Hellertion: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 19:47, 5 mar 2024

Hellertion – instrument muzyczny z grupy elektrofonów elektromechanicznych skonstruowany przez niemieckich inżynierów Petera Lertesa(inne języki) i Brunona Helbergera(inne języki) w 1930 roku na zasadzie trautonium. Jego dźwięki przypominają gwizd^[1]. Instrument bazował na oscylatorze harmonicznym typu RLC^{[potrzebny przypis]}. Zamiast klawiatury lub przełącznika wielopozycyjnego ma napiętą strunę, po której przesuwa się palec, zmieniając częstotliwośc wytwarzanych impulsów elektrycznych, czyli wysokość dźwięku^[1]. Pasek jest listwą pokrytą skórą, w której poprzez wywarcie nacisku palcem w różnych miejscach na jej długości zmienia się oporność. Jest to więc w zasadzie opornik o zmiennej oporności. Zakres dźwięków obejmuje około pięciu oktaw. Jako że instrument nie ma własnego stroju, wymaga od grającego dobrego słuchu oraz doświadczenia w wyborze punktów, gdzie można było znaleźć dźwięki muzyczne. Instrument w swej istocie był prototypem sensorowego opornika o zmiennej oporności^{[potrzebny przypis]}.

Pierwsze modele instrumentu były monofoniczne. W późniejszych uzyskano efekt polifoniczny stosując cztery lub sześć oscylatorów oraz sterujących je oporników^{[potrzebny przypis]}.

Następcą hellertionu był helliophon zbudowany przez tych samych wynalazców w 1936 roku. Helliophon posiadał klawiaturę, dzielącą oktawę na dziesięć tonów. Oba instrumenty używane były w produkcjach muzycznych. Według przekazów instrumenty wiernie odtwarzały różne dźwięki instrumentalne, a nawet chóralne. Jednak, jako że nie zachowały się żadne egzemplarze instrumentów ani nagrania ich dźwięków, trudno jest potwierdzić te informacje^{[potrzebny przypis]}.

Przypisy

↑ ^a ^b Baculewski et al. 2006 ↓, s. 357.

Bibliografia

Krzysztof Baculewski et al.: Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-13410-0.

Zobacz też

[CITEREFBaculewski_et_al.2006357-1] Baculewski et al. 2006 ↓, s. 357.

[1]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-'''Hellertion''' - [[instrument muzyczny|instrument]] [[muzyka|muzyczny]] z grupy [[elektrofony|elektrofonów]] [[elektromechaniczne instrumenty muzyczne|elektromechanicznych]] skonstruowany przez niemieckich inżynierów [[Peter Lertes|Petera Lertesa]] i [[Bruno Helberger|Brunona Helbergera]] w [[1929]] roku. Instrument bazował na oscylatorze harmonicznym typy RLC. Nowością było zastosowanie zamiast klawiatury lub przełącznika wielopozycyjnego, jak to miało miejsce w innych tego typu instrumentach, czułego paska, po którym przesuwało się palec zmieniając charakterystykę oscylatora. Pasek był listwą pokrytą [[skóra|skórą]], w której poprzez wywarcie nacisku palcem w różnych miejscach na jej długości zmieniało się [[rezystancja|oporność]]. Był to w swej istocie [[opornik]] o zmiennej oporności. Zakres dźwięków obejmował około pięciu oktaw. Jako, że instrument nie miał własnego stroju, wymagał od grającego dobrego słuchu oraz doświadczenia w wyborze punktów, gdzie można było znaleźć [[dźwięk muzyczny|dźwieki muzyczne]]. Instrument w swej istocie prototypem sensorowego opornika o zmiennej oporności.
+'''Hellertion''' – [[instrument muzyczny|instrument]] [[muzyka|muzyczny]] z grupy [[Elektrofony|elektrofonów]] [[Elektrofony elektromechaniczne|elektromechanicznych]] skonstruowany przez niemieckich inżynierów {{link-interwiki|Peter Lertes|Q=Q94801061|tekst=Petera Lertesa}} i {{link-interwiki|Bruno Helberger|Q=Q94801059|tekst=Brunona Helbergera}} w 1930 roku na zasadzie [[trautonium]]. Jego dźwięki przypominają gwizd{{odn|Baculewski et al.|2006|s=357}}. {{fakt|Instrument bazował na oscylatorze harmonicznym typu RLC|data=2024-01}}. Zamiast klawiatury lub przełącznika wielopozycyjnego ma napiętą strunę, po której przesuwa się palec, zmieniając częstotliwośc wytwarzanych impulsów elektrycznych, czyli [[wysokość dźwięku]]{{odn|Baculewski et al.|2006|s=357}}. {{fakt|Pasek jest listwą pokrytą [[skóra (surowiec)|skórą]], w której poprzez wywarcie nacisku palcem w różnych miejscach na jej długości zmienia się [[rezystancja|oporność]]. Jest to więc w zasadzie [[opornik]] o zmiennej oporności. Zakres dźwięków obejmuje około pięciu oktaw. Jako że instrument nie ma własnego stroju, wymaga od grającego dobrego słuchu oraz doświadczenia w wyborze punktów, gdzie można było znaleźć [[Dźwięk (muzyka)|dźwięki muzyczne]]. Instrument w swej istocie był prototypem sensorowego opornika o zmiennej oporności|data=2024-01}}.
-Pierwsze modele instrumentu były monofoniczne. W późniejszych uzyskano efekt polifoniczny stosując cztery lub sześć oscylatorów oraz sterujących je oporników.
+{{fakt|Pierwsze modele instrumentu były monofoniczne. W późniejszych uzyskano efekt polifoniczny stosując cztery lub sześć oscylatorów oraz sterujących je oporników|data=2024-01}}.
-Następcą Hellertionu był '''Helliophon''' zbudowany przez tych samych wynalazców w [[1936]] roku. Helliophon posiadał klawiaturę, dzielącą [[oktawa|oktawę]] na dziesięć tonów. Oba instrumenty używane były w produkcjach muzycznych. Według przekazów instrumenty wiernie odtwarzały różne dźwięki instrumentalne, a nawet chóralne. Jednak, jako, że nie zachowały się żadne egzemplarze instrumentów, ani nagrania ich dźwięków, trudno jest potwierdzić te informacje.
+{{fakt|Następcą hellertionu był '''helliophon''' zbudowany przez tych samych wynalazców w 1936 roku. Helliophon posiadał klawiaturę, dzielącą [[oktawa (interwał)|oktawę]] na dziesięć tonów. Oba instrumenty używane były w produkcjach muzycznych. Według przekazów instrumenty wiernie odtwarzały różne dźwięki instrumentalne, a nawet chóralne. Jednak, jako że nie zachowały się żadne egzemplarze instrumentów ani nagrania ich dźwięków, trudno jest potwierdzić te informacje|data=2024-01}}.
+== Przypisy ==
-'''Zobacz też''': [[elektrofony]],  [[elektromechaniczne instrumenty muzyczne]], [[elektroniczne instrumenty muzyczne]], [[muzyka elektroniczna]].
+{{Przypisy}}
+== Bibliografia ==
+* {{Cytuj książkę |nazwisko = Baculewski et al. |imię = Krzysztof |tytuł = Encyklopedia muzyki |inni = [[Andrzej Chodkowski]] (red.) |rok = 2006 |wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce = Warszawa |isbn = 8301134100 |odn = tak}}
+== Zobacz też ==
+* [[elektrofony]]
+* [[Elektrofony elektromechaniczne|elektromechaniczne instrumenty muzyczne]]
+* [[Elektrofony elektroniczne|elektroniczne instrumenty muzyczne]]
+* [[muzyka elektroniczna]]
+{{Kontrola autorytatywna}}
 [[Kategoria:Elektrofony elektromechaniczne]]