Zeitz: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja oczekująca na przejrzenie] |
przypisywanie tego zabytku do Zeitz jest lekkim nadużyciem - kamień znajduje się w połowie drogi między Zeitz a Gerą. [https://de.wikipedia.org/wiki/Meilenstein_(Loitzsch%C3%BCtz)] |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: VisualEditor: przełączono Link do ujednoznacznienia |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{dopracować|źródła|więcej przypisów|data=2024-07}} |
|||
{{inne znaczenia|miasta|[[Zeitz (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}} |
{{inne znaczenia|miasta|[[Zeitz (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}} |
||
{{Miejscowość infobox |
{{Miejscowość infobox |
||
Linia 14: | Linia 15: | ||
|powierzchnia = 87,15 |
|powierzchnia = 87,15 |
||
|wysokość = 160 |
|wysokość = 160 |
||
|rok = 31 |
|rok = 31 grudnia 2017 |
||
|liczba ludności = 28 381<ref>{{Cytuj |url = https://www.statistik.sachsen-anhalt.de/download/stat_berichte/6A102_hj_2017_02.pdf |tytuł = Statistisches Landesamt Sachsen-Anhalt |opublikowany = www.statistik.sachsen-anhalt.de |język = de |data dostępu = 2019-06-13 |archiwum = https://web.archive.org/web/20181008061243/https://www.statistik.sachsen-anhalt.de/download/stat_berichte/6A102_hj_2017_02.pdf |zarchiwizowano = 2018-10-08}}</ref> |
|liczba ludności = 28 381<ref>{{Cytuj |url = https://www.statistik.sachsen-anhalt.de/download/stat_berichte/6A102_hj_2017_02.pdf |tytuł = Statistisches Landesamt Sachsen-Anhalt |opublikowany = www.statistik.sachsen-anhalt.de |język = de |data dostępu = 2019-06-13 |archiwum = https://web.archive.org/web/20181008061243/https://www.statistik.sachsen-anhalt.de/download/stat_berichte/6A102_hj_2017_02.pdf |zarchiwizowano = 2018-10-08}}</ref> |
||
|gęstość zaludnienia = 326 |
|gęstość zaludnienia = 326 |
||
Linia 29: | Linia 30: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
[[Plik:Zeitz-1650-Merian.jpg|thumb|left|Zeitz w XVII wieku]] |
[[Plik:Zeitz-1650-Merian.jpg|thumb|left|Zeitz w XVII wieku]] |
||
Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości pochodzi z roku |
Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 967, kiedy erygowano tu {{link-interwiki|Q=Q315609|diecezja Naumburg-Zeitz|tekst=biskupstwo}} celem [[chrystianizacja|chrystianizacji]] [[Słowianie połabscy|Słowian Połabskich]]. Pomiędzy 1002 a 1004 Życz znajdowała się w granicach {{fakt|państwa [[Polska|polskiego]]}}. W 1029 biskupstwo zostało przeniesione do [[Naumburg (Saale)|Naumburga]]. |
||
⚫ | Miasto zostało zdobyte przez Szwedów w trakcie [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]], po czym zostało przekazane [[Elektorat Saksonii|Elektoratowi Saksonii]]. W latach 1657–1718 było stolicą udzielnego {{link-interwiki|Q=Q541169|Saksonia-Zeitz|tekst=księstwa Saksonii-Zeitz}}. W latach 1718–1763 leżało w granicach unijnego państwa [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|polsko]]-[[Elektorat Saksonii|saskiego]]. Przypomina o tym okresie pocztowy kamień półmilowy z 1725 z [[monogram]]em [[Król Polski|króla Polski]] [[August II Mocny|Augusta II Mocnego]]. Od 1806 w granicach [[Królestwo Saksonii|Królestwa Saksonii]]. |
||
W [[1032]] biskupstwo zostało przeniesione do [[Naumburg (Saale)|Naumburga]]. |
|||
⚫ | Miasto zostało zdobyte przez Szwedów w trakcie [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]], po czym zostało przekazane [[Elektorat Saksonii|Elektoratowi Saksonii]]. W latach 1657–1718 było stolicą udzielnego księstwa Saksonii-Zeitz. W latach 1718–1763 leżało w granicach unijnego państwa [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|polsko]]-[[Elektorat Saksonii|saskiego]]. Przypomina o tym okresie pocztowy kamień półmilowy z 1725 z [[monogram]]em [[Król Polski|króla Polski]] [[August II Mocny|Augusta II Mocnego]]. Od 1806 w granicach [[Królestwo Saksonii|Królestwa Saksonii]]. |
||
[[Plik:P1000245 2013-06-04 weisse-elster-hochwasser zeitz badstubenvorstadt.JPG|mały|lewo|150px|Powódź (2013)]] |
[[Plik:P1000245 2013-06-04 weisse-elster-hochwasser zeitz badstubenvorstadt.JPG|mały|lewo|150px|Powódź (2013)]] |
||
Zajęte przez [[Królestwo Prus|Prusy]] w |
Zajęte przez [[Królestwo Prus|Prusy]] w 1815 na mocy postanowień [[kongres wiedeński|kongresu wiedeńskiego]]. Od 1871 w granicach [[Cesarstwo Niemieckie|Niemiec]]. |
||
W kwietniu 1945 zostało zdobyte przez Amerykanów, a następnie w lipcu przekazane Sowietom. W latach 1949–1990 w [[Niemiecka Republika Demokratyczna|NRD]]. |
W kwietniu 1945 zostało zdobyte przez Amerykanów, a następnie w lipcu przekazane Sowietom. W latach 1949–1990 w [[Niemiecka Republika Demokratyczna|NRD]]. |
||
Linia 49: | Linia 48: | ||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
||
* {{link-interwiki|Ratusz w Zeitz|tekst= |
* {{link-interwiki|Ratusz w Zeitz|tekst=ratusz|Q=Q27995195}} |
||
* {{link-interwiki|Q=Q959142|zamek Moritzburg (Zeitz)|tekst=zamek}} |
|||
* Zamek |
|||
* {{link-interwiki|Q=Q112620022|mury miejskie w Zeitz|tekst=mury miejskie}} |
|||
* Mury miejskie |
|||
* Kościół św. Michała |
|||
* [[Katedra św. Piotra i Pawła w Zeitz|katedra św. Piotra i Pawła]] |
* [[Katedra św. Piotra i Pawła w Zeitz|katedra św. Piotra i Pawła]] |
||
* |
* {{link-interwiki|Q=Q28976663|kościół franciszkanów}} |
||
* {{link-interwiki| |
* {{link-interwiki|Q=Q86451056|kościół św. Michała}} |
||
* {{link-interwiki|Q=Q29019804|ościół św. Mikołaja w Zeitz|tekst=kościół św. Mikołaja}} |
|||
== Współpraca == |
== Współpraca == |
Wersja z 21:00, 12 lip 2024
Ten artykuł należy dopracować |
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Powiat | |||||
Zarządzający |
Christian Thieme↗ | ||||
Powierzchnia |
87,15 km² | ||||
Wysokość |
160 m n.p.m. | ||||
Populacja (31 grudnia 2017) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
03441, 034423, 034426 | ||||
Kod pocztowy |
06711, 06712 | ||||
Tablice rejestracyjne |
BLK, HHM, NEB, NMB, WSF, ZZ | ||||
Położenie na mapie Saksonii-Anhaltu | |||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||
51°03′N 12°08′E/51,050000 12,133333 | |||||
Strona internetowa |
Zeitz (górnołuż. Žič, pol. hist. Życz[2]) – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, w powiecie Burgenland, ok. 30 km na południowy zachód od Lipska.
Historia
Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 967, kiedy erygowano tu biskupstwo celem chrystianizacji Słowian Połabskich. Pomiędzy 1002 a 1004 Życz znajdowała się w granicach państwa polskiego[potrzebny przypis]. W 1029 biskupstwo zostało przeniesione do Naumburga.
Miasto zostało zdobyte przez Szwedów w trakcie wojny trzydziestoletniej, po czym zostało przekazane Elektoratowi Saksonii. W latach 1657–1718 było stolicą udzielnego księstwa Saksonii-Zeitz . W latach 1718–1763 leżało w granicach unijnego państwa polsko-saskiego. Przypomina o tym okresie pocztowy kamień półmilowy z 1725 z monogramem króla Polski Augusta II Mocnego. Od 1806 w granicach Królestwa Saksonii.
Zajęte przez Prusy w 1815 na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego. Od 1871 w granicach Niemiec.
W kwietniu 1945 zostało zdobyte przez Amerykanów, a następnie w lipcu przekazane Sowietom. W latach 1949–1990 w NRD.
1 lipca 2009 do miasta przyłączono gminy Döbris, Geußnitz, Kayna, Nonnewitz i Würchwitz. Podczas kolejnej reformy administracyjnej w granicach miasta znalazły się gminy Luckenau i Theißen.
W 2013 miasto ucierpiało na skutek powodzi.
Geografia
Zeitz leży nad rzeką Biała Elstera, ok. 30 km na południowy zachód od Lipska i ok. 25 km na północ od miasta Gera.
Przez miasto przebiegają dwie drogi krajowe B2 i B180.
Zabytki
- ratusz
- zamek
- mury miejskie
- katedra św. Piotra i Pawła
- kościół franciszkanów
- kościół św. Michała
- kościół św. Mikołaja
Współpraca
Miejscowości partnerskie[3]:
Ludzie związani z Zeitz
- Z tym tematem związana jest kategoria:
Galeria
-
Kamień półmilowy króla Augusta II
-
Zamek
-
Ratusz
-
Stary Rynek
-
Nowy Rynek
-
Obwarowania miejskie
Przypisy
- ↑ Statistisches Landesamt Sachsen-Anhalt [online], www.statistik.sachsen-anhalt.de [dostęp 2019-06-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-08] (niem.).
- ↑ W. Dzwonkowski, 1918. Prahistorja ziem polskich. Słowiańszczyzna pierwotna. Początki polskiej kultury i organizacji. Warszawa; mapa.
- ↑ Współpraca.