Eyoder

MUHASEBE, FİNANS VE VERGİ KONULARININ ANLAŞILIR BIR ŞEKİLDE SUNULMASI Bir ESCO ve işveren arasındaki etkileşim, sözleşmenin her iki tarafı için muhasebe, finans ve vergi ile ilgili sonuçlar doğurur. Çoğu durumda, bir sözleşmenin nasıl ifade edildiği, yalnızca taraflar arasında değil, aynı zamanda muhasebe ve finansal işlemlerin uygulanması ve vergilerin ne zaman ve nasıl uygulanacağı konularında karar veren üçüncü taraf otoriteler tarafından nasıl algılanacağını belirler. Bu durum, varlık transferlerinin nasıl ele alındığıyla sık sık bağlantılıdır. Bu bağlamda temel sorunlardan biri, varlıkların işverenin bilançosunda mı yoksa bilanço dışında mı yer aldığıdır - bu durum ESCO için tersidir - ve her bir durumda ortaya çıkan sonuçların neler olduğudur.   Bu özel konu zaman zaman Enerji Performans Sözleşmeleri (EPS)’nin arkasındaki itici güç olduğundan, ulusal vergi otoriteleri ile net bir açıklık sağlanmalıdır. Ucu açık tek tek belirlemeleri önleyecek bir ulusal kılavuza uyulmalıdır.   Global ESCO Ağı, tüm paydaşların yararına olacak şekilde, ilgili ülkedeki EPS ve -ESCOlar konusunda derinlemesine bilgiye sahip muhasebe, finans ve vergi uzmanlarına danışılması ve onların tavsiyelerinin o ülkedeki hukuka uyumlu standart sözleşme modellerine dahil edilmesini tavsiye eder. Bu bağlamda, belirli bir mevzuatta kullanılacak standart bazlı sözleşme esastır (Standart Baz Sözleşme önerisine bakınız) ve bu sözleşme, muhasebe, finans ve vergi konularını netleştirmek için tasarlanmıştır. Model sözleşme, bu tür işlemlerin optimizasyonu için hangi maddelerin kritik olduğunu özellikle belirtmelidir.   Çoğu hukuk sisteminde, böyle bir açıklama ve ulusal kılavuz, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) tarafından yayımlanan Uluslararası Finansal Raporlama Standardı (IFRS 16) kılavuzunu da göz önünde bulundurmalıdır. IFRS16, "leasinglerin tanınması, ölçülmesi, sunulması ve açıklanması için ilkeleri belirler ve kiracıların ve kiraya verenlerin bu işlemleri doğru bir şekilde temsil eden ilgili bilgileri sağlamalarını" amaçlar. Mevcut durumda, bir EPS işlemini müşteri için bilanço dışı olarak yapılandırmak neredeyse imkansız hale gelmiştir, bu da sektör için olumlu bir gelişme değildir. Bu nedenle, Enerji Performans Sözleşmeleri’nin bu avantajını yeniden tesis etmek için EPS ve ESCOlar konusunda özel bilgiye sahip muhasebe, mali ve vergi uzmanlarının katılımı büyük önem taşımaktadır. (Global ESCO Ağı, 2023)   Muhasebe, finans ve vergi konularındaki açıklamaların dinamik olması, yani yeni pazar ve sözleşme eğilimlerine uyum sağlaması ve geriye dönük olmaması, yani mevcut sözleşmeleri yeniden sınıflandırmaması, esastır (Global ESCO Ağı, 2023).

ESCO OPERASYONLARINI KOLAYLAŞTIRMAK VE TEŞVİK ETMEK İÇİN FİNANSMAN MEKANİZMALARI - 2 İdareler, çok taraflı veya ikili finansal kurumlar ya da uluslararası bağışçı kuruluşlar tarafından oluşturulan bir enerji verimliliği kredi hattı, finansal kurumların (FI'ler) enerji verimliliği projeleri için borç finansmanına olanak tanıyacak fonlar sağlayabilir. Bir enerji verimliliği kredi hattı, finansal kurumların enerji verimliliği proje yatırımları için borç finansmanı sağlamak üzere kullanılabilir fonları artırır. Örnekler arasında EBRD'nin Sürdürülebilir Enerji Finansman İmkanları veya AFD Sunref mekanizması, yükselen ekonomilere sahip birçok ülkede bulunmaktadır. Finansal kurumlara kredi veya risk garantileri sağlanması, ESCO projelerinin yaygın 'yüksek risk' algısını ele alan bir mekanizmadır. Bu tür risk paylaşım programları, ESCO'lar tarafından gerçekleştirilen performans sözleşmesi projeleri de dahil olmak üzere, enerji verimliliği projeleri için ticari finansmanı harekete geçirmek amacıyla tasarlanmıştır (Global ESCO Ağı, 2023). Bu programlar, kredi verme sürecinde yer alan riskin kısmen karşılanması yoluyla ESCO'ların krediye az uygun olan müşterilere hizmet sunmalarına da olanak tanıyabilir. Örnekler arasında Hindistan'daki Dünya Bankası'nın Kısmi Risk Paylaşım Tesisi ve Orta ve Doğu Avrupa'daki IFC Enerji Verimliliği Finansmanını Ticarileştirme tesisi bulunmaktadır. İdareler ve/veya uluslararası finans kurumları (IFIs) tarafından finanse edilen Süper ESCOlar, hem kamu hem de özel sektör için ESCO projelerine finansman sağlanmasına yardımcı olabilir. Bu tür kuruluşlar, enerji verimliliği projeleri için enerji son kullanıcıları ile sözleşme yapar, karmaşık satın alımlarla ilgili işlem maliyetlerini azaltır, projeleri toplu bir şekilde finanse eder ve ESCOları uygulama süreci için taşeron olarak görevlendirir. Bu süreçte projeden fayda sağlayan tarafın veya ESCOnun finansman sağlaması gerekmez. Başarılı örnekler arasında BAE'deki Etihad ESCO, Kanada'daki SOFIAC ve Suudi Arabistan'daki Tarshid bulunmaktadır. Son olarak, bir ESCO projesinin nakit akışlarının menkul kıymetleştirilmesi ve satın alınması için ayrılmış bir fon aracılığıyla forfaiting, ESCO'nun proje finansmanı için önemli miktarda öz sermaye yatırdığı durumlarda çok faydalı olabilir. Fon, ESCO'nun gelecekteki nakit akışını satın alabilir, böylece ESCO öz sermaye fonlarını ek projeleri finanse etmek için serbest bırakır. Gelecekteki alacakları ESCO'dan fona devreder. Forfaiting örneklerinden biri, Enemona şirketi tarafından kurulan ve EBRD'den alınan kredi finansmanına dayalı olarak Enemona'nın imzaladığı enerji tasarruf sözleşmeleri kapsamındaki alacakları satın almak için kurulan Bulgaristan ESCO Fonu'dur.

ESCO OPERASYONLARINI KOLAYLAŞTIRMAK VE TEŞVİK ETMEK İÇİN FİNANSMAN MEKANİZMALARI - 1 ESCO operasyonlarının büyümesinin önündeki en önemli engellerden biri, uygun fiyatlı, uyarlanmış veya özel, sürdürülebilir ve düşük riskli finansmana sınırlı erişimdir. Ticari bankaların ve finansal kurumların ESCO iş modelleri hakkındaki sınırlı bilgi ve deneyimi, ESCO projeleri için finansmanın bulunmasını sık sık engeller. ESCO projelerinde yüksek risk algıları ve proje nakit akışlarını teminat olarak kabul etme konusundaki isteksizlikleri, yüksek faiz maliyetleri ve kısa borç geri ödeme süreleri, nispeten büyük öz sermaye gereksinimleri ve kamu sektörü projeleri durumunda işverenin enerji maliyeti tasarruflarından ESCO hizmetleri için ödeme yapma yeteneği üzerinde bütçe veya diğer sınırlamalarla sonuçlanır. Ancak, finansman engellerini aşan finansman mekanizmaları konusunda geniş deneyim mevcuttur. Başarıyla uygulanmış bazı yaklaşımlar aşağıda özetlenmiştir. Finansman mekanizmaları doğrudan politika olmasa da, Global ESCO Ağı, idareler ve finansal kurumlar dahil tüm paydaşların, uygun fiyatlı ve sürdürülebilir finansmanın sağlanmasını kolaylaştırabilecek çeşitli finansman mekanizmalarının fizibilitesini ve faydalarını birlikte araştırmalarını ve bunları destekleyebilecek idari politikaları veya girişimler de dahil olmak üzere, kendi ülkelerinde ESCO projelerinin ölçeklenmesine yardımcı olacak en uygun mekanizmayı uygulamalarını önermektedir (Global ESCO Ağı, 2023). Bunlar kısaca: ·    Enerji verimliliği döner fonları (EERF) ·    Özel kredi hatları ·    Ticari finans kurumlarına kredi veya risk garantileri ·    Süper ESCOlar ·    ESCO nakit akışlarının menkul kıymetleştirilmesi ve satın alınması için bir fon aracılığıyla forfaiting (alacak hakkının kayıtsız ve şartsız olarak teslim edilmesi)   Ulusal, eyalet veya yerel idareler tarafından finansal kurumlarla iş birliği içinde kurulan EERF, ticari finansmana kıyasla uygun faiz oranları ve geri ödeme süreleri ile ESCO projeleri için uzun vadeli, uygun fiyatlı finansman sağlayabilir. Bu yaklaşım, özellikle kamu sektöründe faydalıdır; burada EERF, kamu kurumlarına enerji verimliliği projelerinin ilk yatırım maliyetlerini karşılamak için kredi sağlar ve ortaya çıkan enerji tasarrufları, EERF'nin orijinal yatırımı artı faiz ödemeleri için kullanılır (Dünya Bankası, 2014). Örnekler arasında Bulgaristan Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Kaynaklar Fonu, Ermenistan R2E2 Fonu ve Birleşik Krallık'taki Salix Finance bulunmaktadır.

STANDART BAZ SÖZLEŞME ESCO ile işveren arasındaki ilişkiyi yöneten merkezi belge Enerji Performans Sözleşmesi'dir (EPS). Birkaç nedenden dolayı, ESCO sözleşmeleri diğer birçok sözleşmeye göre daha karmaşıktır; çünkü uzun vadeli anlaşmaları ve projenin performansına dayalı bir ödeme planını içerir. Bu karmaşıklık, tüm ESCO pazarlarında gelişim ve büyüme için en önemli engellerden biri olarak sürekli olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle, Global ESCO Ağı, sözleşmelerin mümkün olduğunca standart hale getirilmesini önermektedir; bu standartlaştırmanın genel mutabakattan ziyade otorite tarafından belirlenmesi gerektiğini savunmaktadır. Global ESCO Ağı, standart bazlı sözleşmelerin geliştirilmesini ve kamu veya özel (örneğin, ESCO derneği) tanınmış bir kuruluş tarafından kullanım için yetkilendirilmesini önermektedir. Bunun amaçları şunlardır: ▪    Enerji Performansı İyileştirme Eylemlerinde kalite, şeffaflık ve etkinliği sağlamak ▪    Performans risk tahsisinin yanı sıra kararlaştırılan diğer enerji performans kriterlerini ve ilgili ödeme planlarını net ve şeffaf bir şekilde sunmak ▪ Kullanıcı ve ESCO'lar arasında, uygulanan iyileştirmelerin çoklu faydalarını veya yan faydalarını içeren değer üretimini ve tüm paydaşların sorumluluklarını açıkça belirten bir referans bazlı sözleşme çerçevesi sağlamak ▪ Kabul edilebilir bir uyuşmazlık çözüm şeması üzerinde anlaşmak   EPS, ESCO modelinin özüdür. Bu, ESCO iş modeline özgüdür, ancak terim, çeşitli alternatifleri temsil eder ve bu da “garantili tasarruf”, “paylaşılan tasarruf” ve “chauffage” sözleşmeleri gibi farklı sözleşmelerin ortaya çıkmasına neden olur. Standart bazlı sözleşmeler hem zorunlu bir yapıyı hem de bir dizi zorunlu maddeyi içermelidir. Bu, çoğu zaman ya ağır değişiklikler olmadan kullanılamayacak kadar genel oldukları ya da farklı yasal çerçevelere uyum sağlayamadıkları anlamına gelir. Bu nedenle, standart bazlı bir sözleşmenin ana özelliği, uygulanacağı yere bağlı olarak farklı yasal çerçevelere uyum sağlayabilmesi ve adapte edilebilirliği olmalıdır. Standart bir sözleşme ayrıca yeni yasal gereklilikleri karşılamaya yardımcı olabilir.   Standart bir sözleşme ayrıca sektörün uyumlu bir şekilde çalışmasına ve şirketlerin yasal çerçeveleri anlama konusunda destek olarak yeni yasal zorlukların veya vergisel zorlukların– 2019 başından beri yürürlükte olan IFRS 16* gibi (vergi rehberlerine bakınız) – üstesinden gelinmesi konularında yardımcı olabilir.IFRS’nin 16. politika tavsiyesi. *IFRS 16, tek bir kiracı muhasebe modeli sunar ve kiracının, temel varlığın düşük değerde olmadığı sürece, 12 aydan uzun süreli tüm kiralamalar için varlıkları ve yükümlülükleri tanımasını gerektirir.

İSİB tarafından hazırlanan İklimlendirme Sektörü Sürdürülebilirlik Eylem Planı lansmanına derneğimiz adına Yönetim Kurulu Başkanımız Onur Ünlü, Başkan Yardımcımız Dr. Kubilay Kavak, Yönetim Kurulu Üyemiz Ekrem Erkut ve Genel Sekterimiz Yasemin Somuncu ile katılım sağladık. Farkındalık, yönetişim, finansal sürdürülebilirlik, çevresel sürdürülebilirlik, sosyal sürdürülebilirlik, teknoloji ve inovasyon olmak üzere altı farklı eylem alanında 25 stratejik hedef içeren İklimlendirme Sektörü Sürdürülebilirlik Eylem Planı'nı kısaca tanıtan ISIB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet ŞANAL'ın ardından Türkiye Exporters Assembly - Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe görüşlerini bildirdi. EYODER olarak Sürdürülebilirlik Eylem Planı sürecinde üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzu bildirir, nazik davetleri için değerli ISIB mensuplarına teşekkür ederiz.

Dünya Bankası (The World Bank) “South-South Knowledge Exchange” (Güney-Güney Bilgi Değişimi) Programı kapsamında, Escarus (TSKB Sustainability Consultancy) ve çözüm ortakları ESCON Enerji A.Ş. ve MRC Türkiye ile birlikte, Filistin’den gelen bir enerji-endüstri-finans heyetini Türkiye’de zengin içerikli bir program eşliğinde ağırladılar. Program kapsamında derneğimizi de ziyaret eden Dr. Kubilay Kavak liderliğindeki kalabalık heyeti, Yönetim Kurulu Başkanımız Onur Ünlü, Yönetim Kurulu Üyemiz Serkan Emin ve Genel Sekreterimiz Yasemin Somuncu ağırlayarak, derneğimizin faaliyetleri ile Türkiye’deki #ESCO ve #EPS çalışmaları ile #sanayide enerji verimliliği, #yeşilbinalar ve ileri seviye #enerjiverimlibinalar hakkında güncel gelişmeleri paylaştılar ve karşılıklı fikir alışverişinde bulundular. Derneğimiz, ESCO ve EPS alanlarında ülkeler arası işbirliklerinin artırılması amacı ile gerçekleşen bu programın bir parçası olmaktan dolayı büyük onur ve mutluluk duymaktadır. 

AKREDİTASYON KAYDI Enerji Performans Sözleşmesi (EPS) karmaşık bir süreçtir ve bu tür sözleşmeler birçok yıl sürebileceği için, çoğu işveren için nadir bir faaliyettir ve genellikle ilk defa yaptıkları bir sözleşmedir. Bu bağlamda, akreditasyon, ESCO ve işveren arasındaki etkileşimi kolaylaştırabilecek değerli bir araçtır. Akredite edilmiş ESCO'ların bir kaydı, yüklenici seçimi için bir temel sağlar, bu kayıttaki firmalar ESCO olarak faaliyet gösterme kapasitesini kanıtlamış olup, gelecekteki başarıların güvenini artırır. Global ESCO Ağı, ulusal bir ESCO kaydı oluşturulmasını ve bu kaydın en azından aşağıdaki bilgileri içermesini önermektedir: ·        Kazandıkları herhangi bir akreditasyon sınıflandırması ile birlikte akredite edilmiş ESCO'ların listesi ·        Kullanıcılardan gelen ESCO'lar hakkında performans geri bildirimi ·        Akredite olma süreci hakkında bilgi ·        Akredite edilmiş ESCO'ların uymayı kabul ettiği Etik Bildirimi ·        ESCO'ların birincil iletişim bilgileri ·        Uyuşmazlık çözüm penceresi Kaydın geliştirilmesi için akreditasyon kurumu, ulusal bir ESCO derneği tarafından işletilen özel bir kuruluş olabileceği gibi kamu sektörü kuruluşu da olabilir. Bir kamu kuruluşu tarafından sürdürülen bir kayıt, kamu sektörü alıcılarına daha fazla güven sağlayabilir. Birçok ülke, akreditasyonu bir kalite güvencesi aracı olarak kullanmaktadır. Akredite bir ESCO olmak, özellikle kamu sektöründe bir sözleşme teklif etme ve kazanma hakkı için bir ön koşuldur. Akreditasyon, hükümet denetimi tarafından zorunlu tutulduğunda, ESCO olarak çalışan herhangi bir şirkete açık olmalıdır. Ayrıca, akreditasyonun bütünlüğünü korumak için en iyi uygulama olarak, tüm ESCO'ların belirli aralıklarla yeniden akreditasyon başvurusunda bulunmaları ve yeteneklerini güncellemeleri gerektiği düşünülmelidir. Bir kayıt, aynı zamanda ESCO tanımının uygulanmasına ve kayıttaki ESCO'lar ile ESCO tanım kriterlerini karşılamayan diğer hizmet sağlayıcılar arasındaki pazar farklılaşmasına yardımcı olabilir. Akredite bir ESCO kaydının yanında, ESCOlar ile ilgili sorunlar hakkında geri bildirim sağlamak için bir yol bulunmalıdır. Bu tür hizmetleri genellikle Ombudsman veya sorunları giderecek, sorunu değerlendirecek ve kayıt yöneticisine tavsiyelerde bulunacak kişi veya kurum sağlar.

AMACA UYGUN "ESCO” TANIMI “Enerji Hizmet Şirketi (ESCO)” korumalı bir terim değildir. Aynı zamanda iyi tanımlanmış bir terim de değildir. Bu nedenle, ilke olarak, enerji üretimi ve tüketimi ile ilgili bileşenler veya hizmetler sunan herhangi bir şirket kendisine "ESCO" diyebilir ve genellikle de demektedir (Global ESCO Network, 2023). Mevcut piyasa anlayışına göre bir ESCO'dan beklenebilecekler için bir standart belirlemek, sektörün güvenilirliğini desteklemek için gereklidir. Ayrıca, enerji verimliliği ve potansiyel olarak talep tarafı yenilenebilir enerji hizmetlerinin sunumunda ESCO'ların dahil edilmesi düşünüldüğünde, müşterinin minimum ne beklemesi gerektiği konusunda bilgilendirilmesine yardımcı olabilir.   Global ESCO Network tarafından onaylanan ESCO'ların genel tanımı şu şekildedir: Bir Enerji Hizmet Şirketi (ESCO), kullanıcı tesislerinde, binalarında ve operasyonlarında enerji hizmetleri, enerji verimliliği iyileştirme önlemleri ve/veya talep tarafı yenilenebilir enerji hizmetleri sunan ve bunu yaparken proje performansına doğrudan bağlı bir miktar finansal riski kabul eden bir tüzel kişiliktir. Uygulanan hizmetler ve iyileştirme önlemleri, kullanıcıların enerji ve kaynak taleplerine yönelik kapsamlı bir analiz temelinde, finansal ve teknik olarak uygulanabilir alternatif enerji kaynakları ve/veya kaynak verimliliği düşük karbon teknolojileri ve/veya enerji yönetim sistemleri göz önünde bulundurularak gerçekleştirilir. ESCO'nun sunduğu hizmetler için ücretlendirme planı, ölçülen ve doğrulanan enerji verimliliği iyileştirmeleri ve diğer belirlenen performans kriterlerinin gerçekleştirilmesine (kısmen veya tamamen) dayanmaktadır. (Global ESCO Network, 2023)   Global ESCO Network'un görüşü, bu tanıma uygun olarak çalışmayan şirketlerin ESCO olarak adlandırılmaması gerektiğidir. Bir ESCO'yu diğer hizmet sağlayıcılardan temel olarak ayıran şey, ücretlendirmesinin performans riskinin paylaşımına bağlı olmasıdır. Herhangi bir hizmet sağlayıcı yeni bir ısı pompası kurabilir ve bu hizmet için (ekipman maliyeti dahil) ödeme alabilir, ancak müşteri enerji tüketiminde makul bir azalma elde edilmesi riskini üstlenir. Öte yandan, bir ESCO, performansın hesaplandığı gibi olma riskini üstlenir, çünkü ücretlendirmesi kısmen veya tamamen bu temele dayanır (Global ESCO Network, 2023). Performans riskinin nasıl dağıtılabileceğine dair birçok yol varken, Global ESCO Network, prensip olarak, bir kurulumun performans riskinin kısmen veya tamamen ESCO'ya ait olması gerektiğini önermektedir. ESCO tanımı bu prensibe dayanmaktadır.   Devamı yorumda...

Türkiye İMSAD tarafından düzenlenen Geleceğe Yatırım Ödülleri – Sivil Toplum 2023'de “Çalışma” kategorisinde "Nitelikli Çevre Dostu Dijitalleşme" çalışmamız ile ikincilik ödülüne layık görüldük 🥈 🥈 🥈 TURKONFED - Türk İş Dünyası Konfederasyonu ve Center for International Private Enterprise (#CIPE) iş birliğinde hayata geçirilen “İş Dünyası için Yerel Kalkınma: Çevre Dostu Büyüme” projesi kapsamında, derneğimiz tarafından "Dijitalleşmenin Getirdiği Çevresel Riskler ve Fırsatlar" eğitim modülünün oluşturulması, 130 soruluk anketin çevre ve sürdürülebilirlik ile ilgili kısımlarının hazırlanması, #Hakkari, #Giresun, #Şırnak ve #Çorum illerinde düzenlenen etkinliklerde eğitim verilmesi ve panellere katılım, "Dijital Anadolu 3: Nitelikli Dijital Dönüşüm Rehberi"nin hazırlanması çalışmalarını gerçekleştirdik. Rehbere ulaşmak için: https://lnkd.in/drYPvFKS 2017 yılından bu yana, çift yıllarda düzenlenen Geleceğe Yatırım Ödülleri – Özel Sektör, 2021 yılından itibaren tek yıllarda Geleceğe Yatırım Ödülleri – Sivil Toplum olarak düzenleniyor. İnşaat, mimarlık, çevre, enerji, enerji verimliliği, sürdürülebilir kalkınma alanlarında çalışma yapan Dernekler Bilgi Sistemi (DERBİS)’e kayıtlı sivil toplum kuruluşlarının yanı sıra proje, çalışma veya etkinlik alanında faaliyet yürüten üniversiteler de bu ödüllere başvuru yapabiliyor. Kriterleri en iyi şekilde karşılayan sürdürülebilirlik uygulama faaliyetleri, bağımsız bir jüri tarafından belirleniyor. Gerçekleştirilen iyi uygulamaların daha geniş kitlelere duyurulabilmesi içi, tüm başvuruların yer aldığı bir kitapçık yayınlanıyor.

Üyesi olduğumuz Sektörel Dernekler Federasyonu (SEDEFED) Genişletilmiş Yönetim Kurulu toplantısında Genel Sekreterimiz Yasemin Somuncu gerçekleştirdiğimiz "Nitelikli Çevre Dostu Dijitalleşme" çalışmamız hakkında bir sunum gerçekleştirdi.