Dyskusja wikiprojektu:Rocznice/ekspozycje/09-29
2011 – eksponowane na SG
edytuj- 1861 – zmarła Tekla z Bądarzewskich Baranowska, autorka pieśni Modlitwa dziewicy
- 1901 – urodził się Enrico Fermi, włoski fizyk, konstruktor pierwszego sztucznego reaktora jądrowego (na fotografii)
- 1941 – niemieccy zbrodniarze z Waffen-SS dokonali masakry Żydów w Babim Jarze
- 2006 – w dżungli amazońskiej rozbił się brazylijski Boeing 737-800, zginęły wszystkie 154 osoby na pokładzie
2012 – eksponowane na SG
edytuj- 1747 – urodził się Józef Wybicki, polityk i mason; poeta, autor słów Mazurka Dąbrowskiego – hymnu Polski (do odsłuchania, na fotografii rękopis pieśni)
- 1902 – zmarł Émile Zola (na fotografii), francuski pisarz, przedstawiciel nurtu naturalizmu (autor m.in. powieści Germinal, Nana i Wszystko dla pań), skazany w „sprawie Dreyfusa”
- 1957 – wyciek nuklearny w Majaku
- 1967 – rozpoczął obrady pierwszy synod biskupów, zwołany przez Pawła VI jako ciało doradcze
- 1967 – premiera dramatu psychologicznego Jowita w reżyserii Janusza Morgensterna
2013 – eksponowane na SG
edytuj- 1568 – obalony został Eryk XIV, drugi król Szwecji z dynastii Wazów; tron objął jego przyrodni brat, Jan III
- 1823 – zmarł król Hiszpanii Ferdynand VII; na mocy „sankcji pragmatycznej” tron przypadł niespełna trzyletniej infantce Izabeli, regentką zaś została jej matka, Maria Krystyna; tegoż dnia urodził się polski poeta romantyczny Władysław Syrokomla (na portrecie)
- 1913 – w niewyjaśnionych okolicznościach, w trakcie podróży promem do Anglii, utonął niemiecki inżynier Rudolf Diesel, wynalazca silnika wysokoprężnego (potocznie zwanego, od jego imienia, „dieslem”); tegoż dnia urodził się amerykański reżyser filmowy Stanley Kramer, autor katastroficznego filmu „Ostatni brzeg”
- 1933 – Rada Ministrów wydała rozporządzenie powołujące Polską Akademię Literatury
- 1938 – w Monachium premierzy Wielkiej Brytanii i Francji, Neville Chamberlain i Édouard Daladier, podpisali z Hitlerem i Mussolinim umowę zezwalającą III Rzeszy anektować przygraniczne obszary Czechosłowacji (na fotografii uwidocznieni ponadto Galeazzo Ciano, Joachim von Ribbentrop i Ernst von Weizsäcker)
- 1943 – urodził się Lech Wałęsa (na fotografii z 1980 r.), działacz robotniczy i związkowy, przywódca ruchu "Solidarności", prezydent Rzeczypospolitej w latach 1990-1995
2014 – ekspozycja na SG
edytuj29 września: imieniny obchodzą m.in.: Franciszek, Fraternus i Gabriel
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1484 – zmarł polski franciszkanin Jan z Dukli, święty Kościoła rzymskokatolickiego, kanonizowany w 1997
- 1804 – urodził się polski patriota, działacz niepodległościowy oraz pisarz i poeta Michał Czajkowski – Sadyk Pasza (na portrecie), uczestnik powstania listopadowego, po którego upadku wyemigrował z kraju; od 1841 w służbie u tureckiego sułtana, założył polską wieś w Turcji Adampol, dowodził w wojnie krymskiej sformowanym przez siebie oddziałem kozackim, później osiadł na Ukrainie i działał na rzecz pojednania polsko-rosyjskiego; autor romantycznych powieści historycznych, zaliczany do szkoły ukraińskiej polskiego romantyzmu
- 1904 – urodził się polski reżyser filmowy, montażysta i scenarzysta Michał Waszyński (Prokurator Alicja Horn, Antek policmajster, Znachor, Dybuk, Będzie lepiej, Włóczęgi, Wielka droga)
- 1944 - 60. dzień powstania warszawskiego: rankiem rozpoczął się generalny szturm na Żoliborz, powstańcy wycofali się z Twierdzy Zmartwychwstanek, pod Jaktorowem została rozbita Grupa Kampinos, zginął m.in. dowódca Alfons Kotowski ps. „Okoń” – więcej w kalendarium
- 1984 – zmarł polski dziennikarz radiowy, kompozytor i reżyser Jerzy Wasowski (na fotografii), wraz z Jeremim Przyborą współtwórca telewizyjnego Kabaret Starszych Panów, dla którego skomponował dziesiątki piosenek
- 1989 – w wypadku samochodowym zginęli Zdzisław Kamiński i Andrzej Kurek, prowadzący telewizyjny program popularnonaukowego „Sonda”, oraz ich kierowca, pilot rajdowy Andrzej Gieysztor
2015 – ekspozycja na SG
edytuj29 września: imieniny obchodzą m.in.: Gabriel, Michał i Rafał
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1910 – zmarł amerykański malarz i grafik Winslow Homer, autor obrazów o tematyce rodzajowej, zaś w późniejszym okresie twórczości – pejzaży marynistycznych i scen przedstawiających walkę człowieka z morzem
- 1925 – zmarł francuski prawnik i polityk Léon Bourgeois (na fotografii), premier Francji w latach 1895–1896, laureat Pokojowej Nagrody Nobla
- 1930 – zmarł rosyjski malarz Ilja Riepin, przedstawiciel realizmu (na ilustracji obraz „Burłacy na Wołdze”)
- 1935 – urodził się amerykański piosenkarz i pianista Jerry Lee Lewis, pionier wczesnego rock and rolla
- 1990 – po 83 latach budowy oddano do użytku Katedrę Narodową w Waszyngtonie (na fotografii)
- 2000 – zmarła polska geograf i geomorfolog Anna Dylikowa, przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Geograficznego, założycielka olimpiady geograficznej
- 2010 – zmarł francuski fizyk, z pochodzenia polski Żyd, Georges Charpak, specjalizujący się w fizyce cząstek elementarnych, za osiągnięcia w dziedzinie budowy detektorów cząstek uhonorowany Nagrodą Nobla
2017 – ekspozycja na SG
edytuj29 września: imieniny obchodzą m.in.: Gabriel, Michał i Rafał; o zachodzie słońca rozpoczyna się Jom Kippur
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1747 – urodził się Józef Wybicki, polityk i mason; poeta, autor słów Mazurka Dąbrowskiego – hymnu Polski (do odsłuchania) (na fotografii rękopis pieśni)
- 1887 – założono niemiecki klub piłkarski Hamburger SV; tegoż dnia w Kurierze Codziennym ukazał się pierwszy odcinek powieści Lalka Bolesława Prusa
- 1957 – wyciek nuklearny w Majaku
- 1967 – premiera dramatu psychologicznego Jowita w reżyserii Janusza Morgensterna; tegoż dnia rozpoczął obrady pierwszy synod biskupów, zwołany przez Pawła VI jako ciało doradcze
2018 – ekspozycja na SG
edytuj29 września: imieniny obchodzą m.in.: Gabriel, Michał i Rafał
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1568 – obalony został Eryk XIV, drugi król Szwecji z dynastii Wazów; tron objął jego przyrodni brat, Jan III
- 1703 – urodził się francuski malarz, grafik i dekorator François Boucher, jeden z najbardziej znanych przedstawicieli rokoka
- 1823 – zmarł król Hiszpanii Ferdynand VII; na mocy „sankcji pragmatycznej” tron przypadł niespełna trzyletniej infantce Izabeli, regentką zaś została jej matka, Maria Krystyna
- 1913 – urodził się amerykański reżyser filmowy Stanley Kramer, autor katastroficznego filmu Ostatni brzeg
- 1933 – Rada Ministrów wydała rozporządzenie powołujące Polską Akademię Literatury
- 1938 – w Monachium premierzy Wielkiej Brytanii i Francji, Neville Chamberlain i Édouard Daladier, podpisali z Hitlerem i Mussolinim umowę zezwalającą III Rzeszy anektować przygraniczne obszary Czechosłowacji (na fotografii uwidocznieni ponadto Galeazzo Ciano, Joachim von Ribbentrop i Ernst von Weizsäcker)
- 1943 – urodził się Lech Wałęsa (na fotografii z 1980 r.), działacz robotniczy i związkowy, przywódca ruchu „Solidarność”, prezydent Rzeczypospolitej w latach 1990–1995
2019 – ekspozycja na SG
edytuj29 września: imieniny obchodzą m.in.: Gabriel, Michał i Rafał; o zachodzie słońca rozpoczyna się Rosz Haszana (Święto Trąbek)
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1484 – zmarł polski franciszkanin Jan z Dukli, święty Kościoła rzymskokatolickiego, kanonizowany w 1997
- 1804 – urodził się polski patriota, działacz niepodległościowy oraz pisarz i poeta Michał Czajkowski – Sadyk Pasza (na portrecie), uczestnik powstania listopadowego, po którego upadku wyemigrował z kraju; od 1841 w służbie u tureckiego sułtana, założył polską wieś w Turcji Adampol, dowodził w wojnie krymskiej sformowanym przez siebie oddziałem kozackim, później osiadł na Ukrainie i działał na rzecz pojednania polsko-rosyjskiego; autor romantycznych powieści historycznych, zaliczany do szkoły ukraińskiej polskiego romantyzmu
- 1829 – w Wielkiej Brytanii powstała pierwsza na świecie profesjonalna formacja policyjna – Metropolitan Police Service, nazywana także od swojej siedziby Scotland Yard; inicjatorem przedsięwzięcia był ówczesny minister spraw wewnętrznych (późniejszy premier) Robert Peel, oficerowie policji byli przez to nazywani „Peelers” albo – co okazało się bardziej popularne – „Bobbies” (Bobby jest wariantem imienia Robert)
- 1939 – generał Thommée podpisał kapitulację Twierdzy Modlin
- 1944 - 60. dzień powstania warszawskiego: rankiem rozpoczął się generalny szturm na Żoliborz, powstańcy wycofali się z Twierdzy Zmartwychwstanek, pod Jaktorowem została rozbita Grupa Kampinos, zginął m.in. dowódca Alfons Kotowski ps. „Okoń” – więcej w kalendarium
- 1984 – zmarł polski dziennikarz radiowy, kompozytor i reżyser Jerzy Wasowski (na fotografii), wraz z Jeremim Przyborą współtwórca telewizyjnego Kabaretu Starszych Panów, dla którego skomponował dziesiątki piosenek
- 1989 – w wypadku samochodowym zginęli Zdzisław Kamiński i Andrzej Kurek, prowadzący telewizyjny program popularnonaukowy „Sonda”, oraz ich kierowca, pilot rajdowy Andrzej Gieysztor
2020 – ekspozycja na SG
edytuj29 września: imieniny obchodzą m.in.: Gabriel, Michał i Rafał
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1810 – urodziła się pisarka Elizabeth Gaskell (Północ i Południe)
- 1910 – zmarł amerykański malarz i grafik Winslow Homer, autor obrazów o tematyce rodzajowej, zaś w późniejszym okresie twórczości – pejzaży marynistycznych i scen przedstawiających walkę człowieka z morzem (na ilustracji obraz „The Herring Net”)
- 1930 – zmarł rosyjski malarz Ilja Riepin, przedstawiciel realizmu (na ilustracji obraz „Burłacy na Wołdze”)
- 1940 – nad Brocklesby w Nowej Południowej Walii unikatowy wypadek powietrzny: dwa samoloty Avro Anson zderzyły się w powietrzu, po kolizji obie uczestniczące w niej maszyny pozostały sczepione ze sobą, mimo to zdołały bezpiecznie wylądować
- 1990 – po 83 latach budowy oddano do użytku Katedrę Narodową w Waszyngtonie (na fotografii)
- 2000 – zmarła polska geograf i geomorfolog Anna Dylikowa, przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Geograficznego, założycielka olimpiady geograficznej
- 2010 – zmarł francuski fizyk, z pochodzenia polski Żyd, Georges Charpak, specjalizujący się w fizyce cząstek elementarnych, za osiągnięcia w dziedzinie budowy detektorów cząstek uhonorowany Nagrodą Nobla
2021 – ekspozycja na SG
edytuj29 września: imieniny obchodzą m.in.: Gabriel, Michał i Rafał
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1571 – urodził się włoski malarz Caravaggio, jeden z najwybitniejszych artystów wczesnego baroku, którego burzliwe i awanturnicze życie do tej pory kryje wiele tajemnic i nieodkrytych faktów; jego obrazy cechuje charakterystyczne ciemne tło kontrastujące z rażącym blaskiem oświetlającym przedstawione osoby; sceny religijne w swoich obrazach przedstawiał w naturalistyczny sposób, co szokowało współczesnych mu odbiorców (na ilustracji „Cierniem koronowanie”)
- 1861 – zmarła Tekla z Bądarzewskich Baranowska, autorka pieśni Modlitwa dziewicy
- 1881 – urodził się austriacki ekonomista Ludwig von Mises
- 1901 – urodził się włoski fizyk Enrico Fermi, konstruktor pierwszego sztucznego reaktora jądrowego (na fotografii)
- 1951 – urodziły się: polska wokalistka i flecistka, członkini zespołu 2 plus 1 Elżbieta Dmoch, która wylansowała takie przeboje jak „Chodź, pomaluj mój świat”, „Czerwone słoneczko”, „Windą do nieba”, oraz chilijska polityk Michelle Bachelet, dwukrotna prezydent Chile: w latach 2006–2010 oraz 2014–2018
2022 – ekspozycja na SG
edytuj29 września: imieniny obchodzą m.in.: Gabriel, Michał i Rafał
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1747 – urodził się Józef Wybicki, polityk i pisarz, autor słów Mazurka Dąbrowskiego – hymnu Polski (do odsłuchania) (na fotografii rękopis pieśni)
- 1887 – w Kurierze Codziennym ukazał się pierwszy odcinek powieści Lalka Bolesława Prusa
- 1902 – zmarł Émile Zola, francuski pisarz, przedstawiciel nurtu naturalizmu (autor m.in. powieści Germinal, Nana i Wszystko dla pań), skazany w „sprawie Dreyfusa”
- 1957 – wyciek nuklearny w Majaku
- 1962 – wystrzelono pierwszego kanadyjskiego satelitę Alouette 1
- 1967 – rozpoczął obrady pierwszy synod biskupów, zwołany przez Pawła VI jako ciało doradcze
- 2012 – wojna domowa w Somalii: zwycięstwo sprzymierzonych sił somalijskich i kenijskich (w ramach operacji pokojowej Unii Afrykańskiej) nad rebeliantami islamskimi w bitwie o Kismaju
2023 – ekspozycja na SG
edytuj29 września: imieniny obchodzą m.in.: Gabriel, Michał i Rafał
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1703 – urodził się francuski malarz, grafik i dekorator François Boucher, jeden z najbardziej znanych przedstawicieli rokoka
- 1823 – zmarł król Hiszpanii Ferdynand VII; na mocy „sankcji pragmatycznej” tron przypadł niespełna trzyletniej infantce Izabeli, regentką zaś została jej matka, Maria Krystyna
- 1913 – urodził się amerykański reżyser filmowy Stanley Kramer, autor katastroficznego filmu Ostatni brzeg; tegoż dnia w niewyjaśnionych okolicznościach, w trakcie podróży promem do Anglii, utonął niemiecki inżynier Rudolf Diesel, wynalazca silnika wysokoprężnego (potocznie zwanego, od jego imienia, „dieslem”)
- 1933 – Rada Ministrów wydała rozporządzenie powołujące Polską Akademię Literatury
- 1938 – w Monachium premierzy Wielkiej Brytanii i Francji, Neville Chamberlain i Édouard Daladier, podpisali z Hitlerem i Mussolinim umowę zezwalającą III Rzeszy anektować przygraniczne obszary Czechosłowacji (na fotografii uwidocznieni ponadto Galeazzo Ciano, Joachim von Ribbentrop i Ernst von Weizsäcker)
- 1943 – urodził się Lech Wałęsa (na fotografii z 1980 r.), działacz robotniczy i związkowy, przywódca ruchu „Solidarność”, prezydent Rzeczypospolitej w latach 1990–1995