Rodzina (biologia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmausBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.2+) (Robot poprawił tr:Familya (biyoloji)
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Poprawa linkowań i typografii
 
(Nie pokazano 33 wersji utworzonych przez 30 użytkowników)
Linia 1:
[[Plik:Biological classification L Pengo vflip pl.svg|thumb|Schematyczne przedstawienie podstawowych jednostek używanych w klasyfikacji biologicznej. Kolejno od góry: [[życie]], [[domena (biologia)|domena]], [[Królestwo (biologia)|królestwo]], [[Typ (biologia)|typ]] (w zoologii) lub [[Gromada (biologia)|gromada]] (w botanice), [[gromada (biologia)|gromada]] (w zoologii) lub [[Klasa (biologia)|klasa]] (w botanice), [[Rząd (biologia)|rząd]], '''rodzina''', [[Rodzaj (biologia)|rodzaj]] i [[gatunek (biologia)|gatunek]]]]
{{disambigR|biologii|[[Rodzina|inne znaczenia]]}}
[[Plik:Categoriae taxonomicae la.png|thumb|150px|Podstawowe kategorie systematyczne w hierarchicznym systemie klasyfikacji biologicznej. Kategorie pomocnicze nie zostały pokazane.]]
'''Rodzina''' ([[łacina|łac.]] ''familia'') – jedna z podstawowych [[kategoria systematyczna|kategorii systematycznych]] stosowanych w [[systematyka organizmów|systematyce organizmów]], niższa niż [[rząd (biologia)|rząd]] (''ordo''), a wyższa niż [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] (''genus''). W kodeksach nomenklatury biologicznej nie określono kryteriów wydzielania rodzin, poza przyporządkowaniem: rodzina grupuje rodzaje, grupa rodzin tworzy rząd. W praktyce rodziny zwykle łączą grupy rodzajów różniące się [[Morfologia (biologia)|morfologicznie]] od innych grup.
 
Kategoriami pomocniczymi szczebla rodzinowego są nadrodzina (''superfamilia''), podrodzina (''subfamilia'') i [[plemię (biologia)|plemię (''tribus'')]] oraz jego kategorie pomocnicze (nadplemię i podplemię).
 
Wprowadzenie tej kategorii zaproponował [[Pierre -André Latreille]] w ''Histoire naturelle générale et particulière des crustacés et insectes'' (1802–1805).
 
== Nomenklatura ==
W nomenklaturze łacińskiej rodzina otrzymuje końcówkę '''-ae''' (w botanice zwykle '''-aceae''', w zoologii '''-idae'''), a w polskiej '''-ate''', np. [[kotowate]], [[psowate]], [[człowiekowate]].
Nazwy polskie rodzin zapisuje się pismem prostym i małą literą. Nazwy naukowe rodzin w zoologii nie są wyróżniane [[kursywa|kursywą]] (italikiem)<ref>[http://www.nhm.ac.uk/hosted-sites/iczn/code/includes/page.jsp?booksection=appendixB&nfv=true International Commission on Zoological Nomenclature Appendix B General Recommendations, pkt. 6.]: "The scientific names of genus- or species-group taxa should be printed in a type-face (font) different from that used in the text; such names are usually printed in italics, which should not be used for names of higher taxa."</ref>. W [[botanika|botanice]] i [[mikologiaMykologia|mikologiimykologii]] zgodnie z [[Międzynarodowy Kodekskodeks Nomenklaturynomenklatury Botanicznejbotanicznej|Kodeksem Nomenklatury Botanicznej]] stosuje się zwyczajowo zapis nazwy naukowej kursywą<ref>[http://ibot.sav.sk/icbn/main.htm International Code of Botanical Nomenclature. Preface]: "Scientific names under the jurisdiction of the Code, irrespective of rank, are consistently printed in italic type. The Code sets no binding standard in this respect, as typography is a matter of editorial style and tradition not of nomenclature. Nevertheless, editors and authors, in the interest of international uniformity, may wish to consider adhering to the practice exemplified by the Code, which has been well received in general and is followed in a number of botanical and mycological journals. To set off scientific plant names even better, the abandonment in the Code of italics for technical terms and other words in Latin, traditional but inconsistent in early editions, has been maintained."</ref>.
 
Nazwa rodziny budowana jest na nazwie rodzaju, zwykle najwcześniej opisanego, nazywanego od tej pory [[typ nomenklatoryczny|rodzajem typowym]] rodziny. Autorem nazwy rodziny, zgodnie z zasadą koordynacji w nomenklaturze biologicznej, jest ten autor, który jako pierwszy określił ją jako kategorię ponadrodzajową.
{{mainosobny artykuł|autor nazwy (botanika)|autor nazwy (zoologia)}}
 
== Pozycja taksonomiczna ==
Linia 24 ⟶ 23:
 
== Zobacz też ==
{{wikisłownik|rodzina}}
* [[taksonomia roślin]]
* [[taksonomia zwierząt]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
#* {{Cytuj książkę | nazwisko= Razowski | imię=Józef | autor link=Józef Razowski | tytuł= Słownik entomologiczny | data=1987 | wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN|Państwowe Wydawnictwo Naukowe]] | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-07907-X}}
 
{{Kategorie systematyczne}}
[[Kategoria:Taksonomia]]
 
{{Kontrola autorytatywna}}
[[af:Familie (biologie)]]
 
[[als:Familie (Biologie)]]
[[Kategoria:Taksonomia]]
[[ar:فصيلة (تصنيف)]]
[[an:Familia (biolochía)]]
[[ast:Familia (bioloxía)]]
[[az:Fəsilə]]
[[bn:পরিবার (জীববিজ্ঞান)]]
[[zh-min-nan:Kho (hun-lūi-ha̍k)]]
[[ba:Ғаилә (биология)]]
[[be:Сямейства, біялогія]]
[[be-x-old:Сямейства (біялёгія)]]
[[bg:Семейство (биология)]]
[[bs:Porodica (biologija)]]
[[br:Kerentiad]]
[[ca:Família (biologia)]]
[[cs:Čeleď]]
[[cy:Teulu (bioleg)]]
[[da:Familie (biologi)]]
[[de:Familie (Biologie)]]
[[dsb:Swójźba (biologija)]]
[[et:Sugukond (bioloogia)]]
[[el:Οικογένεια (βιολογία)]]
[[en:Family (biology)]]
[[es:Familia (biología)]]
[[eo:Familio (biologio)]]
[[eu:Familia (biologia)]]
[[fa:تیره (زیست‌شناسی)]]
[[fr:Famille (biologie)]]
[[fy:Famylje]]
[[ga:Fine (bitheolaíocht)]]
[[gl:Familia (bioloxía)]]
[[ko:과 (생물학)]]
[[hi:कुल (जीवविज्ञान)]]
[[hsb:Swójba (biologija)]]
[[hr:Porodica (taksonomija)]]
[[id:Familia]]
[[is:Ætt (flokkunarfræði)]]
[[it:Famiglia (tassonomia)]]
[[he:משפחה (טקסונומיה)]]
[[jv:Kulawarga (biologi)]]
[[pam:Familia (biolohia)]]
[[ka:ოჯახი (ბიოლოგია)]]
[[sw:Familia (biolojia)]]
[[ku:Famîle]]
[[la:Familia (taxinomia)]]
[[lv:Dzimta (bioloģija)]]
[[lb:Famill (Biologie)]]
[[lt:Šeima (biologija)]]
[[lmo:Famìa (biologìa)]]
[[hu:Család (rendszertan)]]
[[mk:Фамилија (биологија)]]
[[mt:Familja (bijoloġija)]]
[[ms:Keluarga (biologi)]]
[[nl:Familie (biologie)]]
[[ja:科 (分類学)]]
[[no:Familie (biologi)]]
[[nn:Biologisk familie]]
[[oc:Familha (biologia)]]
[[nds:Familie (Biologie)]]
[[pt:Família (biologia)]]
[[ro:Familie (biologie)]]
[[rue:Родина (біолоґія)]]
[[ru:Семейство]]
[[sah:Кэргэн (биология)]]
[[scn:Famigghia (bioluggìa)]]
[[simple:Family (biology)]]
[[sk:Čeľaď (taxonómia)]]
[[sl:Družina (biologija)]]
[[sr:Фамилија (биологија)]]
[[sh:Porodica (taksonomija)]]
[[fi:Heimo (biologia)]]
[[sv:Familj (biologi)]]
[[tl:Pamilya (biyolohiya)]]
[[ta:குடும்பம் (உயிரியல்)]]
[[tt:Гаилә (биология)]]
[[te:కుటుంబము (జీవశాస్త్రం)]]
[[tr:Familya (biyoloji)]]
[[uk:Родина (біологія)]]
[[vec:Fameja (tasonomìa)]]
[[vi:Họ (sinh học)]]
[[wa:Famile (biyolodjeye)]]
[[vls:Familie (biologie)]]
[[zea:Femielje (biologie)]]
[[zh:科 (生物)]]