ข้ามไปเนื้อหา

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "มณฑลเสฉวน"

พิกัด: 30°08′N 102°56′E / 30.133°N 102.933°E / 30.133; 102.933
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
The Mark-7032 (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
 
(ไม่แสดง 6 รุ่นระหว่างกลางโดยผู้ใช้ 2 คน)
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
{{กล่องข้อมูล นิคม
{{กล่องข้อมูล นิคม
| name = {{raise|0.1em|มณฑลเสฉวน}}
| name = มณฑลเสฉวน
| native_name = {{lower|0.1em|{{lang|zh|四川省}}}}
| native_name = {{lang|zh|四川省}}
| settlement_type = [[มณฑลของประเทศจีน|มณฑล]]
| settlement_type = [[มณฑลของประเทศจีน|มณฑล]]
| image = {{multiple image
| image = {{multiple image
บรรทัด 33: บรรทัด 33:
| parts_style = para
| parts_style = para
| p1 = 21 [[จังหวัดของประเทศจีน|จังหวัด]]
| p1 = 21 [[จังหวัดของประเทศจีน|จังหวัด]]
| p2 = 181 [[เทศมณฑลของประเทศจีน|เทศมณฑล]]
| p2 = 181 [[อำเภอของประเทศจีน|อำเภอ]]
| p3 = 5,011 [[ตำบลของประเทศจีน|ตำบล]]
| p3 = 5,011 [[ตำบลของประเทศจีน|ตำบล]]
| leader_title = เลขาธิการพรรค
| leader_title = เลขาธิการพรรค
บรรทัด 76: บรรทัด 76:
}}
}}


'''เสฉวน''' หรือ '''ซื่อชวน'''<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=118|issue=ตอนพิเศษ 117ง|pages=2|title=ประกาศราชบัณฑิตยสถาน เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง (พ.ศ. 2544)|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2544/E/117/2.PDF|date=26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2544|language=ไทย}}</ref> (<!-- รายละเอียดในกล่องข้อมูล -->{{zh|s={{Audio|Sichuan.ogg|四川|help=no}}|p=Sìchuān}}) เป็น[[มณฑลของประเทศจีน|มณฑล]]หนึ่งทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของ[[สาธารณรัฐประชาชนจีน]] กินพื้นที่ส่วนใหญ่ของ[[แอ่งเสฉวน]]และพื้นที่ทางตะวันออกสุดของ[[ที่ราบสูงทิเบต]] ตั้งอยู่ระหว่าง[[แม่น้ำจินชา]]ทางตะวันตก [[ภูเขาต้าปา]]ทางเหนือ และ[[ที่ราบสูงยูนนาน–กุ้ยโจว]]ทางทิศใต้ เมืองเอกของเสฉวนคือ [[เฉิงตู]] มีประชากรในเสฉวนอยู่ที่ 81 ล้านคน
'''เสฉวน'''<ref name="royin">{{cite journal|title=ประกาศสำนักงานราชบัณฑิตยสภา เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2565/E/205/T_0028.PDF|journal=ราชกิจจานุเบกษา|language=|volume=139|issue=พิเศษ 205 ง}} 1 กันยายน 2565.</ref> หรือ '''ซื่อชวน'''<ref name="royin"/> (<!-- รายละเอียดในกล่องข้อมูล -->{{zh|s={{Audio|Sichuan.ogg|四川|help=no}}|p=Sìchuān}}) เป็น[[มณฑลของประเทศจีน|มณฑล]]หนึ่งทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของ[[สาธารณรัฐประชาชนจีน]] กินพื้นที่ส่วนใหญ่ของ[[แอ่งเสฉวน]]และพื้นที่ทางตะวันออกสุดของ[[ที่ราบสูงทิเบต]] ตั้งอยู่ระหว่าง[[แม่น้ำจินชา]]ทางตะวันตก [[ภูเขาต้าปา]]ทางเหนือ และ[[ที่ราบสูงยูนนาน–กุ้ยโจว]]ทางทิศใต้ เมืองหลวงของเสฉวนคือ [[เฉิงตู]] มีประชากรในเสฉวนอยู่ที่ 81 ล้านคน


ในสมัยโบราณ เสฉวนเป็นที่ตั้งของ[[รัฐปา]]และ[[รัฐสู่]] ต่อมาได้ถูกพิชิตโดย[[รัฐฉิน]] ซึ่งทำให้รัฐฉินแข็งแกร่งขึ้นและปูทางไปสู่[[สงครามรวมชาติของฉิน|การรวมจีน]]ของ[[จิ๋นซีฮ่องเต้]]กลายเป็น[[ราชวงศ์ฉิน]] ใน[[ยุคสามก๊ก]] [[จ๊กก๊ก|ก๊กสู่ฮั่น]]ของ[[เล่าปี่]]มีที่ตั้งอยู่ในเสฉวน ในศตวรรษที่ 17 พื้นที่แห่งนี้ได้รับความเสียหายจากการก่อกบฏของ[[จางเซี่ยนจง]] และถูกปราบโดย[[ราชวงศ์ชิง|แมนจู]]ในเวลาต่อมา แต่ก็ได้รับการฟื้นฟูจนกลายเป็นพื้นที่ที่มีประสิทธิผลมากที่สุดแห่งหนึ่งของจีนในศตวรรษที่ 19 ในช่วง[[สงครามโลกครั้งที่ 2]] [[ฉงชิ่ง]]เคยเป็นเมืองหลวงชั่วคราวของ[[สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949)|สาธารณรัฐจีน]] ทำให้ที่นี่เป็นจุดสนใจใน[[การทิ้งระเบิดฉงชิ่ง|การทิ้งระเบิดของญี่ปุ่น]] เป็นหนึ่งในพื้นที่สุดท้ายในจีนแผ่นดินใหญ่ที่[[กองทัพปลดปล่อยประชาชน]]ยึดได้ในช่วง[[สงครามกลางเมืองจีน]] และถูกแบ่งออกเป็นสี่ส่วนตั้งแต่ปี 1949 ถึง 1952 โดยฉงชิ่งได้รับการบูรณะในอีกสองปีต่อมา เสฉวนได้ประสบกับ[[ทุพภิกขภัยครั้งใหญ่ในจีน]]ในปี 1959 ถึง 1961 แต่ก็ยังคงเป็นมณฑลที่มีประชากรมากที่สุดของจีนจนกระทั่งมีการแยก[[ฉงชิ่ง]]เพื่อตั้งขึ้นเป็น[[เทศบาลนครบริหารโดยตรงของประเทศจีน|เทศบาลนครบริหารโดยตรง]]ในปี 1997
ในสมัยโบราณ เสฉวนเป็นที่ตั้งของ[[รัฐปา]]และ[[รัฐสู่]] ต่อมาได้ถูกพิชิตโดย[[รัฐฉิน]] ซึ่งทำให้รัฐฉินแข็งแกร่งขึ้นและปูทางไปสู่[[สงครามรวมชาติของฉิน|การรวมจีน]]ของ[[จิ๋นซีฮ่องเต้]]กลายเป็น[[ราชวงศ์ฉิน]] ใน[[ยุคสามก๊ก]] [[จ๊กก๊ก|ก๊กสู่ฮั่น]]ของ[[เล่าปี่]]มีที่ตั้งอยู่ในเสฉวน ในศตวรรษที่ 17 พื้นที่แห่งนี้ได้รับความเสียหายจากการก่อกบฏของ[[จางเซี่ยนจง]] และถูกปราบโดย[[ราชวงศ์ชิง|แมนจู]]ในเวลาต่อมา แต่ก็ได้รับการฟื้นฟูจนกลายเป็นพื้นที่ที่มีประสิทธิผลมากที่สุดแห่งหนึ่งของจีนในศตวรรษที่ 19 ในช่วง[[สงครามโลกครั้งที่ 2]] [[ฉงชิ่ง]]เคยเป็นเมืองหลวงชั่วคราวของ[[สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949)|สาธารณรัฐจีน]] ทำให้ที่นี่เป็นจุดสนใจใน[[การทิ้งระเบิดฉงชิ่ง|การทิ้งระเบิดของญี่ปุ่น]] เป็นหนึ่งในพื้นที่สุดท้ายในจีนแผ่นดินใหญ่ที่[[กองทัพปลดปล่อยประชาชน]]ยึดได้ในช่วง[[สงครามกลางเมืองจีน]] และถูกแบ่งออกเป็นสี่ส่วนตั้งแต่ปี 1949 ถึง 1952 โดยฉงชิ่งได้รับการบูรณะในอีกสองปีต่อมา เสฉวนได้ประสบกับ[[ทุพภิกขภัยครั้งใหญ่ในจีน]]ในปี 1959 ถึง 1961 แต่ก็ยังคงเป็นมณฑลที่มีประชากรมากที่สุดของจีนจนกระทั่งมีการแยก[[ฉงชิ่ง]]เพื่อตั้งขึ้นเป็น[[นครปกครองโดยตรงของประเทศจีน|นครปกครองโดยตรง]]ในปี 1997


[[ชาวจีนฮั่น]]ในเสฉวนพูด[[ภาษาจีนกลาง]]ด้วยสำเนียงท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ ซึ่งเป็นรูปเป็นร่างขึ้นในช่วงที่มีการขยายตัวของประชากรในพื้นที่ในสมัย[[ราชวงศ์หมิง]] ปัจจุบันกลุ่มภาษาถิ่นนี้มีผู้พูดประมาณ 120 ล้านคน ซึ่งทำให้ภาษานี้เป็นภาษาที่มีคนพูดมากที่สุดเป็นอันดับ 10 ของโลกหากนับแยกกัน ด้วยสภาพอากาศที่ชื้นและอบอุ่นในพื้นที่ทำให้[[อาหารเสฉวน]]เป็นอาหารที่มีรสชาติเผ็ดมาช้านาน โดยเฉพาะรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ของ[[พริกไทยเสฉวน]]ที่กลายเป็นวัตถุดิบหลักของอาหารจีนทั่วโลก เช่น [[ไก่กังเปา]] [[หมาผัวโต้วฟู]]
[[ชาวจีนฮั่น]]ในเสฉวนพูด[[ภาษาจีนกลาง]]ด้วยสำเนียงท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ ซึ่งเป็นรูปเป็นร่างขึ้นในช่วงที่มีการขยายตัวของประชากรในพื้นที่ในสมัย[[ราชวงศ์หมิง]] ปัจจุบันกลุ่มภาษาถิ่นนี้มีผู้พูดประมาณ 120 ล้านคน ซึ่งทำให้ภาษานี้เป็นภาษาที่มีคนพูดมากที่สุดเป็นอันดับ 10 ของโลกหากนับแยกกัน ด้วยสภาพอากาศที่ชื้นและอบอุ่นในพื้นที่ทำให้[[อาหารเสฉวน]]เป็นอาหารที่มีรสชาติเผ็ดมาช้านาน โดยเฉพาะรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ของ[[พริกไทยเสฉวน]]ที่กลายเป็นวัตถุดิบหลักของอาหารจีนทั่วโลก เช่น [[ไก่กังเปา]] [[หมาผัวโต้วฟู]]
บรรทัด 92: บรรทัด 92:
== ภูมิศาสตร์ ==
== ภูมิศาสตร์ ==
มณฑลเสฉวนมีพื้นที่ติดต่อดังนี้
มณฑลเสฉวนมีพื้นที่ติดต่อดังนี้
* '''ทิศเหนือ''' ติดต่อกับ [[มณฑลชิงไห่]] [[มณฑลกานซู]] และ[[มณฑลส่านซี]] ประเทศจีน
* '''ทิศเหนือ''' ติดต่อกับ [[มณฑลชิงไห่]] [[มณฑลกานซู]] และ[[มณฑลฉ่านซี]] ประเทศจีน
* '''ทิศใต้''' ติดต่อกับ [[มณฑลยูนนาน]] และ[[มณฑลกุ้ยโจว]] ประเทศจีน
* '''ทิศใต้''' ติดต่อกับ [[มณฑลยูนนาน]] และ[[มณฑลกุ้ยโจว]] ประเทศจีน
* '''ทิศตะวันออก''' ติดต่อกับ [[มณฑลหูเป่ย์]] และ[[มณฑลหูหนาน]] ประเทศจีน
* '''ทิศตะวันออก''' ติดต่อกับ [[มณฑลหูเป่ย์]] และ[[มณฑลหูหนาน]] ประเทศจีน
บรรทัด 122: บรรทัด 122:
| Centre = มณฑลเสฉวน
| Centre = มณฑลเสฉวน
| North = [[มณฑลกานซู่]]
| North = [[มณฑลกานซู่]]
| Northeast = [[มณฑลส่านซี]]
| Northeast = [[มณฑลฉ่านซี]]
| East = [[ฉงชิ่ง]]
| East = [[ฉงชิ่ง]]
| Southeast = [[มณฑลกุ้ยโจว]]
| Southeast = [[มณฑลกุ้ยโจว]]

รุ่นแก้ไขปัจจุบันเมื่อ 05:13, 4 กันยายน 2565

มณฑลเสฉวน

四川省
(ตามเข็มนาฬิกาจากด้านบน)
แผนที่แสดงที่ตั้งของมณฑลเสฉวน
แผนที่แสดงที่ตั้งของมณฑลเสฉวน
พิกัด: 30°08′N 102°56′E / 30.133°N 102.933°E / 30.133; 102.933
เมืองหลวง
(และเมืองใหญ่สุด)
เฉิงตู
จำนวนเขตการปกครอง21 จังหวัด, 181 อำเภอ, 5,011 ตำบล
การปกครอง
 • เลขาธิการพรรคเผิง ชิงฮฺหวา (彭清华)
 • ผู้ว่าการหยิ่น ลี่ (尹力)
พื้นที่[1]
 • ทั้งหมด485,000 ตร.กม. (187,000 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่อันดับที่ 5
ความสูงจุดสูงสุด7,556 เมตร (24,790 ฟุต)
ประชากร
 (ค.ศ. 2013)[2]
 • ทั้งหมด81,100,000 คน
 • อันดับอันดับที่ 4
 • ความหนาแน่น170 คน/ตร.กม. (430 คน/ตร.ไมล์)
 • อันดับความหนาแน่นอันดับที่ 22
ประชากรศาสตร์
 • องค์ประกอบทางชาติพันธุ์ฮั่น – 95%
อี๋ – 2.6%
ทิเบต – 1.5%
เชียง – 0.4%
อื่น ๆ - 0.5%
 • ภาษาและภาษาถิ่นภาษาจีนกลางตะวันตกเฉียงใต้ (สำเนียงเสฉวน), ภาษาทิเบตคาม, ภาษาแคะ
รหัส ISO 3166CN-SC
GDP (ค.ศ. 2017)3.70 ล้านล้านเหรินหมินปี้
547.71 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 6)
 • ต่อหัว44,651 เหรินหมินปี้
6,613 ดอลลาร์สหรัฐ (อับดับที่ 22)
HDI (ค.ศ. 2018)0.716[3] (สูง) (อันดับที่ 26)
เว็บไซต์www.sc.gov.cn

เสฉวน[4] หรือ ซื่อชวน[4] (จีน: 四川; พินอิน: Sìchuān) เป็นมณฑลหนึ่งทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของสาธารณรัฐประชาชนจีน กินพื้นที่ส่วนใหญ่ของแอ่งเสฉวนและพื้นที่ทางตะวันออกสุดของที่ราบสูงทิเบต ตั้งอยู่ระหว่างแม่น้ำจินชาทางตะวันตก ภูเขาต้าปาทางเหนือ และที่ราบสูงยูนนาน–กุ้ยโจวทางทิศใต้ เมืองหลวงของเสฉวนคือ เฉิงตู มีประชากรในเสฉวนอยู่ที่ 81 ล้านคน

ในสมัยโบราณ เสฉวนเป็นที่ตั้งของรัฐปาและรัฐสู่ ต่อมาได้ถูกพิชิตโดยรัฐฉิน ซึ่งทำให้รัฐฉินแข็งแกร่งขึ้นและปูทางไปสู่การรวมจีนของจิ๋นซีฮ่องเต้กลายเป็นราชวงศ์ฉิน ในยุคสามก๊ก ก๊กสู่ฮั่นของเล่าปี่มีที่ตั้งอยู่ในเสฉวน ในศตวรรษที่ 17 พื้นที่แห่งนี้ได้รับความเสียหายจากการก่อกบฏของจางเซี่ยนจง และถูกปราบโดยแมนจูในเวลาต่อมา แต่ก็ได้รับการฟื้นฟูจนกลายเป็นพื้นที่ที่มีประสิทธิผลมากที่สุดแห่งหนึ่งของจีนในศตวรรษที่ 19 ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ฉงชิ่งเคยเป็นเมืองหลวงชั่วคราวของสาธารณรัฐจีน ทำให้ที่นี่เป็นจุดสนใจในการทิ้งระเบิดของญี่ปุ่น เป็นหนึ่งในพื้นที่สุดท้ายในจีนแผ่นดินใหญ่ที่กองทัพปลดปล่อยประชาชนยึดได้ในช่วงสงครามกลางเมืองจีน และถูกแบ่งออกเป็นสี่ส่วนตั้งแต่ปี 1949 ถึง 1952 โดยฉงชิ่งได้รับการบูรณะในอีกสองปีต่อมา เสฉวนได้ประสบกับทุพภิกขภัยครั้งใหญ่ในจีนในปี 1959 ถึง 1961 แต่ก็ยังคงเป็นมณฑลที่มีประชากรมากที่สุดของจีนจนกระทั่งมีการแยกฉงชิ่งเพื่อตั้งขึ้นเป็นนครปกครองโดยตรงในปี 1997

ชาวจีนฮั่นในเสฉวนพูดภาษาจีนกลางด้วยสำเนียงท้องถิ่นที่เป็นเอกลักษณ์ ซึ่งเป็นรูปเป็นร่างขึ้นในช่วงที่มีการขยายตัวของประชากรในพื้นที่ในสมัยราชวงศ์หมิง ปัจจุบันกลุ่มภาษาถิ่นนี้มีผู้พูดประมาณ 120 ล้านคน ซึ่งทำให้ภาษานี้เป็นภาษาที่มีคนพูดมากที่สุดเป็นอันดับ 10 ของโลกหากนับแยกกัน ด้วยสภาพอากาศที่ชื้นและอบอุ่นในพื้นที่ทำให้อาหารเสฉวนเป็นอาหารที่มีรสชาติเผ็ดมาช้านาน โดยเฉพาะรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ของพริกไทยเสฉวนที่กลายเป็นวัตถุดิบหลักของอาหารจีนทั่วโลก เช่น ไก่กังเปา หมาผัวโต้วฟู

ในปี 1950 มณฑลซีคังถูกยุบและต่อมาถูกแยกไปรวมกับเขตปกครองตนเองทิเบตที่ก่อตั้งขึ้นใหม่และมณฑลเสฉวน ทำให้พื้นที่ทางตะวันตกและตะวันเฉียงเหนือของเสฉวนประกอบด้วยเขตปกครองตนเองของชนชาติทิเบตและชนชาติเชียง

ชื่อ

[แก้]

ชื่อ "เสฉวน" มีความหมายว่า "แม่น้ำสี่สาย" เพราะมณฑลเสฉวนตั้งอยู่บนพื้นที่ของแม่น้ำ 3 สายมาบรรจบกัน คือ แม่น้ำแยงซีเกียง แม่น้ำหลินเจียง และแม่น้ำจินซางเจียง มีชื่อย่อคือ ชวน ()หรือ สู่, จ๊ก)

ประวัติศาสตร์

[แก้]

ในทางประวัติศาสตร์เคยเป็นราชธานีก๊กสู่ฮั่นของเล่าปี่และขงเบ้งในสมัยสามก๊ก ปลายราชวงศ์ฮั่น ขงเบ้งได้เลือกเอาเสฉวนเป็นราชธานีของก๊กสู่ เพื่อหมายฟื้นฟูราชวงศ์ฮั่น

ภูมิศาสตร์

[แก้]

มณฑลเสฉวนมีพื้นที่ติดต่อดังนี้

มณฑลเสฉวนมีภูมิประเทศสวยงามหลายรูปแบบทั้งภูเขาหิมะที่ราบสูงแม่น้ำ และมีมรดกโลกได้แก่

สภาพอากาศเป็นแบบกึ่งร้อนชื้น สภาพโดยทั่วไปจะมีความชื้นในอากาศสูง สภาพอากาศจึงค่อนข้างครึ้มไม่ค่อยมีแสงแดด โดยในรอบสัปดาห์จะมีแสงแดดหรือเห็นพระอาทิตย์เพียงไม่กี่วัน แต่จะมีหมอกปกคลุมเป็นปกติ จนได้รับฉายาว่า "เมืองในหมอก" หรือ "หมาเห่าพระอาทิตย์"

เศรษฐกิจ

[แก้]

ในมลฑลเสฉวนมีการลงทุนภาคอุตสาหกรรมหนัก โดยเฉพาะอุตสาหกรรมรถยนต์ โดย First Automotive Works (FAW) ผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่ของจีน ลงทุนร่วมกับโตโยต้า และมีศูนย์กลางการผลิตแม่พิมพ์เหล็กสำหรับรถยนต์ที่เมืองฉางเฟย [5]

อ้างอิง

[แก้]
  1. "Doing Business in China – Survey". Ministry Of Commerce – People's Republic Of China. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 May 2014. สืบค้นเมื่อ 5 August 2013.
  2. "Communiqué of the National Bureau of Statistics of People's Republic of China on Major Figures of the 2010 Population Census [1] (No. 2)". National Bureau of Statistics of China. 29 April 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 27 July 2013. สืบค้นเมื่อ 4 August 2013.
  3. "Sub-national HDI - Subnational HDI - Global Data Lab". globaldatalab.org. สืบค้นเมื่อ 2020-04-17.
  4. 4.0 4.1 "ประกาศสำนักงานราชบัณฑิตยสภา เรื่อง กำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 139 (พิเศษ 205 ง). 1 กันยายน 2565.
  5. อักษรศรี พานิชสาส์น,เศณษฐกิจจีนในมุมมองนักเศรษฐศาสตร์ไทยมมี.ค. 2554
  • Marks, Thomas A., Counterrevolution in China: Wang Sheng and the Kuomintang, Frank Cass (London: 1998), ISBN 0-7146-4700-4. Partial view on Google Books. p. 116.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]