Michałowo
Michałowo (biał. Міхалова, Michałova) – miasto w Polsce położone w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Michałowo przy drodze wojewódzkiej nr 686.
| miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Gmina | |||
| Prawa miejskie |
2009 | ||
| Burmistrz |
Marek Nazarko[1] | ||
| Powierzchnia |
2,1451 km² | ||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Strefa numeracyjna |
85 | ||
| Kod pocztowy |
16-050 | ||
| Tablice rejestracyjne |
BIA | ||
Położenie na mapie gminy Michałowo  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |||
Położenie na mapie powiatu białostockiego  | |||
 53°02′12,60″N 23°36′16,00″E/53,036833 23,604444
| |||
| TERC (TERYT) |
2002074 | ||
| SIMC |
0034507 | ||
Urząd miejski ul. Białostocka 1116-050 Michałowo | |||
| Strona internetowa | |||
| BIP | |||
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Przez miejscowość przepływa rzeka Supraśl, dopływ Narwi.
Miejscowość jest siedzibą gminy Michałowo.
Historia
Pierwotnie na tym terenie znajdowały się dobra i majątek Niezbudka, czasami wymieniany jako Niezbudek[3][4][5].
Nazwa Michałowo wywodzi się od Seweryna Michałowskiego dziedzica ww. majątku i założyciela kolonii fabrycznej na prawym brzegu rzeki Supraśl, w 1832 roku. W 1860 roku były tu już 4 fabryki sukna – największa Michałowskiego; poza tym Brauera, Konitza i Moritza. W fabrykach tych pracowało 650 pracowników[6]. Wśród ludności przeważali Niemcy[4], dużą grupę stanowili też Żydzi. Do czasów obecnych zachowały się pozostałości ich cmentarza przy drodze do Białegostoku. W 1865 okoliczne tereny stały się własnością von Minkwitzów[3] po tym, jak Michałowski został zesłany na Syberię za pomoc powstańcom styczniowym.
Do czasów I wojny światowej ważny ośrodek przemysłu włókienniczego[7]. W 1915 roku w związku ze zbliżaniem się frontu do wschodnich rubieży współczesnej Polski, władze carskie zarządziły ewakuację fabryk z okolic Białegostoku. Większość wyposażenia zakładów w Michałowie zostało załadowanych na pociągi i wywiezione w okolice Moskwy. Razem z wyposażeniem, opuściło te tereny wielu robotników wraz z rodzinami.
W 1941 Niemcy utworzyli w Michałowie getto dla ludności żydowskiej. Zajmowało ono obszar w rejonie ulic: Sienkiewicza, Gródeckiej, Leśnej i Fabrycznej[8]. Przez getto przeszło ok. 1,5 tys. Żydów[8]. Zostało ono zlikwidowane 2 listopada 1942, a jego mieszkańcy wywiezieni do obozu przejściowego w Białymstoku[8]. Stamtąd michałowskich Żydów wywieziono i zamordowano w obozie zagłady w Treblince[9]. W okresie okupacji Michałowem administrował słynny z okrucieństwa wójt Paul Malzer o pseudonimie „Krwawy”. Został on osądzony i skazany na śmierć po wojnie w Białymstoku.
W miejscowości działał Kombinat Rolny Michałowo[10].
W latach 1948–1950 stacjonował tu sztab 17 batalionu Ochrony Pogranicza, a w 1951 224 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza.
Prawa miejskie miejscowość otrzymała 1 stycznia 2009[11].
Demografia
- Piramida wieku mieszkańców Michałowa w 2014 roku[2].
Szkoły
- przedszkole
- Szkoła Podstawowa im. Władysława Syrokomli połączona z Gimnazjum im. dr Leszka Nosa, ul. Sienkiewicza 21
- Zespół Szkół w Michałowie, istnieje od 1947 roku, ul. Gródecka 21. W jego skład wchodzi:
- Technikum (technik mechanik, technik ekonomista);
- Szkoła Policealna (technik informatyk);
- Liceum Ogólnokształcące;
- II Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych;
- Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych;
- Technikum Uzupełniające dla Dorosłych.
Zabytki
- rozplanowanie przestrzenne, XIX, nr rej.: A-266 z 19.06.1986
- d. cmentarzyk, ul. Gródecka, nr rej.: j.w.
- kościół par. pw. Opatrzności Bożej, ul. Żwirki i Wigury, 1910-16, nr rej.: A-127 z 13.12.2004
- cmentarz kościelny, nr rej.: j.w.
- cerkiew prawosławna św. Mikołaja, drewn., 1906-1910, nr rej.: A-422 z 24.11.1992[12]
Świątynie
Nieistniejące
- synagoga
- kościół protestancki
Wspólnoty wyznaniowe
Przypisy
- ↑ Burmistrz Michałowa. michalowo.eu. [dostęp 2019-07-01].
- ↑ a b http://www.polskawliczbach.pl/Michalowo, w oparciu o dane GUS.
- ↑ a b Niezbudka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 383.
- ↑ a b Niezbudek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 140.
- ↑ Michałowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 309.
- ↑ W tym: 150 obcokrajowców, 452 ewangelików.
- ↑ 45 zakładów, 720 zatrudnionych.
- ↑ a b c Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939-1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 317. ISBN 83-01-00065-1.
- ↑ Yitzak Arad: Belzec, Sobibor, Treblinka. The Operation Reinhard Death Camps. Bloomington: Indiana University Press, 1999, s. 396. ISBN 978-0-253-21305-1.
- ↑ Dz.U. z 1990 r. nr 51, poz. 301
- ↑ Dz.U. z 2008 r. nr 137, poz. 860 (Fotokopia).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024, s. 8 [dostęp 2014-10-10].
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-12-03].