Apoloniusz z Pergi

grecki matematyk i astronom

Apoloniusz z Pergi (stgr. Ἀπολλώνιος ὁ Περγαῖος, Apollonios hoe Pergaios; ur. ok. 260 p.n.e., zm. ok. 190 p.n.e.[potrzebny przypis]) – starogrecki matematyk i astronom, znany z badań nad geometrią krzywych płaskich.

Apoloniusz z Pergi
Απολλώνιος ο Περγαίος
ilustracja
Data urodzenia

ok. 260 p.n.e.

Data śmierci

ok. 190 p.n.e.

Zawód, zajęcie

matematyk i astronom

Życiorys

edytuj

O jego życiu wiadomo niewiele. Studiował matematykę w Szkole Aleksandryjskiej u uczniów Euklidesa. Najbardziej aktywny naukowo był około 210 r. p.n.e. Działał na terenie Aleksandrii[1] i Pergamonu[potrzebny przypis].

Dorobek badawczy

edytuj

Trzeci z wpływowych matematyków starożytnej Grecji, po Euklidesie i Archimedesie[2]. W starożytności nazywano go „Wielkim Geometrą”[potrzebny przypis]. Apoloniusz interesował się głównie geometrią, a zwłaszcza krzywymi stożkowymi. Napisał traktat Stożkowe (stgr. Κωνικά, Konika), w którym opisał krzywe jak elipsa, parabola i hiperbola oraz nadał im nazwy[1]. Wprowadził też blisko powiązane z hiperbolą pojęcie asymptoty[1]. W dziele tym naukę o krzywych stożkowych doprowadził prawie do poziomu nowożytnego[3]. Stworzył podwaliny geometrii analitycznej[4]. Opisał też problem Apoloniusza konstrukcji okręgu stycznego do trzech zadanych.

W astronomii Apoloniusz zajmował się badaniem ruchu Księżyca i teorią epicykli[1]. Jego księgi tłumaczyli matematycy nowożytni, m.in. Viète, Halley, Fermat, Hilbert[potrzebny przypis].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Apoloniusz z Pergi, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-06].
  2. Krysicki (red.) 1989 ↓, s. 23.
  3. Krysicki (red.) 1989 ↓, s. 24.
  4. Krysicki (red.) 1989 ↓, s. 25.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj