Antoni Gładysz

polski sadownik, działacz społeczny, poseł na Sejm PRL

Antoni Gładysz (ur. 31 grudnia 1907 w Iwoniczu, zm. 27 września 1991 w Filadelfii) – polski działacz społeczny, sadownik, poseł na Sejm PRL II kadencji w latach 1957–1961, przejściowo członek koła posłów „Znak”.

Antoni Gładysz
Data i miejsce urodzenia

31 grudnia 1907
Iwonicz

Data i miejsce śmierci

27 września 1991
Filadelfia

Poseł II kadencji Sejmu PRL
Okres

od 20 lutego 1957
do 20 lutego 1961

Przynależność polityczna

poseł bezpartyjny

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności

Absolwent Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (1936), doktor inżynier rolnik (1962), specjalista w dziedzinie sadownictwa, założył i redagował „Hasło Ogrodniczo-Rolnicze” (ukazujące się w latach 1932–1939, 1946–1949 i 1957–1964). Autor książek poświęconych tej dziedzinie, jak m.in. Drzewa i krzewy w sadzie owocującym (1935), Urządzanie i pielęgnowanie sadu (1935), Sadownictwo dla praktyków (1965).

Życiorys

edytuj

Związany z Tarnowem. Przed II wojną światową zakładał kółka rolnicze i koła młodzieży wiejskiej, był wojewódzkim inspektorem ogrodnictwa. W czasie wojny działał w Związku Walki Zbrojnej, aresztowany 31 marca 1941 przez Gestapo, był więźniem obozu w KL Groß-Rosen (1942–1945). Po wojnie działał w Polskim Związku b. Więźniów Politycznych (w latach 1947–1948 był prezesem oddziału tarnowskiego), w niezależnym ruchu katolickim w Tarnowie, współpracował z kurią tarnowską. Czynił nieudane próby stworzenia w swoim mieście oficjalnego Klubu Katolickiego.

W 1957 wybrany do Sejmu w okręgu wyborczym nr 41 w Tarnowie jako kandydat bezpartyjny, wspierany przez ruch „Znak”. Koło poselskie „Znaku” opuścił po kilku miesiącach, z uwagi na różnice w stosunku do władz komunistycznych, wobec których był znacznie bardziej radykalny. Po zakończeniu kadencji nie angażował się politycznie. W 1967 wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował m.in. jako sekretarz prasowy w Narodowym Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej w Doylestown. Zajmował się tam działalnością wydawniczą i dziennikarską. Pozostawił wspomnienia obozowe: Obóz śmierci (1961), Piekło na ziemi: wspomnienia z lat 1939–1945 (1972).

Został odznaczony przez władze RP na uchodźstwie Krzyżem Kawalerskim (20 stycznia 1977)[1] i Krzyżem Oficerskim (1987) Orderu Odrodzenia Polski. W 2021 pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności[2].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Andrzej Friszke: Koło posłów Znak w Sejmie PRL 1957–1976, Wyd. Sejmowe, Warszawa 2002
  • Janusz Zabłocki: Dzienniki 1956–1965. Tom 1, wyd. IPN, Warszawa 2008
  • Paweł Skorut: 26 lat inwigilacji, "Dziennik Polski", nr 5, 6 I 2006
  • Paweł Skorut: Dr inż. Antoni Gładysz – 26 lat inwigilacji. Z archiwum IPN, "Odpowiedź" nr 165, XII 2006
  • Paweł Skorut: Antoni Gładysz (1907–1991) – w rocznicę śmierci, w: "Biuletyn IPN" nr 10 z 2011

Linki zewnętrzne

edytuj