Marcin Borelowski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat. |
Parę drobnych zmian. |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[Plik:Marcin borelowski.jpg|thumb|140px|Marcin Borelowski]] |
[[Plik:Marcin borelowski.jpg|thumb|140px|Marcin Borelowski]] |
||
[[File:Borelowski Rzeszow.jpg|thumb|Pamięci Marcina "Lelewela" Borelowskiego. Tablica w Rzeszowie, 1913]] |
[[File:Borelowski Rzeszow.jpg|thumb|Pamięci Marcina "Lelewela" Borelowskiego. Tablica w Rzeszowie, 1913]] |
||
'''Marcin Maciej Borelowski''', ps. „Lelewel” (ur. [[29 października]] [[1829]] w [[Półwsie Zwierzynieckie|Półwsiu Zwierzynieckim]] koło [[Kraków|Krakowa]], zm. [[6 września]] [[1863]]) – polski [[działacz społeczny]] i patriotyczny, pułkownik w [[Powstanie styczniowe|powstaniu styczniowym]]. |
'''Marcin Maciej Borelowski''', ps. „Lelewel” (ur. [[29 października]] [[1829]] w [[Półwsie Zwierzynieckie|Półwsiu Zwierzynieckim]] koło [[Kraków|Krakowa]], zm. [[6 września]] [[1863]] Sowia Góra k. [[Batorz|Batorza]]) – polski [[działacz społeczny]] i patriotyczny, pułkownik w [[Powstanie styczniowe|powstaniu styczniowym]]. |
||
Pochodził z rodziny rzemieślniczej - syn Karola i Agnieszki z.d. Noworyt<ref>{{Cytuj|autor = |tytuł = Akt urodzenia w kościele Najświętszego Salwatora w Krakowie|data = }}</ref> |
|||
Z zawodu rzemieślnik-blacharz, majster [[studnia]]rski, uczestnik wystąpień niepodległościowych w Krakowie w latach 1846 i 1848, po upadku [[Wiosna Ludów|wiosny ludów]] uczestnik działalności konspiracyjnej. Programowo związany z [[millenerzy|millenerami]], od 1862 roku jednak ze [[Stronnictwo czerwonych|stronnictwem czerwonych]]. Zajmował się organizowaniem policji narodowej i gromadzeniem broni. Współorganizator patriotycznych manifestacji ludności w [[Warszawa|Warszawie]] poprzedzających wybuch powstania styczniowego, w czasie powstania dowódca oddziałów partyzanckich i naczelnik wojenny województw [[Gubernia lubelska|lubelskiego]] i [[Województwo podlaskie|podlaskiego]]. Dosłużył się stopnia pułkownika. 24 marca 1863 roku pobity w [[Bitwa pod Krasnobrodem (1863)|bitwie pod Krasnobrodem]]. 16 kwietnia stoczył [[Bitwa pod Borowymi Młynami|bitwę pod Borowymi Młynami]]<ref>Bitwy i potyczki 1863-1864, opracował Stanisław Zieliński, [[Rapperswil]] 1913, s. 87.</ref>. Zaatakowany w [[I bitwa pod Chruśliną|I bitwie pod Chruśliną]] 30 maja odparł atak Rosjan i ponownie odniósł zwycięstwo 3 września [[Bitwa pod Panasówką|pod Panasówką]]. |
Z zawodu rzemieślnik-blacharz, majster [[studnia]]rski, uczestnik wystąpień niepodległościowych w Krakowie w latach 1846 i 1848, po upadku [[Wiosna Ludów|wiosny ludów]] uczestnik działalności konspiracyjnej. Programowo związany z [[millenerzy|millenerami]], od 1862 roku jednak ze [[Stronnictwo czerwonych|stronnictwem czerwonych]]. Zajmował się organizowaniem policji narodowej i gromadzeniem broni. Współorganizator patriotycznych manifestacji ludności w [[Warszawa|Warszawie]] poprzedzających wybuch powstania styczniowego, w czasie powstania dowódca oddziałów partyzanckich i naczelnik wojenny województw [[Gubernia lubelska|lubelskiego]] i [[Województwo podlaskie|podlaskiego]]. Dosłużył się stopnia pułkownika. 24 marca 1863 roku pobity w [[Bitwa pod Krasnobrodem (1863)|bitwie pod Krasnobrodem]]. 16 kwietnia stoczył [[Bitwa pod Borowymi Młynami|bitwę pod Borowymi Młynami]]<ref>Bitwy i potyczki 1863-1864, opracował Stanisław Zieliński, [[Rapperswil]] 1913, s. 87.</ref>. Zaatakowany w [[I bitwa pod Chruśliną|I bitwie pod Chruśliną]] 30 maja odparł atak Rosjan i ponownie odniósł zwycięstwo 3 września [[Bitwa pod Panasówką|pod Panasówką]]. |
||
Wersja z 14:50, 10 lut 2016
Marcin Maciej Borelowski, ps. „Lelewel” (ur. 29 października 1829 w Półwsiu Zwierzynieckim koło Krakowa, zm. 6 września 1863 Sowia Góra k. Batorza) – polski działacz społeczny i patriotyczny, pułkownik w powstaniu styczniowym.
Pochodził z rodziny rzemieślniczej - syn Karola i Agnieszki z.d. Noworyt[1]
Z zawodu rzemieślnik-blacharz, majster studniarski, uczestnik wystąpień niepodległościowych w Krakowie w latach 1846 i 1848, po upadku wiosny ludów uczestnik działalności konspiracyjnej. Programowo związany z millenerami, od 1862 roku jednak ze stronnictwem czerwonych. Zajmował się organizowaniem policji narodowej i gromadzeniem broni. Współorganizator patriotycznych manifestacji ludności w Warszawie poprzedzających wybuch powstania styczniowego, w czasie powstania dowódca oddziałów partyzanckich i naczelnik wojenny województw lubelskiego i podlaskiego. Dosłużył się stopnia pułkownika. 24 marca 1863 roku pobity w bitwie pod Krasnobrodem. 16 kwietnia stoczył bitwę pod Borowymi Młynami[2]. Zaatakowany w I bitwie pod Chruśliną 30 maja odparł atak Rosjan i ponownie odniósł zwycięstwo 3 września pod Panasówką.
Poległ w bitwie na Sowiej Górze pod Batorzem 6 września 1863 roku.
Ulice im. Borelowskiego:
- w Lublinie na osiedlu Konstantynów
- w Krakowie w dzielnicy Zwierzyniec (między ul. Tadeusza Kościuszki a Senatorską)
- w Przemyślu na Zasaniu – przy Szkole Podstawowej nr 14 im. Zjednoczonej Europy w Przemyślu
- we Wrocławiu w dzielnicy Sępolno
- w Częstochowie na Tysiącleciu
- w Nysie
- w Chrzanowie
- w Biłgoraju
- w Nowym Sączu
- w Mińsku Mazowieckim
Zobacz też
- ↑ Akt urodzenia w kościele Najświętszego Salwatora w Krakowie.
- ↑ Bitwy i potyczki 1863-1864, opracował Stanisław Zieliński, Rapperswil 1913, s. 87.
Bibliografia
- Krzysztof Dunin-Wąsowicz, Marcin Borelowski-Lelewel, Warszawa 1964: Wyd. RIZ.
Literatura dodatkowa
- Justyn Sokulski: Borelowski Marcin. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 322–324. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 8304032910.