Naar inhoud springen

Wit-Russen: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
k r2.7.2+) (Robot: gewijzigd: tr:Beyaz Ruslar
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
 
(21 tussenliggende versies door 18 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox volk
⚫
De '''Wit-Russen''' ([[Wit-Russisch]]: беларусы, ''belarusy'') zijn een Oost-Slavisch volk. Het grootste deel van de Wit-Russen woont in [[Wit-Rusland]] (ca. 10 miljoen). Daarnaast zijn er Wit-Russische minderheden in [[Polen]] en [[Rusland]] (800.000).
| groep = Wit-Russen <br>''Беларусы''
| afbeelding = Беларусы. Biełarusy. Belarusians.png
| onderschrift = Beroemde Wit-Russen
| bevolking = 9 à 10 miljoen
| verspreiding = [[Wit-Rusland]], [[Verenigde Staten]], [[Rusland]], [[Oekraïne]], [[Letland]], [[Kazachstan]], [[Polen]], [[Litouwen]], [[Moldavië (land)|Moldavië]], [[Canada]], [[Estland]]
| taal = [[Russisch]], [[Wit-Russisch]]
| geloof = [[Russisch-Orthodoxe Kerk|oosters-orthodox]], [[Katholieke Kerk in Wit-Rusland|rooms-katholiek]], [[Wit-Russische Grieks-Katholieke Kerk|oosters-katholiek]], [[agnosticisme]], [[atheïsme]]
| verwant = andere [[Oostelijke Slaven]] (zoals [[Russen (volk)|Russen]], [[Roethenen (Karpatië)|Roethenen]] en [[Oekraïners]])
}}
⚫
De '''Wit-Russen''' ('''Belarussen''') ([[Wit-Russisch]]: беларусы, ''belarusy'') zijn een [[Oost-Slavisch]] volk. Het grootste deel van de Wit-Russen, ca. acht miljoen, woont in [[Wit-Rusland]] (Belarus). Daarnaast zijn er ca 800.000 Wit-Russische minderheden in [[Polen]] (vooral in het [[woiwodschap Podlachië]]), [[Litouwen]] en [[Rusland]]. Sinds het uiteenvallen van de [[Sovjet-Unie]] zijn enkele honderdduizend mensen geëmigreerd naar de [[Europese Unie]], de [[Verenigde Staten]], [[Canada]] en Rusland.


De Wit-Russen spreken de Wit-Russische taal. Russisch wordt vaak gebruikt als ambtelijke taal.
De Wit-Russen spreken de [[Wit-Russisch|Wit-Russische taal]] als moedertaal. [[Russisch]] wordt vaak gebruikt als ambtelijke taal.

[[bestand:Historical borders of Belarusians.png|thumb|300px|left|
Gebied van de etnische Wit-Russen<br />
{{Legenda|#F0C500|Volgens [[Yefim Karskiy|Y. Karskiy]] (1903)}}
{{Legenda|#F00000|Volgens [[Mitrofan Dovnar-Zapol'skiy|M. Dovnar-Zapol'skiy]] (1919)}}
{{Legenda|#000000|Huidige staatsgrens}}
]]

== Verspreiding ==
Wereldwijd zijn er 9 à 10 miljoen etnische Wit-Russen, waarvan de meeste in Wit-Rusland en de naburige landen.

====Wit-Rusland====
In de volkstelling van 2009 werden er 7.957.252 etnische Wit-Russen geteld, hetgeen overeenkomt met 83,7% van de Wit-Russische bevolking. Sinds de [[val van het communisme]] in 1991 is het percentage Wit-Russen in de bevolking met bijna 6 procentpunten gestegen (van 77,9% in 1989 naar 83,7% in 2009). De Wit-Russen wonen relatief gezien vooral in een aantal plattelandsgebieden in het zuiden en in het oosten van het land. Slechts 26% van de Wit-Russen in Wit-Rusland spreekt het [[Wit-Russisch]], terwijl bijna 70% [[Russisch|Russischtalig]] is. Vooral in de hoofdstad [[Minsk]] wordt nauwelijks Wit-Russisch gesproken (~6% spreekt deze taal thuis).

[[Bestand: Belarusians in Belarus 2009.png |thumb|Het aandeel Wit-Russen per rayon]]

====Rusland====
In 2002 werden er 807.970 Wit-Russen geteld in Rusland, hetgeen 0,6% van de Russische bevolking is. In 1989 werden er nog 1,2 miljoen Wit-Russen geteld. Het aantal Wit-Russen neemt drastisch af vanwege [[culturele assimilatie]].

[[Bestand:Belarusians by federal subject 2010.svg|thumb|Verspreiding van de Wit-Russen in Rusland]]

====Letland====
In 2018 werden er 62.713 Wit-Russen geteld in Letland, een halvering vergeleken met 119.702 Wit-Russen in 1989. Wit-Russen vormen de derde bevolkingsgroep in Letland met 3,2% van bevolking.

====Polen====
In de volkstelling van 2002 werden er 47.640 Wit-Russen geteld in Polen (0,12% van de Poolse bevolking). Bijna alle Wit-Russen leven in [[Woiwodschap Podlachië]]. Gemeenten met een significante Wit-Russische bevolking zijn [[Czyże (gemeente)|Czyże]] (82%), [[Dubicze Cerkiewne (gemeente)|Dubicze Cerkiewne]] (81%), [[Orla (gemeente)|Orla]] (69%) en [[Hajnówka (gemeente)|Hajnówka]] (65%). Het aantal Wit-Russen is de laatste decennia afgenomen vanwege [[culturele assimilatie]].

[[Bestand: Belarusians in Poland, 2002.png |thumb|Verspreiding van Wit-Russen in Polen]]

====Litouwen====
In de volkstelling van 2011 werden er 36.227 Wit-Russen geteld in Litouwen, een fikse afname vergeleken met 63.169 personen in 1989. De meeste Wit-Russen leven in de districten [[Vilnius (district)|Vilnius]], [[Klaipėda (district)|Klaipėda]], [[Utena (district)|Utena]] en [[Kaunas (district)|Kaunas]]. Slechts 18% van de Wit-Russen in Litouwen spreekt het Wit-Russisch, terwijl 56% het [[Russisch]], 9% het [[Pools]] en 5% het [[Litouws]] spreekt. Bijna de helft van de Wit-Russen is [[rooms-katholiek]], gevolgd door aanhangers van de [[Oosters-Orthodoxe Kerk]]en.


{{Beginnetje|landen & volken|land=Wit-Rusland|2=2006|3=12|4=24}}
{{Navigatie volkeren Rusland}}
{{Navigatie volkeren Rusland}}
{{Navigatie volkeren Europa}}
{{Navigatie volkeren Europa}}
{{Navigatie nationaliteiten}}
{{Commonscat|People of Belarus}}
{{Commonscat|Belarusians}}


[[Categorie:Slavisch volk]]
[[Categorie:Slavisch volk]]
[[Categorie:Wit-Rusland]]
[[Categorie:Wit-Rusland]]

[[an:Belarrusos]]
[[ar:بيلاروس]]
[[av:Белорусал]]
[[az:Beloruslar]]
[[be:Беларусы]]
[[be-x-old:Беларусы]]
[[bg:Беларуси]]
[[bs:Bjelorusi]]
[[cs:Bělorusové]]
[[cu:Бѣлороуси]]
[[cv:Белоруссем]]
[[da:Hviderussere]]
[[de:Weißrussen]]
[[en:Belarusians]]
[[eo:Belorusoj]]
[[es:Bielorrusos]]
[[et:Valgevenelased]]
[[fa:روس‌های سپید]]
[[fi:Valkovenäläiset]]
[[fr:Biélorusses]]
[[gag:Biyaz Ruslar]]
[[hr:Bjelorusi]]
[[hu:Belaruszok]]
[[it:Bielorussi]]
[[ja:ベラルーシ人]]
[[ka:ბელარუსები]]
[[kk:Белорустар]]
[[ko:벨라루스인]]
[[la:Rutheni Albi]]
[[lt:Baltarusiai]]
[[lv:Baltkrievi]]
[[mk:Белоруси]]
[[no:Hviterussere]]
[[os:Белоруссаг адæм]]
[[pl:Białorusini]]
[[pt:Bielorrussos]]
[[ro:Belaruși]]
[[ru:Белорусы]]
[[sh:Belorusi]]
[[simple:Belarusians]]
[[sk:Bielorusi]]
[[sl:Belorusi]]
[[sr:Белоруси]]
[[sv:Vitryssar]]
[[tr:Beyaz Ruslar]]
[[tt:Беларуслар]]
[[udm:Белорусъёс]]
[[uk:Білоруси]]
[[xmf:ბელარუსეფი]]
[[zh:白俄罗斯族]]

Huidige versie van 14 mrt 2024 om 01:06

Wit-Russen
Беларусы
Beroemde Wit-Russen
Beroemde Wit-Russen
Totale bevolking 9 à 10 miljoen
Verspreiding Wit-Rusland, Verenigde Staten, Rusland, Oekraïne, Letland, Kazachstan, Polen, Litouwen, Moldavië, Canada, Estland
Taal Russisch, Wit-Russisch
Geloof oosters-orthodox, rooms-katholiek, oosters-katholiek, agnosticisme, atheïsme
Verwante groepen andere Oostelijke Slaven (zoals Russen, Roethenen en Oekraïners)
Portaal  Portaalicoon   Landen & Volken

De Wit-Russen (Belarussen) (Wit-Russisch: беларусы, belarusy) zijn een Oost-Slavisch volk. Het grootste deel van de Wit-Russen, ca. acht miljoen, woont in Wit-Rusland (Belarus). Daarnaast zijn er ca 800.000 Wit-Russische minderheden in Polen (vooral in het woiwodschap Podlachië), Litouwen en Rusland. Sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zijn enkele honderdduizend mensen geëmigreerd naar de Europese Unie, de Verenigde Staten, Canada en Rusland.

De Wit-Russen spreken de Wit-Russische taal als moedertaal. Russisch wordt vaak gebruikt als ambtelijke taal.

Gebied van de etnische Wit-Russen
■ Volgens Y. Karskiy (1903)
■ Volgens M. Dovnar-Zapol'skiy (1919)
■ Huidige staatsgrens

Verspreiding

[bewerken | brontekst bewerken]

Wereldwijd zijn er 9 à 10 miljoen etnische Wit-Russen, waarvan de meeste in Wit-Rusland en de naburige landen.

Wit-Rusland

[bewerken | brontekst bewerken]

In de volkstelling van 2009 werden er 7.957.252 etnische Wit-Russen geteld, hetgeen overeenkomt met 83,7% van de Wit-Russische bevolking. Sinds de val van het communisme in 1991 is het percentage Wit-Russen in de bevolking met bijna 6 procentpunten gestegen (van 77,9% in 1989 naar 83,7% in 2009). De Wit-Russen wonen relatief gezien vooral in een aantal plattelandsgebieden in het zuiden en in het oosten van het land. Slechts 26% van de Wit-Russen in Wit-Rusland spreekt het Wit-Russisch, terwijl bijna 70% Russischtalig is. Vooral in de hoofdstad Minsk wordt nauwelijks Wit-Russisch gesproken (~6% spreekt deze taal thuis).

Het aandeel Wit-Russen per rayon

Rusland

[bewerken | brontekst bewerken]

In 2002 werden er 807.970 Wit-Russen geteld in Rusland, hetgeen 0,6% van de Russische bevolking is. In 1989 werden er nog 1,2 miljoen Wit-Russen geteld. Het aantal Wit-Russen neemt drastisch af vanwege culturele assimilatie.

Verspreiding van de Wit-Russen in Rusland

Letland

[bewerken | brontekst bewerken]

In 2018 werden er 62.713 Wit-Russen geteld in Letland, een halvering vergeleken met 119.702 Wit-Russen in 1989. Wit-Russen vormen de derde bevolkingsgroep in Letland met 3,2% van bevolking.

Polen

[bewerken | brontekst bewerken]

In de volkstelling van 2002 werden er 47.640 Wit-Russen geteld in Polen (0,12% van de Poolse bevolking). Bijna alle Wit-Russen leven in Woiwodschap Podlachië. Gemeenten met een significante Wit-Russische bevolking zijn Czyże (82%), Dubicze Cerkiewne (81%), Orla (69%) en Hajnówka (65%). Het aantal Wit-Russen is de laatste decennia afgenomen vanwege culturele assimilatie.

Verspreiding van Wit-Russen in Polen

Litouwen

[bewerken | brontekst bewerken]

In de volkstelling van 2011 werden er 36.227 Wit-Russen geteld in Litouwen, een fikse afname vergeleken met 63.169 personen in 1989. De meeste Wit-Russen leven in de districten Vilnius, Klaipėda, Utena en Kaunas. Slechts 18% van de Wit-Russen in Litouwen spreekt het Wit-Russisch, terwijl 56% het Russisch, 9% het Pools en 5% het Litouws spreekt. Bijna de helft van de Wit-Russen is rooms-katholiek, gevolgd door aanhangers van de Oosters-Orthodoxe Kerken.

Zie de categorie Belarusians van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wit-Russen&oldid=67196857"