Bước tới nội dung

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mizoram”

Sửa liên kết
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trước
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n r2.6.4) (robot Dời: fj:Mizoram
n (Bot) AlphamaEditor, sửa liên kết chưa định dạng, Executed time: 00:00:09.0855884
 
(Không hiển thị 43 phiên bản của 27 người dùng ở giữa)
Dòng 1: Dòng 1:
{{Infobox settlement
{{Thông tin đơn vị hành chính Ấn Độ/en
|state_name = Mizoram
|name = Mizoram
|image_seal = [[Tập tin:Seal of Mizoram.svg|150px]]
|native_name = Mizoram<!--मिज़ोरम-->
|image_map = IN-MZ.svg
|type = state
|map_alt =
|capital = [[Aizawl]]
|coordinates = {{coord|23.36|92.8|region:IN-MZ_type:adm1st|display=inline,title}}
|base_map = India_Mizoram_locator_map.svg
|coor_pinpoint = Aizawl
|latd = 23.36 |longd = 92.0
|coordinates_footnotes =
|largest_city= [[Aizawl]]
| subdivision_type = Quốc gia
|abbreviation= IN-MZ
| subdivision_name = {{flag|Ấn Độ}}
|official_languages = [[tiếng Mizo|Mizo]], [[tiếng Anh|Anh]]
|established_title = Thiết lập
|legislature_type = Unicameral
|established_date = 20 tháng 2 năm 1987{{ref|cap|†}}
|legislature_strength = 40
|seat_type = Thủ phủ
|leader_title_1 = [[Governors of Mizoram|Thống đốc]]
|leader_name_1 = [[M M Lakhera]]
|seat = [[Aizawl]]
|parts_type = Huyện
|leader_title_2 = [[Chief Ministers of Mizoram|Thủ hiến]]
|parts_style = para
|leader_name_2 = [[Pu Zoramthanga]]
|p1 = 8
|established_date = [[1987-02-20]]
|government_footnotes =
|area_total= 21081
|leader_title = [[Thống đốc Mizoram|Thống đốc]]
|area_rank = thứ 24
|leader_name = [[Nirbhay Sharma]] <ref>{{chú thích web | url = http://mizoram.nic.in/gov/governor.htm | tiêu đề = Governor of  Mizoram | author = | ngày = | ngày truy cập = | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>
|area_magnitude = 10
|leader_title1 = [[Thủ hiến Mizoram|Thủ hiến]]
|population_year = 2001
|leader_name1 = [[Pu Lalthanhawla]] ([[Đảng Quốc Đại Ấn Độ|INC]])
|population_total = 888573
|unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
|population_rank = thứ 27
|area_footnotes =
|districts = 8
|area_total_km2 = 21087
|website = mizoram.gov.in
|area_rank = [[Danh sách bang Ấn Độ theo diện tích|Thứv 25]]
|base_map_label = no
|area_note =
|elevation_footnotes =
|elevation_m =
|population_total = 1091014
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_density_km2 = auto
|population_rank = [[Danh sách bang Ấn Độ theo dân số|Thứ 28]]
|population_note =
|timezone1 = [[Giờ chuẩn Ấn Độ|IST]]
|utc_offset1 = +05:30
|iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-MZ]]
|blank_name_sec2 = Tỉ lệ biết chữ
|blank_info_sec2 = 91,58%<ref>{{chú thích web|url=http://www.census2011.co.in/census/state/mizoram.html|title=Census Population|work=Census of India|publisher=Ministry of Finance India|access-date =ngày 7 tháng 8 năm 2012}}</ref>
|blank1_name_sec2 = [[Ngôn ngữ chính thức]]
|blank1_info_sec2 = [[Tiếng Mizo]], [[tiếng Anh]]<ref name=langoff50>{{chú thích web|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |format=pdf |access-date=ngày 30 tháng 10 năm 2016 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archive-date= ngày 8 tháng 7 năm 2016 |df= }}</ref>
|website = [http://mizoram.gov.in mizoram.gov.in]
|footnotes = {{ref|cap|†}} Bang Mizoram được thiết lập theo Đạo luật Bang Mizoram, 1986
|type = [[Phân cấp hành chính Ấn Độ|Bang]]
|seat1_type = Thành phố lớn nhất
|seat1 = Aizawl
|leader_title2 = [[Hội đồng Lập phápMizoram|Hội đồng Lập pháp]]
|leader_name2 = [[Đơn viện]] (40 ghế)
}}
}}
'''Mizoram''' {{audio|Mizoram.ogg|pronunciation}} là một trong [[Bảy bang kết nghĩa]] ở Đông Bắc [[Ấn Độ]] giáp biên giới với [[Myanma]]. Dân số bang theo cuộc điều tra dân số năm [[2001]] là 888.573. Mizoram có tỷ lệ [[Tỷ lệ biết chữ ở Ấn Độ|biết chữ]] là 88,8% — xếp thứ hai về mức cao nhất trong các [[bang Ấn Độ]], sau [[Kerala]].


'''Mizoram''' là một bang miền [[Đông Bắc Ấn Độ]]. Thủ phủ đồng thời là thành phố lớn nhất là [[Aizawl]]. Tên bang bắt nguồn từ [[tiếng Mizo]]: ''Mi'' (người), ''Zo'' (nơi cao) và ''Ram'' (đất), do đó Mizoram có nghĩa là "đất của người cao địa".<ref>Sajnani, Encyclopaedia of Tourism Resources in India, Volume 1, ISBN 81-78350173, page 241</ref> Ở miền Đông Bắc, đây là tiểu bang cực nam, và tiếp giáp với ba bang khác, là [[Tripura]], [[Assam]], [[Manipur]]. Nó cũng có 722&nbsp;km đường biên giới với hai quốc gia láng giềng [[Bangladesh]] (giáp [[Chittagong (phân khu)|phân khu Chittagong]]) và [[Myanmar]] (giáp [[Chin|bang Chin]]).<ref>[http://dipr.mizoram.gov.in/page/about-mizoram About Mizoram] DIRECTORATE OF INFORMATION & PUBLIC RELATIONS, Government of Mizoram</ref>
Mizoram là một khu vực núi non và đã trở thành bang thứ 23 của Liên minh Ấn Độ tháng 2 năm [[1987]]. Nó đã là một trong những quận của [[Assam]] cho đến năm [[1973]] khi nó đã trở thành một Lãnh thổ Liên hiệp. Nằm kẹp giữa Myanma ở phía Đông và phía Nam, phía Tây giáp [[Bangladesh]], Mizoram chiếm một khu vực có tấm chiến lược rất lớn của góc Đông Bắc Ấn Độ. Các biên giới với Myanma và Bangladesh có tổng chiều dài 722 km.


Nhưng nhiều bang khác tại miền Đông Bắc, Mizoram trước đây là một phần của [[Assam]], cho tới năm 1972, khi nó được tách ra như một "lãnh thổ liên bang". Nó trở thành bang thứ 23 vào ngày 20 tháng 2 năm 1987.<ref>{{chú thích báo|title=Mizoram To Be 23rd State Of India, Tribal Customs Protected|url=http://www.apnewsarchive.com/1986/Mizoram-To-Be-23rd-State-Of-India-Tribal-Customs-Protected/id-3ad643fb331a404302e1b02172ded7b5|access-date =ngày 20 tháng 8 năm 2012|newspaper=APN News}}</ref>
Mizoram có lãnh thổ đồi xen kẽ ở phía Đông Ấn Độ. Các đồi này dốc (độ cao trung bình 1000 m) và được chia tách bởi các con sông chảy theo hướng Bắc hoặc Nam tạo nên các hẻm núi sâu giữa các dãy đồi. Đỉnh cao nhất ở Mizoram là [[Blue Mountain (Phawngpui)]] với độ cao 2210 m.


Dân số Mizoram là 1.091.014, theo thống kê 2011. Đây là bang [[Danh sách bang Ấn Độ theo dân số|ít dân thứ hai]] của đất nước.<ref name=mizocensus>{{Chú thích web |url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2-vol2/data_files/Mizoram/Chapter_2.pdf|format=PDF|tiêu đề= CHAPTER 2 SIZE, GROWTH RATE AND RURAL-URBAN DISTRIBUTION OF POPULATION IN MIZORAM|nhà xuất bản= Registrar General & Census Commissioner, India |ngày truy cập=ngày 20 tháng 6 năm 2014}}</ref> Mizoram có diện tích khoảng 21.087 km2.<ref name=ppimizo>[http://www.mizoram.gov.in/documents/19/1e418678-5683-4eb0-a809-42c143257876 ECONOMIC SURVEY, MIZORAM 2012-13] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150428073027/http://www.mizoram.gov.in/documents/19/1e418678-5683-4eb0-a809-42c143257876 |date = ngày 28 tháng 4 năm 2015}} Planning & Programme Implementation, Department Government of Mizoram (2013)</ref> Khoảng 90% diện tích của bang được phủ rừng.<ref name=fsi11>[http://www.fsi.org.in/cover_2011/mizoram.pdf 9.19 Mizoram] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131126034506/http://www.fsi.org.in/cover_2011/mizoram.pdf |date = ngày 26 tháng 11 năm 2013}} India State of Forest Report 2011, Govt of India (2012)</ref>
Mizoram có khí hậu ôn hòa: nhìn chung mát vào mùa Hè và không lạnh lắm vào mùa Đông. Trong mùa Đông, nhiệt độ dao động từ 11 °C đến 21 °C và mùa Hè thì giữa 20 °C đến 29 °C. Toàn khu vực chịu ảnh hưởng thường xuyên của [[gió mùa]]. Trời mưa nặng từ tháng 5 đến tháng 9 và lượng mưa trung bình là 254 cm mỗi năm. Lượng mưa trung bình hằng năm ở [[Aizawl]] và [[Lunglei]] lần lượt là 208 cm và 350 cm. Mùa Đông ở Mizoram thường không mưa. Mizoram có hệ động thực vật phong phú với nhiều loài cây nhiệt đới.


Chừng 95% dân số hiện nay có nguồn gốc từ nhiều bộ tộc khác nhau đã di cư đến nơi này, chủ yếu từ [[Đông Nam Á]], trong một làn sống di cư đã khởi đầu từ thế kỷ 16 và diễn ra mạnh nhất vào thế kỷ 18.<ref>J.M. Lloyd, History of the Church in Mizoram: Harvest in the Hills (Aizawl: Synod publication Board, 1991, 2), {{OCLC|29798339}}</ref> Đây là bang có tỉ lệ người bộ lạc lớn nhất, và họ được bảo vệ theo hiến pháp Ấn Độ như những "bộ lạc trong danh mục" (Scheduled Tribe).<ref name=tribalmizo>[http://www.tribal.gov.in/WriteReadData/CMS/Documents/201306110208002203443DemographicStatusofScheduledTribePopulationofIndia.pdf Demographic Status of Scheduled Tribe Population of India] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130903101121/http://www.tribal.gov.in/WriteReadData/CMS/Documents/201306110208002203443DemographicStatusofScheduledTribePopulationofIndia.pdf |date = ngày 3 tháng 9 năm 2013}} Table 1.1, Ministry of Tribal Affairs, Govt of India (2013)</ref> Mizoram là một trong ba bang với người theo Kitô giáo (87%) chiếm đa số.<ref name=Census>{{Citation | url = http://censusindia.gov.in/Census_Data_2001/Census_data_finder/C_Series/Population_by_religious_communities.htm | contribution = Mizoram | title = Population by religious communities | publisher = Census | place = [[India|IN]] | year = 2001}}.</ref>
== Liên kết ngoài ==
* {{wikitravel}}
* [http://zotalk.com Re-Unification of All the mizo & The Leading Mizoram News Web Portal]
* [http://dipr.mizoram.gov.in Directorate of Information & Public Relations, Govt. of Mizoram]
* [http://thezozamtimes.com The Zozam Times Daily Mizo Newspaper]
* [http://www.newslink.in Newslink English Daily - the fastest growing English news daily from Mizoram]
* [http://ralvengtu.com Ralventgtu Daily Mizo Newspaper based in Lunglei district]
* [http://www.mizocic.org Official Website of Mizoram IT Promoters' Association news, Information etc...]
* http://www.hyderabadmizo.org An Official Website of Hyderabad Mizo Association
* http://www.zawlbuk.net
* [http://www.zoram.com The first Mizo portal]
* [http://www.hmar.net/ Info on the indigenous Hmar people of Northeast India]
* http://www.msushillong.org
* http://www.bnei-menashe.org
* http://www.chhinlungisrael.org
* http://www.mumbaimizo.org
* http://bangaloremizo.info/
* [http://www.maraland.net Portal on Mara people in South Mizoram]
* [http://www.lelte.net Lelte]
* [http://www.misual.com Misual.com] a very popular online hangout for the Mizo community
* [http://www.mizoramyellowpages.com MizoramYellowPages.Com] Mizoram Online Directory
* [http://www.mizofa.net www.mizofa.net Official Website of ''irc.mizofa.net'']
* [http://www.lawrkhawm.com Lawrkhawm], the first user-driven content Web site from Mizoram
* [http://www.zolife.info ZOlife], Express the ZO value


== Xem thêm ==
{{India}}


* [[Aizawl]]
{{Các bang và lãnh thổ Ấn Độ}}
* [[Bang của Ấn Độ]]
{{đang viết}}
* [[Người Mizo]]
{{Commonscat|Mizoram}}


==Chú thích==
[[Thể loại:Mizoram| ]]
{{tham khảo}}
[[Thể loại:Các bang và lãnh thổ Ấn Độ]]


== Đọc thêm ==
[[ace:Mizoram]]

[[ang:Mizoram]]
# B. Hamlet, Encyclopaedia of North-East India: Mizoram, Volume 5, {{ISBN|8170997925}}
[[ar:ميزورام]]
# C. Nunthara, Mizoram: Society and Polity, {{ISBN|978-8173870590}}
[[as:মিজোৰাম]]
# T. Raatan, Encyclopaedia of North-east India: Arunachal Pradesh Manipur Mizoram, {{ISBN|978-8178350684}}
[[az:Mizoram]]
# Zoramdinthara, Mizo Fiction: Emergence and Development, {{ISBN|978-93-82395-16-4}}
[[id:Mizoram]]

[[ms:Mizoram]]
== Liên kết ngoài ==
[[bn:মিজোরাম]]

[[zh-min-nan:Mizoram]]
* {{official}}
[[be:Мізарам]]
* [https://tourism.mizoram.gov.in/ Trang du lịch chính thức]
[[be-x-old:Мізарам]]
* {{curlie|Regional/Asia/India/Mizoram|Mizoram}}
[[bh:मिजोरम]]
* {{osmrelation-inline|2029046}}
[[br:Mizoram]]
{{Các bang và lãnh thổ Ấn Độ}}{{Authority control}}
[[bg:Мизорам]]

[[ca:Mizoram]]
[[Thể loại:Mizoram| ]]
[[cs:Mizóram]]
[[Thể loại:Bang và lãnh thổ liên bang của Ấn Độ]]
[[cy:Mizoram]]
[[Thể loại:Đông Bắc Ấn Độ]]
[[da:Mizoram]]
[[Thể loại:Quốc gia và vùng lãnh thổ nói tiếng Anh]]
[[de:Mizoram]]
[[Thể loại:Du lịch Đông Bắc Ấn Độ]]
[[dv:މިޒޮރާމް]]
[[et:Mizoram]]
[[el:Μιζόραμ]]
[[en:Mizoram]]
[[es:Mizorán]]
[[eo:Mizoramo]]
[[eu:Mizoram]]
[[fa:میزورام]]
[[hif:Mizoram]]
[[fr:Mizoram]]
[[gu:મિઝોરમ]]
[[ko:미조람 주]]
[[hi:मिज़ोरम]]
[[hr:Mizoram]]
[[bpy:মিজোরাম]]
[[it:Mizoram]]
[[he:מיזוראם]]
[[pam:Mizoram]]
[[ka:მიზორამი]]
[[sw:Mizoram]]
[[la:Mizoram]]
[[lv:Mizorāma]]
[[lt:Mizoramas]]
[[hu:Mizoram]]
[[mk:Мизорам]]
[[ml:മിസോറം]]
[[mr:मिझोरम]]
[[nl:Mizoram]]
[[ja:ミゾラム州]]
[[no:Mizoram]]
[[nn:Mizoram]]
[[or:ମିଜୋରମ]]
[[pa:ਮਿਜ਼ੋਰਮ]]
[[pnb:میزورام]]
[[pl:Mizoram]]
[[pt:Mizoram]]
[[ro:Mizoram]]
[[qu:Mizoram]]
[[ru:Мизорам]]
[[sa:मिज़ोरम]]
[[simple:Mizoram]]
[[sk:Mizorám]]
[[sr:Мизорам]]
[[sh:Mizoram]]
[[fi:Mizoram]]
[[sv:Mizoram]]
[[ta:மிசோரம்]]
[[te:మిజోరాం]]
[[th:รัฐมิโซรัม]]
[[tg:Мизурам]]
[[uk:Мізорам]]
[[war:Mizoram]]
[[yo:Mizoram]]
[[zh:米佐拉姆邦]]

Bản mới nhất lúc 12:43, ngày 30 tháng 8 năm 2024

Mizoram
—  Bang  —
Hình nền trời của Mizoram

Ấn chương
Vị trí của Mizoram
Mizoram trên bản đồ Thế giới
Mizoram
Mizoram
Quốc gia Ấn Độ
Thiết lập20 tháng 2 năm 1987†
Thủ phủAizawl
Thành phố lớn nhấtAizawl
Huyện8
Chính quyền
 • Thống đốcNirbhay Sharma [1]
 • Thủ hiếnPu Lalthanhawla (INC)
 • Hội đồng Lập phápĐơn viện (40 ghế)
Diện tích
 • Tổng cộng21.087 km2 (8,142 mi2)
Thứ hạng diện tíchThứv 25
Dân số (2011)
 • Tổng cộng1.091.014
 • Thứ hạngThứ 28
 • Mật độ52/km2 (130/mi2)
Múi giờIST (UTC+05:30)
Mã ISO 3166IN-MZ
Tỉ lệ biết chữ91,58%[2]
Ngôn ngữ chính thứcTiếng Mizo, tiếng Anh[3]
Trang webmizoram.gov.in
† Bang Mizoram được thiết lập theo Đạo luật Bang Mizoram, 1986

Mizoram là một bang miền Đông Bắc Ấn Độ. Thủ phủ đồng thời là thành phố lớn nhất là Aizawl. Tên bang bắt nguồn từ tiếng Mizo: Mi (người), Zo (nơi cao) và Ram (đất), do đó Mizoram có nghĩa là "đất của người cao địa".[4] Ở miền Đông Bắc, đây là tiểu bang cực nam, và tiếp giáp với ba bang khác, là Tripura, Assam, Manipur. Nó cũng có 722 km đường biên giới với hai quốc gia láng giềng Bangladesh (giáp phân khu Chittagong) và Myanmar (giáp bang Chin).[5]

Nhưng nhiều bang khác tại miền Đông Bắc, Mizoram trước đây là một phần của Assam, cho tới năm 1972, khi nó được tách ra như một "lãnh thổ liên bang". Nó trở thành bang thứ 23 vào ngày 20 tháng 2 năm 1987.[6]

Dân số Mizoram là 1.091.014, theo thống kê 2011. Đây là bang ít dân thứ hai của đất nước.[7] Mizoram có diện tích khoảng 21.087 km2.[8] Khoảng 90% diện tích của bang được phủ rừng.[9]

Chừng 95% dân số hiện nay có nguồn gốc từ nhiều bộ tộc khác nhau đã di cư đến nơi này, chủ yếu từ Đông Nam Á, trong một làn sống di cư đã khởi đầu từ thế kỷ 16 và diễn ra mạnh nhất vào thế kỷ 18.[10] Đây là bang có tỉ lệ người bộ lạc lớn nhất, và họ được bảo vệ theo hiến pháp Ấn Độ như những "bộ lạc trong danh mục" (Scheduled Tribe).[11] Mizoram là một trong ba bang với người theo Kitô giáo (87%) chiếm đa số.[12]

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ “Governor of  Mizoram”. no-break space character trong |tiêu đề= tại ký tự số 12 (trợ giúp)
  2. ^ “Census Population”. Census of India. Ministry of Finance India. Truy cập ngày 7 tháng 8 năm 2012.
  3. ^ “Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013)” (PDF). Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India. Bản gốc (pdf) lưu trữ ngày 8 tháng 7 năm 2016. Truy cập ngày 30 tháng 10 năm 2016.
  4. ^ Sajnani, Encyclopaedia of Tourism Resources in India, Volume 1, ISBN 81-78350173, page 241
  5. ^ About Mizoram DIRECTORATE OF INFORMATION & PUBLIC RELATIONS, Government of Mizoram
  6. ^ “Mizoram To Be 23rd State Of India, Tribal Customs Protected”. APN News. Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2012.
  7. ^ “CHAPTER 2 SIZE, GROWTH RATE AND RURAL-URBAN DISTRIBUTION OF POPULATION IN MIZORAM” (PDF). Registrar General & Census Commissioner, India. Truy cập ngày 20 tháng 6 năm 2014.
  8. ^ ECONOMIC SURVEY, MIZORAM 2012-13 Lưu trữ 2015-04-28 tại Wayback Machine Planning & Programme Implementation, Department Government of Mizoram (2013)
  9. ^ 9.19 Mizoram Lưu trữ 2013-11-26 tại Wayback Machine India State of Forest Report 2011, Govt of India (2012)
  10. ^ J.M. Lloyd, History of the Church in Mizoram: Harvest in the Hills (Aizawl: Synod publication Board, 1991, 2), OCLC 29798339
  11. ^ Demographic Status of Scheduled Tribe Population of India Lưu trữ 2013-09-03 tại Wayback Machine Table 1.1, Ministry of Tribal Affairs, Govt of India (2013)
  12. ^ “Mizoram”, Population by religious communities, IN: Census, 2001.

Đọc thêm

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. B. Hamlet, Encyclopaedia of North-East India: Mizoram, Volume 5, ISBN 8170997925
  2. C. Nunthara, Mizoram: Society and Polity, ISBN 978-8173870590
  3. T. Raatan, Encyclopaedia of North-east India: Arunachal Pradesh Manipur Mizoram, ISBN 978-8178350684
  4. Zoramdinthara, Mizo Fiction: Emergence and Development, ISBN 978-93-82395-16-4

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Mizoram&oldid=71655902”