Religia Hunów: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
linki wewn. |
Himislav12 (dyskusja | edycje) m szablon |
||
| (Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 8 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Religia Hunów''' – system wierzeń i praktyk koczowniczego plemienia, które w IV–VI wieku obejmowało swoimi wpływami obszar od [[Azja Środkowa|Azji Środkowej]] do [[Europa Wschodnia|Europy Wschodniej]]. Pierwotne wierzenia [[Hunowie|Hunów]] nie są znane. Lud nie pozostawił po sobie źródeł pisanych. Szczątkowe informacje pochodzą z relacji [[Goci|gockiego]] historyka [[Jordanes]]a oraz bardziej obszerne z ''[[Historia Agwanów|Historii Agwanów]]'', zawierającej między innymi opis misji biskupa [[Albania Kaukaska|albańskiego]] Izraela, który w 682 roku odbył podróż na dwór [[App-Ilitwer]]a w [[Waraczan]]ie w charakterze posła władcy albańskiego [[Waraz-Trdat I|Waraza-Trdata]]. |
|||
{{linki}} |
|||
'''Religia Hunów północnokaukazkich''' - znana z ''Historii Agwanów'' (Albanów kaukazkich) z VI-VII w. |
|||
Według Izraela Hunowie oddawali cześć boską Tengri-chanowi, któremu sąsiadujący z nimi [[Persowie]] nadali imię [[Aspandeat]]. Prawdopodobnie postać mityczna Tengri-chana była rezultatem ewolucji [[Tengri]]ego, bóstwa plemion [[Xiongnu]] i [[Ludy tureckie|ludów tureckich]], do których według jednej z hipotez należeli Hunowie. Naczelne bóstwo Hunów było władne kierować siłami natury. Zaliczano do nich [[Kuar]]a, boga piorunów, którego należało przebłagać, składając mu ofiary, bóstwa szlaków, słońca, księżyca, ognia, wody i in. |
|||
Najwyższą cześć oddawano bogowi nieba Tenri-chanowi. Jednocześnie ubóstwiano Słońce, Księżyc, ogień, wodę, czczono bogów dróg (podróży) i boga gromowładcę Kuara, którego przebłagiwano ofiarami w przypadku porażenia piorunem. Rozpowszechnione było oddawanie czci niektórym drzewom, (zwłaszcza wysokiemu dębowi w pobliżu [[Waraczan]]u - uważano go za dawcę życia i wszelkich dóbr). Czczonym drzewom i bogom składano ofiary z koni, których krew rozlewano wokół drzewa, a głowę i skórę zwierzęcia nań wieszano. Wierzono, że takie drzewo jest nienaruszalne. Gdyby ktoś, nawet nieświadomie, zerwał choćby gałązkę, czekać go będą męki i śmierć. Niektóre zabawy i tańce przy dźwiękach bębnów należały także do form kultowych, podobnie jak obrzędy pogrzebowe. Istniał zwyczaj zadawania sobie ran na znak żałoby. Noszono [[amulet]]y ochronne, którymi były wizerunki fantastycznych zwierząt (np. [[smok]]ów). |
|||
Kult religijny polegał na składaniu [[Ofiara (religia)|ofiar]], [[Rytuał|rytualnych]] walkach na miecze, zapasach, wyścigach konnych, tańcach i [[orgia]]ch. Obrzędom towarzyszyły uderzenia w bębny. Prawdopodobnie większa część tych rytuałów miała miejsce z okazji uroczystości pogrzebowych, z którym powiązana była tradycja samookaleczenia na znak żałoby. Szczególną wagę przywiązywano do składania bóstwom drzew ofiar z koni. Krew zabitych zwierząt rozlewano wokół świętych drzewa, a skórę wieszali na ich gałęziach. Kult religijny wpierali kapłani, czarodzieje, znachorzy oraz służący miejsc kultu. Przedmioty magiczne i amulety ze złota i srebra w kształcie smoków zapewniały Hunom ochronę przed złymi duchami. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
* Артамонов М.И., ''[https://archive.is/20120711135755/kronk.narod.ru/library/artamonov-mi-1962-11.htm История хазар]'', Ленинград 1962. |
|||
{{Religioznawstwo}} |
|||
[[Kategoria:Hunowie]] |
[[Kategoria:Hunowie]] |
||
Aktualna wersja na dzień 22:06, 5 paź 2023
Religia Hunów – system wierzeń i praktyk koczowniczego plemienia, które w IV–VI wieku obejmowało swoimi wpływami obszar od Azji Środkowej do Europy Wschodniej. Pierwotne wierzenia Hunów nie są znane. Lud nie pozostawił po sobie źródeł pisanych. Szczątkowe informacje pochodzą z relacji gockiego historyka Jordanesa oraz bardziej obszerne z Historii Agwanów, zawierającej między innymi opis misji biskupa albańskiego Izraela, który w 682 roku odbył podróż na dwór App-Ilitwera w Waraczanie w charakterze posła władcy albańskiego Waraza-Trdata.
Według Izraela Hunowie oddawali cześć boską Tengri-chanowi, któremu sąsiadujący z nimi Persowie nadali imię Aspandeat. Prawdopodobnie postać mityczna Tengri-chana była rezultatem ewolucji Tengriego, bóstwa plemion Xiongnu i ludów tureckich, do których według jednej z hipotez należeli Hunowie. Naczelne bóstwo Hunów było władne kierować siłami natury. Zaliczano do nich Kuara, boga piorunów, którego należało przebłagać, składając mu ofiary, bóstwa szlaków, słońca, księżyca, ognia, wody i in.
Kult religijny polegał na składaniu ofiar, rytualnych walkach na miecze, zapasach, wyścigach konnych, tańcach i orgiach. Obrzędom towarzyszyły uderzenia w bębny. Prawdopodobnie większa część tych rytuałów miała miejsce z okazji uroczystości pogrzebowych, z którym powiązana była tradycja samookaleczenia na znak żałoby. Szczególną wagę przywiązywano do składania bóstwom drzew ofiar z koni. Krew zabitych zwierząt rozlewano wokół świętych drzewa, a skórę wieszali na ich gałęziach. Kult religijny wpierali kapłani, czarodzieje, znachorzy oraz służący miejsc kultu. Przedmioty magiczne i amulety ze złota i srebra w kształcie smoków zapewniały Hunom ochronę przed złymi duchami.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dąbrowski K., Nagrodzka-Majchryk T., Tryjarski E., Hunowie europejscy, Protobułgarzy, Chazarowie, Pieczyngowie, Wrocław 1975, s. 455–457.
- Артамонов М.И., История хазар, Ленинград 1962.
