Przejdź do zawartości

Sergiu Celibidache: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
m poprawa przek., WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 27: Linia 27:
|www =
|www =
}}
}}
'''Sergiu Celibidache''' (ur. {{data|1912-07-11}}<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.musikmph.de/rare_music/performers/a_e/celibidache_sergiu/1.html | tytuł = Wir treffen uns, wo Anfang und Ende zusammenfallen: Portrait Sergiu Celibidache, Ein Berg ist kein Tal | opublikowany = musikmph.de | język = de | data dostępu = 2015-07-02 | archiwum = https://web.archive.org/web/20150703185910/http://www.musikmph.de/rare_music/performers/a_e/celibidache_sergiu/1.html | zarchiwizowano = 2015-07-03 }}</ref> w [[Roman (Rumunia)|Romanie]], zm. [[14 sierpnia]] [[1996]] w [[Neuville-sur-Essonne]]) – [[Rumunia|rumuński]] [[dyrygent]], [[kompozytor]] i pedagog.
'''Sergiu Celibidache''' (ur. {{data|1912-07-11}}<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.musikmph.de/rare_music/performers/a_e/celibidache_sergiu/1.html | tytuł = Wir treffen uns, wo Anfang und Ende zusammenfallen: Portrait Sergiu Celibidache, Ein Berg ist kein Tal | opublikowany = musikmph.de | język = de | data dostępu = 2015-07-02 | archiwum = https://web.archive.org/web/20150703185910/http://www.musikmph.de/rare_music/performers/a_e/celibidache_sergiu/1.html | zarchiwizowano = 2015-07-03}}</ref> w [[Roman (Rumunia)|Romanie]], zm. [[14 sierpnia]] [[1996]] w [[Neuville-sur-Essonne]]) – [[Rumunia|rumuński]] [[dyrygent]], [[kompozytor]] i pedagog.


W 1970 został laureatem prestiżowej duńskiej [[Nagroda Fundacji Muzycznej Léonie Sonning|Nagrody Fundacji Muzycznej Léonie Sonning]].
W 1970 został laureatem prestiżowej duńskiej [[Nagroda Fundacji Muzycznej Léonie Sonning|Nagrody Fundacji Muzycznej Léonie Sonning]].


== Zarys biografii ==
== Zarys biografii ==
Syn Demostena Celibidache, oficera kawalerii o greckich korzeniach oraz Marii Brăteanu, nauczycielki chemii. Lata młodzieńcze spędził w Jassach, w północno-wschodniej części kraju.
Syn Demostena Celibidache, oficera kawalerii o greckich korzeniach, i Marii Brăteanu, nauczycielki chemii. Lata młodzieńcze spędził w Jassach, w północno-wschodniej części kraju.
Początkowo studiował na Uniwersytecie w Bukareszcie, następnie przeniósł się na Berliński Uniwersytet Sztuk Pięknych, gdzie ukończył studia na kierunku kompozycji i dyrygentury. Następnie studiował muzykologię, filozofię i matematykę na [[Uniwersytet Humboldtów w Berlinie|Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma]], gdzie jego nauczycielami byli [[Nicolai Hartmann]] czy [[Eduard Spranger]]. Po studiach w [[Berlin]]ie, już na stałe osiadł w [[Niemcy|Niemczech]].
Początkowo studiował na Uniwersytecie w Bukareszcie, następnie przeniósł się na Berliński Uniwersytet Sztuk Pięknych, gdzie ukończył studia na kierunku kompozycji i dyrygentury. Następnie studiował muzykologię, filozofię i matematykę na [[Uniwersytet Humboldtów w Berlinie|Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma]], gdzie jego nauczycielami byli [[Nicolai Hartmann]] czy [[Eduard Spranger]]. Po studiach w [[Berlin]]ie, już na stałe osiadł w [[Niemcy|Niemczech]].


Od 1945 do 1952 pełnił funkcję głównego dyrygenta [[Berliner Philharmoniker|Orkiestry Filharmonii Berlińskiej]]. Po objęciu funkcji głównego dyrygenta przez [[Herbert von Karajan|Herberta von Karajana]] rozstał się z Filharmonią Berlińską i wyjechał do Włoch, gdzie nawiązał współpracę z Orchestra Sinfonica Siciliana i [[La Scala|La Scalą]]. Następnie zajął się współpracą z orkiestrami radiowymi z [[Kopenhaga|Kopenhagi]] i [[Paryż]]a. W latach 1962-1971 kierował szwedzką orkiestrą radiową, a od 1972 do 1978 dyrygował [[Stuttgart|radiową orkiestrą symfoniczną ze Stuttgartu]].<ref>{{Cytuj |tytuł = Sergiu CELIBIDACHE Stiftung |data dostępu = 2020-07-26 |opublikowany = www.celibidache.net |url = http://www.celibidache.net/deutsch/main_frame.html}}</ref> Następnie do roku 1979 współpracował z tokijską [[Orkiestra Symfoniczna NHK|Orkiestrą Symfoniczną NHK]].
Od 1945 do 1952 pełnił funkcję głównego dyrygenta [[Berliner Philharmoniker|Orkiestry Filharmonii Berlińskiej]]. Po objęciu funkcji głównego dyrygenta przez [[Herbert von Karajan|Herberta von Karajana]] rozstał się z Filharmonią Berlińską i wyjechał do Włoch, gdzie nawiązał współpracę z Orchestra Sinfonica Siciliana i [[La Scala|La Scalą]]. Następnie zajął się współpracą z orkiestrami radiowymi z [[Kopenhaga|Kopenhagi]] i [[Paryż]]a. W latach 1962-1971 kierował szwedzką orkiestrą radiową, a od 1972 do 1978 dyrygował [[Stuttgart|radiową orkiestrą symfoniczną ze Stuttgartu]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Sergiu CELIBIDACHE Stiftung |data dostępu = 2020-07-26 |opublikowany = www.celibidache.net |url = http://www.celibidache.net/deutsch/main_frame.html}}</ref>. Następnie do roku 1979 współpracował z tokijską [[Orkiestra Symfoniczna NHK|Orkiestrą Symfoniczną NHK]].


Od 1979 do śmierci dyrygował [[Monachium|Orkiestrą Filharmonii Monachijskiej]]. Jednocześnie prowadził wykłady w Hochschule für Musik na [[Uniwersytet Johannesa Gutenberga w Moguncji|Uniwersytecie Johannesa Gutenberga w Moguncji]] oraz Instytucie Curtisa w [[Filadelfia|Filadelfii]] w [[Stany Zjednoczone|amerykańskim]] stanie [[Pensylwania]].
Od 1979 do śmierci dyrygował [[Monachium|Orkiestrą Filharmonii Monachijskiej]]. Jednocześnie prowadził wykłady w Hochschule für Musik na [[Uniwersytet Johannesa Gutenberga w Moguncji|Uniwersytecie Johannesa Gutenberga w Moguncji]] oraz Instytucie Curtisa w [[Filadelfia|Filadelfii]] w [[Stany Zjednoczone|amerykańskim]] stanie [[Pensylwania]].
Linia 41: Linia 41:
W roku 1965 poślubił Ioanę Dumitrescu. Mieli jednego syna Serge Celibidache (ur. 1968). Celibidache zmarł na zawał serca w wieku 84 lat, w 1996 roku w [[Neuville-sur-Essonne]], niedaleko Paryża. Został również pochowany na tamtejszym cmentarzu.
W roku 1965 poślubił Ioanę Dumitrescu. Mieli jednego syna Serge Celibidache (ur. 1968). Celibidache zmarł na zawał serca w wieku 84 lat, w 1996 roku w [[Neuville-sur-Essonne]], niedaleko Paryża. Został również pochowany na tamtejszym cmentarzu.


Honorowy członek [[Academia Română]], odznaczony m.in. [[Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec|Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec]], [[Order Maksymiliana|Orderem Maksymiliana]], [[Order Bawarski Zasługi|Bawarskim Orderem Zasługi]], komandorią [[Order Sztuki i Literatury|Orderu Sztuki i Literatury]]<ref name=siv>[https://www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/siv/rechercheconsultation/consultation/ir/pdfIR.action?irId=FRAN_IR_026438 Archives des nominations et promotions dans l'ordre des Arts et des Lettres], s. 81 {{lang|fr}}</ref>. Honorowy obywatel [[Monachium]] oraz [[Jassy|Jass]].
Honorowy członek [[Academia Română]], odznaczony m.in. [[Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec|Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec]], [[Order Maksymiliana|Orderem Maksymiliana]], [[Bawarski Order Zasługi|Bawarskim Orderem Zasługi]], komandorią [[Order Sztuki i Literatury|Orderu Sztuki i Literatury]]<ref name="siv">[https://www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/siv/rechercheconsultation/consultation/ir/pdfIR.action?irId=FRAN_IR_026438 Archives des nominations et promotions dans l'ordre des Arts et des Lettres], s. 81 {{lang|fr}}</ref>. Honorowy obywatel [[Monachium]] oraz [[Jassy|Jass]].


Celibidache nie lubił nagrywać swojej muzyki i wolał koncerty na żywo. Pozostałe po nim nagrania wydano po jego śmierci.
Celibidache nie lubił nagrywać swojej muzyki i wolał koncerty na żywo. Pozostałe po nim nagrania wydano po jego śmierci.

Wersja z 23:20, 12 lip 2024

Sergiu Celibidache
Ilustracja
Sergiu Celibidache
Data i miejsce urodzenia

28 czerwca?/11 lipca 1912
Roman

Data i miejsce śmierci

14 sierpnia 1996
Neuville-sur-Essonne

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent, kompozytor

Wydawnictwo

EMI, Deutsche Grammophon

Powiązania

Berliner Philharmoniker,
Münchner Philharmoniker

Odznaczenia
Krzyż Wielkiego Oficera Orderu Zasługi RFN Order Bawarski Zasługi Order Bawarski Maksymiliana za Naukę i Sztukę Order Zasługi Nadrenii-Palatynatu Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja)

Sergiu Celibidache (ur. 28 czerwca?/11 lipca 1912[1] w Romanie, zm. 14 sierpnia 1996 w Neuville-sur-Essonne) – rumuński dyrygent, kompozytor i pedagog.

W 1970 został laureatem prestiżowej duńskiej Nagrody Fundacji Muzycznej Léonie Sonning.

Zarys biografii

Syn Demostena Celibidache, oficera kawalerii o greckich korzeniach, i Marii Brăteanu, nauczycielki chemii. Lata młodzieńcze spędził w Jassach, w północno-wschodniej części kraju. Początkowo studiował na Uniwersytecie w Bukareszcie, następnie przeniósł się na Berliński Uniwersytet Sztuk Pięknych, gdzie ukończył studia na kierunku kompozycji i dyrygentury. Następnie studiował muzykologię, filozofię i matematykę na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma, gdzie jego nauczycielami byli Nicolai Hartmann czy Eduard Spranger. Po studiach w Berlinie, już na stałe osiadł w Niemczech.

Od 1945 do 1952 pełnił funkcję głównego dyrygenta Orkiestry Filharmonii Berlińskiej. Po objęciu funkcji głównego dyrygenta przez Herberta von Karajana rozstał się z Filharmonią Berlińską i wyjechał do Włoch, gdzie nawiązał współpracę z Orchestra Sinfonica Siciliana i La Scalą. Następnie zajął się współpracą z orkiestrami radiowymi z Kopenhagi i Paryża. W latach 1962-1971 kierował szwedzką orkiestrą radiową, a od 1972 do 1978 dyrygował radiową orkiestrą symfoniczną ze Stuttgartu[2]. Następnie do roku 1979 współpracował z tokijską Orkiestrą Symfoniczną NHK.

Od 1979 do śmierci dyrygował Orkiestrą Filharmonii Monachijskiej. Jednocześnie prowadził wykłady w Hochschule für Musik na Uniwersytecie Johannesa Gutenberga w Moguncji oraz Instytucie Curtisa w Filadelfii w amerykańskim stanie Pensylwania.

W roku 1965 poślubił Ioanę Dumitrescu. Mieli jednego syna Serge Celibidache (ur. 1968). Celibidache zmarł na zawał serca w wieku 84 lat, w 1996 roku w Neuville-sur-Essonne, niedaleko Paryża. Został również pochowany na tamtejszym cmentarzu.

Honorowy członek Academia Română, odznaczony m.in. Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, Orderem Maksymiliana, Bawarskim Orderem Zasługi, komandorią Orderu Sztuki i Literatury[3]. Honorowy obywatel Monachium oraz Jass.

Celibidache nie lubił nagrywać swojej muzyki i wolał koncerty na żywo. Pozostałe po nim nagrania wydano po jego śmierci.

Przypisy

  1. Wir treffen uns, wo Anfang und Ende zusammenfallen: Portrait Sergiu Celibidache, Ein Berg ist kein Tal. musikmph.de. [dostęp 2015-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-03)]. (niem.).
  2. Sergiu CELIBIDACHE Stiftung [online], www.celibidache.net [dostęp 2020-07-26].
  3. Archives des nominations et promotions dans l'ordre des Arts et des Lettres, s. 81 (fr.)

Linki zewnętrzne