Ruhr'un İşgali: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

15.51, 17 Aralık 2023 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

Ruhr'un İşgali (Almanca: Ruhrbesetzung), 1923-1925 yılları arasında Ruhr Vadisi'nin Fransa ve Belçika tarafından işgal edilmesi. 1919'da Versay Barış Antlaşması uyarınca Weimar Cumhuriyeti'nin Üçlü İtilaf'a ödemesi gereken £6.6 milyar tazminatı ödeyememesine yanıt olarak gerçekleştirildi. Ruhr'un işgali Almanya'daki ekonomik krizi daha da kötüleştirdi.^[1] Alman siviller pasif direniş ve sivil itaatsizlik eylemlerine girişti ve Fransız ordusunun işgali sırasında çıkan olaylarda 130 Alman sivil öldürüldü.

Ruhr'un işgali Almanya'nın tekrar silahlanmasına ve Almanya'da aşırı sağcı hareketlerin büyümesine sebep oldu.^[1]

Arka plan

Ruhr bölgesi, I. Dünya Savaşı sırasında Renanya'nın işgalinin hemen sonrasında İtilaf Devletleri tarafından işgal edildi. Almanya Versay Barış Antlaşması ile savaştan çekildi, fakat ağır koşulları kabul etmek zorunda kaldı ve 231. Madde uyarınca başta Fransa olmak üzere tüm müttefik devletlere savaş tazminatlarını ödemeye mahkûm edildi. Toplam miktar başta 226 milyar Goldmark civarındaydı. 1921'de miktar 132 milyar Goldmark'a azaltıldı.^[2] Bazı ödemeler hammadde yoluyla yapıldı, ancak Almanya ekonomisi bu borçları ödemeye yetmedi.^[3]

İngiliz temsilci ödemelerinin azaltılmasını teşvik ederken, 1922 sonlarında Almanya ekonomik kriz nedeniyle zor zamanlar geçiriyordu. Fransız ve Belçikalı temsilciler Almanya'nın daha fazla ödeme yapması konusunda zorladı.^[4] Almanya'nın savaş tazminatı ödememesi karşısında, Fransa Başbakanı Raymond Poincaré askerî eylem kararı aldı.

İşgal

Poincaré 11 Ocak 1923'te Ruhr'u işgal etmeye karar verdi. Bu yolla Versay Antlaşmasında belirtilen kömür ve kereste teslimatlarını garanti altına aldı.^[5]^[6]

Pasif direniş

İşgal karşısında pasif direniş ve sivil itaatsizlik eylemleri başladı. Fransız ordusunun işgali sırasında çıkan olaylarda 130 Alman sivil öldürüldü.^[7]^[8] İç huzursuzluk büyüdü, hükûmeti hedefleyen ayaklanmalar ve Birahane Darbesi dahil birkaç darbe girişimi meydana geldi. Ekim 1923'te Aachen'de tek taraflı Ren Cumhuriyeti ilan edildi.

Ayrıca bakınız

Weimar Cumhuriyeti'nde hiperenflasyon

Kaynakça

^ ^a ^b "Hyperinflation and the invasion of the Ruhr – The Holocaust Explained: Designed for schools" (İngilizce). 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.
^ Timothy W. Guinnane (Ocak 2004). "Vergangenheitsbewältigung: the 1953 London Debt Agreement" (PDF). Center Discussion Paper no. 880. Economic Growth Center, Yale University. 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2008.
^ The extent to which payment defaults were genuine or artificial is controversial, see World War I reparations.
^ Marks, Sally "The Myths of Reparations" s. 231–255 from Central European History, Volume 11, Issue #3, September 1978 pp. 239–240.
^ Marks, Sally "The Myths of Reparations" pp. 231–255 from Central European History, Volume 11, Issue #3, September 1978 p. 245.
^ Marks, Sally "The Myths of Reparations" pp. 231–255 from Central European History, Volume 11, Issue #3, September 1978 pp. 244–245.
^ "Anaconda Standard". 10 Şubat 1923. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Twenty Germans were said to have been killed and several French soldiers wounded when a mob at Rapoch attempted to prevent the expulsion of one hundred officials. Picture shows French guard being doubled outside the station at Bochum following a collision between German mob and the French
^ "Hanover Evening Sun". 15 Mart 1923. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Three Germans killed in Ruhr by French sentries

[:0-1] "Hyperinflation and the invasion of the Ruhr – The Holocaust Explained: Designed for schools" (İngilizce). 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022.

[guinnane-2] Timothy W. Guinnane (Ocak 2004). "Vergangenheitsbewältigung: the 1953 London Debt Agreement" (PDF). Center Discussion Paper no. 880. Economic Growth Center, Yale University. 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2008.

[3] The extent to which payment defaults were genuine or artificial is controversial, see World War I reparations.

[4] Marks, Sally "The Myths of Reparations" s. 231–255 from Central European History, Volume 11, Issue #3, September 1978 pp. 239–240.

[marks_p245-5] Marks, Sally "The Myths of Reparations" pp. 231–255 from Central European History, Volume 11, Issue #3, September 1978 p. 245.

[marks_pp244_245-6] Marks, Sally "The Myths of Reparations" pp. 231–255 from Central European History, Volume 11, Issue #3, September 1978 pp. 244–245.

[7] "Anaconda Standard". 10 Şubat 1923. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Twenty Germans were said to have been killed and several French soldiers wounded when a mob at Rapoch attempted to prevent the expulsion of one hundred officials. Picture shows French guard being doubled outside the station at Bochum following a collision between German mob and the French

[8] "Hanover Evening Sun". 15 Mart 1923. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Three Germans killed in Ruhr by French sentries

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
-[[Dosya:Bundesarchiv_Bild_183-R09876,_Ruhrbesetzung.jpg|thumb|sağ|200px|Ruhr'daki Fransa askerleri, 1923.]]
+[[Dosya:Bundesarchiv_Bild_183-R09876,_Ruhrbesetzung.jpg|küçükresim|sağ|upright=1.36|Ruhr'da Fransız askerleri ve bir Alman sivil, 1923.]]
+'''Ruhr'un İşgali'''&nbsp;({{Dil|de|Ruhrbesetzung|dil_adı=e}}), 1923-1925 yılları arasında [[Ruhr bölgesi|Ruhr Vadisi]]'nin&nbsp;[[Üçüncü Fransız Cumhuriyeti|Fransa]] ve [[Belçika]]&nbsp;tarafından işgal edilmesi.&nbsp;1919'da [[Versay Barış Antlaşması]]&nbsp;uyarınca&nbsp;[[Weimar Cumhuriyeti]]'nin&nbsp;[[Üçlü İtilaf]]'a&nbsp;ödemesi gereken £6.6 milyar tazminatı ödeyememesine yanıt olarak gerçekleştirildi. Ruhr'un işgali [[Weimar Cumhuriyeti'nde hiperenflasyon|Almanya'daki ekonomik krizi]] daha da kötüleştirdi.<ref name=":0" /> Alman siviller [[pasif direniş]] ve [[sivil itaatsizlik]] eylemlerine girişti ve Fransız ordusunun işgali sırasında çıkan olaylarda 130 Alman sivil öldürüldü.
-[[Dosya:Bundesarchiv_Bild_102-09896,_Französische_Alpenjäger_in_den_Strassen_Buers.jpg|thumb|sağ|200px|Fransa'nın [[Chasseurs Alpins]] birlikleri [[Gelsenkirchen-Buer|Buer]]'de]]
-'''Ruhr'un İşgali''' ({{Dil-de|Ruhrbesetzung}}) 1923-1925 yılları arasında [[Ruhr bölgesi|Ruhr Vadisi]]'nin [[Üçüncü Fransız Cumhuriyeti|Fransa]] ve [[Belçika]] tarafından işgal edilmesi. 1919'da [[Versay Barış Antlaşması]] uyarınca  [[Weimar Cumhuriyeti]]'nin [[Üçlü İtilaf]]'a ödemesi gereken £6.6 milyar tazminatı ödememesine yanıt olarak gerçekleştirildi.
+Ruhr'un işgali [[Alman tekrar silahlanması|Almanya'nın tekrar silahlanmasına]] ve Almanya'da [[aşırı sağ]]cı hareketlerin büyümesine sebep oldu.<ref name=":0">{{Web kaynağı|url=https://www.theholocaustexplained.org/the-nazi-rise-to-power/the-weimar-republic/invasion-of-the-ruhr/|başlık=Hyperinflation and the invasion of the Ruhr – The Holocaust Explained: Designed for schools|erişimtarihi=8 Temmuz 2022|dil=en-GB|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220309031416/https://www.theholocaustexplained.org/the-nazi-rise-to-power/the-weimar-republic/invasion-of-the-ruhr/|arşivtarihi=9 Mart 2022|ölüurl=hayır}}</ref>
 == Arka plan ==
-[[Ruhr bölgesi]], [[Birinci Dünya Savaşı]] sırasında [[Renanya'nın işgali]]<nowiki/>nin hemen sonrasında [[İtilaf Devletleri]] tarafından işgal edildi. Almanya [[Versay Barış Antlaşması]] ile savaştan çekildi, fakat ağır koşulları kabul etmek zorunda kaldı ve [[Versay Antlaşması'nın 231. Maddesi|231. Madde]] uyarınca başta Fransa olmak üzere tüm müttefik devletlere savaş tazminatlarını ödemeye mahkum edildi. Toplam miktar başta 226 milyar [[Goldmark]] civarındaydı. 1921'de miktar 132 milyar Goldmark'a azaltıldı.<ref name="guinnane">{{Web kaynağı | url = http://www.econ.yale.edu/growth_pdf/cdp880.pdf | title = Vergangenheitsbewältigung: the 1953 London Debt Agreement | accessdate = 6 December 2008 | author = Timothy W. Guinnane | authorlink =  | date = January 2004 | format = PDF | work = Center Discussion Paper no. 880 | publisher = Economic Growth Center, Yale University | arşivurl = http://web.archive.org/web/20180813101223/http://www.econ.yale.edu/growth_pdf/cdp880.pdf | arşivtarihi = 13 Ağustos 2018}}</ref> Bazı ödemeler hammadde yoluyla yapıldı, ancak Almanya ekonomisi bu borçları ödemeye yetmedi.<ref>The extent to which payment defaults were genuine or artificial is controversial, see [//en.wikipedia.org/wiki/World_War_I_reparations World War I reparations].</ref>
+[[Ruhr bölgesi]],&nbsp;[[I. Dünya Savaşı]] sırasında [[Renanya'nın işgali]]nin hemen sonrasında [[İtilaf Devletleri]]&nbsp;tarafından işgal edildi.&nbsp;Almanya&nbsp;[[Versay Barış Antlaşması]]&nbsp;ile savaştan çekildi, fakat ağır koşulları kabul etmek zorunda kaldı ve [[Versay Antlaşması'nın 231. Maddesi|231. Madde]]&nbsp;uyarınca başta Fransa olmak üzere tüm müttefik devletlere savaş tazminatlarını ödemeye mahkûm edildi.&nbsp;Toplam miktar başta 226 milyar [[Goldmark]]&nbsp;civarındaydı. 1921'de miktar 132 milyar Goldmark'a azaltıldı.<ref name="guinnane">{{Web kaynağı | url = http://www.econ.yale.edu/growth_pdf/cdp880.pdf | başlık = Vergangenheitsbewältigung: the 1953 London Debt Agreement | erişimtarihi = 6 Aralık 2008 | yazar = Timothy W. Guinnane | authorlink =  | tarih = Ocak 2004 | biçim = PDF | eser = Center Discussion Paper no. 880 | yayıncı = Economic Growth Center, Yale University | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180813101223/http://www.econ.yale.edu/growth_pdf/cdp880.pdf | arşivtarihi = 13 Ağustos 2018 | ölüurl = hayır }}</ref> Bazı ödemeler hammadde yoluyla yapıldı, ancak Almanya ekonomisi bu borçları ödemeye yetmedi.<ref>The extent to which payment defaults were genuine or artificial is controversial, see [//en.wikipedia.org/wiki/World_War_I_reparations World War I reparations].</ref>
-İngiliz temsilci ödemelerinin azaltılmasını teşvik ederken, 1922 sonlarında Almanya ekonomik kriz nedeniyle zor zamanlar geçiriyordu. Fransız ve Belçikalı temsilciler Almanya'nın daha fazla ödeme yapması konusunda zorladı.<ref>Marks, Sally "The Myths of Reparations" s. 231–255 from ''Central European History'', Volume 11, Issue #3, September 1978 pp. 239–240.</ref> Almanya'nın savaş tazminatı ödememesi karşısında, Fransa Başbakanı [[Raymond Poincaré]] askeri eylem kararı aldı.
+İngiliz temsilci ödemelerinin azaltılmasını teşvik ederken, 1922 sonlarında Almanya ekonomik kriz nedeniyle zor zamanlar geçiriyordu. Fransız ve Belçikalı temsilciler Almanya'nın daha fazla ödeme yapması konusunda zorladı.<ref>Marks, Sally "The Myths of Reparations" s. 231–255 from ''Central European History'', Volume 11, Issue #3, September 1978 pp. 239–240.</ref> Almanya'nın savaş tazminatı ödememesi karşısında, Fransa Başbakanı [[Raymond Poincaré]]&nbsp;askerî eylem kararı aldı.
 == İşgal ==
+[[Dosya:Bundesarchiv_Bild_102-09896,_Französische_Alpenjäger_in_den_Strassen_Buers.jpg|küçükresim|sağ|upright=0.91|Fransa'nın [[Alp Avcıları]] ''(Chasseurs Alpins)'' birlikleri [[Gelsenkirchen-Buer|Buer]]'de]]
-Poincaré 11 Ocak 1923'te Ruhr işgal etmeye karar verdi. Bu yolla Versay Antlaşmasında belirtilen kömür ve kereste teslimatlarını garanti altına aldı.<ref name="marks_p245">Marks, Sally "The Myths of Reparations" pp. 231–255 from ''Central European History'', Volume 11, Issue #3, September 1978 p. 245.</ref><ref name="marks_pp244_245">Marks, Sally "The Myths of Reparations" pp. 231–255 from ''Central European History'', Volume 11, Issue #3, September 1978 pp. 244–245.</ref>
+Poincaré 11 Ocak 1923'te Ruhr'u işgal etmeye karar verdi. Bu yolla&nbsp;Versay Antlaşmasında belirtilen kömür ve kereste teslimatlarını garanti altına aldı.<ref name="marks_p245">Marks, Sally "The Myths of Reparations" pp. 231–255 from ''Central European History'', Volume 11, Issue #3, September 1978 p. 245.</ref><ref name="marks_pp244_245">Marks, Sally "The Myths of Reparations" pp. 231–255 from ''Central European History'', Volume 11, Issue #3, September 1978 pp. 244–245.</ref>
 == Pasif direniş ==
-[[Dosya:Bundesarchiv_Bild_102-00121,_München,_Turnfest,_Festzug.jpg|thumb|sağ|200px|Münih Jimnastik Festivali'nde jimnastikçiler tarafından gerçekleştirilen protesto gösterisi]]
+[[Dosya:Bundesarchiv_Bild_102-00121,_München,_Turnfest,_Festzug.jpg|küçükresim|sağ|upright=0.91|Münih Jimnastik Festivali'nde jimnastikçiler tarafından gerçekleştirilen protesto gösterisi]]
-İşgal karşısında [[Passive resistance|pasif direniş]] ve [[sivil itaatsizlik]] eylemleri başladı. Fransız ordusunun işgali sırasında çıkan olaylarda 130 Alman sivil öldürüldü.<ref>{{Cite news|url = https://newspaperarchive.com/us/montana/anaconda/anaconda-standard/1923/02-10/page-6?tag=germans+killed+in+ruhr&rtserp=tags/?pep=germans-killed-in-ruhr|title = Anaconda Standard|last = |first = |date = 1923-02-10|work = |access-date = |via = |quote = Twenty Germans were said to have been killed and several French soldiers wounded when a mob at Rapoch attempted to prevent the expulsion of one hundred officials. Picture shows French guard being doubled outside the station at Bochum following a collision between German mob and the French}}</ref><ref>{{Cite news|url = https://newspaperarchive.com/us/pennsylvania/hanover/hanover-evening-sun/1923/03-15?tag=germans+killed+in+ruhr&rtserp=tags/?pep=germans-killed-in-ruhr/|title = Hanover Evening Sun|last = |first = |date = 1923-03-15|work = |access-date = |via = |quote = Three Germans killed in Ruhr by French sentries}}</ref> İç huzursuzluk büyüdü, hükûmeti hedefleyen ayaklanmalar ve [[Birahane Darbesi]] dahil birkaç [[Askerî darbe|darbe]] girişimi meydana geldi. Ekim 1923'te [[Aachen]]'de tek taraflı [[Ren Cumhuriyeti]] ilan edildi.
+İşgal karşısında&nbsp;[[pasif direniş]]&nbsp;ve [[sivil itaatsizlik]]&nbsp;eylemleri başladı.&nbsp;Fransız ordusunun işgali sırasında çıkan olaylarda&nbsp;130 Alman sivil öldürüldü.<ref>{{Haber kaynağı|url = https://newspaperarchive.com/us/montana/anaconda/anaconda-standard/1923/02-10/page-6?tag=germans+killed+in+ruhr&rtserp=tags/?pep=germans-killed-in-ruhr|başlık = Anaconda Standard|soyadı = |ad = |tarih = 10 Şubat 1923|eser = |erişimtarihi = |ile = |alıntı = Twenty Germans were said to have been killed and several French soldiers wounded when a mob at Rapoch attempted to prevent the expulsion of one hundred officials. Picture shows French guard being doubled outside the station at Bochum following a collision between German mob and the French|arşivurl= https://web.archive.org/web/20200412044529/https://newspaperarchive.com/anaconda-standard-feb-10-1923-p-6/|arşivtarihi= 12 Nisan 2020|ölüurl =evet}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url = https://newspaperarchive.com/us/pennsylvania/hanover/hanover-evening-sun/1923/03-15?tag=germans+killed+in+ruhr&rtserp=tags/?pep=germans-killed-in-ruhr/|başlık = Hanover Evening Sun|soyadı = |ad = |tarih = 15 Mart 1923|eser = |erişimtarihi = |ile = |alıntı = Three Germans killed in Ruhr by French sentries|arşivurl= https://web.archive.org/web/20200412044531/https://newspaperarchive.com/hanover-evening-sun-mar-15-1923-p-1/|arşivtarihi= 12 Nisan 2020|ölüurl =evet}}</ref>&nbsp;İç huzursuzluk büyüdü, hükûmeti hedefleyen ayaklanmalar ve&nbsp;[[Birahane Darbesi]] dahil birkaç&nbsp;[[Askerî darbe|darbe]] girişimi meydana geldi. Ekim 1923'te&nbsp;[[Aachen]]'de&nbsp;tek taraflı&nbsp;[[Ren Cumhuriyeti]] ilan edildi.
+== Ayrıca bakınız ==
+* [[Weimar Cumhuriyeti'nde hiperenflasyon]]
 == Kaynakça ==
 {{Kaynakça}}
+{{Otorite kontrolü}}
 [[Kategori:1923'te Fransa]]