméinis]] |
|||
[[hi:तुर्कमेन भाषा]] |
|||
[[hr:Turkmenski jezik]] |
|||
[[id:Bahasa Turkmen]] |
|||
[[it:Lingua turkmena]] |
|||
[[ja:トルクメン語]] |
|||
[[ka:თურქმენული ენა]] |
|||
[[kk:Түрікмен тілі]] |
|||
[[kn:ತುರ್ಕ್ಮೇನಿಸ್ತಾನ್ನ ಭಾಷೆ]] |
|||
[[ko:투르크멘어]] |
|||
[[la:Lingua Turcomannica]] |
|||
[[lt:Turkmėnų kalba]] |
|||
[[mk:Туркменски јазик]] |
|||
[[mr:तुर्कमेन भाषा]] |
|||
[[ms:Bahasa Turkmen]] |
|||
[[nl:Turkmeens]] |
|||
[[no:Turkmensk]] |
|||
[[pl:Język turkmeński]] |
|||
[[pms:Lenga turkmen-a]] |
|||
[[pt:Língua turcomena]] |
|||
[[qu:Turkmin simi]] |
|||
[[ro:Limba turkmenă]] |
|||
[[ru:Туркменский язык]] |
|||
[[sk:Turkménčina]] |
|||
[[sr:Туркменски језик]] |
|||
[[sv:Turkmeniska]] |
|||
[[tg:Забони туркменӣ]] |
|||
[[th:ภาษาเติร์กเมน]] |
|||
[[tk:Türkmen dili]] |
|||
[[tr:Türkmence]] |
|||
[[tt:Төрекмән теле]] |
|||
[[ug:تۈركمەن تىلى]] |
|||
[[uk:Туркменська мова]] |
|||
[[yo:Èdè Turkmẹ́nì]] |
|||
[[zh:土库曼语]] |
19.54, 19 Harman ay 2023 sayfanın şindiki halı
Türkmen dili (Türkmen: Türkmençe) — bir oguz dili angısında türkmenner laf eder. Türk dillerindän biri. Türkmenistanın ofițial dili.
Taryhy
[diiştir | kaynağı değiştir]Türkmenin häzirki ulanylyan edebi dilinin döreyşi köp kişi tarapyndan Magtymgulynyn şygryyeti bilen baglanyşdyrylyar. Magtymguly ilkinjileriň hatarynda halkyn ulanyan dilini öz çylşyrymly dini-pelsepi-sosial temalarda yazylan şygyrlaryna sygdyrmagy başarypdyr. Sol bir wagtyň özünde gündelik türkmen durmuşynyň meselelerine hem hötdesinden gelendigi üçin türkmenlerin we beyleki Merkezi Aziya halklarynyn arasynda ayratyn hormatdan peydalanyar.
Kiril 1940-1995 |
Latin 1929-1940 |
Latin 1995 - |
Arab ( - 1929) |
---|---|---|---|
Аa | Aa | Аa | آ ع |
Бб | Bʙ | Bb | ب |
Вв | Vv | Ww | و |
Гг | Gg | Gg | گ |
Гг | Ƣƣ | ||
Дд | Dd | Dd | د |
Ее | Ее | Ее | |
Ёё | |||
Әә | Əə | Ää | أ |
Жж | Ƶƶ | Žž | ژ |
Җҗ | Çç | Jj | ج |
Зз | Zz | Zz | ظ ض ذ ز |
Ии | Ii | Ii | ى |
Йй | Jj | Ýý | ﻳ |
Кк | Kk | Kk | ک |
Кк | ق | ||
Лл | Lʟ | Ll | ل |
Мм | Mm | Mm | م |
Нн | Nn | Nn | ن |
Ңң | Ŋŋ | Ňň | ڭ |
Оо | Оо | Oo | او |
Өө | Ɵɵ | Öö | اۇ |
Пп | Pp | Pp | پ |
Рр | Rr | Rr | ر |
Сс | Ss | Ss | ث س ص |
Тт | Тт | Tt | ط ت |
Уу | Vv | Uu | او |
Үү | Yy | Üü | اۇ |
Фф | Ff | Ff | ف |
Хх | Hh | Hh | خ |
Цц | |||
Чч | Çç | چ | |
Шш | Cc | Şş | ش |
Щщ | |||
Ъъ | |||
Ыы | Ƅƅ | Yy | ى |
Ьь | |||
Ээ | |||
Юю | |||
Яя |
Türk dilleri
| |||
Ogur | Bulgarca† | Çuvaşça | Hunca† | Hazarca† | Türk Avarca† | ||
Uygur | Eski türkçe† | Ayniçe²| Çagatayca† | İli türkçäsi | Lopça | Uygurca | Uzbekçä | ||
Kıpçak | Altayca | Barabaca | Başkurtça | Krım tatarca¹ | Kumanca† | Karaçay-Balkarca | Karaimcä | Karakalpakça | Kazahça | Kıpçakça† | Kırgızça | Krımçakça | Kumukça | Nogayca | Eski tatarca† | Tatarca | Urum¹ | ||
Oguz | Afşarca | Azerbaycanca | Krım tatarca¹ | Gagauzça | Horasan türkçesi | Osmanlı türkçesi† | Peçenekçe† | Kaşkayca | Salarca | Türkçe | Türkmence | Balkan Gagauzçası | Urumca¹ | ||
Argu | Halacca | ||
Sibir | Çulımca | Dolganca | Fuy girgis | Hakasça | Şorca | Tofaca | Tuvaca | Günbatısı Yugurca | Sahaca/Yakutça | ||
Nışannar: ¹Birden taa çok grupaya girer, ²Karışmak diller, ³Diil belli, †Ölü dil |