Akcja Koppe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 22:21, 17 lip 2010

Akcja Koppe – akcja polskiego ruchu oporu, wykonana w dniu 11 lipca 1944 w Krakowie przez oddział KG Armii Krajowej przeciwko SS-Obergruppenführerowi Wilhelmowi Koppemu, Wyższemu Dowódcy SS i Policji w Generalnym Gubernatorstwie i jednocześnie sekretarzowi stanu w niemieckim "rządzie" Generalnego Gubernatorstwa i zastępcy Hansa Franka.

Wilhelm Koppe został skazany na śmierć wyrokiem Kierownictwa Polski Podziemnej za bezwzględne represje i masowe zbrodnie na Polakach i Żydach. Zamach, mimo iż został starannie przygotowany, nie udał się gdyż ostrzelany samochód Koppego zdołał uciec z miejsca zdarzenia. Koppe został tylko ranny, zginęło natomiast kilku towarzyszących mu Niemców.

Przebieg akcji

Wydzielona grupa z oddziału dyspozycyjnego AK "Parasol", dowodzona przez Stanisława Leopolda ps. "Rafał", na przełomie czerwca i lipca 1944 przyjechała do Krakowa, gdzie wspólnie z Kedywem, przygotowywała się do przeprowadzenia zamachu i rozpoznawała teren operacji. Początkowo akcję miano wykonać 5 i 7 lipca 1944, jednak nieoczekiwanie Koppe zmienił stałą trasę przejazdu. W końcu 11 lipca 1944 przed godziną 9 rano grupy uderzeniowe batalionu AK "Parasol" ostrzelały samochód na ulicy Powiśle u wjazdu na plac Kossaka w Krakowie, przy jednoczesnej próbie zablokowania Mercedesa Koppego przez samochód Chevrolet 4t. prowadzony przez Mieczysława Janickiego ps. "Otwocki" i Chevroleta 3/4 t. Stefana Dyża ps. "Pikuś". Dwa inne samochody czekały na placu Kossaka aby uniemożliwić ewentualną ucieczkę Koppemu – był to Mercedes 170 prowadzony przez Bogusława Niepokoja ps. "Storch" oraz BMW Jana Bernatowicza ps. "Bartek".

Samochód Koppego mimo silnego ostrzału wyminął blokadę i skręcił w ulicę Zwierzyniecką, oddalając się z miejsca zdarzenia. Podczas akcji zabitych zostało kilku Niemców, w tym oficer SS, osobisty adiutant Koppego. Jednak sam Koppe został ranny i przeżył zamach. Jedna z grup uderzeniowych batalionu AK "Parasol" miała jednego rannego, jednak podczas ucieczki z Krakowa w kierunku północnym została zaatakowana przez żandarmów niemieckich koło wsi Kąty. W tej potyczce zginęło 4 żandarmów, w tym jeden oficer; AK-owcy stracili jednego rannego. Potem doszło do kolejnego starcia, z żołnierzami Wehrmachtu w wsi Udórz położonej na północ od Wolbromia. W wyniku tego starcia poniosła duże straty – poległo i zostało zamordowanych 5 żołnierzy AK a 4 zostało rannych.

Uczestnicy

Rozkaz do wykonania akcji dostał oddział 1 kompanii batalionu Armii Krajowej "Parasol" w składzie:

Dowódcy

Stanisław Leopold ps. "Rafał"- dowódca
Stanisław Huskowski ps. "Ali" – zastępca dowódcy

Żołnierze

Jan Bernatowicz ps. "Bartek"
Józef Baster ps. "Rak"
Wojciech Czerwiński ps. "Orlik"
Stefan Dyż ps. "Pikuś"
Tadeusz Fopp ps. "Tadeusz"
Mieczysław Janicki ps. "Otwocki"
Tadeusz Karczewski ps. "Wierzba"
Przemysław Kardasiewicz ps. "Akszak"
Jerzy Kołodziejski ps. "Zeus"
Jerzy Malow ps. "Rek"
Bogusław Niepokój ps. "Storch"
Zdzisław Poradzki ps. "Kruszynka"
Wiesław Raciborski ps. "Robert"
Antoni Sakowski ps. "Mietek"
Józef Szczepański ps. "Ziutek"
Eugeniusz Schielberg ps. "Dietrich"
Jacek Sperling ps. "Jacek"
Wojciech Świątkowski ps. "Korczak"
Tadeusz Ulankiewicz ps. "Warski"
Halina Grabowska ps. "Zeta"

Łączniczki

Irena Sokołowska ps. "Bobo"
Zofia Sokołowska ps. "Dzidzia"
Zofia Jasieńska ps. "Ina"
Irena Potoczek ps. "Ada"
Maria Stypułkowska-Chojecka ps. "Kama"
Elżbieta Dziębowska ps. "Dewajtis"

Bibliografia

Piotr Stachiewicz "Akcja Koppe : Krakowska akcja Parasola" Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa, 1982

Linki zewnętrzne

Zobacz też

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 '''Akcja Koppe''' – akcja polskiego ruchu oporu, wykonana w dniu [[11 lipca]] [[1944]] w [[Kraków|Krakowie]] przez oddział KG [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] przeciwko [[Schutzstaffel|SS]]-Obergruppenführerowi [[Wilhelm Koppe|Wilhelmowi Koppemu]], Wyższemu Dowódcy SS i Policji w [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnym Gubernatorstwie]] i jednocześnie sekretarzowi stanu w niemieckim "rządzie" Generalnego Gubernatorstwa i zastępcy [[Hans Frank|Hansa Franka]].
-Wilhelm Koppe został skazany na śmierć wyrokiem Kierownictwa [[Polskie Państwo Podziemne|Polski Podziemnej]] za bezwzględne represje i masowe zbrodnie na Polakach i [[Żydzi (naród)|Żydach]].
+Wilhelm Koppe został skazany na śmierć wyrokiem Kierownictwa [[Polskie Państwo Podziemne|Polski Podziemnej]] za bezwzględne represje i masowe zbrodnie na Polakach i [[Żydzi|Żydach]].
 Zamach, mimo iż został starannie przygotowany, nie udał się gdyż ostrzelany samochód Koppego zdołał uciec z miejsca zdarzenia. Koppe został tylko ranny, zginęło natomiast kilku towarzyszących mu Niemców.
 == Przebieg akcji ==
-Wydzielona grupa z oddziału dyspozycyjnego AK "Parasol", dowodzona przez [[Stanisław Leopold|Stanisława Leopolda]] ps. "Rafał", na przełomie czerwca i lipca [[1944]] przyjechała do Krakowa, gdzie wspólnie z [[Kedyw (wojsko)|Kedywem]], przygotowywała się do przeprowadzenia zamachu i rozpoznawała teren operacji. Początkowo akcję miano wykonać [[5 lipca|5]] i [[7 lipca]] [[1944]], jednak nieoczekiwanie Koppe zmienił stałą trasę przejazdu. W końcu [[11 lipca]] 1944 przed godziną 9 rano grupy uderzeniowe [[Batalion "Parasol"|batalionu AK "Parasol"]] ostrzelały samochód na ulicy Powiśle u wjazdu na plac Kossaka w Krakowie, przy jednoczesnej próbie zablokowania Mercedesa Koppego przez samochód Chevrolet 4t. prowadzony przez  Mieczysława Janickiego ps. "Otwocki" i Chevroleta 3/4 t. Stefana Dyża ps. "Pikuś". Dwa inne samochody czekały na placu Kossaka aby uniemożliwić ewentualną ucieczkę Koppemu – był to Mercedes 170 prowadzony przez Bogusława Niepokoja ps. "Storch" oraz BMW Jana Bernatowicza ps. "Bartek".
+Wydzielona grupa z oddziału dyspozycyjnego AK "Parasol", dowodzona przez [[Stanisław Leopold|Stanisława Leopolda]] ps. "Rafał", na przełomie czerwca i lipca [[1944]] przyjechała do Krakowa, gdzie wspólnie z [[Kedyw (wojsko)|Kedywem]], przygotowywała się do przeprowadzenia zamachu i rozpoznawała teren operacji. Początkowo akcję miano wykonać [[5 lipca|5]] i [[7 lipca]] [[1944]], jednak nieoczekiwanie Koppe zmienił stałą trasę przejazdu. W końcu [[11 lipca]] 1944 przed godziną 9 rano grupy uderzeniowe [[Batalion "Parasol"|batalionu AK "Parasol"]] ostrzelały samochód na ulicy Powiśle u wjazdu na plac Kossaka w Krakowie, przy jednoczesnej próbie zablokowania Mercedesa Koppego przez samochód Chevrolet 4t. prowadzony przez Mieczysława Janickiego ps. "Otwocki" i Chevroleta 3/4 t. Stefana Dyża ps. "Pikuś". Dwa inne samochody czekały na placu Kossaka aby uniemożliwić ewentualną ucieczkę Koppemu – był to Mercedes 170 prowadzony przez Bogusława Niepokoja ps. "Storch" oraz BMW Jana Bernatowicza ps. "Bartek".
 Samochód Koppego mimo silnego ostrzału wyminął blokadę i skręcił w ulicę Zwierzyniecką, oddalając się z miejsca zdarzenia. Podczas akcji zabitych zostało kilku Niemców, w tym oficer SS, osobisty [[adiutant]] Koppego. Jednak sam Koppe został ranny i przeżył zamach. Jedna z grup uderzeniowych batalionu AK "Parasol" miała jednego rannego, jednak podczas ucieczki z Krakowa w kierunku północnym została zaatakowana przez [[Żandarmeria w Generalnym Gubernatorstwie|żandarmów niemieckich]] koło wsi [[Kąty]]. W tej potyczce zginęło 4 żandarmów, w tym jeden oficer; AK-owcy stracili jednego rannego. Potem doszło do kolejnego starcia, z żołnierzami [[Wehrmacht]]u w wsi [[Udórz]] położonej na północ od [[Wolbrom]]ia. W wyniku tego starcia poniosła duże straty – poległo i zostało zamordowanych 5 żołnierzy AK a 4 zostało rannych.
@@ Linia 20: / Linia 20: @@
 * Józef Baster ps. "Rak"
 * Wojciech Czerwiński ps. "Orlik"
-* Stefan Dyż  ps. "Pikuś"
+* Stefan Dyż ps. "Pikuś"
-* Tadeusz Fopp  ps. "Tadeusz"
+* Tadeusz Fopp ps. "Tadeusz"
 * Mieczysław Janicki ps. "Otwocki"
-* Tadeusz Karczewski  ps. "Wierzba"
+* Tadeusz Karczewski ps. "Wierzba"
 * Przemysław Kardasiewicz ps. "Akszak"
 * Jerzy Kołodziejski ps. "Zeus"
-* Jerzy Malow  ps. "Rek"
+* Jerzy Malow ps. "Rek"
 * Bogusław Niepokój ps. "Storch"
 * [[Zdzisław Poradzki]] ps. "Kruszynka"
@@ Linia 57: / Linia 57: @@
 {{DEFAULTSORT:Koppe, Akcja}}
 [[Kategoria:Akcje Armii Krajowej]]
 [[Kategoria:Wydarzenia 1944]]

Komenda Główna	Biuro Finansów i Kontroli Biuro Informacji i Propagandy Biuro Inspekcji Kedyw Oddział I Oddział II Oddział III Oddział IV Oddział V Wojskowa Służba Kobiet Szefostwo Biur Wojskowych Szefostwo Komunikacji Wojskowych
Obszary	Białostocki Lwowski Warszawski Zachodni Południowy
Okręgi	Białystok Kraków Lublin Lwów Łódź Nowogródek Polesie Pomorze Poznań Radom-Kielce Stanisławów Śląsk Tarnopol Warszawa Wilno Wołyń
Korpusy	Kielecki Warszawski
Dywizje piechoty	2 DP 3 DP 5 DP 6 DP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP 12 DP 21 DP 22 DP 24 DP 25 DP 26 DP 27 DP 28 DP 29 DP 30 DP 106 DP
Brygady	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 23 24 36 Gozdawa Kielecka KBKZ Zagłębiowska
Pułki piechoty	1 pspodh. 2 pp Leg. 3 pp Leg. 4 pp Leg. 5 pspodh. 6 psp 7 pp Leg. 8 pp Leg. 9 pp Leg. 10 pp 12 pp 13 pp 15 pp 15 pp 16 pp 17 pp 18 pp 19 pp 21 pp 22 pp 23 pp 24 pp 26 pp 27 pp 28 pp 30 pp 31 pp 32 pp 33 pp 34 pp 35 pp 36 pp 38 pp 39 pp 40 pp 41 pp 42 pp 43 pp 45 pp 48 pp 49 pp 50 pp 51 pp 52 pp 53 pp 72 pp 74 pp 77 pp 78 pp 82 pp 84 pp 112 pp 116 pp 120 pp
Pułki kawalerii	1 pszw 7 puł 8 pal 8 puł 8 psk 10 pal 10 kpa 14 puł 19 puł 21 puł 23 puł 27 puł
Akcje i operacje	Akcja Antyk Akcja „Burza” Akcja Getto Akcja Góral Akcja w Lidzie Akcja N Akcja Nieszpory Akcja Pensjonat Akcja w Pińsku Akcja pod Arsenałem Akcja Taśma Akcja w Końskich Akcja w Celestynowie Akcja Wilanów Akcja Wieniec Akcja Wiśnicz Operacja Hermann Operacja Memel Operacja „Ostra Brama” Powstanie iwienieckie Powstanie warszawskie Powstanie zamojskie Rozbicie więzienia w Kielcach Rozbicie więzienia w Pułtusku
Dywersja i sabotaż	Akcja Bielany Akcja Bollwerk Akcja na tartak w Piaskach Królewskich Akcja Nieszpory Akcja Nowy Rok Akcja Wieniec Mały sabotaż Wysadzenie pociągu w Choszczówce (1943) Wysadzenie pociągu w Piasecznie (1943) Zatopienie statku Tannenberg Zamach bombowy na dworcu kolejowym Friedrichstraße w Berlinie Zamach bombowy na kolej S-Bahn w Berlinie
Zamachy	Akcja Braun Akcja Bürkl Akcja „C” Akcja Durrfeld Akcja Europejska Akcja Główki Akcja Komitet Ukraiński Akcja Koppe Akcja Kośba Akcja Kretschmann Akcja Krüger Akcja „Kutschera” Akcja Leitgeber Akcja Milke Akcja Panienka Akcja Rodewald Akcja Stamm Akcja Topiel Akcja Za Kotarą Likwidacja Heinricha Krafta Likwidacja Hugo Dietza Likwidacja Nadwywiadu Rządu Londyńskiego Zamach na Hansa Franka Zamach na Kurta Hoffmanna Zamach na Maksa Petersa
Bitwy i potyczki	Bitwa o Skalbmierz Bitwa o Surkonty Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej Bitwa na Porytowym Wzgórzu Bitwa pod Jaksicami (1944) Bitwa pod Kałużówką Bitwa pod Lasowcami Bitwa pod Murowaną Oszmianką Bitwa pod Mikuliszkami Bitwa pod Graużyszkami Bitwa pod Skorzowem Bitwa pod Wojdą Bój pod Pęcicami Potyczka pod Skroniowem Starcie pod Sucharami Starcie w Kamieniu Stołpeckim Wypad na Marianów Walki o Kowel i Włodzimierz Wołyński (1944) Wypad na Truskaw
Wywiad	Most I Most II Most III Operacja Synteza
Organizacje	AKO Cichociemni Polskie Państwo Podziemne Szare Szeregi ŚZŻ AK Grupy Szturmowe Republika Pińczowska Rzeczpospolita Iwonicka Rzeczpospolita Turgielska
Odznaczenia	Krzyż Armii Krajowej Odznaka „Krzyż Powstania Warszawskiego” Warszawski Krzyż Powstańczy