Dumitru Prunariu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m ujednolicam zapis daty dostępu w szablonie cytowania
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m int.
 
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1:
{{Astronauta infobox
[[Plik:Leonid Popov & Dumitru Prunariu.jpg|thumb|200px|[[Leonid Popow]] (z lewej) oraz Dumitru Prunariu]]
|imię i nazwisko = Dumitru Prunariu
'''Dumitru Dorin Prunariu''' (ur. [[27 września]] [[1952]] w [[Braszów|Braszowie]], [[Rumunia]]) – rumuński kosmonauta, generał-major lotnictwa, pierwszy Rumun w kosmosie.
|imię i nazwisko org =
|pełne imię i nazwisko =
|grafika = Leonid Popov & Dumitru Prunariu.jpg
[[Plik:Leonid |opis Popovgrafiki & Dumitru Prunariu.jpg|thumb|200px| = [[Leonid Popow]] (z lewej) oraz Dumitru Prunariu]]
|data urodzenia = 27 września 1952
|miejsce urodzenia = [[Braszów]]
|data śmierci =
|miejsce śmierci =
|narodowość = [[Rumuni|rumuńska]]
|funkcja =
|czas spędzony w kosmosie = 7 dni 20 godziny 41 minut i 52 sekundy
|liczba spacerów kosmicznych =
|czas spacerów kosmicznych =
|stopień wojskowy = generał major lotnictwa
|misje = [[Sojuz 40]], [[Salut 6]]
|odznaczenia = {{order|BSRR||25}} {{order|BZR||20}}<br />{{order|OGR|WOR}} {{order|RO-OZS}} {{order|OL (ZSRR)}} {{order|ZPK}}
|commons = Category:Dumitru Prunariu
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Dumitru Dorin Prunariu''' (ur. [[27 września]] [[1952]] w [[Braszów|Braszowie]], [[Rumunia]]) – rumuński [[kosmonauta]], [[generał- major]] lotnictwa, pierwszy [[Rumuni|Rumun]] w kosmosie.
 
== Wykształcenie i praca zawodowa ==
Linia 6 ⟶ 27:
 
== Udział w programie Interkosmos ==
W styczniu [[1978]] Prunariu i drugi rumuński kandydat do lotu w kosmos – pomyślnie przeszli kwalifikacje do dalszego szkolenia w [[Centrum Wyszkolenia Kosmonautów im. J. Gagarina]] w [[Zwiozdnyj gorodok|ZwiozdnymGwiezdnym gorodokuMiasteczku]] pod [[Moskwa|Moskwą]]. Obaj rozpoczęli specjalistyczne przygotowania w marcu 1978. Prunariu został przydzielony do podstawowej załogi której dowódcą był [[Leonid Popow]]. 13 maja 1981, na dzień przed zaplanowanym startem, specjalna komisja oficjalnie zatwierdziła składy załóg podstawowej i rezerwowej. Dublerami Prunariu i Popowa zostali: [[Jurij Romanienko]] oraz [[Dumitru Dediu]]. Lot kosmiczny rumuńskiego kosmonauty rozpoczął się na pokładzie statku [[Sojuz 40]] 14 maja 1981. 15 maja Sojuz połączył się ze [[Stacja kosmiczna|stacją kosmiczną]] [[Salut 6]], na której przebywała piąta stała załoga: [[Władimir Kowalonok]] i [[Wiktor Sawinych]]. Po zrealizowaniu wspólnych prac obejmujących m.in. eksperymenty medyczno-biologiczne, technologiczne i obserwacje astrofizyczne załoga radziecko-rumuńska powróciła na Ziemię 22 maja 1981. Była to dziewiąta załogowa misja realizowana w ramach [[Program Interkosmos|programu Interkosmos]]. Prunariu został 103 kosmonautą świata.
 
== Po zakończeniu kariery kosmonauty ==
[[Plik:Dumitru-Dorin Prunariu - UNOOSA 50 Years of Women in Space NHM Vienna 2013.jpg|thumb|Dumitru Prunariu (2013)]]
Po powrocie do Rumunii został starszym inspektorem ds. lotnictwa i kosmonautyki w Ministerstwie Obrony Rumunii (funkcja ta została utworzona specjalnie dla Prunariu). Poza tym od 1981 był wykładowcą Wydziału Aerokosmicznego Politechniki w [[Bukareszt|Bukareszcie]]. W 1985 przystąpił do Stowarzyszenia Uczestników Lotów kosmicznych (ASE – Association of Space Explorers) zrzeszającą obecnie ponad 370 astronautów z 33 krajów.
Na początku 1990 został wiceministrem transportu oraz naczelnikiem lotnictwa cywilnego.
W 1992 został członkiem Rady Rumuńskiej Agencji Kosmicznej (ROSA – Romanian Space Agency. Został też członkiem korespondentem Międzynarodowej Akademii Astronautycznej (International Academy of Astronautics) i członkiem rumuńskiego komitetu [[Komitet do spraw Badań Przestrzeni Kosmicznej|COSPAR]] (Committee on Space Research – Komitet do spraw Badań Przestrzeni Kosmicznej).
W okresie od 1993 do 2004 był przedstawicielem Rumunii i ASE w komitecie [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Organizacji Narodów Zjednoczonych]] ds. pokojowego wykorzystania przestrzeni kosmicznej (United Nations Committee on the Peaceful Uses of Outer Space – COPUOS). W [[2004]] został wybrany na dwuletnią kadencję na stanowisko przewodniczącego COPUOS.
Od 1995 został wiceprzewodniczącym rumuńskiej Fundacji EURISC działającej na rzecz integracji Rumunii z Unią Europejską.
Od 1996 przez dwie trzyletnie kadencje był członkiem Komitetu Wykonawczego ASE.
W latach 1998-20041998–2004 był przewodniczącym i dyrektorem generalnym ROSA. W 1999 obronił pracę doktorską.
Od lutego 2004 do sierpnia 2005 był ambasadorem Rumunii w [[Rosja|Rosji]].
W 2006 został przewodniczącym Rady Rumuńskiej Agencji Kosmicznej. Zaczął również pełnić obowiązki dyrektora rumuńskiego biura ds. nauki i techniki (ROST) przy [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] w [[Bruksela|Brukseli]].
Linia 41 ⟶ 63:
|-
! 1
| <style="text-align:center>;" | 14 maja 1981</center>
| <style="text-align:center>;" | Sojuz 40</center>
| <style="text-align:center>;" | 22 maja 1981</center>
| <style="text-align:center>;" | Sojuz 40</center>
| <style="text-align:center>;" | kosmonauta-badacz</center>
| <style="text-align:center>;" | 7 dni 20 godzinygodzin 41 minut i 52 sekundy.</center>
|- bgcolor="#efefef"
! colspan="7"| Łączny czas spędzony w kosmosie – 7 dni 20 godziny 41 minut i 52 sekundy.
Linia 60 ⟶ 82:
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Commonscat|Dumitru Prunariu}}
* [http://www.spacefacts.de/bios/international/english/prunariu_dumitru.htm Biogram na stronie Spacefacts] {{lang|en}}.
 
Linia 66 ⟶ 87:
 
{{SORTUJ:Prunariu, Dumitru}}
[[Kategoria:Bohaterowie Socjalistycznej Republiki Rumunii]]
[[Kategoria:Rumuńscy generałowie]]
[[Kategoria:Europejscy astronauci]]
Linia 71 ⟶ 93:
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem „Za zasługi w podboju kosmosu”]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Lenina]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Gwiazdy Rumunii]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Braszowie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1952]]