Ernst de Jonge: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Wikisyntax
 
(7 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Infobox verzetsstrijder
[[Bestand:Ernst de Jonge (praeses).JPG|thumb|Ernst de Jonge in 1937]]
| naam = Ernst de Jonge
| afbeelding = Ernst de Jonge (praeses).JPG
| onderschrift = Ernst de Jonge in 1937
| volledige naam = Ernst Willem de Jonge
| geboren = [[22 mei]] [[1914]]
| geboorteplaats = [[Sinabang (stad)|Sinabang]], [[Nederlands-Indië]]
| overleden = [[3 september]] [[1944]]
| overlijdensplaats = [[Rawicz|Rawitsch]], [[Polen]]
| land = {{NL}}
| beter-bekend-als =
| jaren-actief = 1941−1942
| periode = [[Englandspiel]]
| code-erelijst =
| groep = [[Engelandvaarder|Engelandvaarders]], Groep Kees
| portaal = Tweede Wereldoorlog
| portaal2 =
}}
'''Ernst Willem de Jonge''' ([[Sinabang (stad)|Sinabang]], [[22 mei]] [[1914]] – [[Rawicz|Rawitsch]], [[Polen]], [[3 september]] [[1944]]) was een [[Nederland]]s [[Nederlands verzet in de Tweede Wereldoorlog|verzetsman]] en olympisch [[roeien (sport)|roeier]].
 
==Voor de oorlog==
De Jonge werd geboren als zoon van de directeur van een houtbedrijf.<ref name="bijkerk">{{pdf}} [https://www.olympischeerziehung.de/media/modul/m1_6_1.pdf From Olympian to secret agent], door Tony Bijkerk. [https://web.archive.org/web/20220503011039/https://www.olympischeerziehung.de/media/modul/m1_6_1.pdf Gearchiveerd] op 3 mei 2022.</ref>
 
Met zijn oudere broer en zus, [[Marien de Jonge|Marien]] en Adine, en zijn jongere zusje, Tineke, groeide hij in Nederlands-Indië op. Ernst wordt beschreven als levenslustig, intelligent en soms roekeloos.{{Bron?||2021|11|11}} In 1925 werd zijn vader directeur van een houthandel in Amsterdam en keerde het gezin terug naar Nederland.<ref name="bijkerk" /> De Jonge ging naar het [[Het Baarnsch Lyceum|Baarnsch Lyceum]], en werd drie keer van school gestuurd wegens gebrek aan discipline.{{Bron?||2021|11|11}} Hij haalde zijn eindexamen net na zijn 18de verjaardag.
 
In de daarop volgende vakantie was hij bij de [[Kaagweek]]. Hier werd 's avonds veel vuurwerk afgestoken, zodat de politie de laatste avond patrouilleerde. Ernst had [[gillende keukenmeid]]en in zijn achterzak. Toen hij die had aangestoken zag hij de politie en stopte het vuurwerk terug in zijn achterzak. De politie moest hem met tweedegraads brandwonden naar het ziekenhuis brengen.{{Bron?||2021|11|11}}
Regel 16 ⟶ 33:
 
==Oorlogsjaren==
In 1941 keerde De Jonge terug naar Engeland.<ref name="bijkerk" /> Daar kreeg hij van [[Secret Intelligence Service|MI-6]] een opleiding om spion te worden. Hij leerde [[morse]], het omgaan met codes, en kennis van het Duitse leger. Ook kwam hij zijn broer [[Marien de Jonge|Marien]] weer tegen. Begin 1942 namen de twee broers afscheid van elkaar op [[Station London Paddington|station Paddington]]. Marien vertrok met de [[Prinses Irene Brigade]] naar het Verre Oosten,Oosten9⁹ en ze beseften dat ze elkaar misschien nooit meer zouden zien.
 
De Jonge werd in de nacht van 22 op 23 februari 1942 door [[Erik Hazelhoff Roelfzema]] bij [[Katwijk (Zuid-Holland)|Katwijk]] met zijn marconist [[Evert Radema]] aan wal gezet.<ref>Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog, deel 5, tweede helft, p.928; De Jong schrijft ten onrechte ''Jan'' Radema.</ref> Vandaar ging hij naar [[Wassenaar (gemeente)|Wassenaar]], naar het huis van de vader van [[Chris Krediet]]. Daar zag hij twee Duitsers, dus vervolgde hij zijn weg naar zijn zwager Berg.
 
De Jonge had als opdracht van MI-6 en de [[Centrale Inlichtingendienst (1940-1942)|Centrale Inlichtingendienst]] om [[Koos Vorrink]] er toe te bewegen naar Londen te komen, en hij moest economische inlichtingen inwinnen en militaire spionage bedrijven.<ref>Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog, deel 5, tweede helft, p.930</ref> Voor dat laatste had hij geen tijd, zodat hij die taak overdroeg aan [[Leen Pot]]<ref name="Tweede Wereldoorlog p.931">Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog, deel 5, tweede helft, p.931</ref>, een van de latere oprichters van [[Groep Kees]]. Op 18 mei werd [[Anton Kortlandt]] opgepakt bij een poging om naar Engeland te vluchten. Hij had allerlei [[microfilm]]s bij zich met materiaal dat hij via [[Dirk van Driel van Wageningen]] van Pot had ontvangen. Op 22 mei 1942 werden De Jonge, Pot, en [[Lex Althoff]] in de Rotterdamse woning van Van Driel van Wageningen gearresteerd.<ref name="Tweede Wereldoorlog p.931"/> De Jonge werd naar [[Kamp Haaren]] gebracht, vandaar werd hij overgebracht naar [[Assen]], en later met een groep van 52 naar een concentratiekamp in Rawitsch (tegenwoordig [[Rawicz]]). Van die groep gingen 47 door naar [[Mauthausen (concentratiekamp)|Mauthausen]]. Ernst de Jonge bleef in Rawitsch achter en overleed daar in september 1944. Er is geen graf bekend.
 
Groep Kees bleef actief tot het einde van de oorlog. De Jonge werd vervangen door [[Pierre Louis d'Aulnis de Bourouill|Louis d'Aulnis]], die hun berichten verder verzond.
Regel 28 ⟶ 45:
[[Bestand:Ernst de Jonge in Minerva.JPG|thumb]]
 
Nadat Marien de Jonge een uitgebreide beschijvingbeschrijving van zijn broer had gegeven, werd de onthulling verricht door [[Harpert Michielsen]], die in de [[Soldaat van Oranje (musical)|musical ''Soldaat van Oranje'']] de rol van Ernst speelt, en de Praeses Collegii.{{Wanneer?||2021|11|11}}
 
Op de plaquette staat de volgende tekst:
Regel 35 ⟶ 52:
Praeses Collegii 1937, Commissaris Sociëteit Minerva 1936 <br>
Geheim Agent WO II, verraden en omgebracht, postuum Bronzen Leeuw <br>
Jhr mr Ernst de Jonge 1914-1944 <br>imdb
</center>
 
Regel 43 ⟶ 60:
 
==Trivia==
* In 2002 is een film gemaakt over de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn. Hierin wordt Ernst de Jonge genoemd als goede Nederlander die daar slecht presteerde en een andere deelnemer, [[Tinus Osendarp]] (1916-2002), die een minder goede Nederlander was, maar wel goed presteerde en dubbel brons behaalde metop de hardlopenatletieksprint.
 
{{Navigatie olympische roeiploeg Nederland|inhoud=
{{Navigatie olympische roeiploeg Nederland/mannen twee met 1936}}
}}
{{Appendix|2=
* {{Link SRO-profiel|id=de/ernst-jonkheer-de-jonge-1}}
* Loe de Jong, [http://loe.niod.knaw.nl/grijswaarden/De-Jong_Koninkrijk_deel-05_tweede-helft_zw.pdf Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog, deel 5, tweede helft]
* [https://oorlogsgravenstichting.nl/persoon/72541/ernst-willem-de-jonge Vermelding in het slachtofferregister op de website van de Nederlandse Oorlogsgravenstichting]
* [httphttps://www.ogs.nl/pages/text.asp?Subject_ID=246 Oorlogsjaren van De Jonge op de website van de Nederlandse Oorlogsgravenstichting]{{dode link|datum=september 2017 |bot=InternetArchiveBot}}
* [httphttps://www.la84foundation.org/SportsLibrary/JOH/JOHv11n2/johv11n2n.pdf From Olympian to Secret Agent]
* [httphttps://www.mijnlieff.nl/sport/roeien/varsity/varsity%20matrix.pdf Varsity op het Noordzeekanaal in 1936]
{{References}}
}}
{{Navigatie olympische roeiploeg Nederland|inhoud=
{{Navigatie olympische roeiploeg Nederland/mannen twee met 1936}}
}}
{{Bibliografische informatie}}