Marcin Borelowski
Marcin Maciej Borelowski, ps. Lelewel (ur. 29 października 1829 w Półwsiu Zwierzynieckim koło Krakowa, zm. 6 września 1863) – polski działacz społeczny i patriotyczny, pułkownik w powstaniu styczniowym.
Z zawodu rzemieślnik-blacharz, majster studniarski, uczestnik wystąpień niepodległościowych w Krakowie w latach 1846 i 1848, po upadku wiosny ludów uczestnik działalności konspiracyjnej. Programowo związany z millenerami, od 1862 roku jednak ze stronnictwem czerwonych. Zajmował się organizowaniem policji narodowej i gromadzeniem broni. Współorganizator patriotycznych manifestacji ludności w Warszawie poprzedzających wybuch powstania styczniowego, w czasie powstania dowódca oddziałów partyzanckich i naczelnik wojenny województw lubelskiego i podlaskiego. Dosłużył się stopnia pułkownika. 24 marca 1863 roku pobity w bitwie pod Krasnobrodem. 16 kwietnia stoczył bitwę pod Borowymi Młynami[1]. Zaatakowany w I bitwie pod Chruśliną 30 maja odparł atak Rosjan i ponownie odniósł zwycięstwo 3 września pod Panasówką.
Poległ w bitwie na Sowiej Górze pod Batorzem 6 września 1863 roku.
Ulice im. Borelowskiego:
- w Lublinie na osiedlu Konstantynów
- w Krakowie w dzielnicy Zwierzyniec (między ul. Tadeusza Kościuszki a Senatorską)
- w Przemyślu na Zasaniu przy SP14 im.Zjednoczonej Europy w Przemyślu
- we Wrocławiu w dzielnicy Sępolno
- w Częstochowie na Tysiącleciu
- w Nysie
- W Chrzanowie
- W Biłgoraju
Zobacz też
Bibliografia
- Krzysztof Dunin-Wąsowicz, Marcin Borelowski-Lelewel, Warszawa 1964: Wyd. RIZ.
- ↑ Bitwy i potyczki 1863-1864, opracował Stanisław Zieliński, Rapperswil 1913, s. 87.
Literatura dodatkowa
- Justyn Sokulski: Borelowski Marcin. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 322–324. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 8304032910