Podobna pisownia Podobna pisownia: wies
 
wieś (1.1)
wymowa:
?/i
IPA[vʲjɛ̇ɕ], AS[vʹi ̯ėś], zjawiska fonetyczne: zmięk.podw. art.i → j 
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) jednostka osadnicza nieposiadająca praw miejskich lub statusu miasta; zob. też wieś w Wikipedii
(1.2) tereny pozamiejskie
(1.3) pot. prostackie zachowanie
odmiana:
(1.1-2)
przykłady:
(1.1) Niektóre wsie w Polsce większe od miast.
(1.1) W rezultacie zabudowa wsi zmieniała się ze zwartej na kolonijną i rozproszoną[2].
składnia:
kolokacje:
(1.1) we wsi (+ często nazwa danej wsi) być / mieszkać / znajdować sięnazwa wsi • do wsi (+ często nazwa danej wsi) jechać / pojechać / przyjechać
(1.1) mieszkać / być na wsi • jechać / pojechać na wieś
(1.3) robić wieś
synonimy:
(1.1) przest. sioło; pot. wioska; pot. lekcew. wioszczyna; pot. pogard. wiocha; gw. (Górny Śląsk) dziedzina
(1.2) reg. (Poznań) land
(1.3) wiocha
antonimy:
(1.1) miasto, metropolia
hiperonimy:
(1.1) miejscowość
hiponimy:
(1.1) chutor, kolokacja, lokacja, łańcuchówka, przysiółek, rzędówka, stanica, ulicówka, zaścianek[3]
holonimy:
meronimy:
(1.1) przysiółek
wyrazy pokrewne:
rzecz. wiejskość ż, wieśniactwo n, wieśniak mos, wieśniaczka ż, wsiowy mos, wsiok mos, wsioch mos
zdrobn. wioska ż, wioseczka ż, wioszczyna ż
zgrub. wiocha ż
przym. wiejski, wsiowy, wieśniaczy
przysł. wiejsko
związki frazeologiczne:
(1.1) kupiłby wieś, tylko pieniądze gdzieś
etymologia:
(1.1) scs. vьsь < praindoeur. *u̯eiḱ-[4]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 1,2   Hasło „wieś” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  2. Wikipedia; hasło: Użranki; data edycji: 17 kwietnia 2016.
  3.   Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  4. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 34.