Rybołówstwo – gałąź gospodarki obejmująca pozyskiwanie (połów) ryb i innych zwierząt oprócz wielorybów (wielorybnictwo), między innymi skorupiaków i mięczaków (frutti di mareowoce morza) oraz roślin wodnych w celach spożywczych. Organizmy te wydobywa się zarówno na morzach i oceanach, jak i w rzekach i jeziorach, w celu ich spożycia lub dalszego przetworzenia (przemysł rybny). Rybołówstwo dzieli się na przybrzeżne i pełnomorskie. Pierwotnie obok zbieractwa i łowiectwa stanowiło podstawę utrzymania się społeczeństw (mezolit).

Rybołówstwo w Bangladeszu

Główne obszary wykonywania rybołówstwa

edytuj

Główne akweny morskie, wykorzystywane do działalności rybackiej, to rejony mieszania się wód o różnej temperaturze i zasoleniu. Są to przede wszystkim wody:

 
Akwakultura w Vestmanna
 
Port rybacki Vlyhada (Santoryn w Grecji) – w centrum zdjęcia widoczne żółte sieci na przystani

Połowy morskie i słodkowodne na świecie w 2005

edytuj

Dane obejmują połowy ryb morskich, słodkowodnych, skorupiaków i innych bezkręgowców[1]; nie uwzględniają połowów ssaków morskich, roślin wodnych, korali, pereł, gąbek i krokodyli.

Lp. Kraj tys. ton % prod. św.
1.   Chiny 17 159 18,0
2.   Peru 9 389 10,1
3.   Stany Zjednoczone 4 889 5,3
4.   Indonezja 4 381 4,7
5.   Chile 4 330 4,6
6.   Japonia 4 073 4,4
7.   Indie 3 481 3,8
8.   Rosja 3 191 3,4
9.   Tajlandia 2 599 2,8
10.   Norwegia 2 392 2,6
...
64.   Polska 156 0,2
  ŚWIAT 92 787 100,0

Rybołówstwo w Polsce

edytuj

W Polsce prace badawcze na użytek rybołówstwa morskiego prowadzą: Morski Instytut Rybacki w Gdyni oraz Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Nadzór nad tym sektorem gospodarki pełnią Okręgowe Inspektoraty Rybołówstwa Morskiego w Gdyni, Słupsku i Szczecinie. Główne polskie porty rybackie znajdują się w:

 
Łódź rybacka REW-42 w Rewie
 
Polskie połowy ryb morskich w tys. ton od 1921 r.

Ogółem na polskim wybrzeżu znajduje się 59 portów i przystani rybackich. W portach wymienionych powyżej można dokonywać rozładunku dorsza, jeśli jego łączna masa wynosi powyżej 750 kg. W pozostałych jest to zabronione.

Główne gatunki, poławianie w polskiej strefie ekonomicznej na Bałtyku to: szproty (59 430 ton w 2007), dorsze, śledzie (22 088 ton w 2007), łososie i trocie (140 tys. sztuk w 2007), flądry (7 479 ton) i inne (głównie ryby słodkowodne, takie jak sandacz, leszcz, okoń, płoć). Połowy wykonuje 1,5 tysiąca łodzi i kutrów rybackich.

Na dalekich akwenach udział Polski w ogólnej liczbie połowów znacznie zmalał w ciągu ostatnich 20 lat, głównie z powodu zamknięcia 2 z 3 największych państwowych przedsiębiorstw połowowych: szczecińskiego „Gryfu” i „Odry” ze Świnoujścia oraz zaprzestania działalności połowowej przez trzecie z nich – gdyński „Dalmor”. Obecnie ilość połowów dalekomorskich wykonywanych przez polskie jednostki kształtuje się na poziomie 50 tys. ton. Największy udział mają tu sardynki, kryl antarktyczny, sardynele atlantyckie i dorsze[2].

Główne problemy rybołówstwa morskiego w Polsce

edytuj
  • załamanie się niektórych populacji szprota i śledzia oraz obu bałtyckich populacji dorsza[3];
  • zbyt niskie limity połowowe na dorsza (przynajmniej w opinii rybaków);
  • zbyt duży potencjał połowowy jednostek;
  • rozdrobnienie floty połowowej;
  • zaawansowany wiek jednostek;
  • zbyt niski udział rybołówstwa dalekomorskiego w ogólnej ilości połowów, wykonywanych przez jednostki polskie;
  • nieprecyzyjne i niekorzystne prawodawstwo.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. World fisheries production, by capture and aquaculture, by country (2005). Raport FAO(plik w formacie pdf).
  2. S. Rakusa-Suszczewski. Eksploatacja i ochrona Antarktyki. „Morze”. 7, s. 21-22, lipiec 1999. ISSN 0137-2823. 
  3. Rybołówstwo oraz hodowla ryb w Europie. [w:] Komisja Europejska [on-line]. ec.europa.eu. s. 6–7. [dostęp 2013-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-19)].

Bibliografia

edytuj
  • Tomasz Kulikowski. Połowy ryb na świecie. „Magazyn Przemysłu Rybnego”, marzec 2006. ISSN 1428-362X. 
  • Rybołówstwo Morskie: Dane za 2007 rok. „Rynek Rybny”. 2 (126), 2008. ISSN 1428-362X. 

Linki zewnętrzne

edytuj