Naar inhoud springen

Orinoco: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Jonasterntje (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Luckas-bot (overleg | bijdragen)
k r2.7.1) (robot Erbij: cv:Ориноко (юханшыв)
Regel 65: Regel 65:
[[ca:Orinoco]]
[[ca:Orinoco]]
[[cs:Orinoco]]
[[cs:Orinoco]]
[[cv:Ориноко (юханшыв)]]
[[cy:Afon Orinoco]]
[[cy:Afon Orinoco]]
[[da:Orinoco]]
[[da:Orinoco]]

Versie van 17 mrt 2011 20:05

Orinoco
Orinoco
Lengte 2140 km
Hoogte (bron) - m
Debiet 30 000 m³/s
Stroomgebied 953 600 km²
Bron Sierra Parima
Monding Atlantische Oceaan
Stroomt door Venezuela
Brug over de Orinoco
Brug over de Orinoco
Portaal  Portaalicoon   Geografie

De Orinoco is een rivier in Venezuela, die ontspringt in de Sierra Parima (Hoogland van Guyana), vlak bij de grens met Brazilië. De rivier loopt daarna met een boog om het Guyanaschild heen, vormt gedurende bijna 400 kilometer de grens met Colombia, gaat vervolgens dwars door Venezuela naar het oosten en mondt ten slotte uit in de Atlantische Oceaan nabij Trinidad en Tobago. De monding is een enorme rivierdelta (41.000 km2) met moerassen en wouden. De rivier heeft een lengte van 2140 kilometer en is grotendeels bevaarbaar (grote zeeschepen kunnen Ciudad Bolívar bereiken, 435 kilometer uit de kust). In het regenseizoen kan de Orinoco 22 kilometer breed en 100 meter diep worden.

Geschiedenis

De monding van de Orinoco in de Atlantische Oceaan werd gedocumenteerd door Columbus op 1 augustus 1498 gedurende zijn derde reis. De bron bij de Cerro Delgado-Chalbaud, in het Parima landschap, op de Venezolaans-Braziliaanse grens, op 1047 m hoogte, werd pas in 1951, 453 jaren later, ontdekt door een gezamenlijk Venezolaans-Frans team. De Orinocodelta en zijrivieren in de westelijke llanos, zoals de Apure en de Meta, werden in de 16e eeuw door Duitse expedities onder leiding van Ambrosius Ehinger en zijn opvolgers in kaart gebracht. In 1531 startte Diego de Ordaz bij de voornaamste uitgang van de delta, de Boca der Navios en zeilde de rivier op naar de Meta. Hij keerde terug naar de Boca der Navios, zeilde stroomopwaarts naar de Casanare (Col), tot de Meta, en dan de Orinoco af en voer naar Coro, ten noordoosten van de toegang naar het Meer van Maracaibo.

Een Warao familie in hun kano.Foto: Roar Johansen

De Duitse geleerde Alexander von Humboldt exploreerde het bekken in 1800, rapporteerde over de roze rivier dolfijnen en publiceerde uitgebreid over flora en fauna.[1]

Geografie

De Orinoco beschrijft een brede ellipsoïde boog om het Hoogland van Guyana heen, verdeeld in vier segmenten van ongelijke lengte die ruwweg corresponderen met de zones van een typische grote rivier:

  • De Boven-Orinoco, 242 km lang,van haar bron tot aan de watervallen Raudales de Guaharibos, stroomt door bergachtig landschap in een noordwestelijke richting.
  • De Midden-Orinoco, 750 km lang, verdeeld in twee secties, waarvan de eerste, 480 km lang, in een meest westelijke richting stroomt tot aan de samenvloeiing met de Atabapo en Guaviare riveren bij San Fernando de Atabapo; de tweede stroomt noordwaarts, ongeveer 270 km, langs de Venezolaans-Colombiaanse grens, geflankeerd aan beide zijden door de westelijkste granietopstuwingen van het Hoogland van Guyana die de ontwikkeling van een vloedvlakte voorkomen, tot de Aturesstroomversnellingen dicht bij de samenvloeiing met de Meta Rivier bij Puerto Carreño,
  • De Lage Orinoco, 959 km lang met een goed ontwikkelde alluviale vlakte, daalt af in noordoostelijke richting, van de Aturesstroomversnellingen tot Piacoa voor Barrancas,
  • Delta Amacuro, 200 km lang, die haar water aflevert in de Golf van Paria en de Atlantische Oceaan, een zeer grote delta (ca. 22.500 km² groot en 370 km op haar breedst.
Delta van de Orinoco

Bij haar monding vormt de Orinoco een brede delta die vertakt in honderden rivieren en waterwegen die stromen door 41.000 km² broekbossen. In de regentijd kan de Orinoco zwellen tot een breedte van 20 km en een diepte van 100 m.

Bifurcatie

Zo'n 250 kilometer van de bron van de Orinoco bevindt zich een afsplitsing naar het westen (de Casiquiare), die uitkomt in de Rio Negro. Zo staan de Orinoco en de Amazone met elkaar in verbinding, en hoewel het hier om twee verschillende stroomgebieden gaat (zie bifurcatie), is de verbinding door de Casiquiare bevaarbaar, en vormt bovendien ook voor de Orinocodolfijn de verbinding tussen de twee stroomgebieden.

Trivia

De Ierse groep Enya heeft hierover een lied nl. Orinoco flow

Kaart van het stroomgebied

Voorname rivieren in het Orinocobekken

  • Apure: vanuit westelijk Venezuela Van west naar oost in de Orinoco
  • Arauca: van Colombia naar Venezuela, van west naar oost in de Orinoco
  • Atabapo: van ZW Venezuela van het zuiden in de Orinoco
  • Caroní: van het Hoogland van Guyana van Venezuela, van het zuiden in de Orinoco
  • Casiquiare: in ZO Venezuela, een 'aftakking' van de Orinoco westelijk stromend naar de Negro Rivier, een belangrijke zijrivier van de Amazone.
  • Caura: van Zuid-Venezuela (Guiana Hooglanden) noord in de Orinoco
  • Guaviare: van Colombia van het westen in de Orinoco
  • Inírida: van Zuidoost-Colombia in de Guaviare.
  • Meta: van Colombia, grens met Venezuela van het westen in de Orinoco
  • Ventuari: van Zuid-Venezuela (Hoogland van Guyana) van het oosten westelijk in de Orinoco
  • Vichada: van Colombia van het westen in de Orinoco
Zie de categorie Orinoco River van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.