«Իշայր»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ -dead-url=yes , +url-status=dead |
||
(6 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Իշայր''', գավառ [[Մեծ Հայք]]ի [[Մոկք]] նահանգի կազմում<ref |
'''Իշայր''', գավառ [[Մեծ Հայք]]ի [[Մոկք]] նահանգի կազմում, Վանա լճից հարավ<ref>{{Cite web |url=http://akunq.net/hy/?p=2195 |title=Մեծ Հայքի վարչական բաժանումը |accessdate=2011 թ․ նոյեմբերի 2 |archive-date=2013 թ․ դեկտեմբերի 27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131227011725/http://akunq.net/hy/?p=2195 |url-status=dead }}</ref>։ |
||
Սահմանակից էր հյուսիսից Ռշտունից, արևմուտքից՝ Իշայր Մյուս, հարավից՝ Իշոց, արևելքից՝ Առանձնակ գավառներին։ VII դ. «Աշխարհացոյցում» հիշատակվում է որպես Մոկք նահանգի առաջին գավառը։ Հետագայում կոչվել է Շնիձոր (Մոկսի և Խիզանի միջև)։ Արտաշեսյանների և Արշակունիների թագավորությունների ժամանակ եղել է հայկական պետության կազմում, այնուհետև անցել է պարսիկներին (V դ.), արաբներին (VII դ.), 885-ից եղել է Բագրատունիների, 908-ից հետո՝ Վասպուրականի թագավորության կազմում, XI դ. նվաճել են թուրք–սելջուկները, XIII դ.՝ մոնղոլները, XIV–XV դդ.՝ Ակ–Կոյունլու և Կարա–Կոյունլու թուրքական ցեղերը, 1555-ից՝ օսմանյան թուրքերը։ 1915-ի մայիսին ռուսական զորքերը հայ կամավորների օգնությամբ գրավեցին Իշայրը, սակայն 1918-ի սկզբին նորից անցավ թուրքերին։ Միջին դարերում Իշայրում, [[Կեցան]] գետի ձախ ափին, հայտնի էր Ս. Կանանց վանքը (հետագայի Ս. Խաչ վանքը)։ Իշայրը բոլոր ժամանակներում էլ ունեցել է հայ հոծ բնակչություն, որը բռնությամբ տեղահանվել է 1915-ի Մեծ եղեռնի ժամանակ։ Նրանց մի մասը զոհվել է գաղթի ճանապարհին։ |
|||
== Տես նաև == |
== Տես նաև == |
||
Տող 6. | Տող 7. | ||
== Արտաքին հղումներ == |
== Արտաքին հղումներ == |
||
* [http://akunq.net/hy/?p=2195 Մեծ Հայքի վարչական բաժանումը] |
* [http://akunq.net/hy/?p=2195 Մեծ Հայքի վարչական բաժանումը] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131227011725/http://akunq.net/hy/?p=2195 |date=2013-12-27 }} |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
||
Տող 12. | Տող 13. | ||
{{Մեծ Հայքի վարչական բաժանում}} |
{{Մեծ Հայքի վարչական բաժանում}} |
||
{{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=374}} |
|||
[[Կատեգորիա:Մոկքի գավառներ]] |
[[Կատեգորիա:Մոկքի գավառներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 23:53, 2 Մարտի 2024-ի դրությամբ
Իշայր, գավառ Մեծ Հայքի Մոկք նահանգի կազմում, Վանա լճից հարավ[1]։ Սահմանակից էր հյուսիսից Ռշտունից, արևմուտքից՝ Իշայր Մյուս, հարավից՝ Իշոց, արևելքից՝ Առանձնակ գավառներին։ VII դ. «Աշխարհացոյցում» հիշատակվում է որպես Մոկք նահանգի առաջին գավառը։ Հետագայում կոչվել է Շնիձոր (Մոկսի և Խիզանի միջև)։ Արտաշեսյանների և Արշակունիների թագավորությունների ժամանակ եղել է հայկական պետության կազմում, այնուհետև անցել է պարսիկներին (V դ.), արաբներին (VII դ.), 885-ից եղել է Բագրատունիների, 908-ից հետո՝ Վասպուրականի թագավորության կազմում, XI դ. նվաճել են թուրք–սելջուկները, XIII դ.՝ մոնղոլները, XIV–XV դդ.՝ Ակ–Կոյունլու և Կարա–Կոյունլու թուրքական ցեղերը, 1555-ից՝ օսմանյան թուրքերը։ 1915-ի մայիսին ռուսական զորքերը հայ կամավորների օգնությամբ գրավեցին Իշայրը, սակայն 1918-ի սկզբին նորից անցավ թուրքերին։ Միջին դարերում Իշայրում, Կեցան գետի ձախ ափին, հայտնի էր Ս. Կանանց վանքը (հետագայի Ս. Խաչ վանքը)։ Իշայրը բոլոր ժամանակներում էլ ունեցել է հայ հոծ բնակչություն, որը բռնությամբ տեղահանվել է 1915-ի Մեծ եղեռնի ժամանակ։ Նրանց մի մասը զոհվել է գաղթի ճանապարհին։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Մեծ Հայքի վարչական բաժանումը». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 374)։ ![]() |