ข้ามไปเนื้อหา

คณะองคมนตรี

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก องคมนตรี)

คณะองคมนตรี (อังกฤษ: privy council) คือ กลุ่มบุคคลหรือหน่วยงานที่ให้คำปรึกษาแก่ประมุขแห่งรัฐ โดยปกติแล้ว (แต่ไม่เสมอไป) ในประเทศที่ปกครองแบบราชาธิปไตย[1] คำว่า "องคมนตรี" ในภาษาอังกฤษ "privy" (หรือภาษาฝรั่งเศส privé) หมายถึง "ส่วนตัว" หรือ "ลับ" ด้วยเหตุนี้ คณะองคมนตรีในอดีตจึงมักจะเป็นกลุ่มที่ปรึกษาศาล ที่ได้รับความไว้วางใจ และ/หรือใกล้ชิดมากที่สุดของกษัตริย์ ซึ่งจะให้คำปรึกษาที่รักษาเป็นความลับในเรื่องกิจการรัฐ แม้จะมีการยกเลิกระบอบกษัตริย์แล้ว แต่คณะองคมนตรีบางแห่งยังคงดำเนินการอยู่ ในขณะที่บางสภาจะยุบ และ แยกออกไป ส่งผลให้ระบบกษัตริย์ดำรงอยู่ต่อไปได้โดยไม่ต้องมีสภามงกุฎลับ

ประเทศที่มีสภาองคมนตรีหรือองค์กรเทียบเท่าในปัจจุบัน เช่น สหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่และไอร์แลนด์เหนือ, ประเทศแคนาดา, ราชอาณาจักรเดนมาร์ก, ราชอาณาจักรตองงา และ ราชอาณาจักรไทย[2]

องคมนตรี

[แก้]

คณะองคมนตรีที่ยังปฏิบัติหน้าที่

[แก้]
รัฐบาล คณะองคมนตรี
เบลเยียม เบลเยียม สภามงกุฎแห่งเบลเยียม
ภูฏาน ภูฏาน รัฐธรรมนูญแห่งภูฏาน
บรูไน บรูไน องคมนตรีของบรูไน
กัมพูชา เขมร สภาที่ปรึกษาองคมนตรีสูงสุด
แคนาดา แคนาดา สภาองคมนตรีของกษัตริย์แคนาดา
เดนมาร์ก เดนมาร์ก คณะกรรมการกฤษฎีกา (เดนมาร์ก)
โมนาโก โมนาโก สภามงกุฎแห่งโมนาโก
เนเธอร์แลนด์ เนเธอร์แลนด์ สภาแห่งรัฐ (เนเธอร์แลนด์)
นอร์เวย์ นอร์เวย์ คณะกรรมการกฤษฎีกา (นอร์เวย์)
สเปน สเปน สภาแห่งรัฐสเปน
ไทย ประเทศไทย คณะองคมนตรีไทย
ตองงา ตองงา องคมนตรีแห่งตองงา
สหราชอาณาจักร สหราชอาณาจักร สภาองคมนตรีแห่งสหราชอาณาจักร

คณะองคมนตรีที่ถูกยุติบทบาท

[แก้]
สถาบันกษัตริย์ คณะองคมนตรี หมายเหตุ
Austrian Empire/Austria-Hungary Geheimrat ยกเลิก ค.ศ. 1919
Bermuda Privy Council of Bermuda แยกตัว ค.ศ. 1888
Empire of Brazil His Imperial Majesty's Council ตำแหน่งอันทรงเกียรติ บางส่วนเป็นส่วนหนึ่งของคณะรัฐมนตรีหรือสภาแห่งรัฐ; ถูกยกเลิกโดยการรัฐประหารในปี ค.ศ. 1889[3]
Konbaung dynasty (Burma) Byedaik ยกเลิก ค.ศ. 1885
Qing dynasty (China) Grand Council ยกเลิก ค.ศ. 1898
Kingdom of England Privy Council of England แทนที่โดยสภาองคมนตรีแห่งบริเตนใหญ่ Great Britain เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 1708[4][5]
Ethiopian Empire Crown Council of Ethiopia ยกเลิก ค.ศ. 1974, กลับมาด้วยข้ออ้าง ค.ศ. 1987[ต้องการอ้างอิง]
Kingdom of France Conseil du Roi ยกเลิก ค.ศ. 1791 และแทนที่ด้วยConseil d'État
German Empire Geheimrat ยกเลิก ค.ศ. 1918
Kingdom of Greece Council of State ก่อตั้งในปี 1835; ยกเลิก ปี 1865, กลับมาตั้งใหม่ ปี 1929 ในฐานะศาลปกครองอาวุโสของกรีซ
Electorate of Hanover Privy Council of Hanover ยกเลิก ค.ศ. 1866
Kingdom of Hawaiʻi Privy Council of the Hawaiian Kingdom ยกเลิก ค.ศ. หลังจากที่ฮาวาย กลายเป็นสาธารณรัฐ ในปี 1893
Kingdom of Ireland Privy Council of Ireland คงไว้ภายหลังวันที่มีผลบังคับใช้ของพระราชบัญญัติสหภาพ ค.ศ. 1800, แต่ไม่มีความเคลื่อนไหวตั้งแต่ปี 1922
Empire of Japan Privy Council of Japan ยกเลิก ค.ศ. 1947
Kingdom of Laos King's Council ยกเลิก ค.ศ. 1975
Kingdom of Nepal Rajsabha ราชวงศ์ยกเลิกวันที่ 28 พฤษภาคม 2008
Habsburg Netherlands Geheime Raad or Conseil Privé ก่อตั้งในปี 1531. ยกเลิก เป็นครั้งสุดท้ายในปี 1794
Nguyễn dynasty (Vietnam) Viện cơ mật ยกเลิกในปี 1945 พร้อมกับการล้มล้างระบอบกษัตริย์
Northern Ireland Privy Council of Northern Ireland หยุดความเคลื่อนไหวตั้งแต่ปี 1972
Ottoman Empire Divan ราชวงศ์ยกเลิกไปในปี 1922
Kingdom of Portugal His Most Faithful Majesty's Council ระบอบกษัตริย์ถูกยกเลิกในปี 1910
Russian Empire Supreme Privy Council ยกเลิก ค.ศ. 1730
Electorate of Saxony Privy Council of Saxony ก่อตั้งในปี 1697 เพื่อบริหารเขตอำนาจเหนือสถาบันนิกายลูเธอรันในนามของผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่เปลี่ยนมานับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก[ต้องการอ้างอิง]
Kingdom of Scotland Privy Council of Scotland ยกเลิกเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม1708, แทนที่ด้วยคณะองคมนตรีแห่งบริเตนใหญ่[4][5][6]
Sweden Privy Council of Sweden ยกเลิก ค.ศ. 1789
Kingdom of Yugoslavia Privy Council of Yugoslavia ยกเลิกในปี 1945, กลับมาใหม่ด้วยข้ออ้างในปี 1990 และแทนที่ด้วยสภาองคมนตรีแห่งเซอร์เบียในปี 2006[ต้องการอ้างอิง]
Sultanate of Sulu Ruma Bichara (State Council) ถูกยกเลิกหลังจากการล่าอาณานิคมของสเปนในฟิลิปปินส์


ดูเพิ่ม

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. privy council
  2. "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-11-10. สืบค้นเมื่อ 2018-11-16.
  3. Coradini, Odaci Luiz (February 1997). "Grandes Famílias e Elite 'Profissional' na Medicina no Brasil" [Important Families and the 'Professional' Elite within Brazilian Medicine]. História, Ciências, Saúde—Manguinhos (ภาษาโปรตุเกส). Rio de Janeiro: Fundação Oswaldo Cruz. III (3): 425–466.
  4. 4.0 4.1 O'Gorman, Frank (2016). The Long Eighteenth Century: British Political and Social History 1688–1832. Bloomsbury Publishing. p. 65. ISBN 9781472507747.
  5. 5.0 5.1 Black, Jeremy (1993). The politics of Britain, 1688-1800. Manchester University Press. p. 13. ISBN 0719037611.
  6. "Privy Council Records". National Records of Scotland. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 January 2017. สืบค้นเมื่อ 8 January 2017.