Tijd: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k https://checkwiki.toolforge.org/cgi-bin/checkwiki.cgi?project=nlwiki&view=only&id=64 CheckWiki: link gelijk aan linktekst met AWB |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
(30 tussenliggende versies door 21 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Zie dp}}
{{Zijbalk tijd}}
[[Bestand:MontreGousset001.jpg|thumb|Een
[[Bestand:Zonnewijzer.jpg|thumb|Een [[zonnewijzer]]]]
'''Tijd''' is een [[natuurkundige grootheid]]. Tijd in klassieke zin is het verschijnsel dat gebeurtenissen geordend kunnen worden; dat van een [[Gebeurtenis (filosofie)|gebeurtenis]] gezegd kan worden dat deze ''na'' of ''voor'' een andere gebeurtenis plaatsvindt.
Met het begrip ''tijd'' kan een bepaald ''moment'' of ''tijdstip'' worden aangeduid, maar ook een ''[[tijdsduur]]''. De beide tijdsbegrippen zijn sterk verweven. Een tijdstip is bepaald door de tijd(sduur) die verstreken is sinds een nulpunt, een tijdstip dat als referentie dienst doet, vaak middernacht. Tijdsduur is het verschil in tijd van twee momenten. In het Nederlands en Frans worden tijdstippen en tijdsduren beide aangegeven in uren, waarbij er verschil is tussen ''om drie uur'' en ''over drie uur''. In andere talen, zoals Engels (o'clock en hour) en Duits (Uhr en Stunde) bestaan er aparte begrippen voor.
Tijd kan na [[hoogte]], [[Breedte (meetkunde)|breedte]] en [[lengte (meetkunde)|lengte]] gezien worden als een vierde [[Dimensie (algemeen)|dimensie]].
Naast het verschijnsel van de lineaire, kwantitatieve en meetbare (klok)tijd, is tijd ook een ervaring van elk [[subject (filosofie)|subject]] die op een unieke eigen kwalitatieve wijze beleefd wordt. Zie ook: [[tijdsperceptie]].
Regel 15 ⟶ 19:
Zie [[Lijst van eenheden van tijd]] voor andere eenheden.
Naast de absolute tijd of reële tijd (zie echter ook onder voor de nuancering daarvan door de relativiteitstheorie) is er de nominale tijd volgens een tijdrekening. Dit betreft het [[kalender]]systeem (waaronder [[jaartelling]]), de [[tijdzone]] en het systeem van [[zomertijd]] of het al of niet van toepassing zijn van zomertijd,<ref>Als het al of niet van toepassing zijn van zomertijd onderdeel vormt van de tijdrekening dan verandert de tijdrekening tweemaal per jaar. Als het systeem van zomertijd onderdeel vormt van de tijdrekening dan verandert de tijdrekening alleen als het systeem wordt veranderd. Het bij de overgang van zomertijd naar wintertijd noodzakelijke vermelden of bijvoorbeeld 2
Afhankelijk van de context wordt met ''tijd'' het geheel van datum en tijd bedoeld, of alleen de tijd binnen een dag.
Regel 21 ⟶ 25:
Bij het aangeven van een tijdsduur is een complicatie dat de lengte van een [[maand]] kan variëren van 28 tot en met 31 dagen, en dat een [[jaar]] 365 of 366 dagen kan duren.
Een eigenaardigheid in de tijdsaanduiding (zie bijvoorbeeld [[ISO 8601]]) is verder dat minuten en seconden werken als cijfers in het 60-tallig stelsel, dus lopend van 0 (ook geschreven 00) tot en met 59 (en met delen van seconden gewoon decimaal)
== Tijdmeting ==
Regel 58 ⟶ 62:
== Symboliek ==
De lineaire, voortschrijdende tijd wordt vaak [[personificatie|gepersonifieerd]] als een oude man met [[baard (haargroei)|baard]] en een [[zeis]] in zijn hand, [[Vadertje Tijd]]. Dit is een verwijzing naar de oude Griekse [[god (algemeen)|god]] [[Chronos]]. Als diens tegenhanger kenden de Grieken
Het woord 'tijd' is in het [[Nederlands]] vanouds vrouwelijk (''indertijd''), evenals in het [[Duits]], maar volgens de hedendaagse woordenboeken is het mannelijk (''tand des tijds'').
|