Naar inhoud springen

Kiev: verschil tussen versies

Koppelingen bewerken
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
RobotE (overleg | bijdragen)
bots
85.390 bewerkingen
k robot Erbij:ar,la
Vorige afbeelding terug: zie Speciaal:Diff/54316974, redactie
 
(554 tussenliggende versies door meer dan 100 gebruikers worden niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox plaats in Oekraïne
'''Kiev''' (Київ) is de [[hoofdstad]] en grootste stad van [[Oekraïne]], en telde in 2003 ongeveer 3.310.000 inwoners. De stad is gelegen aan weerszijden van de rivier de [[Dnjepr]] (Oekraïens: Dnipro).
| altnaam = Київ
| wapen = [[Bestand:COA of Kyiv Kurovskyi.svg|75px|Wapen van Kiev]]
| vlag = [[Bestand:Flag of Kyiv Kurovskyi.svg|125px]]
| vlagartikel = Vlag van Kiev (stad)
| kaartlink yandex = http://maps.yandex.ru/kiev
| deelgebied = {{UA-vlag|Kiev}}
| oppervlakte = 836
| inwoners = 2.960.340<ref name="inwoners">{{uk}} [https://web.archive.org/web/20191217082620/http://www.kiev.ukrstat.gov.ua/p.php3?c=1123&lang=1 ukrstat.gov.ua]</ref>
| census = 2019
| dichtheid = 3455
| lat_deg = 50
| lat_min = 27
| lon_deg = 30
| lon_min = 30
| hoogte = 179
| postcodes = 01xxx-04xxx
| netnummer = (0)44
| burgemeester = [[Vitali Klytsjko]]<ref>[https://www.nu.nl/buitenland/3794783/klitsjko-wordt-burgemeester-kiev.html Klitsjko wordt burgemeester Kiev] NU.nl, geraadpleegd op 5 juni 2014</ref> ([[Blok Petro Porosjenko|BPP]])
| rayons = 10
| website officieel = {{uk}}[https://kyivcity.gov.ua/ Officiële website]
| image = Collage of Kiev.png
| caption = Collage van Kiev
| map =Адміністративний поділ Києва.gif
}}
{| class=infobox width=270px
|-bgcolor=#eeeeee
| colspan="3" | '''Etnische samenstelling in 2001<ref>{{ru}} {{Citeer web|url=http://ukrcensus.gov.ua/rus/results/general/nationality/city_kyiv/|title=Численность и состав населения города Киева по итогам Всеукраинской переписи населения 2001 года|publisher=Oekraïense volkstelling 2001|archiefurl=https://web.archive.org/web/20100212221757/http://www.ukrcensus.gov.ua:80/rus/results/general/nationality/city_kyiv|archiefdatum=2010-02-12|dodeurl=nee}}</ref>
|-
| class="vatop"|'''Etniciteit''' || '''Aantal'''<br />(x&nbsp;1000) || '''Procentueel'''
|-
| [[Oekraïners]] || 2110,8 || 82,2%
|-
| [[Russen (volk)|Russen]] || {{0}}337,3 || 13,1%
|-
| [[Joden]] || {{0|00}}17,9 || {{0}}0,7%
|-
| [[Wit-Russen]] || {{0|00}}16,5 || {{0}}0,6%
|-
| [[Polen (volk)|Polen]] || {{0|000}}6,9 || {{0}}0,3%
|-
| [[Armenen]] || {{0|000}}4,9 || {{0}}0,2%
|-
| colspan="3" | <hr>
|-
| Totaal || 2611,3 ||
|}
[[Bestand:Kyiv logo english.svg|thumb|Beeldmerk]]
'''Kiev''' of '''Kyiv'''<ref>{{Citeer web|url=https://onzetaal.nl/taaladvies/kiev-kyjiv-kyiv|titel=Kiev / Kyjiv / Kyiv|auteur=|bezochtdatum=2022-03-29|werk=Onze Taal|archiefurl=https://web.archive.org/web/20220401072011/https://onzetaal.nl/taaladvies/kiev-kyjiv-kyiv|archiefdatum=2022-04-01}}</ref> ([[Oekraïens]]: Київ '''Kyjiv''', [[Internationaal Fonetisch Alfabet|[ˈkɪjiu̯]]] ({{Audio|Uk-Київ.ogg|<small>uitspraak</small>}}); [[Russisch (hoofdbetekenis)|Russisch]]: Киев ''Kiëv'', [[Internationaal Fonetisch Alfabet|[ˈkʲijɪf]]] ({{Audio|Ru-Киев.ogg|<small>uitspraak</small>}})) is de [[hoofdstad]] en grootste stad van [[Oekraïne]], en telde tijdens de volkstelling van 1 oktober 2019, 2.960.340 inwoners.<ref name="inwoners" /> De stad is gelegen aan weerszijden van de rivier de [[Dnjepr (rivier)|Dnjepr]] (Oekraïens: ''Dnipro''). Bestuurlijk gezien staat de stad net als [[Sebastopol (hoofdbetekenis)|Sebastopol]] op hetzelfde niveau als dat van de [[Bestuurlijke indeling van Oekraïne|oblasten van Oekraïne]]. Hoewel het er geen onderdeel van vormt, is Kiev ook het bestuurlijk centrum van de [[oblast Kiev]].


== Geschiedenis ==
De stad werd gesticht op de handelsroute tussen Scandinavië en Constantinopel en beleefde haar bloeitijd tussen 882 en 1169, toen het de hoofdstad was van het [[Slavische volkeren|Oostslavische]] rijk [[Kiev-Roes]]. Uit die periode, waarin de Slaven overgingen op het (oosterse) christendom, dateren de belangrijkste monumenten in de stad, de [[Sint-Sophiakathedraal]] en het grottenklooster [[Kiev-Petsjerska Lavra]]. Beide staan op de [[Werelderfgoedlijst]] van [[UNESCO]]. Van veel recenter datum zijn de Andreaskerk, met de groene "ui-daken", en de Vladimirkathedraal.
{{Zie hoofdartikel|Geschiedenis van Kiev}}
Kiev ontstond aan de rivier de [[Dnjepr (rivier)|Dnjepr]], aan de [[handelsroute van de Varjagen naar de Grieken]]. Wanneer de stad gesticht is, is onduidelijk. Volgens de [[Nestorkroniek]] is het in of voor de negende eeuw ontstaan door de komst van de [[Varjagen]] of [[Roes (volk)|Roes]]. Het omliggende gebied benoemen zij tot [[Kiev-Roes]]. De stad zelf wordt Kiev genoemd. In die tijd leefden in de omgeving van Kiev de [[Slavische volkeren|Slavische]] [[Poljanen]].


Kiev beleefde zijn bloeitijd tussen [[882]] en [[1169]], toen het de hoofdstad van het [[Slavische volkeren|Oost-Slavische]] [[Kievse Rijk]] was. Uit die periode, waarin de Slaven overgingen op het (oosterse) christendom, dateren de belangrijkste monumenten in de stad, de [[Sint-Sofiakathedraal (Kiev)|Sint-Sofiakathedraal]] en het [[holenklooster van Kiev|Holenklooster]].
De hoofdstraat van Kiev is de "[[Chresjtsjatyk]]". Een belangrijk plein is het Plein van de Onafhankelijkheid.


In [[1240]] werd Kiev, dat met zijn ruim 30.000 inwoners toen een van de grootste steden van Europa was, door de [[Mongoolse Rijk|Mongolen]] verwoest. De volgende zes eeuwen was Kiev niet meer dan een provinciestad in het [[Pools-Litouwse Gemenebest]] en het [[Keizerrijk Rusland|Russische Rijk]]. In de [[19e eeuw]] begon de stad weer te groeien; omstreeks 1900 had zij 250.000 inwoners.
In Kiev is de bekende [[voetbal]] ploeg [[Dynamo Kiev]] gevestigd, waarin de sterspits Andrei Shevchenko (° 1976) schitterde, die intussen [[transfer|getransfereerd]] is naar [[AC Milan|AC Milaan]].


In de verwarde situatie na de [[Eerste Wereldoorlog]] werd Kiev herhaaldelijk veroverd door de verschillende strijdende partijen: Oekraïense nationalisten, [[Polen (volk)|Polen]], de anticommunistische [[Keizerrijk Rusland|Russische]] generaal [[Anton Denikin]] en de [[bolsjewiek]]en. De uiteindelijke overwinning van deze laatsten had tot gevolg dat Kiev en Oekraïne voor ongeveer 70 jaar een deel van de [[Sovjet-Unie]] zouden worden, tot deze in [[1991]] opgeheven werd.
In 2005 wordt het [[Eurovisie Songfestival]] in Kiev gehouden.


In [[1941]] werd Kiev veroverd door [[nazi-Duitsland]]. 33.000 Joodse inwoners van de stad werden kort daarop [[Bloedbad van Babi Jar|vermoord in het ravijn Babi Jar]], dat destijds nog buiten de stadsgrenzen van Kiev lag.
{| border=0 align=center
|[[Afbeelding:Kiev_Andreaskerk.jpg|thumb|St. Andreaskerk]]
|[[Afbeelding:Kiev_Holenklooster.jpg|thumb|Petsjerska Lavra]]
|[[Afbeelding:Kiev_Michaelsklooster.jpg|thumb|St. Michaelsklooster]]
|}


In [[november 2004|november]]/[[december 2004]] was Kiev het toneel van protestdemonstraties van aanhangers van [[Viktor Joesjtsjenko]] tegen de vervalsing van de verkiezingsuitslag door aanhangers van [[Viktor Janoekovytsj]], die uiteindelijk leidden tot de verkiezing van eerstgenoemde tot president (deze periode staat bekend als de [[Oranjerevolutie]]).
{| border=0 align=center

|[[Afbeelding:Kiev_straatbeeld.jpg|thumb|Straatbeeld]]
In [[Euromaidan|2013-2014]] was het [[Majdan Nezalezjnosti|onafhankelijkheidsplein]] in Kiev het toneel van de [[Euromaidan|Euromaiden]]-protesten en de daaropvolgende [[Revolutie van de Waardigheid]] tegen de pro-Russische regering van president [[Viktor Janoekovytsj]].
|[[Afbeelding:Kiev_Sofiakathedraal.jpg|thumb|St. Sophiakathedraal]]

|[[Afbeelding:Kiev_Chrestjatik.jpg|thumb|Chresjtsjatyk straat]]
== Bevolking ==
|}
Op 1 januari 2021 telde Kiev 2.962.180 inwoners.<ref>{{citeer web | taal = mul | auteur = Державний Комітет Статистики України | url = http://database.ukrcensus.gov.ua/PXWEB2007/ukr/publ_new1/2021/zb_chuselnist%202021.pdf | titel = Number of Present Population of Ukraine, as of January 1 | bezochtdatum = 22 mei 2022 | archiefdatum = 6 april 2022 | archiefurl = https://web.archive.org/web/20220406120543/http://database.ukrcensus.gov.ua/PXWEB2007/ukr/publ_new1/2021/zb_chuselnist%202021.pdf | dodeurl = ja }}</ref> De schatting voor de stad voor 1 februari 2022 was 2.950.702.<ref>{{Citeer web| url=http://db.ukrcensus.gov.ua/PXWEB2007/eng/news/op_popul_e.asp| titel=Population by region (by estimate) as of February 1, 2022| bezochtdatum=2022-12-16| auteur=| achternaam=| voornaam=| auteurlink=| medeauteurs=| datum=2022-02-01| formaat=| werk=| uitgever=| paginas=| taal=mul| archiefurl=https://web.archive.org/web/20221216093318/http://db.ukrcensus.gov.ua/PXWEB2007/eng/news/op_popul_e.asp| archiefdatum=2022-12-16| dodeurl=| via=| citaat=City of Kyiv: 2&nbsp;950&nbsp;702|toegang= }}</ref> In tegenstelling tot de rest van Oekraïne, waar de bevolking jaarlijks met 0,5% afneemt, heeft Kiev een positieve [[bevolkingsgroei]]: de bevolking is jaarlijks met 0,66% toegenomen in de periode 2001-2021. Met 384.616 inwoners was het district Solomjanskyj het dichtstbevolkt, terwijl Petsjerskyj met 163.672 inwoners het dunbevolktst was. De [[bevolkingsdichtheid]] van Kiev was gemiddeld ongeveer 3.550 inwoners per km², variërend van 1.625 inw./km² in Holosijvskyj tot 9.606 inw./km² in Solomjanskyj.
<timeline>
Colors=
id:lightgrey value:gray(0.9)
id:darkgrey value:gray(0.7)
id:sfondo value:rgb(1,1,1)
id:barra value:rgb(0.6,0.7,0.8)

ImageSize = width:780 height:400
PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30
DateFormat = x.y
Period = from:0 till:3000
TimeAxis = orientation:vertical
AlignBars = late
ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:500 start:0
ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:250 start:0
BackgroundColors = canvas:sfondo

BarData=
bar:1000 text: 1000
bar:1552 text: 1552
bar:1571 text: 1571
bar:1806 text: 1806
bar:1840 text: 1840
bar:1865 text: 1865
bar:1897 text: 1897
bar:1913 text: 1913
bar:1926 text: 1926
bar:1939 text: 1939
bar:1959 text: 1959
bar:1961 text: 1961
bar:1970 text: 1970
bar:1979 text: 1979
bar:1989 text: 1989
bar:1995 text: 1995
bar:2000 text: 2000
bar:2010 text: 2010
bar:2021 text: 2021
PlotData=
color:barra width:25 align:left
bar:1000 from:0 till: 50.000
bar:1552 from:0 till: 5.500
bar:1571 from:0 till: 11.000
bar:1806 from:0 till: 27.200
bar:1840 from:0 till: 44.700
bar:1865 from:0 till: 71.400
bar:1897 from:0 till: 247.723
bar:1913 from:0 till: 626.600
bar:1926 from:0 till: 513.637
bar:1939 from:0 till: 846.724
bar:1959 from:0 till: 1090.000
bar:1961 from:0 till: 1174.000
bar:1970 from:0 till: 1631.908
bar:1979 from:0 till: 2143.855
bar:1989 from:0 till: 2587.945
bar:1995 from:0 till: 2643.800
bar:2000 from:0 till: 2615.300
bar:2010 from:0 till: 2785.131
bar:2021 from:0 till: 2962.180
PlotData=
bar:1000 at: 50.000 fontsize:S text: 50.000 shift:(-10,5)
bar:1552 at: 55.00 fontsize:S text: 5.500 shift:(-10,5)
bar:1571 at: 11.000 fontsize:S text: 11.000 shift:(-10,5)
bar:1806 at: 27.200 fontsize:S text: 27.200 shift:(-10,5)
bar:1840 at: 44.700 fontsize:S text: 44.700 shift:(-10,5)
bar:1865 at: 71.400 fontsize:S text: 71.400 shift:(-10,5)
bar:1897 at: 247.723 fontsize:S text: 247.723 shift:(-10,5)
bar:1913 at: 626.600 fontsize:S text: 626.600 shift:(-10,5)
bar:1926 at: 513.600 fontsize:S text: 513.637 shift:(-10,5)
bar:1939 at: 846.800 fontsize:S text: 846.724 shift:(-10,5)
bar:1959 at: 1060.000 fontsize:S text: 1.090.000 shift:(-10,5)
bar:1961 at: 1174.000 fontsize:S text: 1.174.000 shift:(-10,5)
bar:1970 at: 1630.000 fontsize:S text: 1.631.908 shift:(-10,5)
bar:1979 at: 2140.000 fontsize:S text: 2.143.855 shift:(-10,5)
bar:1989 at: 2470.000 fontsize:S text: 2.587.945 shift:(-10,5)
bar:1995 at: 2650.000 fontsize:S text: 2.643.800 shift:(-10,5)
bar:2000 at: 2550.000 fontsize:S text: 2.615.300 shift:(-10,5)
bar:2010 at: 2780.000 fontsize:S text: 2.785.131 shift:(-10,5)
bar:2021 at: 2962.000 fontsize:S text: 2.962.180 shift:(-10,5)

TextData=
fontsize:S pos:(20,20)
text:

</timeline>

Volgens de volkstellingsgegevens van 2001 woonden er meer dan 130 nationaliteiten en etnische groepen in de stad. Etnische [[Oekraïners]] vormen de grootste etnische groep in Kiev: met 2.110.800 personen vormen ze ongeveer 82,2% van de totale bevolking. De etnische [[Russen (volk)|Russen]] vormen met 337.300 personen ongeveer 13,1% van de bevolking. Kleinere etnische groepen vormen de 17.900 etnische [[Joden]] (0,7%), 16.500 [[Wit-Russen]] (0,6%), 6.900 [[Polen (volk)|Polen]] (0,3%), 4.900 [[Armeniërs]] (0,2%), 2.600 [[Azerbeidzjanen]] (0,1%), 2.500 [[Tataren]] (0,1%), 2.400 [[Georgiërs]] (0,1%), 1.900 [[Moldaviërs]] (0,1%), 1.500 [[Bulgaren]], 1.400 [[Arabieren]], 1.100 [[Duitsers]], 900 [[Grieken]], 700 [[Oezbeken]], 500 [[Han-Chinezen|Chinezen]] en de ongeveer 300 etnische [[Roma in Oekraïne|Roma]].

Zowel het [[Oekraïens]] als het [[Russisch (hoofdbetekenis)|Russisch]] zijn dagelijkse omgangstalen in de stad, vaak door elkaar gemengd (zie: [[Soerzjyk]]). In 2001 gaf 72% van de bevolking van Kiev aan Oekraïens als moedertaal te spreken, terwijl dat voor 25% het Russisch was. In de negentiende eeuw was de taalkundige samenstelling veel diverser: in 1897 sprak ongeveer 56% van de bevolking de Russische taal als moedertaal, 23% sprak de Oekraïense taal, 13% sprak [[Jiddisch]], 7% sprak [[Pools]] en 1% sprak [[Wit-Russisch]].

[[Bestand:PopulationPyramideKyiv2014.PNG|thumb|links|De [[bevolkingspiramide]] van Kiev in 2014]]
De gemiddelde leeftijd in de stad was in 2014 ongeveer 40 jaar: 38 jaar voor mannen en 42 jaar voor vrouwen. In 1990 was de gemiddelde leeftijd nog 34 jaar: 32 jaar voor mannen en 36 jaar voor vrouwen. De demografische situatie van Kiev is – ondanks de intensieve [[Ontgroening (demografie)|ontgroening]] en [[vergrijzing]] – gunstiger vergeleken met overige Oekraïense steden en de nabijgelegen landelijke gebieden. Het [[vruchtbaarheidscijfer]] was met 1,437 kinderen per vrouw in 2020 extreem laag, maar lag toch nog ruim 18% boven het landelijke gemiddelde van 1,217 kinderen per vrouw. De gemiddelde [[levensverwachting]] in de stad was het hoogst in Oekraïne en bedroeg in 2020 ongeveer 73,5 jaar: 69,0 jaar voor mannen en 77,6 jaar voor vrouwen.<ref>{{uk}} [https://www.ukrstat.gov.ua/druk/publicat/kat_u/2021/zb/08/zb_tabl_nar_2020.pdf Таблиці народжуваності, смертності та середньої очікуваної тривалості життя]</ref>
{{Clearleft}}
== Bezienswaardigheden ==
[[Bestand:00 St. Andrew's, Kiev.jpg|thumb|[[Sint-Andreaskerk (Kiev)|Sint-Andreaskerk]]]]
[[Bestand:Володимирський собор, вид зі сторони входу.jpg|thumb|[[Vladimirkathedraal (Kiev)|Vladimirkathedraal]]]]
[[Bestand:Оперный театр перед евровидением.jpg|thumb|Nationale Opera van Oekraïne]]
* [[Andrijivsky Oezviz]]
* [[Bloedbad van Babi Jar|Babyn Jar]]
* [[Brodskysynagoge]]
* [[Chresjtsjatyk]] (hoofdstraat)
* [[Drie-eenheidskathedraal (Kiev)|Drie-eenheidskathedraal]]
* [[Gouden Poort (Kiev)|Gouden Poort]] (''Zoloti Vorota'')
* [[Graf van Askold]]
* [[Holenklooster van Kiev|Holenklooster]]
* [[Holosijiv-bos]] (park)
* [[Majdan Nezalezjnosti]] ('Plein van de Onafhankelijkheid')
* [[Mariinskipaleis (Kiev)|Mariinskipaleis]]
* [[Petsjersk-Lypky]]
* De wijk [[Podil]]
* [[Sint-Andreaskerk (Kiev)|Sint-Andreaskerk]]
* [[Sint-Michielsklooster (Kiev)|Sint-Michielsklooster]]
* [[Sint-Sofiakathedraal (Kiev)|Sint-Sofiakathedraal]]
* [[Vladimirkathedraal (Kiev)|Vladimirkathedraal]]

== Verkeer en vervoer ==
* [[Vliegveld|Luchthavens]]:
** [[Luchthaven Kiev Boryspil]] (internationale luchthaven, ten oosten van Kiev)
** [[Luchthaven Kiev Zjoeljany]] (ten zuidwesten van Kiev)
** [[Luchthaven Hostomel]] (voor vrachtvliegtuigen, ten noordwesten van Kiev)
* [[Station Kyjiv-Pasazjyrsky]]
* [[Metro van Kiev]]
* [[Tram van Kiev]]

== Sport ==
In Kiev is de bekende voetbalploeg [[FC Dynamo Kiev|Dynamo Kiev]] gevestigd. De club is meervoudig kampioen van zowel de [[Sovjet-Unie]] als [[Oekraïne]]. In het verleden waren [[Andrij Sjevtsjenko]], [[Oleh Blochin]] en [[Ihor Bilanov]] de grote sterren.

In het stadion [[NSK Olimpiejsky]] werd op 1 juli 2012 de [[Finale Europees kampioenschap voetbal 2012|finale]] van het [[Europees kampioenschap voetbal 2012|EK voetbal 2012]] gespeeld. Op 26 mei 2018 werd er de finale van de [[UEFA Champions League 2017/18]] gespeeld.
* [[Arsenal Kiev]]
* [[FK Obolon-Brovar]]
* [[BK Boedivelnik Kiev]] (tot 2018)
* [[BK CSKA Kiev]] (tot 2005)
* [[BK Kiev]] (tot 2015)
* [[Kiev Basket]]
* [[ŽBK Dinamo Kiev]]

== Stedenbanden ==
* {{NL-VLAG}} [[Amsterdam (hoofdbetekenis)|Amsterdam]] (Nederland)
* {{TR-VLAG}} [[Ankara]] (Turkije), sinds 1990
* {{GR-VLAG}} [[Athene (stad)|Athene]] (Griekenland), sinds 2006
* {{AZ-VLAG}} [[Bakoe]] (Azerbeidzjan)
* {{RS-VLAG}} [[Belgrado]] (Servië), sinds 2003
* {{DE-VLAG}} [[Berlijn (hoofdbetekenis)|Berlijn]] (Duitsland), sinds 2023
* {{HU-VLAG}} [[Boedapest]] (Hongarije)
* {{SK-VLAG}} [[Bratislava]] (Slowakije), sinds 1969
* {{BE-VLAG}} [[Brussel (stad)|Brussel]] (België), sinds 1997
* {{AR-VLAG}} [[Buenos Aires (stad)|Buenos Aires]] (Argentinië), sinds 1993
* {{US-VLAG}} [[Chicago (hoofdbetekenis)|Chicago]] (Illinois, Verenigde Staten), sinds 1991
* {{MD-VLAG}} [[Chisinau]] (Moldavië), sinds 1993
* {{VK-VLAG}} [[Edinburgh (hoofdbetekenis)|Edinburgh]] (Schotland, Verenigd Koninkrijk)
* {{AM-VLAG}} [[Jerevan]] (Armenië)
* {{IT-VLAG}} [[Florence (stad)|Florence]] (Italië)
* {{FI-VLAG}} [[Helsinki]] (Finland)
* {{NL-VLAG}} [[Hof van Twente]] (Nederland)
* {{JP-VLAG}} [[Kyoto (stad)|Kyoto]] (Japan)
* {{PL-VLAG}} [[Krakau (hoofdbetekenis)|Krakau]] (Polen)
* {{DE-VLAG}} [[Leipzig (hoofdbetekenis)|Leipzig]] (Duitsland), sinds 1962
* {{DE-VLAG}} [[München]] (Duitsland), sinds 1989
* {{DK-VLAG}} [[Odense]], (Denemarken)
* {{CN-VLAG}} [[Peking]] (China), sinds 1993
* {{LV-VLAG}} [[Riga]] (Letland)
* {{BR-VLAG}} [[Rio de Janeiro (stad)|Rio de Janeiro]] (Brazilië)
* {{FI-VLAG}} [[Tampere]], (Finland)
* {{GE-VLAG}} [[Tbilisi]] (Georgië)
* {{CA-VLAG}} [[Toronto (hoofdbetekenis)|Toronto]] (Canada)
* {{FR-VLAG}} [[Toulouse (stad)|Toulouse]] (Frankrijk), sinds 1975
* {{LT-VLAG}} [[Vilnius (hoofdbetekenis)|Vilnius]] (Litouwen)
* {{PL-VLAG}} [[Warschau (hoofdbetekenis)|Warschau]] (Polen), sinds 1994
* {{AT-VLAG}} [[Wenen (hoofdbetekenis)|Wenen]] (Oostenrijk), sinds 1992
* {{CN-VLAG}} [[Wuhan]] (China)

== Foto's ==
<gallery mode="packed" widths="190" heights="115">
Bestand:80-391-0151 Kyiv St.Sophia's Cathedral RB 18 2 (cropped).jpg|[[Sint-Sofiakathedraal (Kiev)|Sint-Sofiakathedraal]]
Bestand:Києво-Печерська лавра, вид з мосту Патона.jpg|[[Holenklooster van Kiev]]
Bestand:St. Nicholas Roman Catholic Cathedral, Kyiv 3.jpg|[[Sint-Nicolaaskathedraal (Kiev)|Sint-Nicolaaskathedraal]]
Bestand:80-391-9007 Kyiv St.Michael's Golden-Domed Monastery RB 18 (cropped).jpg|[[Sint-Michielsklooster (Kiev)|Sint-Michielsklooster]]
Bestand:Будинок із химерами, в якому жив архітектор Городецький.jpg|Huis met hersenschimmen
Bestand:Guveliakin Oleg for wiki Vozdvizjenka 2012 (8).jpg|Moderne architectuur van Kiev
Bestand:Національний банк України Киев.jpg|Nationale Bank van Oekraïne
Bestand:Pokrova Nunnery Kyiv.JPG|Pokrovsky-klooster
Bestand:Маріїнський палац в Києві (cropped).jpg|[[Mariinskipaleis (Kiev)|Mariinskipaleis]]
Bestand:Киев, памятник Богдану Хмельницкому.jpg|Monument voor [[Bohdan Chmelnytsky]]
Bestand:Андріївський узвіз.Андріївська церква. Київ.jpg|Andrew's Descent
Bestand:KyivCityCenterStreet.jpg|Chresjtsjatyk
</gallery>


== Zie ook ==
{{Oekraïne}}
* [[Lijst van personen uit Kiev]]


{{Appendix}}
[[Categorie:Stad in Oekraïne]]
{{Commons|Київ|Kiev}}
[[Categorie:Hoofdstad]]
{{Navigatie bestuurlijke indeling Oekraïne}}
{{Navigatie heldensteden Sovjet-Unie}}
{{Navigatie hoofdsteden Europa}}
{{Coor title dms|50|27|00|N|30|31|24|E|type:city_scale:50000_region:BE}}


[[Categorie:Hoofdstad in Europa]]
[[ar:كييف]]
[[da:Kiev]]
[[Categorie:Kiev| ]]
[[de:Kiew]]
[[en:Kiev]]
[[eo:Kievo]]
[[es:Kiev]]
[[fi:Kiova]]
[[fr:Kiev]]
[[he:קייב]]
[[hi:कीव]]
[[id:Kiev]]
[[it:Kiev]]
[[ja:キエフ]]
[[la:Chiovia]]
[[no:Kiev]]
[[pl:Kijów]]
[[pt:Kiev]]
[[ru:Киев]]
[[sv:Kiev]]
[[uk:Київ]]
[[zh:基輔]]

Huidige versie van 10 aug 2024 om 20:36

Kiev
Київ
Plaats in Oekraïne Vlag van Oekraïne
Kiev (Oekraïne)
Kiev
Kaart van
Situering
Oblast Kiev
Coördinaten 50° 27′ NB, 30° 30′ OL
Algemeen
Oppervlakte 836 km²
Inwoners
(2019) 		2.960.340[1]
(3455 inw./km²)
Hoogte 179 m
Politiek
Burgemeester Vitali Klytsjko[2] (BPP)
Overig
Postcode 01xxx-04xxx
Netnummer (0)44
Aantal rayons (stadsdistricten) 10
Website Officiële website
Foto's
Collage van Kiev
Collage van Kiev
Portaal  Portaalicoon   Oost-Europa
Etnische samenstelling in 2001[3]
Etniciteit Aantal
(x 1000)		 Procentueel
Oekraïners 2110,8 82,2%
Russen 337,3 13,1%
Joden 17,9 0,7%
Wit-Russen 16,5 0,6%
Polen 6,9 0,3%
Armenen 4,9 0,2%
Totaal 2611,3
Beeldmerk

Kiev of Kyiv[4] (Oekraïens: Київ Kyjiv, [ˈkɪjiu̯] (uitspraakⓘ); Russisch: Киев Kiëv, [ˈkʲijɪf] (uitspraakⓘ)) is de hoofdstad en grootste stad van Oekraïne, en telde tijdens de volkstelling van 1 oktober 2019, 2.960.340 inwoners.[1] De stad is gelegen aan weerszijden van de rivier de Dnjepr (Oekraïens: Dnipro). Bestuurlijk gezien staat de stad net als Sebastopol op hetzelfde niveau als dat van de oblasten van Oekraïne. Hoewel het er geen onderdeel van vormt, is Kiev ook het bestuurlijk centrum van de oblast Kiev.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van Kiev voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Kiev ontstond aan de rivier de Dnjepr, aan de handelsroute van de Varjagen naar de Grieken. Wanneer de stad gesticht is, is onduidelijk. Volgens de Nestorkroniek is het in of voor de negende eeuw ontstaan door de komst van de Varjagen of Roes. Het omliggende gebied benoemen zij tot Kiev-Roes. De stad zelf wordt Kiev genoemd. In die tijd leefden in de omgeving van Kiev de Slavische Poljanen.

Kiev beleefde zijn bloeitijd tussen 882 en 1169, toen het de hoofdstad van het Oost-Slavische Kievse Rijk was. Uit die periode, waarin de Slaven overgingen op het (oosterse) christendom, dateren de belangrijkste monumenten in de stad, de Sint-Sofiakathedraal en het Holenklooster.

In 1240 werd Kiev, dat met zijn ruim 30.000 inwoners toen een van de grootste steden van Europa was, door de Mongolen verwoest. De volgende zes eeuwen was Kiev niet meer dan een provinciestad in het Pools-Litouwse Gemenebest en het Russische Rijk. In de 19e eeuw begon de stad weer te groeien; omstreeks 1900 had zij 250.000 inwoners.

In de verwarde situatie na de Eerste Wereldoorlog werd Kiev herhaaldelijk veroverd door de verschillende strijdende partijen: Oekraïense nationalisten, Polen, de anticommunistische Russische generaal Anton Denikin en de bolsjewieken. De uiteindelijke overwinning van deze laatsten had tot gevolg dat Kiev en Oekraïne voor ongeveer 70 jaar een deel van de Sovjet-Unie zouden worden, tot deze in 1991 opgeheven werd.

In 1941 werd Kiev veroverd door nazi-Duitsland. 33.000 Joodse inwoners van de stad werden kort daarop vermoord in het ravijn Babi Jar, dat destijds nog buiten de stadsgrenzen van Kiev lag.

In november/december 2004 was Kiev het toneel van protestdemonstraties van aanhangers van Viktor Joesjtsjenko tegen de vervalsing van de verkiezingsuitslag door aanhangers van Viktor Janoekovytsj, die uiteindelijk leidden tot de verkiezing van eerstgenoemde tot president (deze periode staat bekend als de Oranjerevolutie).

In 2013-2014 was het onafhankelijkheidsplein in Kiev het toneel van de Euromaiden-protesten en de daaropvolgende Revolutie van de Waardigheid tegen de pro-Russische regering van president Viktor Janoekovytsj.

Bevolking

Op 1 januari 2021 telde Kiev 2.962.180 inwoners.[5] De schatting voor de stad voor 1 februari 2022 was 2.950.702.[6] In tegenstelling tot de rest van Oekraïne, waar de bevolking jaarlijks met 0,5% afneemt, heeft Kiev een positieve bevolkingsgroei: de bevolking is jaarlijks met 0,66% toegenomen in de periode 2001-2021. Met 384.616 inwoners was het district Solomjanskyj het dichtstbevolkt, terwijl Petsjerskyj met 163.672 inwoners het dunbevolktst was. De bevolkingsdichtheid van Kiev was gemiddeld ongeveer 3.550 inwoners per km², variërend van 1.625 inw./km² in Holosijvskyj tot 9.606 inw./km² in Solomjanskyj.

Volgens de volkstellingsgegevens van 2001 woonden er meer dan 130 nationaliteiten en etnische groepen in de stad. Etnische Oekraïners vormen de grootste etnische groep in Kiev: met 2.110.800 personen vormen ze ongeveer 82,2% van de totale bevolking. De etnische Russen vormen met 337.300 personen ongeveer 13,1% van de bevolking. Kleinere etnische groepen vormen de 17.900 etnische Joden (0,7%), 16.500 Wit-Russen (0,6%), 6.900 Polen (0,3%), 4.900 Armeniërs (0,2%), 2.600 Azerbeidzjanen (0,1%), 2.500 Tataren (0,1%), 2.400 Georgiërs (0,1%), 1.900 Moldaviërs (0,1%), 1.500 Bulgaren, 1.400 Arabieren, 1.100 Duitsers, 900 Grieken, 700 Oezbeken, 500 Chinezen en de ongeveer 300 etnische Roma.

Zowel het Oekraïens als het Russisch zijn dagelijkse omgangstalen in de stad, vaak door elkaar gemengd (zie: Soerzjyk). In 2001 gaf 72% van de bevolking van Kiev aan Oekraïens als moedertaal te spreken, terwijl dat voor 25% het Russisch was. In de negentiende eeuw was de taalkundige samenstelling veel diverser: in 1897 sprak ongeveer 56% van de bevolking de Russische taal als moedertaal, 23% sprak de Oekraïense taal, 13% sprak Jiddisch, 7% sprak Pools en 1% sprak Wit-Russisch.

De bevolkingspiramide van Kiev in 2014

De gemiddelde leeftijd in de stad was in 2014 ongeveer 40 jaar: 38 jaar voor mannen en 42 jaar voor vrouwen. In 1990 was de gemiddelde leeftijd nog 34 jaar: 32 jaar voor mannen en 36 jaar voor vrouwen. De demografische situatie van Kiev is – ondanks de intensieve ontgroening en vergrijzing – gunstiger vergeleken met overige Oekraïense steden en de nabijgelegen landelijke gebieden. Het vruchtbaarheidscijfer was met 1,437 kinderen per vrouw in 2020 extreem laag, maar lag toch nog ruim 18% boven het landelijke gemiddelde van 1,217 kinderen per vrouw. De gemiddelde levensverwachting in de stad was het hoogst in Oekraïne en bedroeg in 2020 ongeveer 73,5 jaar: 69,0 jaar voor mannen en 77,6 jaar voor vrouwen.[7]

Bezienswaardigheden

Sint-Andreaskerk
Vladimirkathedraal
Nationale Opera van Oekraïne

Verkeer en vervoer

Sport

In Kiev is de bekende voetbalploeg Dynamo Kiev gevestigd. De club is meervoudig kampioen van zowel de Sovjet-Unie als Oekraïne. In het verleden waren Andrij Sjevtsjenko, Oleh Blochin en Ihor Bilanov de grote sterren.

In het stadion NSK Olimpiejsky werd op 1 juli 2012 de finale van het EK voetbal 2012 gespeeld. Op 26 mei 2018 werd er de finale van de UEFA Champions League 2017/18 gespeeld.

Stedenbanden

Foto's

Zie ook

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Kiev op Wikimedia Commons.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kiev&oldid=67949368"