Fehmarn
Fehmarn (duń. Femern) – trzecia pod względem wielkości niemiecka wyspa na Morzu Bałtyckim. Leży w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn, w powiecie Ostholstein, pomiędzy Zatoką Kilońską a Zatoką Meklemburską. Na wyspie mieszka niecałe 13 tys. mieszkańców, z czego ok. 6000 w dzielnicy Burg auf Fehmarn, a reszta w 42 pozostałych miejscowościach. Wyspa liczy 185,45km², jej długość to około 16 km, a szerokość 13 km. Długość linii brzegowej to około 78 km. Ze względu na swoje nasłonecznienie (1920 godzin w roku) jest popularnym miejscem wypoczynkowym.
 Widok z wybrzeża | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
| Powierzchnia |
185,45 km² |
| Populacja (2008) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Szlezwika-Holsztynu  | |
Położenie na mapie Niemiec  | |
 54°26′N 11°12′E/54,433333 11,200000
| |
| |
Geografia i środowisko
edytujPołudniowa część wyspy to szerokie plaże, południowy kraniec jest od roku 1963 połączony z lądem za pomocą mostu Fehmarnsund o długości 963 m i wysokości 69 m. Północne wybrzeże wyspy to głównie piaszczyste wydmy i mierzeje. Wschodnie wybrzeże jest kamieniste i klifowe. Najwyższe punkty wyspy to Hinrichsberg (27,2 m) i Wulfener Berg (26,5 m).
W 1975 roku na wyspie został utworzony rezerwat ptactwa wodnego Wallnau. Obszar o powierzchni 300 ha znajduje się na zachodnim brzegu wyspy i jest miejscem lęgowym i ochronnym dla ptactwa wędrującego. Istniejąca tam sieć kanałów, łąki i stawy sprawia, że jest to idealne miejsce lęgowe dla około 80 gatunków ptaków. Rezerwat przyjmuje odwiedzających przez cały rok i daje do dyspozycji centrum informacyjne, muzeum ochrony przyrody, punkty obserwacyjne, wystawy dydaktyczne i przewodników.
Nazwa
edytujWyspa wzmiankowana była po raz pierwszy pod nazwami Fembre oraz Imbra ok. 1075 roku w dziele Gesta Hammaburgensis ecclesiae pontificum Adama z Bremy. Później notowano także formy Vemere (u Helmolda w Chronica Slavorum), Ymbria (1231), Imbre (1249), de Vemeren (1259). Prawdopodobnie była to pierwotnie germańska nazwa Fimber, utworzona przez dodanie przyrostka -er do starosaksońskiego Fimba ‘kupa, kopiec, stos, sterta’, związanego ze staronordyckim Fimbul ‘duży’. Nazwę wyspy można zatem interpretować jako ‘duży kopiec w morzu’[1].
Historia
edytujDo 3 października 1990 r. była to największa wyspa Republiki Federalnej Niemiec. Od czasu zjednoczenia stała się nią Rugia.
Dnia 1 stycznia 2003 po połączeniu miasta Burg auf Fehmarn z urzędem Fehmarn (Amt Fehmarn), w skład którego wchodziły gminy: Bannesdorf auf Fehmarn, Landkirchen auf Fehmarn oraz Westfehmarn – utworzono miasto o takiej nazwie co wyspa.
Gospodarka
edytujNa wyspie jest umieszczona jedna z większych elektrowni wiatrowych w Niemczech.
Transport
edytujWyspa jest połączona z lądem drogowo-kolejowym mostem Fehmarnsund z pojedynczym torem, dwupasową jezdnią i częścią pieszo-rowerową. Wyspa jest ważnym punktem komunikacyjnym ze względu na to, że prowadzi przez nią najkrótsza trasa do Kopenhagi – połączenie promowe przez cieśninę Bełt Fehmarn, z Puttgarden do Rødby (Dania, wyspa Lolland). Dla porównania – połączenie promowe z Rostocku na wyspę Falster jest ponad dwukrotnie dłuższe, a trasa bez korzystania z połączenia promowego przez Półwysep Jutlandzki to ponad 100 km dalej. Z przeprawy promowej, która trwa około 45 minut korzystają m.in. pociągi EC Hamburg-Kopenhaga. W 2025 planowane jest rozpoczęcie budowy nowego tunelu, która powinna zostać zakończona w 2029[2].
Z powodu dogodności połączenia istnieją plany wybudowana tunelu lub mostu pomiędzy tymi miejscowościami. Projekt długo był w fazie planowania z powodu braku środków pieniężnych i obaw co do wpływu na środowisko naturalne wyspy (szczególnie chodzi o rezerwat)[3]. W październiku 2020 roku rozpoczęła się budowa tunelu pod Bełtem Fehmarn i ma potrwać do 2029[4].
Wydarzenia
edytuj- 6 września 1970 roku Jimi Hendrix wystąpił na tutejszym festiwalu (Isle of Fehmarn Love & Peace Festival), był to jego ostatni koncert[5].
- 14 sierpnia 1985 roku zmarła na wyspie wdowa po Reinhardzie Heydrichu – Lina von Osten.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Manfred Niemeyer, Deutsches Ortsnamenbuch, Berlin: Walter de Gruyter GmbH & Co. KG, 2012, s. 172, ISBN 978-3-11-018908-7.
- ↑ Ist die Bahn mal pünktlich? [online], www.fr.de, 19 września 2023 [dostęp 2024-08-30] (niem.).
- ↑ Tunel pod Bałtykiem połączy Danię z Niemcami [online], Onet.pl [dostęp 2011-02-19] [zarchiwizowane z adresu 2011-02-21] (pol.).
- ↑ Rekordowy podwodny tunel na dnie Bałtyku [online], Onet Podróże, 21 października 2020 [dostęp 2020-12-29] (pol.).
- ↑ The Jimi Hendrix Encyclopedia – „Open Air Love & Peace” Isle Of Fehmarn, Germany (06.09.1970) [online], Experience Hendrix [dostęp 2009-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2002-02-12] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- oficjalna strona miasta. stadtfehmarn.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)].
- oficjalna strona Informacji Turystycznej Fehmarn
- zdjęcie satelitarne z Google Maps