Boża podszewka (serial telewizyjny): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Poprawa linków do ujednoznacznień |
||
(Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 15 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{inne znaczenia| |
{{inne znaczenia|serialu telewizyjnego|[[Boża podszewka|inne znaczenia tego terminu]]}} |
||
{{Serial infobox |
{{Serial infobox |
||
|tytuł = Boża podszewka |
|tytuł = Boża podszewka |
||
|oryginalny tytuł = |
|oryginalny tytuł = |
||
|grafika = |
|grafika = |
||
| |
|opis grafiki = |
||
⚫ | |||
|inny tytuł = |
|inny tytuł = |
||
|gatunek = [[ |
|gatunek = [[Film obyczajowy|obyczajowy]] |
||
|kraj produkcji = [[Polska]] |
|kraj produkcji = [[Polska]] |
||
|oryginalny język = [[język polski|polski]] |
|oryginalny język = [[język polski|polski]] |
||
Linia 17: | Linia 18: | ||
|lista odcinków = |
|lista odcinków = |
||
|produkcja = STI Studio Filmowe |
|produkcja = STI Studio Filmowe |
||
|produkcja wykonawcza = |
|||
|reżyseria = [[Izabella Cywińska]] |
|reżyseria = [[Izabella Cywińska]] |
||
|scenariusz = [[Izabella Cywińska]] |
|scenariusz = [[Izabella Cywińska]] |
||
Linia 23: | Linia 25: | ||
|zdjęcia = [[Ryszard Lenczewski]] |
|zdjęcia = [[Ryszard Lenczewski]] |
||
|scenografia = [[Jacek Osadowski]] |
|scenografia = [[Jacek Osadowski]] |
||
|wytwórnia = |
|||
|czas trwania = 55 min |
|czas trwania = 55 min |
||
|kąt kamery = |
|kąt kamery = |
||
⚫ | |||
|format obrazu = [[Format obrazu#Standard 16:9|16:9]] |
|||
⚫ | |||
|kraj oryginalnej emisji = [[Polska]] |
|kraj oryginalnej emisji = [[Polska]] |
||
| |
|data premiery = 23 listopada 1997 |
||
⚫ | |||
|pierwsza emisja = |
|pierwsza emisja = |
||
| |
|lata emisji = 1997–1998 |
||
|status = zakończony |
|status = zakończony |
||
| |
|format obrazu = [[Format obrazu#Standard 16:9|16:9]] |
||
|format dźwięku = 2.0 i 5.1 |
|||
|poprzednik = |
|poprzednik = |
||
|kontynuacja = ''[[Boża podszewka II]]'' |
|kontynuacja = ''[[Boża podszewka II]]'' |
||
Linia 41: | Linia 43: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Boża podszewka''' – polski serial obyczajowy w reżyserii [[Izabella Cywińska|Izabelli Cywińskiej]], emitowany przez [[ |
'''Boża podszewka''' – polski serial obyczajowy w reżyserii [[Izabella Cywińska|Izabelli Cywińskiej]], emitowany przez [[TVP1]] od 23 listopada 1997 do 1 marca 1998. Serial powstał na podstawie powieści autorstwa [[Teresa Lubkiewicz-Urbanowicz|Teresy Lubkiewicz-Urbanowicz]] pod tym samym tytułem. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Plenery: [[Dębówka (gmina Konstancin-Jeziorna)|Dębówka]] koło [[Konstancin (Konstancin-Jeziorna)|Konstancina]]. |
|||
⚫ | Akcja serialu rozpoczyna się w |
||
⚫ | |||
Serial kończy się w październiku 1944, kiedy z Wileńszczyzny [[Sowieci]] zaczęli wysiedlać Polaków. |
|||
⚫ | |||
⚫ | Akcja serialu rozpoczyna się w 1900, kiedy przychodzi na świat najmłodsze dziecko Marii i Andrzeja Jurewiczów – Marianna. Oczami Maryśki poznajemy kolejnych, przewijających się przez dworek bohaterów: zamawiaczy (Bartłomiej), schłopiałych szlachciców (np. Mickiewicz), wiejskich parobków (np. Antośka), służących (np. Walunia), a także rozmaitych odmieńców, odrzuconych i wyśmiewanych (np. Durna Maryla), tak jak główna bohaterka. Marianna Jurewiczówna przez rodzinę nazywana jest „niedonoskiem” z powodu jej wcześniactwa, czuje się niekochana i odtrącona, nierozumiana, inna. Akcja serialu kończy się w 1945 r. podczas tzw. pierwszej repatriacji. |
||
⚫ | |||
== Obsada == |
== Obsada == |
||
{{ |
{{Układ wielokolumnowy |szerokość=23em <!-- od 9 do 23 --> |liczba=2 | |
||
* |
* [[Agnieszka Krukówna]] – Maryśka |
||
* |
* [[Danuta Stenka]] – Maria Jurewicz |
||
* |
* [[Andrzej Grabowski (aktor)|Andrzej Grabowski]] – Andrzej Jurewicz |
||
* |
* [[Hanna Śleszyńska]] – Józia Jurewicz |
||
* |
* [[Katarzyna Herman]] – Janeczka Jurewicz |
||
* |
* [[Jolanta Fraszyńska]] – Elżbieta Jurewicz |
||
* |
* [[Adam Ferency]] – Broniś Jurewicz |
||
* |
* [[Marek Cichucki]] – Bogdan Jurewicz |
||
* |
* [[Dominika Ostałowska]] – Anusia Jurewicz |
||
* |
* [[Piotr Adamczyk]] – Adam Jurewicz |
||
* |
* [[Roman Gancarczyk]] – Konstanty Jurewicz |
||
* |
* [[Janusz Michałowski]] – Kazimierz Lulewicz |
||
* |
* [[Karolina Gruszka]] – Gienia Lulewicz |
||
* |
* [[Halina Gryglaszewska]] – Joanna Lulewicz |
||
* |
* [[Fabian Kiebicz]] – Stanisław Lulewicz |
||
* [[Joanna Szczepkowska]] – Bogusia |
|||
⚫ | |||
* [[Jan Matyjaszkiewicz]] – Władysław |
|||
*Elżbieta jako dziecko – [[Katarzyna Cichopek]] |
|||
⚫ | |||
*Znachor Bartłuk – [[Jan Prochyra]] |
|||
* [[Katarzyna Cichopek]] – Elżbieta jako dziecko |
|||
*Marek Borecki – [[Robert Czebotar]] |
|||
* [[Jan Prochyra]] – znachor Bartłuk |
|||
⚫ | |||
* [[Robert Czebotar]] – Marek Borecki |
|||
*Walukiewicz – [[Jan Kociniak]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Jan Kociniak]] – Walukiewicz |
|||
*Baba z chaty Mickiewicz – [[Zofia Gładyszewska]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Zofia Gładyszewska]] – baba z chaty Mickiewicz |
|||
*Chłopiec w okopach – [[Grzegorz Niedzielski]] |
|||
⚫ | |||
*Wandzia, żona Bronisia – [[Izabela Dąbrowska]] |
|||
* [[Grzegorz Niedzielski]] – chłopiec w okopach |
|||
⚫ | |||
* [[Izabela Dąbrowska]] – Wandzia, żona Bronisia |
|||
*Żołnierz AK – [[Mirosław Jękot]] |
|||
⚫ | |||
*Żołnierz AK – [[Dariusz Pick]] |
|||
* [[Mirosław Jękot]] – żołnierz AK |
|||
⚫ | |||
* [[Dariusz Pick]] – żołnierz AK |
|||
*Żołnierz litewski – [[Andrzej Niemirski]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Andrzej Niemirski]] – żołnierz litewski |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
*Składający przysięgę – [[Borys Jaźnicki]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Borys Jaźnicki]] – składający przysięgę |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
*Antolka Korkuciówna − [[Magdalena Gnatowska]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Magdalena Gnatowska]] – Antolka Korkuciówna |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
*Masarz Bartosiewicz – [[Krzysztof Kowalewski]] |
|||
⚫ | |||
*Ordynans Górnego – [[Mirosław Zbrojewicz]] |
|||
* [[Krzysztof Kowalewski]] – masarz Bartosiewicz |
|||
* [[Mirosław Zbrojewicz]] – ordynans Gónego |
|||
* [[Andrzej Chyra]] – Rosjanin |
|||
}} |
}} |
||
== Spis odcinków == |
== Spis odcinków == |
||
⚫ | |||
{{układ wielokolumnowy|liczba=2| |
|||
# Juryszki Wileńskie, rok 1913 |
|||
# Juryszki Wileńskie, rok 1914 |
|||
# Juryszki Wileńskie, rok 1914 |
|||
# Juryszki Wileńskie, lata 1920–1921 |
|||
# Juryszki Wileńskie, rok 1927 |
|||
# Juryszki Wileńskie, rok 1928 |
|||
# Juryszki Wileńskie, rok 1929 |
|||
# Lida, rok 1929 |
|||
# Lida, rok 1930. Wilno, rok 1939 |
|||
# Wilno, lata 1940–1941 |
|||
# Juryszki Wileńskie, lata 1941–1942 |
|||
# Juryszki Wileńskie, rok 1943 |
|||
# Juryszki Wileńskie, lata 1943–1944 |
|||
# Juryszki Wileńskie, rok 1945 |
|||
⚫ | |||
== Kontrowersje == |
|||
}} |
|||
W czasie premiery serial stał się obiektem kontrowersji, ponieważ według ludzi pochodzących z Kresów Wschodnich w niedopuszczalny sposób zakłamywał i wyszydzał historię, przedstawiając nieprawdziwy, pozbawiony patriotyzmu i wyjątkowo niepochlebny obraz życia mieszkańców Wileńszczyzny<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = "Boża podszewka": walka o serial |data dostępu = 2020-11-23 |opublikowany = kultura.onet.pl |url = https://kultura.onet.pl/film/wywiady-i-artykuly/boza-podszewka-najbardziej-kontrowersyjny-serial-tvp-jego-emisja-wywolala-burze/mlfswbt}}</ref>. |
|||
== Wątki autobiograficzne == |
|||
Reżyserkę serialu urzekła historia rodziny Teresy Lubkiewicz-Urbanowicz autentycznością i brakiem patosu<ref name=":0" />. Od samej Lubkiewicz-Urbanowicz dowiadujemy się, że w powieści opisała swoją matkę (Maryśkę), dziadków i wujków. Autorka zdradza we wstępie do powieści<ref>{{Cytuj |autor = Teresa Lubkiewicz Urbanowicz |tytuł = Boża podszewka |data = 1997 |isbn = 83-7337-453-1}}</ref>, że imiona bohaterom zostawiła takie, jakie nosili w rzeczywistości jej krewni. Inaczej, jak mówiła, "nie czułaby postaci". Jedynie zmieniła im nazwiska: z Mickiewiczów na Jurewiczów. Nawet postaci Waluni czy Antolki miały swój żywy pierwowzór. <blockquote>Boża podszewka jest opowieścią o losie niepokornej kobiety ze szlacheckiego zaścianka na Wileńszczyźnie, jej rodzinie, wydarzeniach, jakie miały miejsce od początku wieku po drugą wojnę światową. Wszystko osnute jest na wspomnieniach mojej Matki i moich. Najpierw napisałam opowiadanie o Maryśce. Leżało gdzieś zarzucone, aż przyszedł ten najgorszy dla mnie czas: straciłam bliskich, także Matkę. Wtedy to opowiadanie o Niej zaczęło być takie ważne. Trzeba było uciec w daleką przeszłość, żeby poradzić sobie z teraźniejszością. Chciałam dotrzeć do źródła kompleksów Matki. Do przyczyn jej wyobcowania. "Mieli mnie tam za bożą podszewkę". |
|||
Teresa Lubkiewicz-Urbanowicz<ref>{{Cytuj |tytuł = Boża podszewka 1 |data dostępu = 2020-12-05 |opublikowany = Lubimyczytać.pl |url = https://lubimyczytac.pl/ksiazka/48811/boza-podszewka-1}}</ref></blockquote>Izabella Cywińska nakręciła też dokument pt. ''Juryszki-Rakuciniszki. Daleka Droga'', w którym nie tylko widzimy kulisy powstawania serialu, ale również poznajemy autorkę powieści, przyglądającą się kręconym scenom serialu i odwiedzającą rodzinne, wileńskie strony. Z dokumentu dowiadujemy się, że serialowe Juryszki to naprawdę Rakuciniszki - mała osada, 60 km od Wilna. |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* {{Filmpolski|tytuł|126665|Boża podszewka}} |
* {{Filmpolski|tytuł|126665|Boża podszewka}} |
||
* {{IMDb|tytuł|0405522|Boża podszewka}} |
* {{IMDb|tytuł|0405522|Boża podszewka}} |
||
* {{Filmweb|tytuł|36088|Boża podszewka}} |
* {{Filmweb|tytuł|36088|Boża podszewka}} |
||
{{Seriale TVP}} |
|||
[[Kategoria:Polskie telewizyjne seriale obyczajowe]] |
[[Kategoria:Polskie telewizyjne seriale obyczajowe]] |
||
⚫ | |||
[[Kategoria:Seriale telewizyjne emitowane od 1997]] |
[[Kategoria:Seriale telewizyjne emitowane od 1997]] |
||
[[Kategoria:Seriale telewizyjne zakończone w 1998]] |
[[Kategoria:Seriale telewizyjne zakończone w 1998]] |
||
⚫ | |||
[[Kategoria:Filmy kręcone w województwie mazowieckim]] |
Aktualna wersja na dzień 12:05, 30 lis 2023
Gatunek | |
---|---|
Kraj produkcji | |
Oryginalny język | |
Główne role | |
Liczba odcinków |
15 |
Liczba serii |
1 |
Produkcja | |
Produkcja |
STI Studio Filmowe |
Reżyseria | |
Scenariusz | |
Muzyka | |
Zdjęcia | |
Scenografia | |
Czas trwania odcinka |
55 min |
Pierwsza emisja | |
Kraj oryginalnej emisji | |
Data premiery |
23 listopada 1997 |
Stacja telewizyjna | |
Lata emisji |
1997–1998 |
Status |
zakończony |
Format obrazu | |
Format dźwięku |
2.0 i 5.1 |
Chronologia | |
Kontynuacja |
Boża podszewka – polski serial obyczajowy w reżyserii Izabelli Cywińskiej, emitowany przez TVP1 od 23 listopada 1997 do 1 marca 1998. Serial powstał na podstawie powieści autorstwa Teresy Lubkiewicz-Urbanowicz pod tym samym tytułem.
W 2005 TVP1 wyemitowała drugą część serialu pod tytułem Boża podszewka II.
Plenery: Dębówka koło Konstancina.
Fabuła
[edytuj | edytuj kod]Boża Podszewka przedstawia dramatyczne losy Marianny Jurewiczówny, jej rodziny oraz mieszkańców Wileńszczyzny z lat 1900–1945.
Akcja serialu rozpoczyna się w 1900, kiedy przychodzi na świat najmłodsze dziecko Marii i Andrzeja Jurewiczów – Marianna. Oczami Maryśki poznajemy kolejnych, przewijających się przez dworek bohaterów: zamawiaczy (Bartłomiej), schłopiałych szlachciców (np. Mickiewicz), wiejskich parobków (np. Antośka), służących (np. Walunia), a także rozmaitych odmieńców, odrzuconych i wyśmiewanych (np. Durna Maryla), tak jak główna bohaterka. Marianna Jurewiczówna przez rodzinę nazywana jest „niedonoskiem” z powodu jej wcześniactwa, czuje się niekochana i odtrącona, nierozumiana, inna. Akcja serialu kończy się w 1945 r. podczas tzw. pierwszej repatriacji.
Obsada
[edytuj | edytuj kod]- Agnieszka Krukówna – Maryśka
- Danuta Stenka – Maria Jurewicz
- Andrzej Grabowski – Andrzej Jurewicz
- Hanna Śleszyńska – Józia Jurewicz
- Katarzyna Herman – Janeczka Jurewicz
- Jolanta Fraszyńska – Elżbieta Jurewicz
- Adam Ferency – Broniś Jurewicz
- Marek Cichucki – Bogdan Jurewicz
- Dominika Ostałowska – Anusia Jurewicz
- Piotr Adamczyk – Adam Jurewicz
- Roman Gancarczyk – Konstanty Jurewicz
- Janusz Michałowski – Kazimierz Lulewicz
- Karolina Gruszka – Gienia Lulewicz
- Halina Gryglaszewska – Joanna Lulewicz
- Fabian Kiebicz – Stanisław Lulewicz
- Joanna Szczepkowska – Bogusia
- Jan Matyjaszkiewicz – Władysław
- Anna Dymna – Walunia
- Katarzyna Cichopek – Elżbieta jako dziecko
- Jan Prochyra – znachor Bartłuk
- Robert Czebotar – Marek Borecki
- Miriam Aleksandrowicz – Marusia
- Jan Kociniak – Walukiewicz
- Sława Kwaśniewska – Walukiewiczowa
- Zofia Gładyszewska – baba z chaty Mickiewicz
- Krzysztof Krupiński – ten z KGB
- Grzegorz Niedzielski – chłopiec w okopach
- Izabela Dąbrowska – Wandzia, żona Bronisia
- Anna Gornostaj – Isadora
- Mirosław Jękot – żołnierz AK
- Dariusz Pick – żołnierz AK
- Katarzyna Pakosińska – Żydówka
- Andrzej Niemirski – żołnierz litewski
- Paweł Burczyk – aplikant
- Michał Breitenwald – rosjanin
- Borys Jaźnicki – składający przysięgę
- Wojciech Kobiałko – repatriant
- Tomasz Preniasz-Struś – Bolszewik
- Magdalena Gnatowska – Antolka Korkuciówna
- Zdzisław Szymborski – sędzia
- Jerzy Dukay – Cygan
- Krzysztof Kowalewski – masarz Bartosiewicz
- Mirosław Zbrojewicz – ordynans Gónego
- Andrzej Chyra – Rosjanin
Spis odcinków
[edytuj | edytuj kod]- Juryszki Wileńskie, lata 1900–1913
- Juryszki Wileńskie, rok 1913
- Juryszki Wileńskie, rok 1914
- Juryszki Wileńskie, rok 1914
- Juryszki Wileńskie, lata 1920–1921
- Juryszki Wileńskie, rok 1927
- Juryszki Wileńskie, rok 1928
- Juryszki Wileńskie, rok 1929
- Lida, rok 1929
- Lida, rok 1930. Wilno, rok 1939
- Wilno, lata 1940–1941
- Juryszki Wileńskie, lata 1941–1942
- Juryszki Wileńskie, rok 1943
- Juryszki Wileńskie, lata 1943–1944
- Juryszki Wileńskie, rok 1945
Kontrowersje
[edytuj | edytuj kod]W czasie premiery serial stał się obiektem kontrowersji, ponieważ według ludzi pochodzących z Kresów Wschodnich w niedopuszczalny sposób zakłamywał i wyszydzał historię, przedstawiając nieprawdziwy, pozbawiony patriotyzmu i wyjątkowo niepochlebny obraz życia mieszkańców Wileńszczyzny[1].
Wątki autobiograficzne
[edytuj | edytuj kod]Reżyserkę serialu urzekła historia rodziny Teresy Lubkiewicz-Urbanowicz autentycznością i brakiem patosu[1]. Od samej Lubkiewicz-Urbanowicz dowiadujemy się, że w powieści opisała swoją matkę (Maryśkę), dziadków i wujków. Autorka zdradza we wstępie do powieści[2], że imiona bohaterom zostawiła takie, jakie nosili w rzeczywistości jej krewni. Inaczej, jak mówiła, "nie czułaby postaci". Jedynie zmieniła im nazwiska: z Mickiewiczów na Jurewiczów. Nawet postaci Waluni czy Antolki miały swój żywy pierwowzór.
Boża podszewka jest opowieścią o losie niepokornej kobiety ze szlacheckiego zaścianka na Wileńszczyźnie, jej rodzinie, wydarzeniach, jakie miały miejsce od początku wieku po drugą wojnę światową. Wszystko osnute jest na wspomnieniach mojej Matki i moich. Najpierw napisałam opowiadanie o Maryśce. Leżało gdzieś zarzucone, aż przyszedł ten najgorszy dla mnie czas: straciłam bliskich, także Matkę. Wtedy to opowiadanie o Niej zaczęło być takie ważne. Trzeba było uciec w daleką przeszłość, żeby poradzić sobie z teraźniejszością. Chciałam dotrzeć do źródła kompleksów Matki. Do przyczyn jej wyobcowania. "Mieli mnie tam za bożą podszewkę". Teresa Lubkiewicz-Urbanowicz[3]
Izabella Cywińska nakręciła też dokument pt. Juryszki-Rakuciniszki. Daleka Droga, w którym nie tylko widzimy kulisy powstawania serialu, ale również poznajemy autorkę powieści, przyglądającą się kręconym scenom serialu i odwiedzającą rodzinne, wileńskie strony. Z dokumentu dowiadujemy się, że serialowe Juryszki to naprawdę Rakuciniszki - mała osada, 60 km od Wilna.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b "Boża podszewka": walka o serial [online], kultura.onet.pl [dostęp 2020-11-23] .
- ↑ Teresa Lubkiewicz Urbanowicz , Boża podszewka, 1997, ISBN 83-7337-453-1 .
- ↑ Boża podszewka 1 [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-12-05] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Boża podszewka w bazie filmpolski.pl
- Boża podszewka w bazie IMDb (ang.)
- Boża podszewka w bazie Filmweb