Przejdź do zawartości

Granica polsko-czeska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Pierwsza Republika Słowacka – zmieniono link(i) do Republika Słowacka (1939–1945)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 13 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Granica międzypaństwowa infobox
{{Granica międzypaństwowa infobox
|państwo 1 = POL
| wariant flagi 1 =
|państwo 2 = CZE
| państwo 2 = CZE
| państwo 1 = POL
|okres istnienia = od [[1 stycznia]] [[1993]]
| wariant flagi 2 =
|długość = 796<ref name="granica">{{cytuj pismo |nazwisko = Dmochowska (red.) |imię = Halina |tytuł = Warunki naturalne i ochrona środowiska |url = http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/oz_maly_rocznik_statystyczny_2011.pdf |czasopismo = Mały Rocznik Statystyczny Polski 2011 |strony = 26 |data = 2011-07-21 |wydawca = [[Główny Urząd Statystyczny]] |miejsce = Warszawa |issn = 1640-3630 |język = pl |data dostępu = 2011-10-29}}</ref>
| okres istnienia = od 1 stycznia 1993
|znaki gran. = od nr ''146/5'' od nr ''III/201''
| obecny przebieg = Od 1958 roku [https://sciezkawbok.wordpress.com/korekta-granicy-polsko-czechoslowackiej-w-1958-roku/]
|przejścia = ''brak''<ref>Na mocy [[Układ z Schengen|układu z Schengen]], [[21 grudnia]] [[2007]] wszystkie dotychczasowe przejścia graniczne pomiędzy Polską a Czechami (107 drogowych oraz 9 kolejowych) zostały zlikwidowane.</ref>
| długość = 796<ref name="rs2019" >{{Cytuj książkę | autor = | tytuł = Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2019 | wydawca = Główny Urząd Statystyczny | miejsce = Warszawa | rok = 2019 | strony = 80 | issn = 1506-0632 }}</ref>
|mapa = Granica polsko-czeska.png
| znaki gran. = od nr ''146/5'' od nr ''III/201''
|commons = Category:Czech Republic-Poland border
| przejścia = ''brak''<ref>Na mocy [[Układ z Schengen|układu z Schengen]], [[21 grudnia]] [[2007]] wszystkie dotychczasowe przejścia graniczne pomiędzy Polską a Czechami (107 drogowych oraz 9 kolejowych) zostały zlikwidowane.</ref>
| mapa = Granica polsko-czeska.png
| wikisource =
| commons = Category:Czech Republic-Poland border
| wikinews =
}}
}}
'''Granica polsko-czeska''' – [[Granica państwowa|granica międzypaństwowa]] pomiędzy [[Polska|Rzecząpospolitą Polską]] a [[Czechy|Republiką Czeską]].
'''Granica czesko-polska''' – [[Granica państwowa|granica międzypaństwowa]] pomiędzy [[Czechy|Republiką Czeską]] a [[Polska|Rzeczpospolitą Polską]].


Czechy są jednym z siedmiu państw graniczących obecnie z Polską. Stan ten utrzymuje się od 1 stycznia 1993 roku, gdy doszło do rozpadu [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]]. Obecna granica z Czechami stanowiła część granicy z Czechosłowacją i miała identyczny przebieg.
Czechy są jednym z siedmiu państw graniczących obecnie z Polską. Stan ten utrzymuje się od 1 stycznia 1993 roku, gdy doszło do rozpadu [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]]. Obecna granica z Czechami stanowiła część granicy z Czechosłowacją i miała identyczny przebieg.
Linia 16: Linia 21:
=== Przebieg granicy ===
=== Przebieg granicy ===
[[Plik:Czech Republic-Poland border (topographic).JPG|thumb|left|250px|Mapa ukształtowaniu terenu wzdłuż granicy]]
[[Plik:Czech Republic-Poland border (topographic).JPG|thumb|left|250px|Mapa ukształtowaniu terenu wzdłuż granicy]]
Granica polsko-czeska biegnie od doliny [[Żytawa|Żytawy]], na południe od [[Bogatynia|Bogatyni]] do [[Zawidów|Zawidowa]], przez [[Góry Izerskie]], doliną [[Izera|Izery]], [[Przełęcz Szklarska (Sudety)|Przełęczą Szklarską]], grzbietem [[Karkonosze|Karkonoszy]], [[Przełęcz Lubawska|Przełęczą Lubawską]], [[Góry Stołowe|Górami Stołowymi]], przecina [[Kudowa-Zdrój|Kudowę-Zdrój]], przechodzi między [[Góry Bystrzyckie (Sudety)|Górami Bystrzyckimi]] i [[Góry Orlickie|Górami Orlickimi]], wzdłuż doliny [[Orlica (rzeka)|Orlicy]], [[Przełęcz Międzyleska|Przełęczą Międzyleską]], [[Masyw Śnieżnika|Masywem Śnieżnika]], [[Góry Złote|Górami Złotymi]], w pobliżu [[Złoty Stok|Złotego Stoku]], przez [[Głuchołazy]] na południe do [[Prudnik]]a, doliną Opawicy i [[Opawa (dopływ Odry)|Opawy]], przecina dolinę [[Odra|Odry]], biegnie wzdłuż doliny [[Olza (rzeka)|Olzy]], przez [[Cieszyn]], grzbietem masywu [[Wielka Czantoria|Czantorii]] i [[Stożek Wielki (Beskid Śląski)|Stożka]] w [[Beskid Śląski|Beskidzie Śląskim]], do doliny Olzy i dalej do punktu styku granic Polski, Czech i Słowacji w [[Jaworzynka (województwo śląskie)|Jaworzynce-Trzycatku]], na [[Przejście graniczne Jaworzynka Trójstyk-Hrčava Trojmezí|Trójstyku]].
Granica polsko-czeska biegnie od doliny [[Żytawa|Żytawy]], na południe od [[Bogatynia|Bogatyni]] do [[Zawidów|Zawidowa]], przez [[Góry Izerskie]], doliną [[Izera|Izery]], [[Przełęcz Szklarska (Sudety)|Przełęczą Szklarską]], grzbietem [[Karkonosze|Karkonoszy]], [[Przełęcz Lubawska|Przełęczą Lubawską]], [[Góry Stołowe|Górami Stołowymi]], przecina [[Kudowa-Zdrój|Kudowę-Zdrój]], przechodzi między [[Góry Bystrzyckie (Sudety)|Górami Bystrzyckimi]] i [[Góry Orlickie|Górami Orlickimi]], wzdłuż doliny [[Orlica (rzeka)|Orlicy]], [[Przełęcz Międzyleska|Przełęczą Międzyleską]], [[Masyw Śnieżnika|Masywem Śnieżnika]], [[Góry Złote|Górami Złotymi]], w pobliżu [[Złoty Stok|Złotego Stoku]], przez [[Głuchołazy]] na południe do [[Prudnik]]a, doliną Opawicy i [[Opawa (dopływ Odry)|Opawy]], przecina dolinę [[Odra|Odry]], biegnie wzdłuż doliny [[Olza (rzeka)|Olzy]], przez [[Cieszyn]], grzbietem masywu [[Czantoria Wielka|Czantorii]] i [[Stożek Wielki (Beskid Śląski)|Stożka]] w [[Beskid Śląski|Beskidzie Śląskim]], do doliny Olzy i dalej do punktu styku granic Polski, Czech i Słowacji w [[Jaworzynka (wieś)|Jaworzynce-Trzycatku]], na [[Trójstyk granic Polski, Czech i Słowacji|Trójstyku]].
[[Plik:Česko-polská hranice.jpg|thumb|250px|Granica polsko-czeska Jaworzynki, [[znak graniczny]] nr I/7b]]
[[Plik:Česko-polská hranice.jpg|thumb|250px|Granica polsko-czeska Jaworzynki, [[znak graniczny]] nr I/7b]]
[[Plik:PL-CZ border crossing Jodłów - Horní Morava.jpg|thumb|250px|Dawne [[przejście graniczne Jodłów-Horní Morava]] na granicy polsko-czeskiej]]
[[Plik:PL-CZ border crossing Jodłów - Horní Morava.jpg|thumb|250px|Dawne [[przejście graniczne Jodłów-Horní Morava]] na granicy polsko-czeskiej]]
Linia 22: Linia 27:


=== Regulacje granic ===
=== Regulacje granic ===
Podczas wytyczania granicy w 1958 roku Polska przekazała Czechosłowacji 1205,9 ha, natomiast Czechosłowacja Polsce 837,46 ha. Powstał tzw. [[dług graniczny]], tytułem którego do Polski powinno być jeszcze przekazane 368,44 ha<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.rp.pl/artykul/639599-Czeski-dlug-na-granicy.html|tytuł=Czeski dług na granicy|autor=Piotr Kościński,pap|opublikowany=rp.pl|data=2011-04-08|data dostępu=2011-04-10}}</ref>. Regulacją tzw. długu zajmuje się od 1992 roku Stała Polsko-Czeska Komisja Graniczna przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w Warszawie, obecnie resorty przy [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych|Ministerstwie Spraw Zagranicznych]].
Podczas wytyczania granicy w 1958 roku Polska przekazała Czechosłowacji 1205,9 ha, natomiast Czechosłowacja Polsce 837,46 ha. Powstał tzw. [[dług graniczny]], tytułem którego do Polski powinno być jeszcze przekazane 368,44 ha<ref>{{cytuj |url = http://www.rp.pl/artykul/639599-Czeski-dlug-na-granicy.html |tytuł = Czeski dług na granicy |autor = Piotr Kościński |opublikowany = rp.pl |data = 2011-04-08 |data dostępu = 2011-04-10}}</ref>. Regulacją tzw. długu zajmuje się od 1992 roku Stała Polsko-Czeska Komisja Graniczna przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w Warszawie, obecnie resorty przy [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|Ministerstwie Spraw Zagranicznych]].


7 kwietnia 2011 roku czeskie radio poinformowało, że [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Czech|Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej]] planuje oddać Polsce 365 ha gruntów, tj. fragment [[Kraj liberecki|kraju libereckiego]], leżących na tzw. cyplu [[Frýdlant|frydlanckim]], między [[Świeradów-Zdrój|Świeradowem-Zdrojem]] a [[Bogatynia|Bogatynią]]. 8 kwietnia polski [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji|minister]] [[Jerzy Miller (polityk)|Jerzy Miller]] sprostował, że planowana regulacja [[linia graniczna|linii granicznej]] nie jest związana z tzw. długiem granicznym, a z procedurami administracyjnymi wynikłymi ze zmian [[Koryto rzeki|koryt rzek]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/1,75478,9399527,Zmieni_sie_granica_Polski_z_Czechami__Dostaniemy_kawalek.html|tytuł=Zmieni się granica Polski z Czechami. Dostaniemy kawałek ziemi|autor=d, pap|opublikowany=Wyborcza.pl|data=2011-04-08|data dostępu=2011-08-10}}</ref>. Obecnie pod uwagę brane są między innymi tereny w okolicach Vidnavy, ziemi jesenickiej oraz w tzw. worku frýdlanckim<ref>[http://archive.is/p1mP0 Czesi oddadzą Polsce swoje ziemie?]</ref>.
7 kwietnia 2011 roku czeskie radio poinformowało, że [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Czech|Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej]] planuje oddać Polsce 365 ha gruntów, tj. fragment [[Kraj liberecki|kraju libereckiego]], leżących na tzw. cyplu [[Frýdlant|frydlanckim]], między [[Świeradów-Zdrój|Świeradowem-Zdrojem]] a [[Bogatynia|Bogatynią]]. 8 kwietnia polski [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji|minister]] [[Jerzy Miller (polityk)|Jerzy Miller]] sprostował, że planowana regulacja [[linia graniczna|linii granicznej]] nie jest związana z tzw. długiem granicznym, a z procedurami administracyjnymi wynikłymi ze zmian [[Koryto rzeki|koryt rzek]]<ref>{{cytuj |url = https://web.archive.org/web/20110419200706/http://wyborcza.pl/1,75478,9399527,Zmieni_sie_granica_Polski_z_Czechami__Dostaniemy_kawalek.html |tytuł = Zmieni się granica Polski z Czechami. Dostaniemy kawałek ziemi |opublikowany = Wyborcza.pl |data = 2011-04-08 |data dostępu = 2011-08-10}}</ref>. Obecnie pod uwagę brane są między innymi tereny w okolicach Vidnavy, ziemi jesenickiej oraz w tzw. worku frýdlanckim<ref>{{Cytuj |autor = Waldemar Brygier |tytuł = Czesi oddadzą Polsce swoje ziemie? |url = https://web.archive.org/web/20150402142128/http://archiwum.naszesudety.pl/?p=artykulyShow&iArtykul=11552 |opublikowany = NaszeSudety.pl |data = 2015-03-09}}</ref>.


=== Długość granicy ===
=== Długość granicy ===
Obecnie długość granicy z południowym sąsiadem wynosi 658 km<ref name="granica" />.
Obecnie długość granicy z południowym sąsiadem wynosi 796 km<ref name="rs2019" />.


==== {{flaga|POL}} województwa sąsiadujące z Czechami ====
==== {{flaga|POL}} województwa sąsiadujące z Czechami ====
* [[Województwo dolnośląskie|Dolnośląskie]]
* [[Województwo dolnośląskie|dolnośląskie]]
* [[Województwo opolskie|Opolskie]]
* [[Województwo opolskie|opolskie]]
* [[Województwo śląskie|Śląskie]]
* [[Województwo śląskie|śląskie]]


==== {{flaga|CZE}} kraje sąsiadujące z Polską ====
==== {{flaga|CZE}} kraje sąsiadujące z Polską ====
* [[Kraj liberecki|Liberecki]]
* [[Kraj liberecki|liberecki]]
* [[Kraj hradecki|Hradecki]]
* [[Kraj hradecki|hradecki]]
* [[Kraj pardubicki|Pardubicki]]
* [[Kraj pardubicki|pardubicki]]
* [[Kraj ołomuniecki|Ołomuniecki]]
* [[Kraj ołomuniecki|ołomuniecki]]
* [[Kraj morawsko-śląski|Morawsko-śląski]]
* [[Kraj morawsko-śląski|morawsko-śląski]]


== Historyczny przebieg ==
== Historyczny przebieg ==
Linia 47: Linia 52:
Granicą polsko-czeską nazwać także można granicę istniejącą przez kilka miesięcy w 1939 roku.
Granicą polsko-czeską nazwać także można granicę istniejącą przez kilka miesięcy w 1939 roku.


16 marca 1939 roku Rzesza Niemiecka, po ogłoszeniu przez [[Pierwsza Republika Słowacka|Słowację]] niepodległości (w rzeczywistości była ona zależna od III Rzeszy), utworzyła z terenów okupowanych [[Czechy (kraina)|Czech]], [[Morawy|Moraw]] i [[Śląsk Czeski|Śląska Czeskiego]], które nie zostały wprost przyłączone do Niemiec jako [[Kraj Sudetów]] lub do Polski jako [[Zaolzie]], [[Protektorat Czech i Moraw]]. Stanowił on autonomiczną niemiecką jednostkę administracyjną, która graniczyła z [[II Rzeczpospolita|Polską]] na odcinku 66 kilometrów, a granica pokrywała się z fragmentem wcześniejszej [[granica polsko-czechosłowacka#Granica polsko-czechosłowacka w latach 1919-1939|granicy polsko-czechosłowackiej]]
16 marca 1939 roku Rzesza Niemiecka, po ogłoszeniu przez [[Republika Słowacka (1939–1945)|Słowację]] niepodległości (w rzeczywistości była ona zależna od III Rzeszy), utworzyła z terenów okupowanych [[Czechy (kraina)|Czech]], [[Morawy|Moraw]] i [[Śląsk Czeski|Śląska Czeskiego]], które nie zostały wprost przyłączone do Niemiec jako [[Kraj Sudetów]] lub do Polski jako [[Zaolzie]], [[Protektorat Czech i Moraw]]. Stanowił on autonomiczną niemiecką jednostkę administracyjną, która graniczyła z [[II Rzeczpospolita|Polską]] na odcinku 66 kilometrów, a granica pokrywała się z fragmentem wcześniejszej [[granica polsko-czechosłowacka#Granica polsko-czechosłowacka w latach 1919-1939|granicy polsko-czechosłowackiej]]


Granica ta przestała istnieć 28 września 1939 roku, kiedy to, po agresji Niemiec i ZSRR na Polskę, wojska obu państw w całości zajęły terytorium II RP, w wyniku czego władze niemieckie i radzieckie podpisały ''pakt o granicach i przyjaźni'', który wyznaczał granicę niemiecko-sowiecką na okupowanym terytorium Polski.
Granica ta przestała istnieć 28 września 1939 roku, kiedy to, po agresji Niemiec i ZSRR na Polskę, wojska obu państw w całości zajęły terytorium II RP, w wyniku czego władze niemieckie i radzieckie podpisały ''pakt o granicach i przyjaźni'', który wyznaczał granicę niemiecko-sowiecką na okupowanym terytorium Polski.
Linia 56: Linia 61:
* [[granica polsko-słowacka]]
* [[granica polsko-słowacka]]


== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}



Aktualna wersja na dzień 11:17, 21 cze 2024

Granica międzypaństwowa
Mapa
Państwa graniczące

 Polska
 Czechy

Okres istnienia

od 1 stycznia 1993

W obecnym przebiegu

Od 1958 roku [1]

Długość

796[1] km

Numeracja znaków granicznych

od nr 146/5 od nr III/201

Liczba przejść granicznych

brak[2]

Granica czesko-polskagranica międzypaństwowa pomiędzy Republiką Czeską a Rzeczpospolitą Polską.

Czechy są jednym z siedmiu państw graniczących obecnie z Polską. Stan ten utrzymuje się od 1 stycznia 1993 roku, gdy doszło do rozpadu Czechosłowacji. Obecna granica z Czechami stanowiła część granicy z Czechosłowacją i miała identyczny przebieg.

Obecny przebieg

[edytuj | edytuj kod]

Przebieg granicy

[edytuj | edytuj kod]
Mapa ukształtowaniu terenu wzdłuż granicy

Granica polsko-czeska biegnie od doliny Żytawy, na południe od Bogatyni do Zawidowa, przez Góry Izerskie, doliną Izery, Przełęczą Szklarską, grzbietem Karkonoszy, Przełęczą Lubawską, Górami Stołowymi, przecina Kudowę-Zdrój, przechodzi między Górami Bystrzyckimi i Górami Orlickimi, wzdłuż doliny Orlicy, Przełęczą Międzyleską, Masywem Śnieżnika, Górami Złotymi, w pobliżu Złotego Stoku, przez Głuchołazy na południe do Prudnika, doliną Opawicy i Opawy, przecina dolinę Odry, biegnie wzdłuż doliny Olzy, przez Cieszyn, grzbietem masywu Czantorii i Stożka w Beskidzie Śląskim, do doliny Olzy i dalej do punktu styku granic Polski, Czech i Słowacji w Jaworzynce-Trzycatku, na Trójstyku.

Granica polsko-czeska Jaworzynki, znak graniczny nr I/7b
Dawne przejście graniczne Jodłów-Horní Morava na granicy polsko-czeskiej
Znak graniczny w Górach Opawskich – widoczne jeszcze oznaczenie czechosłowackie

Regulacje granic

[edytuj | edytuj kod]

Podczas wytyczania granicy w 1958 roku Polska przekazała Czechosłowacji 1205,9 ha, natomiast Czechosłowacja Polsce 837,46 ha. Powstał tzw. dług graniczny, tytułem którego do Polski powinno być jeszcze przekazane 368,44 ha[3]. Regulacją tzw. długu zajmuje się od 1992 roku Stała Polsko-Czeska Komisja Graniczna przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych w Warszawie, obecnie resorty przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

7 kwietnia 2011 roku czeskie radio poinformowało, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej planuje oddać Polsce 365 ha gruntów, tj. fragment kraju libereckiego, leżących na tzw. cyplu frydlanckim, między Świeradowem-Zdrojem a Bogatynią. 8 kwietnia polski minister Jerzy Miller sprostował, że planowana regulacja linii granicznej nie jest związana z tzw. długiem granicznym, a z procedurami administracyjnymi wynikłymi ze zmian koryt rzek[4]. Obecnie pod uwagę brane są między innymi tereny w okolicach Vidnavy, ziemi jesenickiej oraz w tzw. worku frýdlanckim[5].

Długość granicy

[edytuj | edytuj kod]

Obecnie długość granicy z południowym sąsiadem wynosi 796 km[1].

Polska województwa sąsiadujące z Czechami

[edytuj | edytuj kod]

Czechy kraje sąsiadujące z Polską

[edytuj | edytuj kod]

Historyczny przebieg

[edytuj | edytuj kod]
Granica polsko-czeska w Cieszynie. Dzięki Układowi z Schengen zniesiono kontrole graniczne między państwami sygnatariuszami. Komisja Europejska – na zasadzie dwustronnych porozumień – dopuściła do przystąpienia do Układu państwa spoza UE, a więc Norwegię, Islandię i Szwajcarię, co stanowi przykład rozszerzania prawa UE na państwa trzecie

Granica Polski z Protektoratem Czech i Moraw

[edytuj | edytuj kod]

Granicą polsko-czeską nazwać także można granicę istniejącą przez kilka miesięcy w 1939 roku.

16 marca 1939 roku Rzesza Niemiecka, po ogłoszeniu przez Słowację niepodległości (w rzeczywistości była ona zależna od III Rzeszy), utworzyła z terenów okupowanych Czech, Moraw i Śląska Czeskiego, które nie zostały wprost przyłączone do Niemiec jako Kraj Sudetów lub do Polski jako Zaolzie, Protektorat Czech i Moraw. Stanowił on autonomiczną niemiecką jednostkę administracyjną, która graniczyła z Polską na odcinku 66 kilometrów, a granica pokrywała się z fragmentem wcześniejszej granicy polsko-czechosłowackiej

Granica ta przestała istnieć 28 września 1939 roku, kiedy to, po agresji Niemiec i ZSRR na Polskę, wojska obu państw w całości zajęły terytorium II RP, w wyniku czego władze niemieckie i radzieckie podpisały pakt o granicach i przyjaźni, który wyznaczał granicę niemiecko-sowiecką na okupowanym terytorium Polski.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2019. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2019, s. 80. ISSN 1506-0632.
  2. Na mocy układu z Schengen, 21 grudnia 2007 wszystkie dotychczasowe przejścia graniczne pomiędzy Polską a Czechami (107 drogowych oraz 9 kolejowych) zostały zlikwidowane.
  3. Piotr Kościński, Czeski dług na granicy [online], rp.pl, 8 kwietnia 2011 [dostęp 2011-04-10].
  4. Zmieni się granica Polski z Czechami. Dostaniemy kawałek ziemi [online], Wyborcza.pl, 8 kwietnia 2011 [dostęp 2011-08-10] [zarchiwizowane z adresu 2011-04-19].
  5. Waldemar Brygier, Czesi oddadzą Polsce swoje ziemie? [online], NaszeSudety.pl, 9 marca 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-04-02].