Przejdź do zawartości

Alstom Pojazdy Szynowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alstom Pojazdy Szynowe
ilustracja
Państwo

 Polska

Siedziba

Wrocław

Adres

53-609 Wrocław,
ul. Fabryczna 12

Data założenia

1832

Forma prawna

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Prezes

Sławomir Cyza[1]

Udziałowcy

ALSTOM HOLDINGS[1]

Nr KRS

0000024977

Zatrudnienie

1400 (w czterech zakładach)[2]

Dane finansowe (2022[a][3])
Przychody

736,6 mln PLN[a][3]

Wynik operacyjny

44,6 mln PLN[a][3]

Wynik netto

31,2 mln PLN[a][3]

Aktywa

855,6 mln PLN[a][3]

Kapitał własny

451,4 mln PLN[a][3]

Kapitał zakładowy

526,5 mln PLN[1]

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Alstom Pojazdy Szynowe”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Alstom Pojazdy Szynowe”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Alstom Pojazdy Szynowe”
Ziemia51°06′42,3″N 16°59′14,8″E/51,111750 16,987444
Strona internetowa

Alstom Polska S.A. – oddział we Wrocławiu (wcześniej Alstom Pojazdy Szynowe Sp. z o.o., Adtranz i Bombardier Transportation Polska) – zakład produkcji taboru kolejowego (lokomotywy elektryczne, nadwozia lokomotyw, ramy wózków) oraz wyposażenia kolejowego (systemy sygnalizacyjne i aparatura elektryczna). Należy do międzynarodowego koncernu Alstom. Od 2023 działa jako oddział spółki Alstom Polska S.A.

Przed 1997 przedsiębiorstwo funkcjonowało jako Państwowa Fabryka Wagonów (Pafawag) we Wrocławiu. W latach 80. XX w. było jednym z największych producentów taboru kolejowego w Europie i największym polskim producentem elektrowozów, elektrycznych zespołów trakcyjnych i wagonów kolejowych[4].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Powstanie zakładu

[edytuj | edytuj kod]

Fabryka powstała w 1832 roku jako niemieckie zakłady Maschinenbauanstalt Breslau (Zakład Budowy Maszyn). Produkcja na terenie zakładu została rozpoczęta już w 1833 roku, a fabryka należała do grona najstarszych producentów taboru szynowego w Europie. Od 1839 działała jako Wagenbauanstalt Gottfried Linke (Zakład Budowy Wagonów Gottfried Linke), potem kilkakrotnie zmieniała nazwę, m.in. na Linke-Hofmann Werke (Zakłady Linke-Hofmann). Podczas I wojny światowej fabryka produkowała też samoloty dla armii niemieckiej. Przed II wojną światową wytwarzała oprócz wagonów kolejowych także tabor tramwajowy, w tym m.in. pierwszy tramwaj o stalowej konstrukcji pudła – LH Standard. W czasie II wojny światowej pracowało tu około 5000 przymusowych robotników, a oprócz pociągów produkowano także systemy napędowe do rakiet V2.

Montaż wagonów około 1968 r.
Produkcja lokomotyw elektrycznych typu 3 E

Po II wojnie światowej w 1945, po włączeniu Wrocławia do Polski, nastąpiło upaństwowienie zakładu i pod nazwą Państwowa Fabryka Wagonów rozpoczął on produkcję wagonów osobowych i towarowych. W 1953 Pafawag wyprodukował pierwszą powojenną polską lokomotywę elektryczną EP02, a rok później – pierwszy polski elektryczny zespół trakcyjny EW53.

Wyprodukowany tabor

[edytuj | edytuj kod]

Łącznie polskie zakłady we Wrocławiu wyprodukowały 2231 lokomotyw elektrycznych oraz 1633 elektrycznych zespołów trakcyjnych.

Najliczniej produkowanym modelem był elektryczny zespół trakcyjny 5B/6B (EN57), wyprodukowany w latach 1961–1993 w liczbie 1429 sztuk, oraz elektryczna lokomotywa towarowa ET22 produkowana dla PKP w latach 1969–1989. Część taborowa przedsiębiorstwa wyprodukowała między innymi dla PKP lokomotywy E412 (typ 112E) oraz po przejęciu przez Adtranz EU11 (typ 113E). Kontrakt na 42 sztuki EU11 o wartości ponad 640 mln zł nie doczekał się realizacji, dlatego zostały odsprzedane do Włoch.

Typ pojazdu Rodzaj pojazdu Seria PKP Lata budowy Liczba
1E Lokomotywa elektryczna pasażerska EP02 1953–1956 8
2E Lokomotywa elektryczna towarowa 1954–1956 9
1B/2B Elektryczny zespół trakcyjny EW53 1954–1956 20
3E Lokomotywa elektryczna towarowa ET21 1957–1971 658
3Aw Wagon osobowy wąskotorowy Bxhpi 1958-1960 ok. 600
3B/4B Elektryczny zespół trakcyjny EW55 1958–1962 72
5B/6B Elektryczny zespół trakcyjny EN57 1962–1994 1429
EU07 Lokomotywa elektryczna uniwersalna EU07 1965–1977 240
101N Elektryczny zespół trakcyjny EN94 1969–1972 40
201E Lokomotywa elektryczna towarowa ET22 1969–1989 1184
102E Lokomotywa elektryczna pasażerska EP08 1972–1976 15
201Ea Lokomotywa elektryczna pasażerska EP23 1973 1
3WE Elektryczny zespół trakcyjny EW58 1974–1980 28
5Bg/6Bg Elektryczny zespół trakcyjny EN71 1976 20
104E Lokomotywa elektryczna pasażerska EP09 1986–1997 47
6WE Elektryczny zespół trakcyjny EW60 1990 2
5Bs/6Bs Elektryczny zespół trakcyjny ED72 1993–1996 21
112E Lokomotywa elektryczna uniwersalna EU43 1996–1998 28

Adtranz

[edytuj | edytuj kod]
Adtranz-Pafawag EU11(E405), wyprodukowana w 2000 na zamówienie PKP, osiąga prędkość 220 km/h

24 lutego 1997 zakład został przejęty przez niemieckie przedsiębiorstwo Adtranz. Zakład zmienił nazwę na Adtranz. Adtranz wykupił 75% udziałów przedsiębiorstwa za 3,7 mln USD. Spółka Adtranz powstała 1 stycznia 1996 w wyniku połączenia pionów kolejowych koncernów ABB i Daimler AG. Adtranz zatrudniał 23 tys. osób. Po przejęciu, wszystkie zakłady w Katowicach, Wrocławiu, Łodzi i Warszawie zatrudniały 2500 osób.

Po przejęciu spółka Adtranz sprzedała tereny zakładu obejmującego kilkanaście większych i mniejszych hal zlokalizowanych na gruntach o powierzchni ok. 550 tys. m². Po 1998 roku produkcja odbywała się w dwóch halach o powierzchni ok. 140 tys. m². W pierwszej znajdują się: stacja prób statycznych, stanowiska montażu z powierzchnią magazynową na części i podzespoły gotowe (aparatura trakcyjna, wyposażenie kabin itp.) oraz wydzielona część, w której produkuje się wózki do lokomotyw i wagonów towarowych. Druga hala to zakład produkcji pudeł ze stali węglowej[4].

Wyprodukowany tabor

[edytuj | edytuj kod]

Zakład posiadał portfel zamówień obejmujący budowę pudeł do elektrowozów: serii BR185 dla DB Cargo (400 szt.), serii BR146 dla DB Regio, serii BR145 dla pozostałych niemieckich przewoźników oraz serii ALP-46 dla amerykańskich kolei New Jersey Transit (24 szt. pudeł). Zakład produkował również ramy wózków trakcyjnych do lokomotyw Bombardier Transportation. Zakład wyprodukował również 1000 wózków Y 25 HIGH LOAD dla kolei SNCB.

Seria PKP Lata budowy Liczba
ED73 1997 1
EU11 1998-2002 42

Bombardier Transportation Polska

[edytuj | edytuj kod]
Towarowa lokomotywa BR185, wyprodukowano 400 sztuk dla DB Cargo
EU43 PKP Cargo

W maju 2001 firma Adtranz (wraz z zakładem we Wrocławiu) została przejęta przez kanadyjski koncern transportowy Bombardier Transportation.

Bombardier Transportation (BT) Wrocław – zakład produkcyjny. Obecnie zakład spawa pudła do lokomotyw Traxx, FS Class E464, ALP-45DP, które montowane są w Kassel (Niemcy) oraz w Vado Ligure (Włochy). Produkowane były także pudła do ALP-46. We Wrocławiu produkowane są także ramy wózków do wszystkich typów pojazdów, natomiast Bombardier nie produkuje we Wrocławiu kompletnych lokomotyw. Bombardier wykonał także modernizację lokomotyw przeznaczonych dla PKP, a wyprodukowanych za czasów Adtranz (przejętego przez BT).

W strukturach grupy Bombardier Transportation wyodrębniona jest dywizja systemów sterowania ruchem kolejowym RCS (Rail Control Solutions). Ze zlokalizowanych w Polsce zakładów do dywizji RCS należą Bombardier Transportation (ZWUS) Polska sp. z o.o. oraz Bombardier Transportation (Rail Engineering) Polska Sp. z o.o.

Bombardier Transportation posiada w Polsce kilka zakładów: katowicki ZWUS, warszawskie biuro projektowe Rail Engineering oraz łódzkie Biuro Obsługi (dawne Z-3 Elta).

Bombardier Transportation (ZWUS) Polska z siedzibą w Katowicach zajmuje się produkcją urządzeń elektromechanicznych oraz systemów sterowania ruchem na liniach kolejowych, tramwajowych i metra. Przedsiębiorstwo produkuje gamę urządzeń takich jak napędy zwrotnicowe do wszystkich rodzajów i typów zwrotnic oraz rozjazdów zarówno kolejowych, jak i tramwajowych. Przedmiotem produkcji są także napędy rogatkowe (pot. szlabany) oraz sygnalizacja przejazdowa, a także kompletne systemy przejazdowe, obwody torowe, liczniki osi pojazdów szynowych, systemy sterowania ruchem kolejowym oraz wiele istotnych elementów elektroniki stosowanych w systemach automatyki kolejowej i przemysłowej.

Bombardier Transportation (Rail Engineering) Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie jest biurem projektowym specjalizującym się m.in. w opracowywaniu kompleksowej dokumentacji projektowej w branżach automatyki kolejowej, telekomunikacji kolejowej oraz elektroenergetyki kolejowej.

Alstom Pojazdy Szynowe i Alstom Polska S.A.

[edytuj | edytuj kod]

W 2021 Alstom stał się nowym właścicielem zakładu w wyniku przejęcia Bombardier Transportation[5]. W okresie 2021–2023 zakład był częścią spółki Alstom Pojazdy Szynowe Sp. z o.o.[6]. W 2023 działalność Alstom w Polsce została zintegrowana w ramach jednej spółki Alstom Polska S.A. Od tego czasu zakład działa jako wrocławski oddział tej spółki[7][8].

Obecna działalność przedsiębiorstwa

[edytuj | edytuj kod]
Produkty przedsiębiorstwa (wybór)
Wagon piętrowy Bombardier Twindexx w barwach Kolei Mazowieckich na stacji Warszawa Wschodnia
Lokomotywa EU47 Traxx P160 DC „Hetman” Kolei Mazowieckich na torze doświadczalnym w Żmigrodzie
Lokomotywa Traxx F140 DC barwach Pol-Miedź Trans na torze doświadczalnym w Żmigrodzie
Bombardier Talent model 644, DB Regio
Bombardier Talent 2, pociąg regionalny
Bombardier Eurotram w Mediolanie
Flexity Classic, Kraków
Tramwaj Bombardier NGT6/2 z trzeciej dostawy dla Krakowa
Bombardier obecny na targach Trako 2015

Główny profil działalności przedsiębiorstwa to produkcja elektrycznych zespołów trakcyjnych TALENT, lokomotyw Traxx, wagonów piętrowych Twindexx w systemie push-pull, składów wysokich prędkości, tramwajów Flexity oraz metra[9].

Pod zarządem Bombardiera, wrocławski zakład stał się drugą co do wielkości kanadyjską inwestycją w Polsce. Blisko 100% produkcji fabryki jest przeznaczane na eksport na rynki USA i Europy. Fabryka jest głównym producentem lokomotyw elektrycznych w kraju. Po przejęciu część taborowa przedsiębiorstwa wyprodukowała, między innymi, 50 lokomotyw elektrycznych najnowszej generacji: 8 dwusystemowych EU43 oraz 42 jednosystemowe Traxx EU47 – F160 DC.

Alstom Pojazdy Szynowe produkuje pudła dla rodziny lokomotyw Traxx popularnych w Niemczech lokomotyw, jak również lokomotyw eksploatowanych w Grecji, Szwecji, Szwajcarii czy USA, a nawet odległej Malezji oraz podzespoły dla składów zespolonych ICE eksploatowanych w Niemczech i Holandii oraz Talgo użytkowanych w Hiszpanii oraz piętrowych pociągów regionalnych.

Przedsiębiorstwo wygrało przetarg na dostawę pociągów (Bombardier Talent) do Polski, przetarg ten został następnie unieważniony. W 2007 Koleje Mazowieckie ogłosiły, że zakupią od Bombardiera 37 wagonów piętrowych. W 2010 Koleje Mazowieckie zakupiły 11 lokomotyw Traxx P160 DC „Hetman”, z dostawą w 2011

W Polsce wagony tramwajowe można spotkać w Łodzi, Krakowie oraz Gdańsku.

W marcu 2006 przedsiębiorstwo Bombardier Transportation podpisało umowę z Solaris Bus & Coach i Vossloh Kiepe w sprawie montażu tramwajów Bombardier NGT6/2 w Zajezdni Podgórze w Krakowie. W 2006 przedsiębiorstwa te wygrały przetarg na dostawę 24 tramwajów dla Krakowa, oraz 3 dla Gdańska. W ramach współpracy Bombardier Transportation dostarcza karoserie, Vossloh Kiepe osprzęt elektryczny, zaś Solaris Bus & Coach zapewnia dostawę pozostałych podzespołów i montaż pojazdów. W 2007 dostarczono 3 zamówione pojazdy do Gdańska oraz 8 sztuk do Krakowa. W kolejnych latach firma Bombardier Transportation dostarczyła do Krakowa 26 sztuk tramwajów (14 wagonów Bombardier NGT6 oraz 12 wagonów Bombardier NGT6/2) z czego 4 wagony NGT6 w całości, pozostałe zaś były montowane w krakowskim MPK. W 2010 roku MPK Kraków ogłosił przetarg na dostawę 24 niskopodłogowych tramwajów, wygrał Bombardier NGT8. Pierwsze cztery z nich dotarły do Krakowa w II połowie 2012 roku[10], a w kwietniu 2013 roku dostawa wszystkich 24 tramwajów została zakończona[11].

We wrocławskiej fabryce produkowane są dla Deutsche Bahn pudła składów dużych prędkości, nazwanych ICE 4[12].

  1. a b c d e f Dane za 15 miesięcy (okres od 2022-01-01 do 2023-03-31)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym pod numerem 0000024977. [dostęp 2023-07-12].
  2. Zakład Bombardiera chce zwiększyć produkcję – Logistyka [online], logistyka.wnp.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  3. a b c d e f Roczne sprawozdanie finansowe. [dostęp 2023-07-12].
  4. a b PAFAWAG dziś i jutro [online], www.kolej.one.pl [dostęp 2017-11-22].
  5. Alstom zakończył przejmowanie Bombardiera [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2022-02-13] (pol.).
  6. Alstom po fuzji z Bombardierem chce wzmocnić swoją obecność Polsce [online], wnp.pl [dostęp 2024-01-30] (pol.).
  7. Alstom integruje swoją działalność w Polsce tworząc jedną spółkę, ALSTOM Polska S.A. i umacnia pozycję lidera na rynku [online], Alstom [dostęp 2024-01-30] (pol.).
  8. Powstała spółka Alstom Polska. Integruje różne polskie podmioty koncernu [online], www.rynek-kolejowy.pl [dostęp 2024-01-30] (pol.).
  9. BOMBARDIER Transportation Polska Sp. z o.o [online], www.firmy-kolejowe.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2012-04-15] (pol.).
  10. Pierwsze cztery NGT8 już w Krakowie.
  11. Prywatna Strona Miłośnika Komunikacji Miejskiej i Szynowej [online], psmkms.krakow.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  12. Największy kontrakt w historii giganta. Pudła ICx będą powstawać w Polsce.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]