Język tahitański (tahiti) – język z grupy języków polinezyjskich, używany przez około 120 tys. mówiących, głównie na wyspach Polinezji Francuskiej (z wyjątkiem archipelagu Markizów), gdzie ma status języka urzędowego (obok języka francuskiego). Najbliżej spokrewniony z językiem rarotongańskim, wykazuje też duże podobieństwo do języków hawajskiego oraz maoryskiego. Zapisywany alfabetem łacińskim.

Reo Tahiti, reo Māʻohi
Obszar

Polinezja Francuska

Liczba mówiących

ok. 120 tys.

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowy Polinezja Francuska (z wyjątkiem Markizów)
Ethnologue 1 narodowy
Kody języka
ISO 639-1 ty
ISO 639-2 tah
ISO 639-3 tah
IETF ty
Glottolog tahi1242
Ethnologue tah
GOST 7.75–97 тая 647
WALS tah
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku tahitańskim
Słownik języka tahitańskiego
w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Jest uważany za zagrożony wymarciem, do czego przyczynia się wzrost znaczenia języków angielskiego i francuskiego wraz ze współczesnym rozwojem techniki[1]. Do 1971 roku jedynym językiem edukacji był język francuski, a tahitański przez długi czas pozostawał praktycznie nieobecny w sferach życia publicznego[2].

Ortografia i wymowa

edytuj
Litera Nazwa IPA
Uwagi
a ʻā /a/, /ɑː/
e ʻē /e/, /eː/ długie „e”
f /f/ dwuwargowa ([ɸ]) po „o” i „u”
h /h/ wymawiana jako [ʃ] po „i” oraz przed „o" i „u”
i ʻī /i/, /iː/
m /m/
n /n/
o ʻō /ɔ/, /oː/
p /p/
r /r/
t /t/
u ʻū /u/, /uː/
v /v/ dwuwargowa ([β]) po „o” i „u”
ʻeta /ʔ/ zwarcie krtaniowe na początku sylaby

Składnia

edytuj

Język tahitański operuje szykiem zdania VSO (orzeczenie-podmiot-dopełnienie), który jest typowy również dla innych języków polinezyjskich.

Słownictwo

edytuj

W języku tahitańskim przeważa słownictwo o podłożu austronezyjskim. Istnieje także szereg internacjonalizmów związanych z realiami życia współczesnego.

Przykłady podstawowych wyrażeń:

Polski Tahitański
Witamy Maeva
Dzień dobry, cześć ʻIa ora na ʻoe
Do widzenia Pārahi
Dziękuję Māuruuru
Tak ʻē, ʻae
Nie ʻaita, eʻita, eʻere
Dobrze, w porządku Maitaʻi
Dom Fare
Biały cudzoziemiec Popaʻā
Liczebniki
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
tahi, hōʻē piti toru maha pae ono hitu vaʻu iva hōʻē ʻahuru

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj