Tadeusz Ćwik: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
m wstawiam Szablon:Kontrola autorytatywna |
||
Linia 34: | Linia 34: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* ''Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego'' t. 1, Warszawa 1978. |
* ''Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego'' t. 1, Warszawa 1978. |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
{{SORTUJ:Ćwik, Tadeusz}} |
{{SORTUJ:Ćwik, Tadeusz}} |
Wersja z 11:20, 16 sie 2018
Data i miejsce urodzenia |
27 stycznia 1899 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
30 lipca 1968 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Polski Korpus Posiłkowy |
Jednostki | |
Stanowiska |
komisarz polityczny |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Tadeusz Ćwik pseud. Burza, Czesław, Władysław Stopczyk, Teofil, Wicher (ur. 27 stycznia 1899 w Krakowie, zm. 30 lipca 1968 w Warszawie) – działacz komunistyczny i związkowy, polityk KPP, sekretarz generalny PPS-Lewicy, członek Komitetu Centralnego (KC) PZPR, członek Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju w 1949 roku.
Syn członka PPSD i działacza związku zawodowego kolejarzy, Karola. Od 1915 członek Koła Młodzieży PPSD. W 1917 wstąpił do Polskiego Korpusu Posiłkowego, uczestnik buntu Korpusu w nocy z 15 na 16 lutego 1918. Pod koniec 1918 wystąpił z PPSD i wstąpił do KPRP/KPP. Zorganizował skład literatury komunistycznej w hotelu "Monopol", w którym wówczas pracował. W 1920 został skierowany do pracy w wojsku, jako członek nielegalnej Rady Żołnierskiej prowadził propagandę przeciw wojnie polsko-sowieckiej na terenie Krakowa. Za działalność komunistyczną był wielokrotnie aresztowany i więziony, w więzieniach w Będzinie, Mysłowicach i Wronkach był członkiem zarządu komuny więźniów politycznych. 1925-1926 był wiceprzewodniczącym Podhalańskiej Rady Związków Zawodowych w Zakopanem. Działał w Towarzystwie Oświatowym im. Adama Mickiewicza, organizując kursy marksistowskie. W 1926 został skierowany przez KC KPP do pracy związkowej w Zagłębiu Dąbrowskim, gdzie został sekretarzem zawierciańskiego oddziału Związku Zawodowego Robotników i Robotnic Przemysłu Włókienniczego w Polsce, a następnie Rady Związków Zawodowych (RZZ) w Zawierciu. Latem 1926 zorganizował kilka zwycięskich strajków, m.in. strajk włókniarzy. Od końca 1928 działał w Związku Zawodowym Robotników Przemysłu Chemicznego i Pokrewnych w RP; 1928-1930 był skarbnikiem Zarządu Głównego (ZG) związku. 4 lipca 1929 został członkiem Tymczasowego Komitetu Wykonawczego PPS-Lewicy, a na I Krajowym Zjeździe PPS-Lewicy w lipcu 1929 w Warszawie został wybrany sekretarzem generalnym tej partii. Od sierpnia 1933 sekretarz Centralnego Wydziału Zawodowego KC KPP. Pod koniec 1933 wyjechał do Moskwy, gdzie ukończył Międzynarodową Szkołę Leninowską. Brał udział w VII Kongresie Kominternu latem 1935 w Moskwie. Po rozwiązaniu Centralnego Wydziału Zawodowego był instruktorem KC KPP do spraw ruchu zawodowego. Od wiosny 1936 był robotnikiem budowlanym w TOR na Kole. Działał w Centralnym Związku Zawodowym Robotników Przemysłu Budowlanego, Drzewnego, Ceramicznego i Pokrewnych Zawodów w Polsce. Pod koniec 1936 na polecenie Sekretariatu Krajowego KC KPP wyjechał do Hiszpanii, gdzie został komisarzem do spraw ochotników polskich i słowiańskich w bazie Brygad Międzynarodowych w Albacete, a następnie komisarzem politycznym XIII Brygady im. Jarosława Dąbrowskiego, komisarzem 45 Dywizji Międzynarodowej i zastępcą komisarza 21 Korpusu Armii. Walczył m.in. pod Madrytem, Saragossą, Teruelem, gdzie został ranny, i pod Leridą. W drugiej połowie 1938 skierowano go do Francji, gdzie organizował pomoc dla Republiki Hiszpańskiej, a po zakończeniu wojny prowadził akcję na rzecz uczestników wojny internowanych we Francji. Utrzymywał kontakt z powstałą w Paryżu tzw. "grupą inicjatywną komunistów polskich". Współorganizował Komitet Frontu Narodowego. W 1941 zgłosił się do Armii Polskiej we Francji, z którą następnie przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do PPS. Aresztowany pod zarzutem szerzenia wrogiej propagandy przeciwko korpusowi oficerskiemu, został uniewinniony, jednak zwolniony z wojska. Wówczas został kierownikiem Wydziału Opieki Nad Inwalidami. Członek lewego skrzydła londyńskiej PPS, sekretarz Reprezentacji Zagranicznej Polskich Związków Zawodowych. Działał również w Centralnej Sekcji Morskiej Związku Zawodowego Transportowców w Londynie, z której uczynił bazę pomocy byłym żołnierzom Brygad Międzynarodowych. W 1944 zorganizował Związek Kombatantów, który w lipcu 1944 poparł Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, a następnie Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej. Po utworzeniu ambasady RP w Londynie został jej II sekretarzem. Jesienią 1945 wrócił do kraju i został dyrektorem Departamentu Ogólnego w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej, a następnie prezesem Głównego Urzędu Inwalidzkiego. Wstąpił do "odrodzonej" PPS. Od 4 listopada 1945 członek jej Rady Naczelnej (RN), a od 4 grudnia 1946 Centralnego Komitetu Wykonawczego (CKW). 1945-1947 był członkiem Prezydium i wiceprzewodniczącym ZG Związku Zawodowego Pracowników Państwowych. W 1948 został sekretarzem generalnym Komisji Centralnej Związków Zawodowych (KCZZ), a w 1949 wiceprzewodniczącym Centralnej Rady Związków Zawodowych (CRZZ). W 1947 został posłem na sejm z okręgu Pruszków. Zwolennik połączenia z PPR-em; na Kongresie Zjednoczeniowym w grudniu 1948 został sekretarzem KC PZPR.W 1949 roku był delegatem Krajowej Rady Obrońców Pokoju na Kongres Obrońców Pokoju w Paryżu[1]. Członek Komitetu Wykonawczego Światowej Federacji Związków Zawodowych (ŚFZZ) i Światowej Rady Pokoju. 1953 usunięto go z PZPR i pozbawiono wszystkich stanowisk, w 1956 przywrócono mu członkostwo w PZPR. 1957-1961 redaktor naczelny "Przeglądu Związkowego". Na IV Kongresie Związków Zawodowych w kwietniu 1958 został członkiem Plenum CRZZ. Przeszedł na rentę dla zasłużonych, pracując nadal społecznie – był m.in. zastępcą sekretarza Rady Naczelnej ZBoWiD, wiceprzewodniczącym Krajowej Komisji Dąbrowszczaków, sekretarzem Polskiego Komitetu Solidarności z Ludem Hiszpanii, prezesem Rady Turystyki i członkiem Prezydium Komisji Historii Ruchu Zawodowego CRZZ. Był odznaczony m.in. Orderem Sztandaru Pracy I klasy, Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy (4 czerwca 1946[2], 16 lipca 1946[3]), Złotym Odznaczeniem im. Janka Krasickiego (1966)[4].
Przypisy
- ↑ Trybuna Robotnicza, nr 92 (1481), 9 kwietnia 1949, s. 1.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 138, poz. 257.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 14, poz. 33.
- ↑ Odznaczenia im. J. Krasickiego dla uczestników wojny w Hiszpanii. „Nowiny”, s. 1, Nr 251 z 22 i 23 października 1966.
Bibliografia
- Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1978.
- Członkowie Komitetu Centralnego PZPR
- Członkowie Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju
- Członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej (1944–1948)
- Członkowie Związku Zawodowego Robotników i Robotnic Przemysłu Włókienniczego w Polsce
- Członkowie Związku Zawodowego Robotników Przemysłu Chemicznego
- Ofiary represji politycznych w II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni odznaczeniem im. Janka Krasickiego
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Działacze Komunistycznej Partii Polski
- Polscy żołnierze Brygad Międzynarodowych
- Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1947–1952)
- Uczestnicy strajków w II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1899
- Więźniowie polityczni w II Rzeczypospolitej
- Więźniowie więzienia we Wronkach (II Rzeczpospolita)
- Zmarli w 1968