'''Australia''' ([[Lingua Anglica|Anglice]] titulo pleniore ''Commonwealth of Australia''<ref>Ut qui [[Lingua Latina|Latine]] diceret "Respublica Australiana": "The Commonwealth of Australia, the word[,] is the exact equivalent of the Roman Respublica—otherwise our modern republic" (''Sydney Morning Herald,'' 3 Aprilis 1891).</ref>) est [[monarchia constitutionalis]] in [[hemisphaerium Australe|hemisphaerio australi]] sita, quae in [[continens|continente]] [[Australia (continens)|Australia]]na, [[insula]] [[Tasmania]], prope medium territorium in [[Antarctica]], multisque [[Index insularum Australiae|insulis minoribus]] in [[oceanus|oceanis]] [[Oceanus Indicus|Indico]] et [[Oceanus Pacificus|Pacifico]] consistit.<ref>Australia describes the body of water south of its mainland as the [[Southern Ocean]], rather than the Indian Ocean as defined by the [[International Hydrographic Organization]] (IHO). In 2000, a vote of IHO member nations defined the term "Southern Ocean" as applying only to the waters between Antarctica and [[60th parallel south|60 degrees south]] latitude. {{cite web|url=http://geography.about.com/od/learnabouttheearth/a/fifthocean.htm|last=Rosenberg|first=Matt|title=The New Fifth Ocean–The World's Newest Ocean – The Southern Ocean|publisher=About.com: Geography|date=20 August 2009|accessdate=[[5 Aprilis]] [[2010]]}}.</ref> Civitates vicinae sunt [[Indonesia]], [[Timoria Orientalis]], et [[Papua Nova Guinea]] ad [[septentrio]]nes, [[Insulae Salomonis]], [[Vanuatu]], et [[Nova Caledonia]] ad boreorientalem, et [[Nova Zelandia]] ad meridio-orientalem. Australia etiam [[insula]] maior [[tellus|orbe terrarum]] est, cuius fines ut absoluta continens saepe putantur; pars autem [[Australia (continens)|totius continentis]] [[geologia|geologicae]] est.
[[Caput (urbs)|Caput]] est [[Canberra]], sed maxima urbs est [[Sydneium]]. [[Civitas]] [[magnitudo|magnitudine]] civitatum [[tellus|orbis terrarum]] est [[sex]]ta, totum [[continens|continentem]] Australianum occupans, et in [[Australasia]] maxima civitas, quia [[insula]] non est finitima aliis civitatibus. [[Nomen proprium|Nomen]] ''Australia'' ex [[Lingua Latina|Latina]] [[explorator]]um sententia ''[[Terra Australis|Terra Australi]]'' natum est.
'''Australia,''' [[Lingua Anglica|Anglice]] titulo pleniore ''Commonwealth of Australia'',<ref>Ut qui [[Lingua Latina|Latine]] diceret "Respublica Australiana": "The Commonwealth of Australia, the word[,] is the exact equivalent of the Roman Respublica—otherwise our modern republic" (''Sydney Morning Herald,'' 3 Aprilis 1891).</ref> est [[monarchia constitutionalis]] in [[Hemisphaerium Australe|Hemisphaerio Australi]] sita, quae in [[continens|continente]] Australiana, [[insula]] [[Tasmania]], et multis [[Index insularum Australiae|insulis minoribus]] in oceanis [[Oceanus Indicus|Indico]] et [[Oceanus Pacificus|Pacifico]] consistit.<ref>Australia describes the body of water south of its mainland as the [[Southern Ocean]], rather than the Indian Ocean as defined by the [[International Hydrographic Organization]] (IHO). In 2000, a vote of IHO member nations defined the term "Southern Ocean" as applying only to the waters between Antarctica and [[60th parallel south|60 degrees south]] latitude. {{cite web|url=http://geography.about.com/od/learnabouttheearth/a/fifthocean.htm|last=Rosenberg|first=Matt|title=The New Fifth Ocean–The World's Newest Ocean – The Southern Ocean|publisher=About.com: Geography|date=20 August 2009|accessdate=[[5 Aprilis]] [[2010]]}}.</ref> Civitates vicinae sunt [[Indonesia]], [[Timoria Orientalis]], et [[Papua Nova Guinea]] ad [[septentrio]]nes, [[Insulae Salomonis]], [[Vanuatu]], et [[Nova Caledonia]] ad boreorientalem, et [[Nova Zelandia]] ad meridio-orientalem. Australia etiam [[insula]] maior [[Tellus|orbe terrarum]] est, sed saepe suae fines ut absoluta [[continens]] putantur.
[[Caput (urbs)|Caput]] est [[Canberra]]. [[Civitas]] [[magnitudo|magnitudine]] civitatum [[tellus|orbis terrarum]] est [[sex]]ta, totum [[continens|continentem]] Australianum occupans, et in [[Australasia]] maxima civitas, quia [[insula]] non est finitima aliis civitatibus. [[Nomen proprium|Nomen]] ''Australia'' ex [[Lingua Latina|Latina]] [[explorator]]um sententia ''[[Terra Australis|Terra Australi]]'' natum est.
Australia abhinc annorum inter 42 000 et 48 000incolataest, cum Australianorum [[Aborigines(Australia)|Aboriginum]] ex orientali [[Asia]]e meridie antecessores advenissent. Terra ab [[Europa]]eis inventa est [[saeculum 17|saeculo septimo decimo]], cum visa et quattuor [[navigatio]]nibus visitata est. Duas continentis orientales partes [[Regnum Britanniarum]] vindicavit circa [[1770]], et primi [[colonia|coloni]] in [[Nova Cambria Australis|Novam Cambriam Australem]] die [[26 Ianuarii]] anni [[1788]] Britannicam [[colonia poenalis|poenalem coloniam]] deduxerunt. Relicta territoria Regno Britanniarum anno [[1829]] vindicata sunt.Fere omnes civitates serius ad Australiam formandam non fuerunt foederantes poenales colonias.[[Kalendae|Kalendas]] Ianuarias anni [[1901]], Respublica Australiana<ref>Vel fortasse Communitas Australiana vel Foederatio Australiana.</ref> ([[Anglice]] ''Commonwealth of Australia'') orta est, [[Imperium Britannicum|Imperii Britannici]] dominium. Australia ab hoc anno est respublica sui iuris, sed ultimum vinculum [[lex|legitimum]] cum [[Regnum Britanniarum|Regno Britanniarum]] usque ad [[1986]] fractum est. Australia est [[monarchia constitutionalis]], [[ElizabethII]][[Anglia]]e [[Regina]] regnante. Anno [[1999]], [[referendum]] factum est an constitutio mutaretur et Australia [[res publica]] se transformaret, cum praeside electo qui [[regina]]m velut [[dux civitatis|civitatis dux]] substitueret, sed defecit.Die [[12 Februarii]] [[2008]], administratio foederalis apologiam ad homines [[Aetas Surrepta|Aetatis Surreptae]], rem controversam, proposuit.
Australia abhinc annorum inter 42 000 et 48 000 ut videtur colebatur, cum Australianorum [[Indigenae Australiani|Aboriginum]] ex orientali [[Asia]]e antecessores advenissent. [[Terra (humus)|Terra]] ab [[Europa]]eis inventa est [[saeculum 17|saeculo septimo decimo]], cum visa et quattuor [[navigatio]]nibus visitata est. Duas [[continens|continentis]] orientales partes [[Regnum Britanniarum]] vindicavit circa [[1770]], et primi [[colonia|coloni]] in [[Nova Cambria Australis|Novam Cambriam Australem]] die [[26 Ianuarii]] anni [[1788]] Britannicam [[colonia poenalis|coloniam poenalem]] deduxerunt. Relicta territoria a Regno Britanniarum anno [[1829]] vindicata sunt; fere omnes civitates serius ad Australiam formandam non fuerunt foederantes poenales colonias.
[[Kalendae|Kalendas]] Ianuarias anni [[1901]], Respublica Australiana<ref>Vel fortasse nostra lingua ''Communitas Australiana'' vel ''Foederatio Australiana.''</ref> ([[Anglice]] ''Commonwealth of Australia'') orta est, [[Imperium Britannicum|Imperii Britannici]] dominium. Australia ab hoc anno est respublica sui iuris, sed ultimum vinculum [[lex|legitimum]] cum [[Regnum Britanniarum|Regno Britanniarum]] usque ad [[1986]] fractum est. Australia est [[monarchia constitutionalis]], [[Carolus III (rex Britanniarum)|Carolo III]] [[Rex|rege]] regnante. Anno [[1999]], [[referendum]] factum est an [[constitutio]] mutaretur ut Australia in [[res publica|rem publicam]] liberam se commutaretur, cum praeside electo qui [[rex|rege]] velut [[dux civitatis|civitatis dux]] substitueret, sed defecit.
Die [[12 Februarii]] [[2008]], administratio foederalis [[apologia]]m ad homines [[Aetas Surrepta|Aetatis Surreptae]], rem controversam, proposuit.
== Civitates et territoria ==
== Civitates et territoria ==
Australia in sex civitates et diversa territoria divisa est. Civitates sunt:
* [[Australia Australis]] (Anglice ''South Australia'')
* [[Australia Occidentalis]] (Anglice ''Western Australia'')
* [[Australia Australis]]
* [[Australia Occidentalis]]
* [[Nova Cambria Australis]] (Anglice ''New South Wales'')
* [[Nova Cambria Australis]]
* [[Terra Reginae]] (Anglice ''Queensland'')
* [[Terra Reginae]]
* [[Tasmania]]
* [[Tasmania]]
* [[Victoria (Australia)|Victoria]]
* [[Victoria (Australia)|Victoria]]
[[Fasciculus:Map of Australia.png|thumbnail|Civitates et territoria Australiana.]]
[[Fasciculus:Map of Australia.png|thumbnail|Civitates et territoria Australiana.]]
Australia in sex civitates et diversa territoria divisa est. Civitates sunt:
Territoria sunt:
Territoria sunt:
* [[Territorium Capitale Australianum]] (Anglice ''Australian Capital Territory'')
* [[Territorium Capitale Australianum]]
* [[Territorium Septentrionale]] (Anglice ''Northern Territory'')
* [[Territorium Septentrionale]]
Australia et territoria minora numerosa habet velut [[Territorium Sinus Jervisianus]], in Nova Cambria Australi, navalis basis administratum et maritimus capitis portus.
Australia et territoria minora numerosa habet velut [[Territorium Sinus Jervisianus]], in Nova Cambria Australi, navalis basis administratum et maritimus capitis portus.
Diversa territoria externa incolantur:
Diversa territoria externa incoluntur:
* [[Insula Cocos]]
* [[Insulae Cocos (Keeling)]]
* [[Insula Norfolcia]]
* [[Insula Norfolcia]]
* [[Insula Christi Natalis (Australia)|Insula Christi Natalis]]
* [[Insula Christi Natalis (Australia)|Insula Christi Natalis]]
Linea 114:
Linea 39:
* [[Territorium Australianum Antarcticum]]
* [[Territorium Australianum Antarcticum]]
Territorium [[caput (oppidum)|Capitale]] Australianum est locus capitis [[Canberra]]e, quae inter duas praecipuas urbes, [[Melburna]]m et [[Sydneium]], condita est.
Territorium [[caput (oppidum)|Capitale]] Australianum est locus capitis [[Canberra]]e, quae inter [[Melburna]]m et [[Sydneium]], praecipuas [[urbs|urbes]], condita est.
Aliae urbes praecipuae in Australia sunt [[Alitiae Fontes]] (Anglice: ''Alice Springs''), [[Caerniae]] (Anglice: ''Cairns''), et [[Brisbana]] (litore Orientali), [[Darwin (Territorium Septentrionale)|Darwin]] (litore septentrionali), [[Perthia]] (litore Occidentali), et [[Adelaida]] (litore meridionali). Fere 90 centesimae Australiae incolarum in urbibus [[habitatio|habitant]]. Australia est membrum multarum internationalium ordinationum velut [[Unitarum Nationum Ordinatio]]nis (UNO), Asiatico-Pacificae Oeconomicae Cooperationis (APEC) et [[Consortio Populorum|Consortionis Populorum]] (Commonwealth).
Aliae urbes magni momenti in Australia sunt [[Alitiae Fontes]]{{dubsig}} (Anglice ''Alice Springs''), [[Caerniae]] (Anglice ''Cairns''), et [[Brisbana]] (litore Orientali), [[Darwin (Territorium Septentrionale)|Darwin]] (litore septentrionali), [[Perthia]] (litore Occidentali), et [[Adelaida]] (litore meridionali). Fere 90 centesimae Australiae incolarum in urbibus [[habitatio|habitant]]. Australia est membrum [[Consociatio Nationum|Consociationis Nationum]], Asiatico-Pacificae Oeconomicae Cooperationis, et [[Consortio Populorum|Consortionis Populorum]], ordinum internationalium.
== [[Politia]] ==
== [[Politia]] ==
Communitas Australiae est [[monarchia constitutionalis]]: regina Australiae est [[caput civitatis]], a [[gubernator generalis|gubernatore generali]] repraesentatus.{{dubsig}} Practice,{{dubsig}} munus Coronae (et ergo gubernatoris generalis) est satis caerimonialis. Exsecutivum imperium, in theoria{{dubsig}} a regina repraesentatum, curia a primo administro directa exercetur. [[Primus minister]] fere semper est dux factionis quae maximam partem in [[Camera Repraesentantium (Australia)|Camera Repraesentantium]], camera inferiori (cui sunt 150 scamna) bicameralis [[parlamentum|parlamenti]], habet. Camera superior (76 scamnorum) est [[Senatus (Australia)|Senatus]], in quo quaeque civitas a duodecim senatoribus repraesentatur, libere ex uniuscuiusque incolis territoriisque. Etiam tertio anno suffragia sunt, generatim cum medio senatu reelectionibus eligibili.
Communitas Australiae est [[monarchia constitutionalis]]: [[rex]] est [[caput civitatis]], a [[gubernator generalis|gubernatore generali]] repraesentatus. Practice,{{dubsig}} munus coronae (et ergo gubernatoris generalis) est satis [[ritus|caerimonialis]]. Exsecutivum imperium, in theoria{{dubsig}} a regina repraesentatum, curia a primo administro directa exercetur. [[Primus minister]] fere semper est dux factionis quae maximam partem in [[Camera Repraesentantium (Australia)|Camera Repraesentantium]], camera inferiori (cui sunt 150 scamna) bicameralis [[parlamentum|parlamenti]], habet. Camera superior (76 scamnorum) est [[Senatus (Australia)|Senatus]], in quo quaeque civitas a duodecim senatoribus repraesentatur, libere ex uniuscuiusque incolis territoriisque. Etiam tertio anno suffragia sunt, generatim cum medio senatu reelectionibus eligibili.
== Geographia ==
== Geographia ==
[[Fasciculus:Australia satellite plane.jpg|thumbnail|[[Photographema]] continentis ex [[satelles|satellite]].]]
[[Fasciculus:Australia satellite plane.jpg|thumbnail|[[Photographema]] Australiae ex [[satelles|satellite]].]]
Fere totum Australianum territorium desertica aut semidesertica [[deserta]] sunt. Quadraginta centesimae [[superficies|superficiei]] molibus harenosis teguntur. Solum occidentalis meridiei et orientalis meridiei anguli [[zona temparata|temperatum]] [[clima]] et moderate fertile terrenum habent. Septemtrionalis civitatis pars clima [[zona tropica|tropicum]] habet. [[Magna Curalii Obex]], ingentis [[longitudo|longitudinis]], est maximum [[curalium|curalii]] saeptum mundi, quod ante [[litus]] boreorientalem iacet. [[Uluru]], in media continente, est maximum mundi [[monolithum]]. Hic civitas 90 centesimas terrarum Oceaniae amplectitur. Etiam Australia [[insula]]m [[Tasmania]]m, ex qua [[Fretum Bassianum|Freto Bassiano]] separatur, possidet. Australia in [[regio]]nes [[tres]] subdivisa est: latus orientale, ubi Australianae [[alpes]] et magna divisoria catena sunt; occidens, ubi aliquae [[altiplanities]] et deserticae zonae sunt; et locus ubi [[Lacus Eyrianus]] (Anglice ''Eyre'') maximus est. Territorio desertico aliquae usitata Australiae [[animal]]ia sunt [[macropus]], [[sarcophilus]], [[dingo]], [[phascolarctos]], [[dromiceius]]. Australianus prospectus [[quattuor]] vegetationum genera ostendit: [[frutex]] [[Eucalyptus|eucalyptis]] usque ad 40 [[metrum|metra]] altis componitur, ''[[malea]]'' eucalyptis usque ad 5 metra altis formatur, ''[[mulga]]'' plantis [[Acacia|acaciis]] componitur, denique mons inferior [[rubus|rubis]] parvis formatur.
Fere totum Australianum territorium desertica aut semidesertica [[deserta]] sunt. Quadraginta centesimae [[superficies|superficiei]] molibus harenosis teguntur. Solum occidentalis meridiei et orientalis meridiei anguli [[zona temperata|temperatum]] [[clima]] et moderate fertile terrenum habent. Septemtrionalis civitatis pars clima [[zona tropica|tropicum]] habet. [[Magna Curalii Obex]], ingentis [[longitudo|longitudinis]], est maximum [[curalium|curalii]] saeptum mundi, quod ante [[litus]] boreorientalem iacet. [[Uluru]], in media continente, est maximum mundi [[monolithum]]. Hic civitas 90 centesimas terrarum Oceaniae amplectitur. Etiam Australia [[insula]]m [[Tasmania]]m, ex qua [[Fretum Bassianum|Freto Bassiano]] separatur, possidet. Australia in [[regio]]nes [[tres]] subdivisa est: latus orientale, ubi Australianae [[alpes]] et magna divisoria catena sunt; occidens, ubi aliquae [[alta planities|altae planities]] et deserticae zonae sunt; et locus ubi [[Lacus Eyrianus]] (Anglice ''Eyre'') maximus est. Territorio desertico aliquae usitata Australiae [[animal]]ia sunt [[macropus]], [[sarcophilus]], [[dingo]], [[phascolarctos]], [[dromiceius]]. Australianus prospectus [[quattuor]] vegetationum genera ostendit: [[frutex]] [[Eucalyptus|eucalyptis]] usque ad 40 [[metrum|metra]] altis componitur, ''[[malea]]'' eucalyptis usque ad 5 metra altis formatur, ''[[mulga]]'' plantis [[Acacia|acaciis]] componitur, denique mons inferior [[rubus|rubis]] parvis formatur.
Fusus horarius continentis de UTC+8 ad UTC+10 variat. Aliquae insulae ad UTC+6,5 et UTC+11 venit. Finitima Australia meridie Oceano Indico, septentrione [[Mare Arafurense|Mari Arafurensi]], orientali septentrione [[Mare Corallense|Mari Corallensi]], occidentali septentrione [[Mare Timorense|Mari Timorensi]], orientali meridie [[MareTasmaniense|MariTasmaniensi]], et meridie [[Oceanus Indicus|Oceano Indico]].
Fusus horarius continentis de UTC+8 ad UTC+10 variat. Aliquae insulae ad UTC+6,5 et UTC+11 venit. Finitima Australia meridie Oceano Indico, septentrione [[Mare Arafuranum|Mari Arafurano]], orientali septentrione [[Mare Curalinum|Mari Curalino]], occidentali septentrione [[Mare Timorense|Mari Timorensi]], orientali meridie [[Fretum Bassianum|Freto Bassiano]], et meridie [[Oceanus Indicus|Oceano Indico]].
[[Flumen Murrayanum]] est maximum Australiae flumen; etiam [[flumen Murchisoni]]<ref>{{Creanda|de|Ferdinand von Mueller|Ferdinandus de Mueller|Ferdinandi de Mueller}} [https://books.google.ru/books?id=TqJOAQAAMAAJ&q=murchisoni#v=snippet&q=murchisoni&f=false ''Fragmenta phytographiae Australiae'', vol. VIII, Melburniae 1872-74, pp. 11, 17, 19, 20 etc.]; vel ''flumen Murchison'', [https://books.google.fr/books?hl=ru&id=myw-AQAAMAAJ&focus=searchwithinvolume&q=Murchison ibidem, supplementum, pp. 29, 118, 154].</ref> et [[Cygnorum flumen]]<ref>''Swan River'', v. [https://books.google.ru/books?id=ZY1SAAAAcAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q=Cygnorum&f=false Friderici Christiani Augusti Hasse ''Quantum geographia novissimis periegesibus et transmarinis peregrinationibus profecerit brevis expositio qua candidatos magisterii ad solemnia examin''] (Lipsiae: Typis Staritzii, 1837), 20.</ref> late nota sunt.
== Fauna et flora ==
== Fauna et flora ==
{{vide-etiam|Fauna Australiana}}
{{vide-etiam|Fauna Australiana}}
{{vide-etiam|Flora Australiana}}
{{vide-etiam|Flora Australiana}}
[[Fasciculus:Macropus eugenii.jpg|thumbnail|''[[Macropus eugenii]],'' unum ex notissimis Australiae [[animal]]ibus.]]
[[Fasciculus:Macropus eugenii.jpg|thumb|''[[Macropus eugenii]],'' unum ex notissimis Australiae [[animal]]ibus.]]
Quamquam insula est desertica et semiarida, in Australia [[natura]]les sedes diversificatae ut diversae animalium vegetaliumque species acciperentur non desunt. Gratia magnae continentis aetatis, climatis secundum tempora variabilissima et [[geographia|geographicae]] insulationis longissima, [[fauna]] [[flora (summatio)|floraque]] propria se evolverunt. Notissima [[animalia|animalium]] genera sunt ''[[Phascolarctos]], [[Macropus]], [[Dromiceius]], [[Ornithorhynchus]], [[Phascolomys]], [[Platypus]], [[Tachyglossus]], [[Zaglossus]],'' quae admirationem primis exploratoribus [[Europa]]eis moverunt. Nihilominus [[equus|equi]], [[ovis|oves]], [[bos|boves]] ex [[Europa]] continentali hodiernis temporibus sunt magni momenti. Australia duas miliones [[pecus|pecorum]] ovinorum possidet.
Quamquam insula est desertica et semiarida, in Australia [[natura]]les sedes diversificatae ut diversae [[animal]]ium [[planta|vegetaliumque]] [[species]] acciperentur non desunt. Gratia magnae continentis aetatis, [[clima]]tis secundum tempora variabilissima et [[geographia|geographicae]] insulationis longissima, [[fauna]] [[flora (summatio)|floraque]] propria se evolverunt. Notissima [[animalia|animalium]] genera sunt ''[[Phascolarctos]], [[Macropus]], [[Dromiceius]], [[Ornithorhynchus]], [[Phascolomys]], [[Platypus]], [[Tachyglossus]], [[Zaglossus]],'' quae admirationem primis [[explorator]]ibus [[Europa]]eis moverunt. Nihilominus [[equus|equi]], [[ovis|oves]], [[bos|boves]] ex [[Europa]] continentali hodiernis temporibus sunt magni momenti. Australia duas miliones [[pecus|pecorum]] ovinorum possidet.
Australia prospera mixta modi occidentalis [[oeconomia]], cum reditu pro capite gradus [[quattuor]] [[Europa Occidentalis|Europae Occidentalis]] oeconomiarum. Ultimis annis, Australiana [[oeconomia]] discrimen totius [[tellus|orbis terrarum]] cum firmo incremento adiit. Productio in domestica oeconomia mundi crescens detrimentum frenavit, et [[negotium|negotiorum]] emptorumque fiducia robusta mansit. Australiana de reformulationibus{{dubsig}} emphasis aliud vis oeconomicae elementorum.
Australia prospera mixta modi occidentalis [[oeconomia]], cum reditu pro capite gradus [[quattuor]] [[Europa Occidentalis|Europae Occidentalis]] oeconomiarum. Ultimis annis, Australiana [[oeconomia]] discrimen totius [[tellus|orbis terrarum]] cum firmo incremento adiit. Productio in domestica oeconomia mundi crescens detrimentum frenavit, et [[negotium|negotiorum]] emptorumque fiducia robusta mansit. Australiana de reformulationibus{{dubsig}} emphasis aliud vis oeconomicae elementorum.
==Incolae==
==Incolae==
[[Fasciculus:Australia-demography.png|thumb|Incrementum incolarum de anno [[1961]], milibus hominum computatum.]]
[[Fasciculus:Australia-demography.png|thumb|Incrementum incolarum de anno [[1961]], milibus hominum computatum.]]
Fere omnes Australiani ab advenis [[saeculum|saeculorum]] [[saeculum 19|undevicensimi]] et [[saeculum 20|vicensimi]] orti sunt, praecipue a [[Britanniarum Regnum|Britanniarum Regno]] et [[Hibernia]], sed postea et ab aliis locis, praesertim [[Italia]], [[Graecia]], et hodiernis civitatibus [[Asia]]ticis. Primorum incolarum posteri, [[Aborigines Australiani]], 2.2 centesimas incolarum constituunt (secundum [[census|censum]] [[2001]]). Velut aliarum adultarum civitatum, Australiae incolae senescunt, cum plus pensione fruentium quam laborifera aetate hominum. Plurimi cives Australiani [[lingua Anglica|Anglica lingua]] utuntur, quamquam aliquae Aboriginum communitates suum [[patrius sermo|patrium sermonem]] servaverunt, et primae et secundae generationis advenarum numerus satis magnus est [[bilinguismus|bilinguis]]. Cuiusque quattuor tres{{dubsig}}<!--four three?--> Australiani [[Christianitas|Christiani]] se declarant, praecipue [[Ecclesia Catholica|Catholici Romani]] aut [[Ecclesia Anglicana|Anglicani]]. Etiam aliis religionibus diversis utuntur.
Fere omnes Australiani ab advenis [[saeculum|saeculorum]] [[saeculum 19|undevicensimi]] et [[saeculum 20|vicensimi]] orti sunt, praecipue a [[Britanniarum Regnum|Britanniarum Regno]] et [[Hibernia]], sed postea et ab aliis locis, praesertim [[Italia]], [[Graecia]], hodiernisque civitatibus [[Asia]]ticis. Primorum incolarum posteri, [[Indigenae Australiani|Aborigines Australiani]], 2.2 centesimas incolarum constituunt (secundum [[census|censum]] [[2001]]). Velut aliarum adultarum civitatum, Australiae incolae senescunt, cum plus pensione fruentium quam laborifera aetate hominum. Plurimi cives Australiani [[lingua Anglica|Anglica lingua]] utuntur, quamquam aliquae Aboriginum communitates suum [[patrius sermo|patrium sermonem]] servaverunt, et primae et secundae generationis advenarum numerus satis magnus est [[bilinguismus|bilinguis]]. Cuiusque quattuor tres{{dubsig}}<!--four three?!--> Australiani [[Christianitas|Christiani]] se declarant, praecipue [[Ecclesia Catholica|Catholici Romani]] aut [[Ecclesia Anglicana|Anglicani]]. Etiam aliis religionibus diversis utuntur.
===Motio Esperantica in Australia===
Inter studiosissimos consiliorum [[Ludovicus Lazarus Zamenhof|Zamenhofeanorum]] fautores numerabatur [[Kep Enderby]], [[politicus|homo politicus]]. [[Congressus universalis Esperanticus]] [[Adelaidopolis|Adelaidopoli]] anno [[1997]] celebratus est.
*Babeck, Wolfgang. [[2011]]. ''Einführung in das australische Recht mit neuseeländischem Recht.'' Schriftenreihe der Juristischen Schulung, 195. Monaci: Verlag C. H. Beck oHG. ISBN 978-3-406-61959-5.
* Davison, Graeme, John Hirst, et Stuart Macintyre. [[1999]]. ''The Oxford Companion to Australian History.'' Melbourne Victoriae: Oxford University Press. ISBN 0-19-553597-9.
*Biedermann, Bettina, et Heribert Dieter, eds. [[2012]]. ''Länderbericht Australien.'' Schriftenreihe, 1175. Bonnae: Bundeszentrale für politische Bildung. ISBN 978-3-8389-0175-6.
* Denoon, Donald, et al. [[2000]]. ''A History of Australia, New Zealand, and the Pacific.'' Oxoniae: Blackwell. ISBN 0-631-17962-3.
* Hughes, Robert. [[1986]]. ''TheFatalShore:TheEpicof Australia'sFounding.'' Knopf. ISBN 0-394-50668-5.
*Brett, Judith. [[2019]]. ''From Secret Ballot to Democracy Sausage: How Australia Got Compulsory Voting.'' Text Publishing Co. ISBN 9781925603842.
*Davison, Graeme, John Hirst, et Stuart Macintyre. [[1999]]. ''The Oxford Companion to Australian History.'' Melbourne Victoriae: Oxford University Press. ISBN 0-19-553597-9.
* d'Ignazio, Serge. [[2004]]. ''Boomerang Collection.'' [[Lutetia]]e: Editions du Pécari.—http://www.atlantica.fr ISBN 2-912848-35-0 (Francogallice). ISBN 2-912848-41-5 (Anglice).
*Denoon, Donald, et al. [[2000]]. ''A History of Australia, New Zealand, and the Pacific.'' Oxoniae: Blackwell. ISBN 0-631-17962-3.
*[[Timotheus Flannery|Flannery, Timothy Fridtjof]]. 1994. ''The Future Eaters: an ecological history of the Australasian lands and peoples''. Chatswood Novae Cambriae Australis: Reed. ISBN 0-7301-0422-2
*Goad, Philip, et Julie Willis, eds. [[2011]]. ''The Encyclopedia of Australian Architecture.'' Port Melbourne, Victoria: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-88857-8.
*Hagemann, Albrecht. [[2004]]. ''Kleine Geschichte Australiens.'' Beck’sche Reihe, 1594. Monaci: Verlag C. H. Beck oHG. ISBN 978-3-406-51101-1.
*Hughes, Robert. [[1986]]. ''The Fatal Shore: The Epic of Australia's Founding.'' Novi Eboraci: Knopf. ISBN 0-394-50668-5.
*Jupp, James. [[2001]]. ''The Australian people: an encyclopedia of the nation, its people, and their origins.'' Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-80789-0.
*Macintyre, Stuart. [[2009]]. ''A concise history of Australia.'' Cambridge Concise Histories. Ed. tertia. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-51608-2.
*Powell, J. M. [[1988]]. ''An Historical Geography of Modern Australia: The Restive Fringe.'' Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0-521-25619-4.
*Robinson, G. M., R. J. Loughran, et P. J. Tranter. [[2000]]. ''Australia and New Zealand: Economy, Society and Environment.'' Londinii: Arnold; Novi Eboraci: Oxford University Press. ISBN 0-340-72033-6 (charta), ISBN 0-340-72032-8 (tegmen durum).
*Smith, Bernard, et Terry Smith. [[1991]]. ''Australian painting 1788–1990.'' Melburni: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-554901-0.
*Teo, Hsu-Ming, et Richard Whitt. [[2003]]. ''Cultural history in Australia.'' University of New South Wales Press. ISBN 978-0-86840-589-6.
*Viedebantt, Klaus. [[1991]]. ''30mal Australien.'' Piper, 5126: Panoramen der Welt. Ed. sexta. Monaci et Turici: Piper Verlag GmbH. ISBN 978-3-492-15126-9.
*Voigt, Johannes H. [[2000]]. ''Australien.'' Beck’sche Reihe, 883: Länder. Monaci: Verlag C. H. Beck oHG. ISBN 978-3-406-44783-9.
{{NexInt}}
== Vide etiam ==
* [[Aetas Surrepta]]
* [[Aetas Surrepta]]
* [[Bibliotheca Nationalis Australiae]]
* [[Litterae Australiae]]
* [[Magna Curalii Obex]]
* [[Schola Grammatica Ecclesiae Anglicanae apud Geelong]]
* [[Schola Grammatica Ecclesiae Anglicanae apud Geelong]]
* [[Transcriptio linguarum Indigenarum Australianarum]]
* [[Transcriptio linguarum Indigenarum Australianarum]]
* [[Universitas Nationalis Australiana]]
* "''[[Waltzing Matilda]]''"
* "[[Waltzing Matilda]]"
== Nexus externus ==
== Nexus externus ==
{{CommuniaCat|Australia|Australiam}}
{{CommuniaCat|Australia|Australiam}}
{{Oceania}}
{{Oceania}}
{{Consortio Populorum}}
{{Consortio Populorum}}
{{Capsae collectae|Australia|politica|{{Primi ministri Australiae}}{{Ministri rerum externarum Australiani}}}}
{{Capsae collectae|Australia|geographica|{{Civitates et territoria Australiae}}{{Urbes Oceaniae maximae}}}}
{{1000 paginae}}
{{1000 paginae}}
{{Myrias|Geographia}}
[[Categoria:Australia|!]]
[[Categoria:Australia|!]]
[[Categoria:Civitates sui iuris]]
[[Categoria:Condita 1901]]
[[Categoria:Condita 1901]]
[[Categoria:Monarchiae foederales]]
[[Categoria:Monarchiae foederales]]
[[Categoria:Monarchiae constitutionales]]
[[Categoria:Monarchiae constitutionales]]
[[Categoria:Civitates sui iuris]]
{{Link FA|af}}
{{Link FA|de}}
{{Link FA|en}}
{{Link FA|ka}}
{{Link FA|pt}}
{{Link FA|sr}}
{{Link FA|tt}}
{{Link GA|ar}}
{{Link GA|id}}
{{Link GA|is}}
{{Link GA|sv}}
{{Link GA|zh}}
Redactio novissime (die 12 Iulii 2023, hora 01:45) facta
Australia et territoria minora numerosa habet velut Territorium Sinus Jervisianus, in Nova Cambria Australi, navalis basis administratum et maritimus capitis portus.
Aliae urbes magni momenti in Australia sunt Alitiae Fontes? (Anglice Alice Springs), Caerniae (Anglice Cairns), et Brisbana (litore Orientali), Darwin (litore septentrionali), Perthia (litore Occidentali), et Adelaida (litore meridionali). Fere 90 centesimae Australiae incolarum in urbibus habitant. Australia est membrum Consociationis Nationum, Asiatico-Pacificae Oeconomicae Cooperationis, et Consortionis Populorum, ordinum internationalium.
Communitas Australiae est monarchia constitutionalis: rex est caput civitatis, a gubernatore generali repraesentatus. Practice,? munus coronae (et ergo gubernatoris generalis) est satis caerimonialis. Exsecutivum imperium, in theoria? a regina repraesentatum, curia a primo administro directa exercetur. Primus minister fere semper est dux factionis quae maximam partem in Camera Repraesentantium, camera inferiori (cui sunt 150 scamna) bicameralis parlamenti, habet. Camera superior (76 scamnorum) est Senatus, in quo quaeque civitas a duodecim senatoribus repraesentatur, libere ex uniuscuiusque incolis territoriisque. Etiam tertio anno suffragia sunt, generatim cum medio senatu reelectionibus eligibili.
Fere totum Australianum territorium desertica aut semidesertica deserta sunt. Quadraginta centesimae superficiei molibus harenosis teguntur. Solum occidentalis meridiei et orientalis meridiei anguli temperatumclima et moderate fertile terrenum habent. Septemtrionalis civitatis pars clima tropicum habet. Magna Curalii Obex, ingentis longitudinis, est maximum curalii saeptum mundi, quod ante litus boreorientalem iacet. Uluru, in media continente, est maximum mundi monolithum. Hic civitas 90 centesimas terrarum Oceaniae amplectitur. Etiam Australia insulamTasmaniam, ex qua Freto Bassiano separatur, possidet. Australia in regionestres subdivisa est: latus orientale, ubi Australianae alpes et magna divisoria catena sunt; occidens, ubi aliquae altae planities et deserticae zonae sunt; et locus ubi Lacus Eyrianus (Anglice Eyre) maximus est. Territorio desertico aliquae usitata Australiae animalia sunt macropus, sarcophilus, dingo, phascolarctos, dromiceius. Australianus prospectus quattuor vegetationum genera ostendit: frutexeucalyptis usque ad 40 metra altis componitur, malea eucalyptis usque ad 5 metra altis formatur, mulga plantis acaciis componitur, denique mons inferior rubis parvis formatur.
Fusus horarius continentis de UTC+8 ad UTC+10 variat. Aliquae insulae ad UTC+6,5 et UTC+11 venit. Finitima Australia meridie Oceano Indico, septentrione Mari Arafurano, orientali septentrione Mari Curalino, occidentali septentrione Mari Timorensi, orientali meridie Freto Bassiano, et meridie Oceano Indico.
Australia prospera mixta modi occidentalis oeconomia, cum reditu pro capite gradus quattuorEuropae Occidentalis oeconomiarum. Ultimis annis, Australiana oeconomia discrimen totius orbis terrarum cum firmo incremento adiit. Productio in domestica oeconomia mundi crescens detrimentum frenavit, et negotiorum emptorumque fiducia robusta mansit. Australiana de reformulationibus? emphasis aliud vis oeconomicae elementorum.
Incrementum incolarum de anno 1961, milibus hominum computatum.
Fere omnes Australiani ab advenis saeculorumundevicensimi et vicensimi orti sunt, praecipue a Britanniarum Regno et Hibernia, sed postea et ab aliis locis, praesertim Italia, Graecia, hodiernisque civitatibus Asiaticis. Primorum incolarum posteri, Aborigines Australiani, 2.2 centesimas incolarum constituunt (secundum censum2001). Velut aliarum adultarum civitatum, Australiae incolae senescunt, cum plus pensione fruentium quam laborifera aetate hominum. Plurimi cives Australiani Anglica lingua utuntur, quamquam aliquae Aboriginum communitates suum patrium sermonem servaverunt, et primae et secundae generationis advenarum numerus satis magnus est bilinguis. Cuiusque quattuor tres? Australiani Christiani se declarant, praecipue Catholici Romani aut Anglicani. Etiam aliis religionibus diversis utuntur.
↑Ut qui Latine diceret "Respublica Australiana": "The Commonwealth of Australia, the word[,] is the exact equivalent of the Roman Respublica—otherwise our modern republic" (Sydney Morning Herald, 3 Aprilis 1891).
Babeck, Wolfgang. 2011. Einführung in das australische Recht mit neuseeländischem Recht. Schriftenreihe der Juristischen Schulung, 195. Monaci: Verlag C. H. Beck oHG. ISBN 978-3-406-61959-5.
Biedermann, Bettina, et Heribert Dieter, eds. 2012. Länderbericht Australien. Schriftenreihe, 1175. Bonnae: Bundeszentrale für politische Bildung. ISBN 978-3-8389-0175-6.
Brett, Judith. 2019. From Secret Ballot to Democracy Sausage: How Australia Got Compulsory Voting. Text Publishing Co. ISBN 9781925603842.
Davison, Graeme, John Hirst, et Stuart Macintyre. 1999. The Oxford Companion to Australian History. Melbourne Victoriae: Oxford University Press. ISBN 0-19-553597-9.
Denoon, Donald, et al. 2000. A History of Australia, New Zealand, and the Pacific. Oxoniae: Blackwell. ISBN 0-631-17962-3.
Goad, Philip, et Julie Willis, eds. 2011. The Encyclopedia of Australian Architecture. Port Melbourne, Victoria: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-88857-8.
Hagemann, Albrecht. 2004. Kleine Geschichte Australiens. Beck’sche Reihe, 1594. Monaci: Verlag C. H. Beck oHG. ISBN 978-3-406-51101-1.
Hughes, Robert. 1986. The Fatal Shore: The Epic of Australia's Founding. Novi Eboraci: Knopf. ISBN 0-394-50668-5.
Jupp, James. 2001. The Australian people: an encyclopedia of the nation, its people, and their origins. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-80789-0.
Macintyre, Stuart. 2009. A concise history of Australia. Cambridge Concise Histories. Ed. tertia. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-51608-2.
Powell, J. M. 1988. An Historical Geography of Modern Australia: The Restive Fringe. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0-521-25619-4.
Robinson, G. M., R. J. Loughran, et P. J. Tranter. 2000. Australia and New Zealand: Economy, Society and Environment. Londinii: Arnold; Novi Eboraci: Oxford University Press. ISBN 0-340-72033-6 (charta), ISBN 0-340-72032-8 (tegmen durum).
Smith, Bernard, et Terry Smith. 1991. Australian painting 1788–1990. Melburni: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-554901-0.
Teo, Hsu-Ming, et Richard Whitt. 2003. Cultural history in Australia. University of New South Wales Press. ISBN 978-0-86840-589-6.
Viedebantt, Klaus. 1991. 30mal Australien. Piper, 5126: Panoramen der Welt. Ed. sexta. Monaci et Turici: Piper Verlag GmbH. ISBN 978-3-492-15126-9.
Voigt, Johannes H. 2000. Australien. Beck’sche Reihe, 883: Länder. Monaci: Verlag C. H. Beck oHG. ISBN 978-3-406-44783-9.
Australien
.svg)
Si plus cognoscere vis, vide etiam Fauna Australiana.
