Naar inhoud springen

Kaspi (stad): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Fix code(s)
wikidata, inwoners en red.
 
Regel 13: Regel 13:
| gesticht =
| gesticht =
| hoogte = 540
| hoogte = 540
| inwoners = 12708
| inwoners = 12415
| inwonersref =<ref name="geostatpop" />
| inwonersref =<ref name="geostatpop" />
| meetjaar = 2023
| meetjaar = 2023
| etniciteit = [[Georgiërs|Georgisch]] (91,0%)<br>[[Azerbeidzjanen in Georgië|Azerbeidzjaans]] (5,8%)<br>[[Osseten|Osseets]] (2,1%)
| etniciteit = [[Georgiërs|Georgisch]] (91,0%)<br>[[Azerbeidzjanen in Georgië|Azerbeidzjaans]] (5,8%)<br>[[Osseten|Osseets]] (2,1%)
| etniciteitjaar = 2014
| etniciteitjaar = 2014
| website = [https://kaspi.gov.ge/ kaspi.gov.ge]
| website = <!-- wikidata -->
| detailkaarttype = relief
| detailkaarttype = relief
| image = Kaspi Centre.JPG
| image = Kaspi Centre.JPG
| caption = Centrum Kaspi
| caption = Centrum Kaspi
| lat_deg = 41
| lat_min = 54
| lat_sec = 58
| lon_deg = 44
| lon_min = 25
| lon_sec = 27
}}
}}
'''Kaspi''' ([[Georgisch]]: {{lang|ka|კასპი}}) is een stad in centraal-[[Georgië]] met 12.708 inwoners (2023), gelegen in de regio [[Sjida Kartli]]. Kaspi is bestuurscentrum van de [[Kaspi (gemeente)|gelijknamige gemeente]] en is gesitueerd bij de samenvloeiing van de [[Lechoera]] en de [[Koera (rivier in Transkaukasië)|Mtkvari]] op ongeveer 540 meter boven zeeniveau. De stad ligt ongeveer 48 kilometer ten noordwesten van hoofdstad [[Tbilisi]].
'''Kaspi''' ([[Georgisch]]: {{lang|ka|კასპი}}) is een stad in centraal-[[Georgië]] met 12.415 inwoners (2024), gelegen in de regio [[Sjida Kartli]]. Kaspi is bestuurscentrum van de [[Kaspi (gemeente)|gelijknamige gemeente]] en is gesitueerd bij de samenvloeiing van de [[Lechoera]] en de [[Koera (rivier in Transkaukasië)|Mtkvari]] op ongeveer 540 meter boven zeeniveau. De stad ligt ongeveer 48 kilometer ten noordwesten van hoofdstad [[Tbilisi]].


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==
Regel 47: Regel 41:


== Demografie ==
== Demografie ==
Begin 2023 had Kaspi 12.708 inwoners,<ref name="geostatpop">{{Citeer web | url=https://www.geostat.ge/en/modules/categories/41/population | titel=Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January | datum=2022-01-01 | bezochtdatum=2022-05-24 | werk=National Statistics Office of Georgia, Geostat | taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20220523230543/https://www.geostat.ge/en/modules/categories/41/population|archiefdatum=2022-05-23}}</ref> een daling van ruim 5% sinds de volkstelling van 2014. De bevolking van Kaspi bestond in 2014 voor ruim 91% uit [[Georgiërs]], bijna 6% uit [[Azerbeidzjanen in Georgië|Azerbeidzjanen]], en ruim 2% [[Osseten]]. Verder wonen er enkele tientallen [[Armeniërs in Georgië|Armeniërs]], [[Russen (volk)|Russen]] en [[Oekraïners]].<ref name="etn14">{{Citeer web | url=http://pop-stat.mashke.org/georgia-ethnic-loc2014.htm | titel=Ethnic composition of Georgia 2014 | bezochtdatum=2022-05-23 | werk=Population Statistics Eastern Europe and former USSR | taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20220701221641/http://pop-stat.mashke.org/georgia-ethnic-loc2014.htm|archiefdatum=2022-07-01}}</ref> In 1923 had Kaspi nog een grote Armeense gemeenschap, ongeveer 29% van het aantal inwoners groot.
Begin 2024 had Kaspi 12.415 inwoners,<ref name="geostatpop">{{Citeer web | url=https://www.geostat.ge/en/modules/categories/41/population | titel=Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January | datum=2024-01-01 | bezochtdatum=2024-07-22 | werk=National Statistics Office of Georgia, Geostat | taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20220523230543/https://www.geostat.ge/en/modules/categories/41/population|archiefdatum=2022-05-23}}</ref> een daling van ruim 7% sinds de volkstelling van 2014. De bevolking van Kaspi bestond in 2014 voor ruim 91% uit [[Georgiërs]], bijna 6% uit [[Azerbeidzjanen in Georgië|Azerbeidzjanen]], en ruim 2% [[Osseten]]. Verder wonen er enkele tientallen [[Armeniërs in Georgië|Armeniërs]], [[Russen (volk)|Russen]] en [[Oekraïners]].<ref name="etn14">{{Citeer web | url=http://pop-stat.mashke.org/georgia-ethnic-loc2014.htm | titel=Ethnic composition of Georgia 2014 | bezochtdatum=2022-05-23 | werk=Population Statistics Eastern Europe and former USSR | taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20220701221641/http://pop-stat.mashke.org/georgia-ethnic-loc2014.htm|archiefdatum=2022-07-01}}</ref> In 1923 had Kaspi nog een grote Armeense gemeenschap, ongeveer 29% van het aantal inwoners groot.
{| class="wikitable" style="text-align:right;font-size:90%"
{| class="wikitable" style="text-align:right;font-size:90%"
|-
|-
! Jaar
! Jaar
! 1897 !! 1923 !! 1939 !! 1959 !! 1970 !! 1979 !! 1989 !! 2002 !! 2014 !! 2020 !! 2023
! 1923 !! 1939 !! 1959 !! 1970 !! 1979 !! 1989 !! 2002 !! 2014 !! 2020 !! 2024
|-
|-
! Aantal
! Aantal
| - || 1.562 || {{winst}} 4.729 || {{winst}} 9.143 || {{winst}} 12.263 || {{winst}} 13.824 || {{winst}} 17.305 || {{verlies}} 15.233 || {{verlies}} 13.423 || {{verlies}} 12.938 || {{verlies}} 12.708
| 1.562 || {{winst}} 4.729 || {{winst}} 9.143 || {{winst}} 12.263 || {{winst}} 13.824 || {{winst}} 17.305 || {{verlies}} 15.233 || {{verlies}} 13.423 || {{verlies}} 12.938 || {{verlies}} 12.415
|-
|-
|colspan="15" class="wikitable" style="align:left;text-align:left;background-color:#eaecf0"|Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden<ref name="inwplaatsen">{{Citeer web | url=http://pop-stat.mashke.org/georgia-cities.htm | titel=Population cities & towns of Georgia | bezochtdatum=2022-03-04 | werk=Population Statistics Eastern Europe and former USSR | taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20220321204718/http://pop-stat.mashke.org/georgia-cities.htm|archiefdatum=2022-03-21}}</ref><ref name="etn1923">{{Citeer web | url=http://pop-stat.mashke.org/georgia-ethnic-loc1923.htm | titel=Ethnic composition rural Georgia 1923 | bezochtdatum=2022-03-04 | werk=Population Statistics Eastern Europe and former USSR | taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20220315151729/http://pop-stat.mashke.org/georgia-ethnic-loc1923.htm|archiefdatum=2022-03-15}}</ref>{{Refn|name="nootcensus2002"|Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie<ref name="retro2017">{{Citeer web | url=https://geostat.ge/media/20624/3.-Population-Dynamics_ENGL-_print_F.pdf | titel=Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data | datum=2017-11-29 | bezochtdatum=2022-01-01 | werk=National Statistics Office of Georgia, Geostat | taal=en |formaat=pdf}}</ref>, "1. Introduction", Pagina 1.}}
|colspan="15" class="wikitable" style="align:left;text-align:left;background-color:#eaecf0"|Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden<ref name="inwplaatsen">{{Citeer web | url=http://pop-stat.mashke.org/georgia-cities.htm | titel=Population cities & towns of Georgia | bezochtdatum=2022-03-04 | werk=Population Statistics Eastern Europe and former USSR | taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20220321204718/http://pop-stat.mashke.org/georgia-cities.htm|archiefdatum=2022-03-21}}</ref><ref name="etn1923">{{Citeer web | url=http://pop-stat.mashke.org/georgia-ethnic-loc1923.htm | titel=Ethnic composition rural Georgia 1923 | bezochtdatum=2022-03-04 | werk=Population Statistics Eastern Europe and former USSR | taal=en |archiefurl=https://web.archive.org/web/20220315151729/http://pop-stat.mashke.org/georgia-ethnic-loc1923.htm|archiefdatum=2022-03-15}}</ref>{{Refn|name="nootcensus2002"|Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie<ref name="retro2017">{{Citeer web | url=https://geostat.ge/media/20624/3.-Population-Dynamics_ENGL-_print_F.pdf | titel=Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data | datum=2017-11-29 | bezochtdatum=2022-01-01 | werk=National Statistics Office of Georgia, Geostat | taal=en |formaat=pdf}}</ref>, "1. Introduction", Pagina 1.}}

Huidige versie van 22 jul 2024 om 19:52

Kaspi
კასპი
Stad in Georgië Vlag van Georgië
Kaspi (Georgië)
Kaspi
Geografie
Regio Sjida Kartli
Gemeente Kaspi
Hoogte 540 m
Coördinaten 41° 55' NB, 44° 25' OL
Bevolking
Inwoners (2023) 12.415 [1]
Etniciteit (2014) Georgisch (91,0%)
Azerbeidzjaans (5,8%)
Osseets (2,1%)
Overige informatie
Stad sinds 1959
Tijdzone UTC+4
Website Officiële website
Kaspi in Sjida Kartli
Kaspi (Sjida Kartli)
Kaspi
Foto's
Centrum Kaspi
Centrum Kaspi
Portaal  Portaalicoon   Georgië

Kaspi (Georgisch: კასპი) is een stad in centraal-Georgië met 12.415 inwoners (2024), gelegen in de regio Sjida Kartli. Kaspi is bestuurscentrum van de gelijknamige gemeente en is gesitueerd bij de samenvloeiing van de Lechoera en de Mtkvari op ongeveer 540 meter boven zeeniveau. De stad ligt ongeveer 48 kilometer ten noordwesten van hoofdstad Tbilisi.

Kaspi is een van de oudste steden in Georgië. De Grakliani-heuvel, een van de oudste en rijkste menselijke archeologische vindplaatsen, ligt in de buurt van Kaspi. Archeologische vondsten uit de bronstijd duiden op een nederzetting in die periode,[2] maar de eerste schriftelijke verwijzingen naar de naam Kaspi stammen uit de 4e eeuw tijdens de christelijke bekering van Georgië.[3]

In deze periode was Kaspi een van de grootste en belangrijkste steden van het Iberische koninkrijk. Het niveau van scholing was in Kaspi dusdanig dat de edelen hun kinderen er naar school stuurden. Koning Vachtang I, oprichter van Tbilisi als nieuwe hoofdstad, groeide in Kaspi op.[3] Kaspi bevindt zich op de handelsroutes die op de Peutinger-kaart uit de late oudheid zijn aangegeven. Het was het centrum van het historische district "Kaspi Sasparsalaro".

In de 8e eeuw werd de stad verwoest na een gevecht met Arabieren. Kaspi leidde sindsdien een anoniem leven als dorp. In de 15e eeuw kwam de nederzetting in handen van de adellijke familie Amilachvari, maar pas met de komst van de spoorlijn Tbilisi - Poti in 1872 nam de betekenis weer toe.

Kaspi met de vervuilende cementfabriek

De stad werd pas echt ontwikkeld tijdens de Sovjetperiode. In 1931 opende er een grote cementfabriek, de grootste in Transkaukasië, en in 1938 werd Kaspi tot 'nederzetting met stedelijk karakter' gepromoveerd.[4] Het verkreeg de stadsstatus in 1959, vanwege de belangrijke functie als centrum voor de Georgische cementindustrie (cement en leisteen).[5]

De fabriek geldt in de 21e eeuw als een van de grootste industriële complexen in het land en staat berucht om zijn grote luchtvervuiling en gezondheidsproblemen die de fabriek zou veroorzaken bij de lokale bevolking.[6]

Tijdens de Russisch-Georgische Oorlog in 2008 naderden Russische troepen Tbilisi tot Igoëti, net ten noorden van Kaspi, waar ze tot 22 augustus 2008 een wegversperring op de centrale snelweg S1 (E60) lieten staan.[7]

Begin 2024 had Kaspi 12.415 inwoners,[1] een daling van ruim 7% sinds de volkstelling van 2014. De bevolking van Kaspi bestond in 2014 voor ruim 91% uit Georgiërs, bijna 6% uit Azerbeidzjanen, en ruim 2% Osseten. Verder wonen er enkele tientallen Armeniërs, Russen en Oekraïners.[8] In 1923 had Kaspi nog een grote Armeense gemeenschap, ongeveer 29% van het aantal inwoners groot.

Jaar 1923 1939 1959 1970 1979 1989 2002 2014 2020 2024
Aantal 1.562 Gestegen 4.729 Gestegen 9.143 Gestegen 12.263 Gestegen 13.824 Gestegen 17.305 Gedaald 15.233 Gedaald 13.423 Gedaald 12.938 Gedaald 12.415
Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden[9][10][12]

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]

De belangrijkste doorgaande weg door de stad is de nationale route Sh63 die vanuit het centrum van Kaspi de toegangsroute is naar de autosnelweg S1 (E60).

Kaspi heeft sinds 1872 een station toen de eerste spoorlijn van Georgië opende tussen Tbilisi en Poti.

[bewerken | brontekst bewerken]
  • (ka) Website Kaspi
  • (ka) Digitaal archief van Kaspi (uitgebreide geschiedenis documentatie)
Zie de categorie Kaspi van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.