Примож Трубар: відмінності між версіями

[перевірена версія][перевірена версія]
Вилучено вміст Додано вміст
Мітки: Редагування з мобільного пристрою Редагування через мобільну версію
Немає опису редагування
 
(Не показані 5 проміжних версій 4 користувачів)
Рядок 48:
| підпис_герба =
}}
{{Шаблон:Лютеранство}}
 
'''Прімож Трубар''', Прімус Трубер ({{lang-sl|Primož Trubar}}, *[[9 червня]] [[1508]] р., [[Словенія]] — †[[28 червня]] [[1586]] р., [[Тюбінген]], [[Німеччина]]) — видатний діяч [[Реформація|Реформації]] у [[Словенія|Словенії]], перекладач наБіблії словенськусловенською мову Бібліїмовою. Мав прізвисько «Словенський Лютер».
 
== Життєпис ==
Рядок 58:
Наступного — 1548 року — він знайшов притулок у Німеччині, де став проповідником у Роттенбурзі-над-Таубером, а згодом парафіяльним священиком Кемптена й Ураха поблизу Тюбінгена. В Ураху Примож Трубар відкрив словенську типографію. Тут у 1550–1551 роках він переклав першу книгу на словенську мову з німецької — Катехізис.
 
Тим часом Реформація міцно вкорінилася у Крайні, і в 1560 році скупщина герцогства запросила Трубара перебрати до своїх рук управління й організацію протестантської Церкви поміж слов'янського населення. Як голова словенської протестантської Церкви Трубар склав новий молитовник на основі Вюртемберзького, Нюрнберзького та Мекленбурзького церковних регламентів. НезважаючіНезважаючи на перешкоди з боку католицької влади, Трубар з двома перервами був настоятелем протестантської церкви в Крайні до 1565 року, коли ерцгерцог Карл Габсбург довічно вислав його за межі своєї країни. Трубар знову переїздить до Німеччини. Йому надали підтримку герцоги Вбртемберга.
 
Весь цей час Трубар працює над перекладом Нового Заповіту. Остаточний переклад він завершив у 1581 році, коли знаходився у Дерендінгені поблизу Тюбінгена. Ще раніше — у 1566 році — Трубар переклав й надрукував словенською мовою Псалтир. У 1586 році він завершив переклад «Postilla» Мартина Лютера. До того ж випустив словенське видання Аугсбурзької, Вюртемберзької та Саксонської конфесій під назвою «Articuli», а також гімни та церковні пісні.
 
Помер Примож Трубар священником у містечку Дерендінгені поряд з Тюбінгеном 15 червня 1586 року.
 
== Твори ==
* Abecedarium vnd der klein Catechismus in der Windischen Sprach = Ane Buquice, is tih se ty mladi inu preprosti Slouenci mogo lahku vkratkim zhasu brati nauuzhiti. V tih so tudi ty vegshy stuki te kerszhanske vere im ane molytue, te so prepisane od aniga Peryatila vseh Slouenzou. - Sybenburgen [i. e. Tübingen] : durch Jernei Skuryaniz [i. e. Ulrich Morhart], [1550]. - [2], 16, [1] str.
* Abecedarium : ene buquice, is katerih se ti mladi inu preprosti Slouenci, mogo lahku tar hitru brati inu pissati nauuzhiti / [Trubar]. - Tübingen : Ulrich Morhart, 1555. - 15f.
* Tabla za dicu : edne malahne knižice iz koih se ta mlada predraga ditca... z glagolskimi slovmi čtati, i poglavitei, o potrebnei artikuli... lagko mogu naučiti. - U Tubingi [i.e. Urach] : Ulrich Morhart, 1561. - 12 f.
* Abecedarium, oli Tabliza, is katere se vsaki more lahku inu vkratkim, brati inu pissati nauuzhiti. - V Tibingi: [Ulrich Morhart], 1566. - [8] f.
* Cathechismus In der Windischen Sprach, sambt einer kürtzen Ausslegung in gesang weiss. Item die Litanai vnd ein Predig vom rechten Glauben gestelt durch Philopatridum Illiricum. - Sybenburgen; Tübingen: Jernei Skuryaniz : Ulrich Morhart, 1551. - [8] f.
* Heerbrand J., Trubar P. Disputatio de vera, et sacrosancta Christi, quam habet in terris, Ecclesia militante, eiusq[ue] notis : opposita disputationi, eodem titulo, à Iesuita quodam Graetij hoc anno aeditae / authore, et praeside ... ... exercitij causa ... Maij 7. ... argumenta assumet pro virili / Iacobo Heerbrando, Primus Truberus Carniolanus. - Tubingae : [s. n.], 1575. - 44 f.
 
== Джерела ==
Рядок 72 ⟶ 80:
Роман про Трубара:
* Malenšek M. Plamenica : roman o Primožu Trubarju / Mimi Malenšek. -V Kopru : Lipa, 1957.
== Посилання ==
 
* {{УСЕ-4|[http://slovopedia.org.ua/29/53410/22339.html Трубар]}}
== Твори ==
== Примітки ==
* Abecedarium vnd der klein Catechismus in der Windischen Sprach = Ane Buquice, is tih se ty mladi inu preprosti Slouenci mogo lahku vkratkim zhasu brati nauuzhiti. V tih so tudi ty vegshy stuki te kerszhanske vere im ane molytue, te so prepisane od aniga Peryatila vseh Slouenzou. - Sybenburgen [i. e. Tübingen] : durch Jernei Skuryaniz [i. e. Ulrich Morhart], [1550]. - [2], 16, [1] str.
{{reflist}}
* Abecedarium : ene buquice, is katerih se ti mladi inu preprosti Slouenci, mogo lahku tar hitru brati inu pissati nauuzhiti / [Trubar]. - Tübingen : Ulrich Morhart, 1555. - 15f.
* Tabla za dicu : edne malahne knižice iz koih se ta mlada predraga ditca... z glagolskimi slovmi čtati, i poglavitei, o potrebnei artikuli... lagko mogu naučiti. - U Tubingi [i.e. Urach] : Ulrich Morhart, 1561. - 12 f.
* Abecedarium, oli Tabliza, is katere se vsaki more lahku inu vkratkim, brati inu pissati nauuzhiti. - V Tibingi: [Ulrich Morhart], 1566. - [8] f.
* Cathechismus In der Windischen Sprach, sambt einer kürtzen Ausslegung in gesang weiss. Item die Litanai vnd ein Predig vom rechten Glauben gestelt durch Philopatridum Illiricum. - Sybenburgen; Tübingen: Jernei Skuryaniz : Ulrich Morhart, 1551. - [8] f.
* Heerbrand J., Trubar P. Disputatio de vera, et sacrosancta Christi, quam habet in terris, Ecclesia militante, eiusq[ue] notis : opposita disputationi, eodem titulo, à Iesuita quodam Graetij hoc anno aeditae / authore, et praeside ... ... exercitij causa ... Maij 7. ... argumenta assumet pro virili / Iacobo Heerbrando, Primus Truberus Carniolanus. - Tubingae : [s. n.], 1575. - 44 f.
 
{{DEFAULTSORT:Трубар, Примож}}
 
Рядок 91 ⟶ 94:
[[Категорія:Люди на банкнотах]]
[[Категорія:Люди на монетах]]
[[Категорія:Католики, які стали протестантами]]