Hanna Januszewska

Hanna Januszewska

Data i miejsce urodzenia	20 kwietnia 1905 Warszawa
Data i miejsce śmierci	18 lipca 1980 Warszawa
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Dziedzina sztuki	literatura

Hanna Januszewska-Moszyńska (ur. 20 kwietnia 1905 w Warszawie, zm. 18 lipca 1980 tamże) – polska prozaiczka, poetka, tłumaczka, autorka sztuk teatralnych i słuchowisk.

Życiorys

Ukończyła studia na wydziale polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, zadebiutowała tomikiem wierszy zatytułowanym „Poezje”. Podczas II wojny światowej brała udział w tajnym nauczaniu i pracowała w konspiracyjnych wydawnictwach. Po zakończeniu działań wojennych zamieszkała w Łodzi, gdzie objęła funkcję redaktora w tamtejszym oddziale Polskiego Radia, w 1948 powróciła do Warszawy. Współpracowała z czasopismami skierowanymi do najmłodszych czytelników „Płomyczek”, „Płomyk” (z którymi była związana już przed 1939), „Miś” i „Świerszczyk”. Jej twórczość obejmowała wiersze, bajki, opowiadania, których kanwą często były opowiadania ludowe, polski folklor, wydarzenia historyczne. W uznaniu wartości pedagogicznych Hannę Januszewską wielokrotnie odznaczano i nominowano do nagród państwowych (nagroda Prezesa Rady Ministrów, nagroda Premio Europeo). Książka Bajki o czterech wiatrach jest wpisana na Listę Honorową im. H.Ch. Andersena. Poza twórczością własną pisarka była tłumaczką oraz dokonywała adaptacji i opracowań dzieł innych autorów m.in. Marii Konopnickiej, Charlesa Perraulta i Hansa Ch. Andersena. Jej twórczość została przetłumaczona wiele języków obcych.

Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1955) i Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1955).

Na wniosek polskich dzieci została Kawalerem Orderu Uśmiechu. W 1980 otrzymała nagrodę państwową I stopnia.

Spoczywa na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 177, rząd 5, grób 14-15).

Twórczość

• Ambaje (1967)
• Bajki (1979)
• Bajki o czterech wiatrach (1978)
• Bajki polskie (1975)
• Baśnie polskie (1952; zawiera: O Bartku doktorze, Synowie z gwiazdą w skroni, O córce kupca i o potworze, Żelazne trzewiczki, Michałkowicka opowieść, Baśń żołnierska)
• Broszka van der Manów (1936)
• Bryg „Zuzanna” (1973)
• Cykl o wędrującej Pyzie: Jak polska Pyza wędrowała (1938), Idzie Pyza borem, lasem ... (1938), Pyza na Starym Mieście (1948), Pyza na polskich dróżkach (1956)
• Ele-mele dudki (1932)
• Jawor, jawor (1932)
• Kopciuszek (1968)
• Kot w butach
• Lwy (1974)
• Mania Lazurek (1968; na jej podstawie powstał film fabularny Zaczarowane podwórko)
• Mój dom – moja ojczyzna (1981)
• O chłopcu drewnianym (1938)
• O flisaku i przydróżce (1950)
• O kocie co faję kurzył i o innych dziwach (1933)
• O krakowskim kocie
• O polskim Chrobotku (1939)
• O smoku wawelskim
• Pierścionek pani Izabeli (1972)
• Pirlim-pem
• Proszę wycieczki (1971)
• Przez pawie oczko (1969)
• Ptaszki pana szambelana
• Rękopis pani Fabulickiej (1958)
• Siwa gąska, siwa (1939)
• Słońce wschodzi
• Srebrna kózka (1961)
• Sześć grubych ryb (1966)
• Trik-trak (1961)
• Tut, tut (1981)
• Walc panny Ludwiki (1981)
• Z góry na Mazury (1932 albo 1933)
• Złota jabłoń (1955; uzupełnia jej wcześniejsze Baśnie polskie o: Złota jabłoń, Nietykałek, Licho na topoli, Pieśń)
• Złota legenda warszawska (1950)
• Złoty koszyczek. Bajka wiosenna (1979)

Cykl o Pyzie

Pyza zwiedzała dwie różne Polski – przedwojenną (Lwów, Wilno i Grodno) oraz socjalistyczną (Nowa Huta). W PRL przedwojennych przygód Pyzy nie wznowiono. Na podstawie utworów powstał serial animowany Wędrówki Pyzy. Autorem ilustracji i scenografem serialu jest Adam Kilian.

Linki zewnętrzne

• Recenzja wznowienia wędrówek Pyzy
• Biografia Hanny Januszewskiej na Shvoong.com