Kierat polski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: WP:CHECK#3: wstawiam brakujący szablon {{Przypisy}}
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Kierat polski''' – konna maszyna transportowasłużąca do pionowego transportu urobku solnego z poziomym wałem liniowym.
 
Kieraty te wykorzystywane były do eksploatacji soli w Wieliczce i Bochni już od połowy XV wieku. Tego typu konstrukcje początkowo montowano nad szybami kopalń, a od XVII wieku wewnątrz kopalń w [[Kopalnia Soli „Wieliczka”|Wieliczce]] i [[Kopalnia soli Bochnia|Bochni]]. Napędzane przez cztery pary koni podnosiły ładunki solne o ciężarze 2 ton, z głębokości nie przekraczającej 80 m. Były stopniowo zastępowane przez wydajniejsze kieraty saskie i węgierskie.
Kierat polski zbudowany jest z dwóch podzespołów współpracujących ze sobą za pośrednictwem drewnianej, zębato – szczeblowej przekładni trybowej. Pierwszy podzespół składa się z wału pionowego, koła zębatego i czterech ramion pociągowych, drugi natomiast z wału poziomego, bębna linowego i koła szczeblowego. Urządzenie było blokowane za pomocą jednoszczękowego hamulca. Poruszana przez 4 pary koni, maszyna była w stanie podnieść ładunek o wadze do 2 ton z głębokości do 80 metrów. Tego typu konstrukcje montowano m.in. od XV wieku nad szybami kopalń oraz od XVII wieku wewnątrz kopalń w [[Kopalnia Soli „Wieliczka”|Wieliczce]] i [[Kopalnia soli Bochnia|Bochni]].
 
==Kierat polski w Muzeum Żup Krakowskich==
[[Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka|Muzeum Żup Krakowskich]] w Wieliczce na Trasie Muzeum<ref>https://muzeum.wieliczka.pl/trasa-muzeum-w-kopalni-soli</ref> w kopalni posiada unikatową kolekcję kieratów, w tym kierat polski<ref>https://muzeum.wieliczka.pl/wystawa/kierat-do-transportu-pionowego</ref>. TenJest konkretnynajwiększą egzemplarzi zostałnajstarszą zbudowanykonną zmaszyną częścitransportową znalezionychposiadaną wprzez okolicyMuzeum. szybikówDodatkowo Franciszekjest ijedynym Ludowikaznanym nazachowanym poziomiekieratem 1tego typu. Zbudowany został ze znalezionych w kopalni elementów. Brakujące części zostały zrekonstruowane na podstawie ikonografii. Ma wysokość 8,8 m, długość 16,4 m oraz szerokość na 11,5 m. Zbudowany jest z dwóch podzespołów współpracujących ze sobą za pośrednictwem drewnianej, zębato – szczeblowej przekładni trybowej. Pierwszy podzespół składa się z wału pionowego, koła zębatego i czterech ramion pociągowych, drugi natomiast z wału poziomego, bębna linowego i koła szczeblowego. Urządzenie było blokowane za pomocą jednoszczękowego hamulca. Poruszana przez 4 pary koni, maszyna była w stanie podnieść ładunek o wadze do 2 ton z głębokości do 80 metrów. Współcześnie kierat ten znajduje się w komorze Modena na poziomie 3 kopalni. W komorze, wraz z kieratem, znajduje się aranżacja podziemnego warsztatu powroźniczego.
 
==Zobacz też==