Wiktor Skworc: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Anulowanie wersji 70308812 autorstwa DentArt (przez pewien czas był honorowym obywatelem, to wystarczy do umieszczenia w kategorii) Znacznik: Anulowanie edycji |
zmiana miejsca w zdaniu |
||
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 15 użytkowników) | |||
Linia 16: | Linia 16: | ||
|miejsce pochówku = |
|miejsce pochówku = |
||
|1. funkcja = Arcybiskup metropolita katowicki |
|1. funkcja = Arcybiskup metropolita katowicki |
||
|1. funkcja - okres = |
|1. funkcja - okres = 2011–2023 |
||
|2. funkcja = Biskup diecezjalny tarnowski |
|2. funkcja = Biskup diecezjalny tarnowski |
||
|2. funkcja - okres = 1998–2011 |
|2. funkcja - okres = 1998–2011 |
||
Linia 62: | Linia 62: | ||
{{Sukcesja apostolska infobox/wiersz|[[Waldemar Musioł]]|10 grudnia 2022}} |
{{Sukcesja apostolska infobox/wiersz|[[Waldemar Musioł]]|10 grudnia 2022}} |
||
}} |
}} |
||
'''Wiktor Paweł Skworc'''{{r|catholic-hierarchy}} (ur. [[19 maja]] [[1948]] w [[Bielszowice|Bielszowicach]]) – polski [[duchowieństwo|duchowny]] [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]], [[doktor (stopień naukowy)|doktor]] [[nauki humanistyczne|nauk humanistycznych]] (historia Kościoła), [[biskupi tarnowscy|biskup diecezjalny tarnowski]] w latach 1998–2011, [[biskupi katowiccy|arcybiskup metropolita katowicki]] od |
'''Wiktor Paweł Skworc'''{{r|catholic-hierarchy}} (ur. [[19 maja]] [[1948]] w [[Bielszowice|Bielszowicach]]) – polski [[duchowieństwo|duchowny]] [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]], [[doktor (stopień naukowy)|doktor]] [[nauki humanistyczne|nauk humanistycznych]] (historia Kościoła), [[biskupi tarnowscy|biskup diecezjalny tarnowski]] w latach 1998–2011, [[biskupi katowiccy|arcybiskup metropolita katowicki]] w latach 2011–2023, od 2023 [[biskup senior|arcybiskup senior]] [[archidiecezja katowicka|archidiecezji katowickiej]]. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Linia 74: | Linia 74: | ||
=== Biskup === |
=== Biskup === |
||
13 grudnia 1997 papież [[Jan Paweł II]] mianował go [[biskup diecezjalny|biskupem diecezjalnym]] [[diecezja tarnowska|diecezji tarnowskiej]]{{r|Nomina del Vescovo di Tarnów (Polonia)}}. [[sakra|Święcenia biskupie]] otrzymał 6 stycznia 1998 w [[bazylika św. Piotra na Watykanie|bazylice św. Piotra na Watykanie]]{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}. Głównym konsekratorem był Jan Paweł II, zaś współkonsekratorami arcybiskup [[Giovanni Battista Re]], substytut ds. Ogólnych Sekretariatu Stanu, i arcybiskup [[Jorge María Mejía]], sekretarz Kongregacji ds. Biskupów{{r|catholic-hierarchy}}. [[Ingres]] do [[bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tarnowie|bazyliki katedralnej Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tarnowie]] odbył 25 stycznia 1998{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „''In Spiritu Sancto''” (''W Duchu Świętym''){{r|Abp Zimoń przedstawia diecezjanom następcę – abp. Wiktora Skworca}}. W czasie pełnienia funkcji |
13 grudnia 1997 papież [[Jan Paweł II]] mianował go [[biskup diecezjalny|biskupem diecezjalnym]] [[diecezja tarnowska|diecezji tarnowskiej]]{{r|Nomina del Vescovo di Tarnów (Polonia)}}. [[sakra|Święcenia biskupie]] otrzymał 6 stycznia 1998 w [[bazylika św. Piotra na Watykanie|bazylice św. Piotra na Watykanie]]{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}. Głównym konsekratorem był Jan Paweł II, zaś współkonsekratorami arcybiskup [[Giovanni Battista Re]], substytut ds. Ogólnych Sekretariatu Stanu, i arcybiskup [[Jorge María Mejía]], sekretarz Kongregacji ds. Biskupów{{r|catholic-hierarchy}}. [[Ingres]] do [[bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tarnowie|bazyliki katedralnej Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tarnowie]] odbył 25 stycznia 1998{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „''In Spiritu Sancto''” (''W Duchu Świętym''){{r|Abp Zimoń przedstawia diecezjanom następcę – abp. Wiktora Skworca}}. W czasie pełnienia funkcji ordynariusza tarnowskiego przyczynił się do utworzenia, działającego w strukturach [[Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie|Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie]], samodzielnego Wydziału Teologicznego w Tarnowie{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}. Jako biskup tarnowski sprawował urząd wicekanclerza tego wydziału{{r|Biskup Wiktor Skworc został metropolitą katowickim}}. W Starym Sączu, na miejscu [[Podróż apostolska Jana Pawła II do Polski (1999)|papieskiej wizyty z 1999]], utworzył Diecezjalne Centrum Pielgrzymowania im. Jana Pawła II. Podjął decyzję o budowie w Tarnowie klauzurowego klasztoru sióstr karmelitanek. Dla katolików świeckich zaangażowanych w ruchach i stowarzyszeniach organizował spotkania w ramach Diecezjalnego Forum Ruchów i Stowarzyszeń, natomiast dla samorządowców w okresie adwentu dni skupienia, poświęcone problemom z zakresu [[katolicka nauka społeczna|katolickiej nauki społecznej]]{{r|Bp Wiktor Skworc został metropolitą katowickim}}. Wspierał edukację zdolnej młodzieży pochodzącej z ubogich rodzin diecezji, tworząc w Tarnowie, Nowym Sączu, Mielcu i Szczucinie Katolickie Centra Edukacji Młodzieży „Kana”, jak również powołując Fundację im. Arcybiskupa Jerzego Ablewicza, przekazującą rokrocznie ponad 100 stypendiów. Utworzył także Rodzinę Szkół im. Jana Pawła II i Rodzinę Szkół Świętych i Błogosławionych. Zaangażował się w budowę Ośrodka Opiekuńczo-Rehabilitacyjnego dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej Caritas Diecezji Tarnowskiej w [[Jadowniki Mokre|Jadownikach Mokrych]], Przytuliska św. Brata Alberta w [[Grywałd]]zie, prowadzonego przez siostry albertynki, oraz stacjonarnego hospicjum w Tarnowie, prowadzonego przez Fundację „Kromka Chleba”, wsparł też program „Gniazdo”, mający na celu pomoc rodzinom wielodzietnym w budowie lub remoncie domu. Promował posługę [[nadzwyczajny szafarz Komunii Świętej|nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej]], zanoszących Komunię św. do domów chorych{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}. Zarządził, aby [[rada parafialna|rady parafialne]] były wybierane w wyborach powszechnych{{r|Biskup bez lęku}}. Każdego roku kilku kapłanów diecezjalnych kierował do pracy w krajach misyjnych, na Wschodzie i w Europie Zachodniej{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}. |
||
29 października 2011 papież [[Benedykt XVI]] mianował go arcybiskupem metropolitą katowickim{{r|Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Katowice (Polonia) e nomina del successore|Komunikat Nuncjatury: Arcybiskup metropolita katowicki}}. Ingres do [[archikatedra Chrystusa Króla w Katowicach|archikatedry w Katowicach]] odbył 26 listopada 2011{{r|Abp Wiktor Skworc objął urząd metropolity katowickiego}}. Do tego dnia pełnił funkcję [[administrator diecezji|administratora]] diecezji tarnowskiej{{r|Abp Skworc żegna się z diecezją VIDEO}}. Jako arcybiskup metropolita katowicki objął urząd wielkiego kanclerza [[Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego|Wydziału Teologicznego]] [[Uniwersytet Śląski w Katowicach|Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach]]. 29 czerwca 2012 otrzymał z rąk papieża [[paliusz|paliusz metropolitalny]]{{r|Abp Budzik: wszyscy i wciąż potrzebujemy nawrócenia}}. |
29 października 2011 papież [[Benedykt XVI]] mianował go arcybiskupem metropolitą katowickim{{r|Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Katowice (Polonia) e nomina del successore|Komunikat Nuncjatury: Arcybiskup metropolita katowicki}}. Ingres do [[archikatedra Chrystusa Króla w Katowicach|archikatedry w Katowicach]] odbył 26 listopada 2011{{r|Abp Wiktor Skworc objął urząd metropolity katowickiego}}. Do tego dnia pełnił funkcję [[administrator diecezji|administratora]] diecezji tarnowskiej{{r|Abp Skworc żegna się z diecezją VIDEO}}. Jako arcybiskup metropolita katowicki objął urząd wielkiego kanclerza [[Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego|Wydziału Teologicznego]] [[Uniwersytet Śląski w Katowicach|Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach]]. 29 czerwca 2012 otrzymał z rąk papieża [[paliusz|paliusz metropolitalny]]{{r|Abp Budzik: wszyscy i wciąż potrzebujemy nawrócenia}}. 31 maja 2023 papież [[Franciszek (papież)|Franciszek]] przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity katowickiego{{r|Abp Adrian Galbas SAC nowym arcybiskupem metropolitą katowickim|Rinuncia e successione dell’Arcivescovo di Katowice (Polonia)}}. W grudniu 2021 papież Franciszek mianował arcybiskupem koadiutorem [[Adrian Galbas|Adriana Galbasa]]{{r|Nomina dell’Arcivescovo Coadiutore di Katowice (Polonia)|Katowice: bp Adrian Galbas SAC – arcybiskupem koadiutorem archidiecezji katowickiej}}, który w tym samym miesiącu kanonicznie objął urząd{{r|Abp Adrian Galbas SAC kanonicznie objął urząd arcybiskupa koadiutora}}. |
||
W strukturach [[Konferencja Episkopatu Polski|Konferencji Episkopatu Polski]] pełnił funkcję delegata ds. [[Ruch Światło-Życie|Ruchu Światło-Życie]] (1999–2004){{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}, przewodniczącego Komisji ds. Misji (2001–2011){{r|Bp Mazur nowym przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Misji}}, przewodniczącego Rady Ekonomicznej (2004–2009){{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}} i przewodniczącego Komisji Rewizyjnej (2009–2019){{r|Abp Gądecki członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu, abp Gołębiewski – nadal w Radzie Stałej|Wybory 383. Zebrania Plenarnego KEP}}. W 2004 został delegatem ds. Działalności w Polsce „[[Pomoc Kościołowi w Potrzebie|Kirche in Not]]”, w 2006 przewodniczącym Zespołu ds. Kontaktów z [[Konferencja Episkopatu Niemiec|Konferencją Episkopatu Niemiec]]{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}, w 2016 przewodniczącym Komisji Duszpasterstwa{{r|Abp Wiktor Skworc nowym przewodniczącym Komisji Duszpasterstwa KEP}}, a w 2018 członkiem Rady Stałej{{r|Nowi członkowie Rady Stałej KEP: abp Skworc i bp Turzyński}}. W 2010 został nominowany przez nuncjusza apostolskiego w Polsce członkiem Kościelnej Komisji Konkordatowej{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}. 1 lipca 2005 papież Benedykt XVI mianował go członkiem [[Kongregacja ds. Ewangelizacji Narodów|Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów]]{{r|Nomina di Membro della Congregazione per L’Evangelizzazione dei Popoli}}. |
W strukturach [[Konferencja Episkopatu Polski|Konferencji Episkopatu Polski]] pełnił funkcję delegata ds. [[Ruch Światło-Życie|Ruchu Światło-Życie]] (1999–2004){{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}, przewodniczącego Komisji ds. Misji (2001–2011){{r|Bp Mazur nowym przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Misji}}, przewodniczącego Rady Ekonomicznej (2004–2009){{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}} i przewodniczącego Komisji Rewizyjnej (2009–2019){{r|Abp Gądecki członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu, abp Gołębiewski – nadal w Radzie Stałej|Wybory 383. Zebrania Plenarnego KEP}}. W 2004 został delegatem ds. Działalności w Polsce „[[Pomoc Kościołowi w Potrzebie|Kirche in Not]]”, w 2006 przewodniczącym Zespołu ds. Kontaktów z [[Konferencja Episkopatu Niemiec|Konferencją Episkopatu Niemiec]]{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}, w 2016 przewodniczącym Komisji Duszpasterstwa{{r|Abp Wiktor Skworc nowym przewodniczącym Komisji Duszpasterstwa KEP}}, a w 2018 członkiem Rady Stałej{{r|Nowi członkowie Rady Stałej KEP: abp Skworc i bp Turzyński}}. W 2010 został nominowany przez nuncjusza apostolskiego w Polsce członkiem Kościelnej Komisji Konkordatowej{{r|Nowy arcybiskup metropolita katowicki}}. 1 lipca 2005 papież Benedykt XVI mianował go członkiem [[Kongregacja ds. Ewangelizacji Narodów|Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów]]{{r|Nomina di Membro della Congregazione per L’Evangelizzazione dei Popoli}}. |
||
Konsekrował trzech biskupów pomocniczych tarnowskich: [[Stanisław Budzik|Stanisława Budzika]] (2004), [[Wiesław Lechowicz|Wiesława Lechowicza]] (2008) i [[Andrzej Jeż|Andrzeja Jeża]] (2009) oraz trzech biskupów pomocniczych katowickich: [[Marek Szkudło|Marka Szkudłę]] (2015), [[Adam Wodarczyk|Adama Wodarczyka]] (2015) i [[Grzegorz Olszowski|Grzegorza Olszowskiego]] (2018). Był współkonsekratorem podczas święceń biskupów pomocniczych katowickich: [[Stefan Cichy|Stefana Cichego]] (1998) i [[Józef Kupny|Józefa Kupnego]] (2006), administratora apostolskiego Atyrau [[Janusz Kaleta|Janusza Kalety]] (2006), biskupa pomocniczego gliwickiego [[Andrzej Iwanecki|Andrzeja Iwaneckiego]] (2018) oraz biskupa pomocniczego opolskiego [[Waldemar Musioł|Waldemara Musioła]] (2022){{r|catholic-hierarchy}}. |
Konsekrował trzech biskupów pomocniczych tarnowskich: [[Stanisław Budzik|Stanisława Budzika]] (2004), [[Wiesław Lechowicz|Wiesława Lechowicza]] (2008) i [[Andrzej Jeż|Andrzeja Jeża]] (2009) oraz trzech biskupów pomocniczych katowickich: [[Marek Szkudło|Marka Szkudłę]] (2015), [[Adam Wodarczyk|Adama Wodarczyka]] (2015) i [[Grzegorz Olszowski|Grzegorza Olszowskiego]] (2018). Był współkonsekratorem podczas święceń biskupów pomocniczych katowickich: [[Stefan Cichy|Stefana Cichego]] (1998) i [[Józef Kupny|Józefa Kupnego]] (2006), administratora apostolskiego Atyrau [[Janusz Kaleta|Janusza Kalety]] (2006), biskupa pomocniczego gliwickiego [[Andrzej Iwanecki|Andrzeja Iwaneckiego]] (2018) oraz biskupa pomocniczego opolskiego [[Waldemar Musioł|Waldemara Musioła]] (2022){{r|catholic-hierarchy}}. |
||
=== Molestowanie nieletnich przez księdza Stanisława P. === |
=== Molestowanie nieletnich przez księdza Stanisława P. === |
||
W 2002 po przeprowadzeniu postępowania wstępnego w sprawie podległego mu księdza Stanisława P. oskarżonego o dopuszczanie się czynów pedofilskich wobec uczniów z [[Wola Radłowska|Woli Radłowskiej]]{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}} odwołał nieprzyznającego się do winy duchownego{{r|Komunikat Kurii Diecezjalnej w Tarnowie w odniesieniu do sprawy ks. Stanisława P.}} z urzędu proboszcza i skierował go na urlop{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}}, a w następnym roku wysłał do pracy duszpasterskiej w [[Gródek (obwód chmielnicki)|Gródku Podolskim]] na Ukrainie{{r|Walka Andrzeja z Goliatem}}. Wbrew przepisom wprowadzonego w 2001 motu proprio ''[[Sacramentorum sanctitatis tutela]]'' nie powiadomił o postępowaniu [[Dykasteria Nauki Wiary|Kongregacji Nauki Wiary]]{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}}. Co więcej, nie zawiadomił również prokuratury o czynach podległego mu księdza. Będąc na Ukrainie Stanisław P., według ustaleń prokuratury ponownie dopuścił się molestowania nieletnich{{r|Szokujące ustalenia prokuratury w sprawie księdza pedofila. Gdyby bp Skworc reagował, udałoby się uniknąć wielu dramatów}}. Po powrocie tego księdza do diecezji w 2008{{r|Komunikat Kurii Diecezjalnej w Tarnowie w odniesieniu do sprawy ks. Stanisława P.}} mianował go [[penitencjarz]]em w parafii w Krynicy-Zdroju{{r|Walka Andrzeja z Goliatem}}, ponadto ksiądz nauczał religii w szkole i prowadził rekolekcje{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}}. W 2010 postępowanie zostało wznowione, gdy nowe zawiadomienie złożył poszkodowany przez księdza. W wyniku dochodzenia hierarcha nałożył na duchownego [[suspensa|suspensę]] i zakazał pracy z małoletnimi{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}}. W 2013 Kongregacja Nauki Wiary w dekrecie skazującym stwierdziła winę oskarżonego księdza i nałożyła na niego sankcje{{r|Komunikat Kurii Diecezjalnej w Tarnowie w odniesieniu do sprawy ks. Stanisława P.}}. W 2020 w reakcji na opisanie sprawy przez księdza [[Tadeusz Isakowicz-Zaleski|Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego]]{{r|Krzywda pana Andrzeja}} rzecznik arcybiskupa katowickiego wydał oświadczenie, w którym przekazał, że hierarcha wyraził żal i ubolewanie z powodu krzywdy wszystkich ofiar podległego mu duchownego{{r|Oświadczenie Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego}}. W tym samym czasie arcybiskup Wiktor Skworc zwrócił się do arcybiskupa metropolity krakowskiego [[Marek Jędraszewski|Marka Jędraszewskiego]] z wnioskiem o wszczęcie postępowania wyjaśniającego sprawę w oparciu o motu proprio ''[[Vos estis lux mundi]]''{{r|Komunikat Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego}}. W lipcu 2021 [[archidiecezja krakowska]] poinformowała, że [[Stolica Apostolska]] zakończyła dochodzenie dotyczące sygnalizowanych zaniedbań hierarchy w prowadzeniu spraw o nadużycia seksualne na szkodę osób małoletnich ze strony dwóch podległych mu duchownych diecezji tarnowskiej. W następstwie postępowania hierarcha wystąpił o wyznaczenie [[biskup koadiutor|arcybiskupa koadiutora]] dla archidiecezji katowickiej, w Konferencji Episkopatu Polski zrzekł się członkostwa w Radzie Stałej i przewodniczenia Komisji Duszpasterstwa, a także zobowiązał się wesprzeć finansowo wydatki diecezji tarnowskiej związane ze sprawami wykorzystania seksualnego{{r|Komunikat Archidiecezji Krakowskiej dotyczący abp. Wiktora Skworca metropolity katowickiego, biskupa tarnowskiego w latach 1998–2011}}. W piśmie do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej zwrócił się z prośbą o przebaczenie jego zaniedbań oraz zapewnił, że od objęcia kierownictwa nad archidiecezją podjął szereg działań w obronie osób małoletnich{{r|Słowo Arcybiskupa Katowickiego do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej}}. |
W 2002 po przeprowadzeniu postępowania wstępnego w sprawie podległego mu księdza Stanisława P. oskarżonego o dopuszczanie się czynów pedofilskich wobec uczniów z [[Wola Radłowska|Woli Radłowskiej]]{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}} odwołał nieprzyznającego się do winy duchownego{{r|Komunikat Kurii Diecezjalnej w Tarnowie w odniesieniu do sprawy ks. Stanisława P.}} z urzędu proboszcza i skierował go na urlop{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}}, a w następnym roku wysłał do pracy duszpasterskiej w [[Gródek (obwód chmielnicki)|Gródku Podolskim]] na Ukrainie{{r|Walka Andrzeja z Goliatem}}. Wbrew przepisom wprowadzonego w 2001 motu proprio ''[[Sacramentorum sanctitatis tutela]]'' nie powiadomił o postępowaniu [[Dykasteria Nauki Wiary|Kongregacji Nauki Wiary]]{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}}. Co więcej, nie zawiadomił również prokuratury o czynach podległego mu księdza. Będąc na Ukrainie Stanisław P., według ustaleń prokuratury ponownie dopuścił się molestowania nieletnich{{r|Szokujące ustalenia prokuratury w sprawie księdza pedofila. Gdyby bp Skworc reagował, udałoby się uniknąć wielu dramatów}}. Po powrocie tego księdza do diecezji w 2008{{r|Komunikat Kurii Diecezjalnej w Tarnowie w odniesieniu do sprawy ks. Stanisława P.}} mianował go [[penitencjarz]]em w parafii w Krynicy-Zdroju{{r|Walka Andrzeja z Goliatem}}, ponadto ksiądz nauczał religii w szkole i prowadził rekolekcje{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}}. W 2010 postępowanie zostało wznowione, gdy nowe zawiadomienie złożył poszkodowany przez księdza. W wyniku dochodzenia hierarcha nałożył na duchownego [[suspensa|suspensę]] i zakazał pracy z małoletnimi{{r|Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila}}. W 2013 Kongregacja Nauki Wiary w dekrecie skazującym stwierdziła winę oskarżonego księdza i nałożyła na niego sankcje{{r|Komunikat Kurii Diecezjalnej w Tarnowie w odniesieniu do sprawy ks. Stanisława P.}}. W 2020 w reakcji na opisanie sprawy przez księdza [[Tadeusz Isakowicz-Zaleski|Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego]]{{r|Krzywda pana Andrzeja}} rzecznik arcybiskupa katowickiego wydał oświadczenie, w którym przekazał, że hierarcha wyraził żal i ubolewanie z powodu krzywdy wszystkich ofiar podległego mu duchownego{{r|Oświadczenie Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego}}. W tym samym czasie arcybiskup Wiktor Skworc zwrócił się do arcybiskupa metropolity krakowskiego [[Marek Jędraszewski|Marka Jędraszewskiego]] z wnioskiem o wszczęcie postępowania wyjaśniającego sprawę w oparciu o motu proprio ''[[Vos estis lux mundi]]''{{r|Komunikat Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego}}. W lipcu 2021 [[archidiecezja krakowska]] poinformowała, że [[Stolica Apostolska]] zakończyła dochodzenie dotyczące sygnalizowanych zaniedbań hierarchy w prowadzeniu spraw o nadużycia seksualne na szkodę osób małoletnich ze strony dwóch podległych mu duchownych diecezji tarnowskiej. W następstwie postępowania hierarcha wystąpił o wyznaczenie [[biskup koadiutor|arcybiskupa koadiutora]] dla archidiecezji katowickiej, w Konferencji Episkopatu Polski zrzekł się członkostwa w Radzie Stałej i przewodniczenia Komisji Duszpasterstwa, a także zobowiązał się wesprzeć finansowo wydatki diecezji tarnowskiej związane ze sprawami wykorzystania seksualnego{{r|Komunikat Archidiecezji Krakowskiej dotyczący abp. Wiktora Skworca metropolity katowickiego, biskupa tarnowskiego w latach 1998–2011}}. W piśmie do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej zwrócił się z prośbą o przebaczenie jego zaniedbań oraz zapewnił, że od objęcia kierownictwa nad archidiecezją podjął szereg działań w obronie osób małoletnich{{r|Słowo Arcybiskupa Katowickiego do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej}}. |
||
Tarnowska prokuratura badająca czyny Stanisława P., dotarła do co najmniej 95 pokrzywdzonych przez niego osób, jednak z powodu upływu czasu, wszystkie jego karalne czyny uległy przedawnieniu. Tarnowska prokuratura weryfikuje, czy wszystkie osoby mające wiedzę o jego działalności, w tym jego przełożony bp Wiktor Skworc, nie popełniły przestępstwa, nie zawiadamiając organów ścigania{{r|Szokujące ustalenia prokuratury w sprawie księdza pedofila. Gdyby bp Skworc reagował, udałoby się uniknąć wielu dramatów}}{{r|Sprawa księdza pedofila. Prokuratura bada, czy abp. Skworc nie popełnił przestępstwa}}. |
Tarnowska prokuratura badająca czyny Stanisława P., dotarła do co najmniej 95 pokrzywdzonych przez niego osób, jednak z powodu upływu czasu, wszystkie jego karalne czyny uległy przedawnieniu. Tarnowska prokuratura weryfikuje, czy wszystkie osoby mające wiedzę o jego działalności, w tym jego przełożony bp Wiktor Skworc, nie popełniły przestępstwa, nie zawiadamiając organów ścigania{{r|Szokujące ustalenia prokuratury w sprawie księdza pedofila. Gdyby bp Skworc reagował, udałoby się uniknąć wielu dramatów}}{{r|Sprawa księdza pedofila. Prokuratura bada, czy abp. Skworc nie popełnił przestępstwa}}. |
||
Linia 96: | Linia 97: | ||
<references> |
<references> |
||
* <ref name="Abp Adrian Galbas SAC kanonicznie objął urząd arcybiskupa koadiutora">{{cytuj stronę|url=https://episkopat.pl/kanoniczne-objecie-urzedu-arcybiskupa-koadiutora/|tytuł=Abp Adrian Galbas SAC kanonicznie objął urząd arcybiskupa koadiutora|opublikowany=episkopat.pl|data=2021-12-15|data dostępu=2021-12-15}}</ref> |
* <ref name="Abp Adrian Galbas SAC kanonicznie objął urząd arcybiskupa koadiutora">{{cytuj stronę|url=https://episkopat.pl/kanoniczne-objecie-urzedu-arcybiskupa-koadiutora/|tytuł=Abp Adrian Galbas SAC kanonicznie objął urząd arcybiskupa koadiutora|opublikowany=episkopat.pl|data=2021-12-15|data dostępu=2021-12-15}}</ref> |
||
* <ref name="Abp Adrian Galbas SAC nowym arcybiskupem metropolitą katowickim">{{cytuj stronę|url=https://episkopat.pl/abp-adrian-galbas-nowym-arcybiskupem-metropolita-katowickim/|tytuł=Abp Adrian Galbas SAC nowym arcybiskupem metropolitą katowickim|opublikowany=episkopat.pl|data=2023-05-31|data dostępu=2023-05-31}}</ref> |
|||
* <ref name="Abp Budzik: wszyscy i wciąż potrzebujemy nawrócenia">{{cytuj stronę|url=https://archive.is/FGd1B|tytuł=Abp Budzik: wszyscy i wciąż potrzebujemy nawrócenia|opublikowany=ekai.pl (arch.)|data=2012-06-29|data dostępu=2018-09-16}}</ref> |
* <ref name="Abp Budzik: wszyscy i wciąż potrzebujemy nawrócenia">{{cytuj stronę|url=https://archive.is/FGd1B|tytuł=Abp Budzik: wszyscy i wciąż potrzebujemy nawrócenia|opublikowany=ekai.pl (arch.)|data=2012-06-29|data dostępu=2018-09-16}}</ref> |
||
* <ref name="Abp Gądecki członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu, abp Gołębiewski – nadal w Radzie Stałej">{{cytuj stronę|url=http://archive.is/x4ak|tytuł=Abp Gądecki członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu, abp Gołębiewski – nadal w Radzie Stałej|data=2009-06-19|opublikowany=ekai.pl (arch.)|data dostępu=2017-03-07}}</ref> |
* <ref name="Abp Gądecki członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu, abp Gołębiewski – nadal w Radzie Stałej">{{cytuj stronę|url=http://archive.is/x4ak|tytuł=Abp Gądecki członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu, abp Gołębiewski – nadal w Radzie Stałej|data=2009-06-19|opublikowany=ekai.pl (arch.)|data dostępu=2017-03-07}}</ref> |
||
Linia 134: | Linia 136: | ||
* <ref name="Oświadczenie Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego">{{cytuj stronę|url=https://archidiecezjakatowicka.pl/o-diecezji/aktualnosci/1414-oswiadczenie-rzecznika-arcybiskupa-katowickiego|tytuł=Oświadczenie Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego|autor=T. Wojtal|opublikowany=archidiecezjakatowicka.pl|data=2020-08-25|data dostępu=2021-12-19}}</ref> |
* <ref name="Oświadczenie Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego">{{cytuj stronę|url=https://archidiecezjakatowicka.pl/o-diecezji/aktualnosci/1414-oswiadczenie-rzecznika-arcybiskupa-katowickiego|tytuł=Oświadczenie Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego|autor=T. Wojtal|opublikowany=archidiecezjakatowicka.pl|data=2020-08-25|data dostępu=2021-12-19}}</ref> |
||
* <ref name="Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Katowice (Polonia) e nomina del successore">{{cytuj stronę|url=http://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2011/10/29/0644/01522.html#RINUNCIA%20DELL%E2%80%99ARCIVESCOVO%20METROPOLITA%20DI%20KATOWICE%20%28POLONIA%29%20E%20NOMINA%20DEL%20SUCCESSORE|tytuł=Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Katowice (Polonia) e nomina del successore|opublikowany=press.vatican.va|data=2011-10-29|data dostępu=2014-10-25|język=it}}</ref> |
* <ref name="Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Katowice (Polonia) e nomina del successore">{{cytuj stronę|url=http://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2011/10/29/0644/01522.html#RINUNCIA%20DELL%E2%80%99ARCIVESCOVO%20METROPOLITA%20DI%20KATOWICE%20%28POLONIA%29%20E%20NOMINA%20DEL%20SUCCESSORE|tytuł=Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Katowice (Polonia) e nomina del successore|opublikowany=press.vatican.va|data=2011-10-29|data dostępu=2014-10-25|język=it}}</ref> |
||
* <ref name="Rinuncia e successione dell’Arcivescovo di Katowice (Polonia)">{{cytuj stronę|url=https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2023/05/31/0414/00914.html#ka|tytuł=Rinuncia e successione dell’Arcivescovo di Katowice (Polonia)|opublikowany=vatican.va|data=2023-05-31|data dostępu=2023-05-31|język=it}}</ref> |
|||
* <ref name="Słowo Arcybiskupa Katowickiego do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej">{{cytuj stronę|url=https://archidiecezjakatowicka.pl/o-diecezji/aktualnosci/1965-slowo-arcybiskupa-katowickiego|tytuł=Słowo Arcybiskupa Katowickiego do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej|opublikowany=archidiecezjakatowicka.pl|data=2021-07-09|data dostępu=2021-07-09}}</ref> |
* <ref name="Słowo Arcybiskupa Katowickiego do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej">{{cytuj stronę|url=https://archidiecezjakatowicka.pl/o-diecezji/aktualnosci/1965-slowo-arcybiskupa-katowickiego|tytuł=Słowo Arcybiskupa Katowickiego do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej|opublikowany=archidiecezjakatowicka.pl|data=2021-07-09|data dostępu=2021-07-09}}</ref> |
||
* <ref name="„Śląskie Szmaragdy” wręczono podczas Gali Reformacyjnej w Katowicach">{{cytuj stronę|url=http://katowice.tvp.pl/34307619/slaskie-szmaragdy-wreczono-podczas-gali-reformacyjnej-w-katowicach|tytuł=„Śląskie Szmaragdy” wręczono podczas Gali Reformacyjnej w Katowicach|opublikowany=katowice.tvp.pl|data=2017-10-07|data dostępu=2017-11-15}}</ref> |
* <ref name="„Śląskie Szmaragdy” wręczono podczas Gali Reformacyjnej w Katowicach">{{cytuj stronę|url=http://katowice.tvp.pl/34307619/slaskie-szmaragdy-wreczono-podczas-gali-reformacyjnej-w-katowicach|tytuł=„Śląskie Szmaragdy” wręczono podczas Gali Reformacyjnej w Katowicach|opublikowany=katowice.tvp.pl|data=2017-10-07|data dostępu=2017-11-15}}</ref> |
||
Linia 152: | Linia 155: | ||
* {{cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20130528115221/http://www.diecezja.tarnow.pl/index.php/start/o-diecezji/biskupi-tarnowscy/115.html|tytuł=Nota biograficzna Wiktora Skworca na stronie diecezji tarnowskiej (arch.)|data dostępu=2016-04-12}} |
* {{cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20130528115221/http://www.diecezja.tarnow.pl/index.php/start/o-diecezji/biskupi-tarnowscy/115.html|tytuł=Nota biograficzna Wiktora Skworca na stronie diecezji tarnowskiej (arch.)|data dostępu=2016-04-12}} |
||
* {{KEP|https://episkopat.pl/arcybiskup-wiktor-skworc-2/||2016-10-18}} |
* {{KEP|https://episkopat.pl/arcybiskup-wiktor-skworc-2/||2016-10-18}} |
||
* {{catholic-hierarchy|biskup|bskworc |
* {{catholic-hierarchy |typ = biskup |id = bskworc |tytuł = Wiktor Skworc |data dostępu = 2010-10-21}} |
||
* {{ludzie nauki|97638|osoba=Wiktor Skworc|data dostępu=2012-12-26}} |
* {{ludzie nauki|97638|osoba=Wiktor Skworc|data dostępu=2012-12-26}} |
||
* {{cytuj stronę|url=https://katalogi.bn.org.pl/discovery/search?query=any,contains,Wiktor%20Skworc&tab=BN&search_scope=MyInstitution1&vid=48OMNIS_NLOP:48OMNIS_NLOP&facet=lds19,include,Skworc%20Wiktor%201948&lang=pl&offset=0|tytuł=Wiktor Skworc w katalogu Biblioteki Narodowej|data dostępu=2013-07-13}} |
* {{cytuj stronę|url=https://katalogi.bn.org.pl/discovery/search?query=any,contains,Wiktor%20Skworc&tab=BN&search_scope=MyInstitution1&vid=48OMNIS_NLOP:48OMNIS_NLOP&facet=lds19,include,Skworc%20Wiktor%201948&lang=pl&offset=0|tytuł=Wiktor Skworc w katalogu Biblioteki Narodowej|data dostępu=2013-07-13}} |
||
Linia 158: | Linia 161: | ||
{{Biskupi tarnowscy}} |
{{Biskupi tarnowscy}} |
||
{{Biskupi katowiccy}} |
{{Biskupi katowiccy}} |
||
{{Biskupi diecezjalni w Polsce}} |
|||
{{Małopolanin Roku}} |
{{Małopolanin Roku}} |
||
Linia 166: | Linia 168: | ||
[[Kategoria:Biskupi tarnowscy]] |
[[Kategoria:Biskupi tarnowscy]] |
||
[[Kategoria:Biskupi katowiccy]] |
[[Kategoria:Biskupi katowiccy]] |
||
[[Kategoria:Odznaczeni odznaką honorową „Za zasługi dla ochrony zdrowia”]] |
|||
[[Kategoria:Honorowi obywatele Brzeska]] |
[[Kategoria:Honorowi obywatele Brzeska]] |
||
[[Kategoria:Honorowi obywatele Rudy Śląskiej]] |
[[Kategoria:Honorowi obywatele Rudy Śląskiej]] |
||
Linia 171: | Linia 174: | ||
[[Kategoria:Honorowi obywatele Tarnowa]] |
[[Kategoria:Honorowi obywatele Tarnowa]] |
||
[[Kategoria:Laureaci Nagrody im. Wojciecha Korfantego]] |
[[Kategoria:Laureaci Nagrody im. Wojciecha Korfantego]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategoria:Nadużycia seksualne w Kościele katolickim]] |
[[Kategoria:Nadużycia seksualne w Kościele katolickim]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Rudzie Śląskiej]] |
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Rudzie Śląskiej]] |
||
[[Kategoria:Urodzeni w 1948]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1948]] |
Aktualna wersja na dzień 11:32, 18 sie 2024
Wiktor Skworc (2020) | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
19 maja 1948 | ||
Arcybiskup metropolita katowicki | |||
Okres sprawowania |
2011–2023 | ||
Biskup diecezjalny tarnowski | |||
Okres sprawowania |
1998–2011 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Prezbiterat |
19 kwietnia 1973 | ||
Nominacja biskupia |
13 grudnia 1997 | ||
Sakra biskupia |
6 stycznia 1998 |
Data konsekracji |
6 stycznia 1998 | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||
Miejsce | |||||||||||||||
Konsekrator | |||||||||||||||
Współkonsekratorzy | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
|
Wiktor Paweł Skworc[1] (ur. 19 maja 1948 w Bielszowicach) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk humanistycznych (historia Kościoła), biskup diecezjalny tarnowski w latach 1998–2011, arcybiskup metropolita katowicki w latach 2011–2023, od 2023 arcybiskup senior archidiecezji katowickiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wykształcenie
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 19 maja 1948 w Bielszowicach[2], później włączonych jako dzielnica do Rudy Śląskiej[3]. Egzamin dojrzałości zdał w 1966[2] w II Liceum Ogólnokształcącym w Rudzie Śląskiej[4]. W 1973 ukończył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie. W trakcie studiów w roku akademickim 1970/1971 odbył obowiązkowy roczny staż w kopalni węgla kamiennego „Walenty – Wawel” w Rudzie Śląskiej[2]. 19 kwietnia 1973[1] w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach[5] został wyświęcony na prezbitera przez Herberta Bednorza, biskupa diecezjalnego katowickiego[1]. Na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie uzyskał w 1979 stopień licencjata teologii[2], a w 1995 na podstawie dysertacji Budownictwo kościołów w diecezji katowickiej w latach 1945–1989 stopień doktora nauk humanistycznych w specjalności historia Kościoła[6].
Prezbiter
[edytuj | edytuj kod]Po przyjęciu święceń diakonatu przebywał w Dreźnie, gdzie pełnił posługę duszpasterza polskiej młodzieży pracującej w Dreźnie i Lipsku. W sierpniu 1973 został mianowany wikariuszem parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach. W latach 1975–1980 był sekretarzem i kapelanem biskupa Herberta Bednorza. W 1980 został mianowany kanclerzem kurii diecezjalnej w Katowicach. Pełniąc tę funkcję, przyczynił się do wybudowania domu księży emerytów i klasztoru sióstr karmelitanek w Katowicach, a także utworzył fundusz pomocy dla księży misjonarzy. W czasie stanu wojennego współtworzył i współdziałał w ramach Biskupiego Komitetu Pomocy Więźniom i Internowanym. Był jednym z głównych organizatorów wizyty papieża Jana Pawła II w Katowicach w trakcie podróży apostolskiej do Polski w 1983. W latach 80. XX w. pośredniczył jako mediator w sporach pomiędzy strajkującymi i pracodawcami. Od 1992 piastował urząd wikariusza generalnego i ekonoma archidiecezji katowickiej. Oprócz tego był wizytatorem diecezjalnym oraz członkiem rady kapłańskiej i kolegium konsultorów[2].
W 1979 został zarejestrowany przez Służbę Bezpieczeństwa jako tajny współpracownik o pseudonimie „Dąbrowski”. Miało to miejsce po zatrzymaniu go przez patrol Milicji Obywatelskiej, który odkrył, że w bagażniku przewoził tzw. żywność delikatesową z Baltony w ilości większej niż na potrzeby jednej osoby. W czasie przesłuchania został poinformowany, że może być oskarżony o spekulację[7]. Współpraca formalnie została rozwiązana w listopadzie 1989[8]. W archiwach Instytutu Pamięci Narodowej zachowało się kilkanaście raportów z rozmów przeprowadzonych przez oficera prowadzącego, które odbyły się w różnych miejscach, również w prywatnych samochodach, w warunkach konspiracji. Zawarte są w nich m.in. informacje o stosunku kurii do Kazimierza Świtonia, o rozmowie dyscyplinującej z ks. Bernardem Czerneckim, by nie dopuszczał do wystąpień osób świeckich w kościele Matki Kościoła w Jastrzębiu-Zdroju, o planowanych nominacjach biskupów pomocniczych w diecezji katowickiej, o konkluzjach z rozmów w kurii po zatrzymaniu górników kopalni Mysłowice[9]. W 2006 zapewnił, że jego kontakty z funkcjonariuszami SB odbywały się za wiedzą katowickich ordynariuszy[10].
Biskup
[edytuj | edytuj kod]13 grudnia 1997 papież Jan Paweł II mianował go biskupem diecezjalnym diecezji tarnowskiej[11]. Święcenia biskupie otrzymał 6 stycznia 1998 w bazylice św. Piotra na Watykanie[2]. Głównym konsekratorem był Jan Paweł II, zaś współkonsekratorami arcybiskup Giovanni Battista Re, substytut ds. Ogólnych Sekretariatu Stanu, i arcybiskup Jorge María Mejía, sekretarz Kongregacji ds. Biskupów[1]. Ingres do bazyliki katedralnej Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tarnowie odbył 25 stycznia 1998[2]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „In Spiritu Sancto” (W Duchu Świętym)[12]. W czasie pełnienia funkcji ordynariusza tarnowskiego przyczynił się do utworzenia, działającego w strukturach Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, samodzielnego Wydziału Teologicznego w Tarnowie[2]. Jako biskup tarnowski sprawował urząd wicekanclerza tego wydziału[13]. W Starym Sączu, na miejscu papieskiej wizyty z 1999, utworzył Diecezjalne Centrum Pielgrzymowania im. Jana Pawła II. Podjął decyzję o budowie w Tarnowie klauzurowego klasztoru sióstr karmelitanek. Dla katolików świeckich zaangażowanych w ruchach i stowarzyszeniach organizował spotkania w ramach Diecezjalnego Forum Ruchów i Stowarzyszeń, natomiast dla samorządowców w okresie adwentu dni skupienia, poświęcone problemom z zakresu katolickiej nauki społecznej[14]. Wspierał edukację zdolnej młodzieży pochodzącej z ubogich rodzin diecezji, tworząc w Tarnowie, Nowym Sączu, Mielcu i Szczucinie Katolickie Centra Edukacji Młodzieży „Kana”, jak również powołując Fundację im. Arcybiskupa Jerzego Ablewicza, przekazującą rokrocznie ponad 100 stypendiów. Utworzył także Rodzinę Szkół im. Jana Pawła II i Rodzinę Szkół Świętych i Błogosławionych. Zaangażował się w budowę Ośrodka Opiekuńczo-Rehabilitacyjnego dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej Caritas Diecezji Tarnowskiej w Jadownikach Mokrych, Przytuliska św. Brata Alberta w Grywałdzie, prowadzonego przez siostry albertynki, oraz stacjonarnego hospicjum w Tarnowie, prowadzonego przez Fundację „Kromka Chleba”, wsparł też program „Gniazdo”, mający na celu pomoc rodzinom wielodzietnym w budowie lub remoncie domu. Promował posługę nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej, zanoszących Komunię św. do domów chorych[2]. Zarządził, aby rady parafialne były wybierane w wyborach powszechnych[15]. Każdego roku kilku kapłanów diecezjalnych kierował do pracy w krajach misyjnych, na Wschodzie i w Europie Zachodniej[2].
29 października 2011 papież Benedykt XVI mianował go arcybiskupem metropolitą katowickim[16][17]. Ingres do archikatedry w Katowicach odbył 26 listopada 2011[18]. Do tego dnia pełnił funkcję administratora diecezji tarnowskiej[19]. Jako arcybiskup metropolita katowicki objął urząd wielkiego kanclerza Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. 29 czerwca 2012 otrzymał z rąk papieża paliusz metropolitalny[20]. 31 maja 2023 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity katowickiego[21][22]. W grudniu 2021 papież Franciszek mianował arcybiskupem koadiutorem Adriana Galbasa[23][24], który w tym samym miesiącu kanonicznie objął urząd[25].
W strukturach Konferencji Episkopatu Polski pełnił funkcję delegata ds. Ruchu Światło-Życie (1999–2004)[2], przewodniczącego Komisji ds. Misji (2001–2011)[26], przewodniczącego Rady Ekonomicznej (2004–2009)[2] i przewodniczącego Komisji Rewizyjnej (2009–2019)[27][28]. W 2004 został delegatem ds. Działalności w Polsce „Kirche in Not”, w 2006 przewodniczącym Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec[2], w 2016 przewodniczącym Komisji Duszpasterstwa[29], a w 2018 członkiem Rady Stałej[30]. W 2010 został nominowany przez nuncjusza apostolskiego w Polsce członkiem Kościelnej Komisji Konkordatowej[2]. 1 lipca 2005 papież Benedykt XVI mianował go członkiem Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów[31].
Konsekrował trzech biskupów pomocniczych tarnowskich: Stanisława Budzika (2004), Wiesława Lechowicza (2008) i Andrzeja Jeża (2009) oraz trzech biskupów pomocniczych katowickich: Marka Szkudłę (2015), Adama Wodarczyka (2015) i Grzegorza Olszowskiego (2018). Był współkonsekratorem podczas święceń biskupów pomocniczych katowickich: Stefana Cichego (1998) i Józefa Kupnego (2006), administratora apostolskiego Atyrau Janusza Kalety (2006), biskupa pomocniczego gliwickiego Andrzeja Iwaneckiego (2018) oraz biskupa pomocniczego opolskiego Waldemara Musioła (2022)[1].
Molestowanie nieletnich przez księdza Stanisława P.
[edytuj | edytuj kod]W 2002 po przeprowadzeniu postępowania wstępnego w sprawie podległego mu księdza Stanisława P. oskarżonego o dopuszczanie się czynów pedofilskich wobec uczniów z Woli Radłowskiej[32] odwołał nieprzyznającego się do winy duchownego[33] z urzędu proboszcza i skierował go na urlop[32], a w następnym roku wysłał do pracy duszpasterskiej w Gródku Podolskim na Ukrainie[34]. Wbrew przepisom wprowadzonego w 2001 motu proprio Sacramentorum sanctitatis tutela nie powiadomił o postępowaniu Kongregacji Nauki Wiary[32]. Co więcej, nie zawiadomił również prokuratury o czynach podległego mu księdza. Będąc na Ukrainie Stanisław P., według ustaleń prokuratury ponownie dopuścił się molestowania nieletnich[35]. Po powrocie tego księdza do diecezji w 2008[33] mianował go penitencjarzem w parafii w Krynicy-Zdroju[34], ponadto ksiądz nauczał religii w szkole i prowadził rekolekcje[32]. W 2010 postępowanie zostało wznowione, gdy nowe zawiadomienie złożył poszkodowany przez księdza. W wyniku dochodzenia hierarcha nałożył na duchownego suspensę i zakazał pracy z małoletnimi[32]. W 2013 Kongregacja Nauki Wiary w dekrecie skazującym stwierdziła winę oskarżonego księdza i nałożyła na niego sankcje[33]. W 2020 w reakcji na opisanie sprawy przez księdza Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego[36] rzecznik arcybiskupa katowickiego wydał oświadczenie, w którym przekazał, że hierarcha wyraził żal i ubolewanie z powodu krzywdy wszystkich ofiar podległego mu duchownego[37]. W tym samym czasie arcybiskup Wiktor Skworc zwrócił się do arcybiskupa metropolity krakowskiego Marka Jędraszewskiego z wnioskiem o wszczęcie postępowania wyjaśniającego sprawę w oparciu o motu proprio Vos estis lux mundi[38]. W lipcu 2021 archidiecezja krakowska poinformowała, że Stolica Apostolska zakończyła dochodzenie dotyczące sygnalizowanych zaniedbań hierarchy w prowadzeniu spraw o nadużycia seksualne na szkodę osób małoletnich ze strony dwóch podległych mu duchownych diecezji tarnowskiej. W następstwie postępowania hierarcha wystąpił o wyznaczenie arcybiskupa koadiutora dla archidiecezji katowickiej, w Konferencji Episkopatu Polski zrzekł się członkostwa w Radzie Stałej i przewodniczenia Komisji Duszpasterstwa, a także zobowiązał się wesprzeć finansowo wydatki diecezji tarnowskiej związane ze sprawami wykorzystania seksualnego[39]. W piśmie do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej zwrócił się z prośbą o przebaczenie jego zaniedbań oraz zapewnił, że od objęcia kierownictwa nad archidiecezją podjął szereg działań w obronie osób małoletnich[40].
Tarnowska prokuratura badająca czyny Stanisława P., dotarła do co najmniej 95 pokrzywdzonych przez niego osób, jednak z powodu upływu czasu, wszystkie jego karalne czyny uległy przedawnieniu. Tarnowska prokuratura weryfikuje, czy wszystkie osoby mające wiedzę o jego działalności, w tym jego przełożony bp Wiktor Skworc, nie popełniły przestępstwa, nie zawiadamiając organów ścigania[35][41].
Wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]W 2020 został odznaczony odznaką honorową „Za zasługi dla ochrony zdrowia”[42].
Nadano mu honorowe obywatelstwa: Rudy Śląskiej (1998)[43], Starego Sącza (2007)[44], Brzeska (2009)[45] i Tarnowa (2011[46], zrzekł się w 2021[47]). Otrzymał także tytuł Małopolanina Roku 2012 przyznawany przez Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski[48].
Otrzymał Nagrodę im. Wojciecha Korfantego przyznaną przez Związek Górnośląski (2014)[49], Nagrodę im. Stanisława Ligonia nadaną przez Radio Katowice (2015)[50], nagrodę „Śląski Szmaragd” (2017)[51] i Gwiazdę Górnośląską[52] przyznaną przez marszałka województwa śląskiego (2021)[53].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Wiktor Skworc. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2022-12-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Nowy arcybiskup metropolita katowicki. ekai.pl (arch.), 2011-10-29. [dostęp 2017-03-07].
- ↑ Bielszowice: Uroczysta msza w intencji górników. nettg.pl, 2011-11-28. [dostęp 2012-12-26].
- ↑ J. Oreł: Wiktor Skworc wraca do siebie. Jak go wspominają Rudzianie?. rudaslaska.naszemiasto.pl (za: „Dziennik Zachodni”), 2011-11-25. [dostęp 2012-12-26].
- ↑ Homilia abp Skworca w archikatedrze Chrystusa Króla. ekai.pl (arch.), 2011-11-26. [dostęp 2017-03-07].
- ↑ Wiktor Skworc, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2021-01-02] .
- ↑ T. Isakowicz-Zaleski: Księża wobec bezpieki na przykładzie archidiecezji krakowskiej. Kraków: Znak, 2007, s. 277. ISBN 978-83-240-0803-2.
- ↑ Inwentarz archiwalny. inwentarz.ipn.gov.pl. [dostęp 2018-01-26].
- ↑ T. Isakowicz-Zaleski: Księża wobec bezpieki na przykładzie archidiecezji krakowskiej. Kraków: Znak, 2007, s. 277–287. ISBN 978-83-240-0803-2.
- ↑ A. Grajewski. Chodziłem po cienkim lodzie. „Gość Niedzielny”. 40/2006. ISSN 0137-7604. [dostęp 2018-01-26].
- ↑ Nomina del Vescovo di Tarnów (Polonia). press.catholica.va (arch.), 1997-12-13. [dostęp 2014-10-25]. (wł.).
- ↑ Abp Zimoń przedstawia diecezjanom następcę – abp. Wiktora Skworca. ekai.pl (arch.), 2011-11-06. [dostęp 2017-03-07].
- ↑ Biskup Wiktor Skworc został metropolitą katowickim. wt.diecezja.tarnow.pl (arch.). [dostęp 2017-03-07].
- ↑ Bp Wiktor Skworc został metropolitą katowickim. diecezja.tarnow.pl (arch.). [dostęp 2016-11-02].
- ↑ Biskup bez lęku. ekai.pl (arch.), 2011-10-29. [dostęp 2017-03-07].
- ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Katowice (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2011-10-29. [dostęp 2014-10-25]. (wł.).
- ↑ Komunikat Nuncjatury: Arcybiskup metropolita katowicki. episkopat.pl (arch.), 2011-10-29. [dostęp 2013-05-31].
- ↑ Abp Wiktor Skworc objął urząd metropolity katowickiego. ekai.pl (arch.), 2011-11-26. [dostęp 2017-03-07].
- ↑ Abp Skworc żegna się z diecezją VIDEO. diecezja.tarnow.pl (arch.). [dostęp 2016-11-02].
- ↑ Abp Budzik: wszyscy i wciąż potrzebujemy nawrócenia. ekai.pl (arch.), 2012-06-29. [dostęp 2018-09-16].
- ↑ Abp Adrian Galbas SAC nowym arcybiskupem metropolitą katowickim. episkopat.pl, 2023-05-31. [dostęp 2023-05-31].
- ↑ Rinuncia e successione dell’Arcivescovo di Katowice (Polonia). vatican.va, 2023-05-31. [dostęp 2023-05-31]. (wł.).
- ↑ Nomina dell’Arcivescovo Coadiutore di Katowice (Polonia). vatican.va, 2021-12-04. [dostęp 2021-12-04]. (wł.).
- ↑ Katowice: bp Adrian Galbas SAC – arcybiskupem koadiutorem archidiecezji katowickiej. nuncjatura.pl, 2021-12-04. [dostęp 2021-12-04].
- ↑ Abp Adrian Galbas SAC kanonicznie objął urząd arcybiskupa koadiutora. episkopat.pl, 2021-12-15. [dostęp 2021-12-15].
- ↑ Bp Mazur nowym przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Misji. opoka.org.pl (arch.), 2011-10-20. [dostęp 2018-06-30].
- ↑ Abp Gądecki członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu, abp Gołębiewski – nadal w Radzie Stałej. ekai.pl (arch.), 2009-06-19. [dostęp 2017-03-07].
- ↑ Wybory 383. Zebrania Plenarnego KEP. episkopat.pl, 2019-06-13. [dostęp 2019-06-15].
- ↑ Abp Wiktor Skworc nowym przewodniczącym Komisji Duszpasterstwa KEP. ekai.pl (arch.), 2016-03-03. [dostęp 2017-03-07].
- ↑ Nowi członkowie Rady Stałej KEP: abp Skworc i bp Turzyński. episkopat.pl. [dostęp 2018-03-15].
- ↑ Nomina di Membro della Congregazione per L’Evangelizzazione dei Popoli. press.vatican.va, 2005-07-01. [dostęp 2014-10-25]. (wł.).
- ↑ a b c d e R. Kijowska: Abp Wiktor Skworc nie zgłosił księdza pedofila. Dziś „wyraża ogromny żal i ubolewanie z powodu krzywdy ofiar”. fakty.tvn24.pl, 2020-08-26. [dostęp 2021-12-20].
- ↑ a b c R.S. Nowak: Komunikat Kurii Diecezjalnej w Tarnowie w odniesieniu do sprawy ks. Stanisława P.. diecezja.tarnow.pl, 2020-08-24. [dostęp 2021-12-20].
- ↑ a b S. Piegza: Walka Andrzeja z Goliatem. wiadomosci.onet.pl, 2021-02-13. [dostęp 2021-12-20].
- ↑ a b Szymon Piegza: Szokujące ustalenia prokuratury w sprawie księdza pedofila. Gdyby bp Skworc reagował, udałoby się uniknąć wielu dramatów. wiadomosci.onet.pl, 2023-01-11. [dostęp 2023-01-11].
- ↑ T. Isakowicz-Zaleski: Krzywda pana Andrzeja, molestowanego seksualnie w wielu 13 lat przez ks. Stanisława P. z diecezji tarnowskiej. isakowicz.pl, 2020-08-20. [dostęp 2021-12-20].
- ↑ T. Wojtal: Oświadczenie Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego. archidiecezjakatowicka.pl, 2020-08-25. [dostęp 2021-12-19].
- ↑ T. Wojtal: Komunikat Rzecznika Arcybiskupa Katowickiego. archidiecezjakatowicka.pl, 2020-08-27. [dostęp 2021-12-20].
- ↑ Komunikat Archidiecezji Krakowskiej dotyczący abp. Wiktora Skworca metropolity katowickiego, biskupa tarnowskiego w latach 1998–2011. diecezja.pl, 2021-07-09. [dostęp 2021-07-09].
- ↑ Słowo Arcybiskupa Katowickiego do wiernych i duchowieństwa archidiecezji katowickiej. archidiecezjakatowicka.pl, 2021-07-09. [dostęp 2021-07-09].
- ↑ Szymon Piegza: Szokujące ustalenia prokuratury w sprawie księdza pedofila. Gdyby bp Skworc reagował, udałoby się uniknąć wielu dramatów. wiadomosci.onet.pl, 2022-11-30. [dostęp 2023-01-11].
- ↑ Metropolita katowicki wśród odznaczonych przez ministra zdrowia. ekai.pl, 2020-10-04. [dostęp 2020-10-04].
- ↑ Honorowi Obywatele Rudy Śląskiej. rudaslaska.pl. [dostęp 2012-01-07].
- ↑ Uchwała Nr VIII/90/07 Rady Miejskiej w Starym Sączu. stary.sacz.pl, 2007-04-26. [dostęp 2013-07-13].
- ↑ Uchwała Nr XLVI (335) 2009 Rady Miejskiej w Brzesku. brzesko.pl, 2009-10-07. [dostęp 2013-07-13].
- ↑ Uchwała Nr XVII/183/2011 Rady Miejskiej w Tarnowie. bip.malopolska.pl, 2011-12-15. [dostęp 2015-03-26].
- ↑ B. Maziarz, J. Gałka: Arcybiskup Wiktor Skworc zrezygnował z tytułu honorowego obywatela miasta Tarnowa. radiokrakow.pl, 2021-07-23. [dostęp 2021-07-23].
- ↑ Abp Wiktor Skworc Małopolaninem Roku 2012. ekai.pl, 2013-01-14. [dostęp 2018-05-15].
- ↑ Laureaci Nagrody im. Wojciecha Korfantego w l. 2011–2016. zg.org.pl. [dostęp 2016-11-04].
- ↑ M. Barasińska, M. Krasińska, R. Stotko, J. Zawartka: Nagrody im. Ligonia – fotogaleria. radio.katowice.pl, 2015-12-11. [dostęp 2016-10-25].
- ↑ „Śląskie Szmaragdy” wręczono podczas Gali Reformacyjnej w Katowicach. katowice.tvp.pl, 2017-10-07. [dostęp 2017-11-15].
- ↑ W podziękowaniu za krzewienie historycznej prawdy. slaskie.pl, 2011-11-11. [dostęp 2021-11-21].
- ↑ Tomasz Sakiewicz odznaczony przez marszałka śląskiego, marszałek wyróżniony przez „Gazetę Polską Codziennie”. wirtualnemedia.pl, 2021-11-15. [dostęp 2021-11-21].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Nota biograficzna Wiktora Skworca na stronie archidiecezji katowickiej. [dostęp 2020-02-22].
- Nota biograficzna Wiktora Skworca na stronie diecezji tarnowskiej (arch.). [dostęp 2016-04-12].
- Wiktor Skworc na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-10-18].
- Wiktor Skworc [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-10-21] (ang.).
- Wiktor Skworc, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-12-26] .
- Wiktor Skworc w katalogu Biblioteki Narodowej. [dostęp 2013-07-13].
- Biskupi tarnowscy
- Biskupi katowiccy
- Odznaczeni odznaką honorową „Za zasługi dla ochrony zdrowia”
- Honorowi obywatele Brzeska
- Honorowi obywatele Rudy Śląskiej
- Honorowi obywatele Starego Sącza
- Honorowi obywatele Tarnowa
- Laureaci Nagrody im. Wojciecha Korfantego
- Nadużycia seksualne w Kościele katolickim
- Tajni współpracownicy Służby Bezpieczeństwa PRL
- Absolwenci Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
- Absolwenci uczelni w Krakowie
- Ludzie urodzeni w Rudzie Śląskiej
- Urodzeni w 1948