7 Gwardyjski Korpus Pancerny

7 Berliński Gwardyjski Korpus Pancerny odznaczony Orderem Lenina, dwukrotnie Orderem Czerwonego Sztandaru i Orderem Suworowa (ros. 7-й гвардейский танковый Берлинский ордена Ленина, дважды Краснознамённый, ордена Суворова корпус) – jednostka pancerna Armii Czerwonej, uczestniczyła w walkach przeciw armii niemieckiej na terytorium Związku Radzieckiego, Polski i III Rzeszy.

7 Gwardyjski Korpus Pancerny
7-й гвардейский танковый корпус
Historia
Państwo

 ZSRR

Sformowanie

1943

Rozformowanie

1946

Nazwa wyróżniająca

Berliński

Tradycje
Rodowód

15 Korpus Pancerny

Dowódcy
Pierwszy

gen. mjr Filipp Rudkin

Ostatni

gen. mjr Wasilij Nowikow

Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Armia Czerwona

Rodzaj wojsk

wojska pancerne

Podległość

3 Gwardyjska Armia Pancerna,

Skład

54 Gwardyjska Brygada Pancerna
55 Gwardyjska Brygada Pancerna
56 Gwardyjska Brygada Pancerna
23 Gwardyjska Brygada Zmotoryzowana

Odznaczenia
[1]
Czołgi 7 Gwardyjskiego Korpusu Pancernego podczas operacji berlińskiej

7 Gwardyjski Korpus Pancerny został utworzony rozkazem z 26 lipca 1943, przez przemianowanie 15 Korpusu Pancernego[2]. Przeciw armii niemieckiej walczył głównie w składzie 3 Armii Pancerna Gwardii[3].

Na ziemiach polskich brał udział w operacji lwowsko-sandomierskiej Armii Czerwonej uczestnicząc m.in. w walkach o Przemyśl. Następnie uczestniczył w walkach na przyczółku baranowsko-sandomierskim oraz w walkach kończących okupację niemiecką w następujących miejscowościach: Częstochowa, Jędrzejów, Kłobuck, Praszka, Radomsko, Rybnik i Wieluń[4]. W czasie tych walk dowodzony był głównie przez gen. mjra Siergieja Iwanowa[5].

W czasie operacji wiślańsko-odrzańskiej 7 Gwardyjski Korpus Pancerny prowadząc natarcie razem z jednostkami 52 Armii opanował Jędrzejów. W nocy z 15 na 16 stycznia 1945 sforsował rzekę Pilicę. Następnie zgodnie z rozkazem, prowadził natarcie w kierunku Częstochowy, w czasie którego był atakowany przez niemieckie lotnictwo. Ataki lotnicze ustały kiedy wojska z 54 Gwardyjskiej Brygady Pancernej opanowały lotnisko we wsi Rudniki[6]. W walkach o Częstochowę polegli m.in.: starszy lejtnant Adam Kowalczuk i kpt. Michaił Kuźmin[7].

Po walkach o Częstochowę 7 Gwardyjski Korpus Pancerny prowadził działania pościgowe w kierunku Wrocławia.

W czasie dalszych działań bojowych prowadzonych na terytorium III Rzeszy uczestniczył w zdobyciu m.in. Bunzlau, Haynau, Lauban, Naumburg am Queis i Goldberg[8]. Najcięższe walki toczył o Lauban. Miasteczko zostało ostatecznie zdobyte 9 maja 1945 przez wojska 31 Armii w ramach operacji praskiej.

Po zakończeniu operacji berlińskiej w czasie której zdobyta został stolica Niemiec, 7 Gwardyjski Korpus Pancerny szlak bojowy zakończył w rejonie czeskiej Pragi[9].

Dowództwo korpusu

edytuj
  • gen. mjr Filipp Rudkin (26.07.1943 - 06.08.1943),
  • gen. mjr Kiryłł Suleikow (03.08.1943 - 14.12.1943),
  • gen. mjr Siergiej Iwanow (14.12.1943 - 20.07.1944),
  • gen. mjr Wasilij Mitrofanow (21.07.1944 - 07.10.1944),
  • gen. mjr Siergiej Iwanow (08.10.1944 - 10.04.1945),
  • gen. mjr Wasilij Nowikow (09.04.1945 - 00.08.1945)[10].

Szef sztabu:

Struktura organizacyjna

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. 7-й гвардейский танковый корпус [online], ru/ussr/tk/gvtk07.html [dostęp 2024-04-22].
  2. 7-й гвардейский танковый корпус [online], ru/ussr/tk/gvtk07.html [dostęp 2024-04-22].
  3. Forczyk 2020 ↓, s. 487.
  4. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 90,185,208,411,437,448,583.
  5. Dolata 1971 ↓, s. 596.
  6. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 91.
  7. Płowecki 1973 ↓, s. 101.
  8. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 41,69,263,327,630.
  9. Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-05-19].
  10. 7-й гвардейский танковый корпус [online], ru/ussr/tk/gvtk07.html [dostęp 2024-04-22].
  11. Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-05-19].
  12. Majewski 1985 ↓, s. 28.
  13. Zwierzyniecki 2018 ↓, s. 111.
  14. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 448.
  15. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 53.
  16. Bahm 2015 ↓, s. 251.

Bibliografia

edytuj
  • Karl Bahm: Berlin 1945. Warszawa: 2015. ISBN 978-83-11-13571-0.
  • Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
  • Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
  • Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec. Łódź: 2020. ISBN 978-83-7731-255-1.
  • Ryszard Majewski: Wrocław godzina zero. Warszawa: 1985.
  • Janusz Płowecki: Wyzwolenie Częstochowy 1945. Warszawa: 1973.
  • Robert Zwierzyniecki: Walki na przyczółku sandomierskim w latach 1944–1945. Kraków: 2018.