Saltar al conteníu

Llingües xermániques

De Wikipedia
Llingües xermániques
Subdivisiones llingües escandinaves, llingües xermániques occidentales y llingües xermániques orientales
ISO 639-2 gem
Códigu Glottolog germ1287


Estensión

Ver tamién
Idioma - Families - Clasificación de llingües
[editar datos en Wikidata]

El xermánicu ye ún de los tueros llingüísticos con más falantes dientro del indoeuropéu.

Estensión de les llingües xermániques

Carauterísticas xenerales

[editar | editar la fonte]

Carauterízase pol pasu del acentu llibre indoeuropéu a la primera sílaba radical y por camudar delles consonantes indoeuropees nun procesu fonéticu-fonolóxicu conocíu pol nome de primera mutación consonántica.

Na primera mutación consonántica:

1.Les oclusives sordes orixinales tórnanse en fricatives sordes en xermánicu: Indoxermánicu */p/, */t/, */k/ (> */ph/, */th/, */kh/) > Xermánicu /f/, /þ/, /h/

2.Les consonantes */b/, */d/, */g/ > xermánicu /p/, /t/, /k/

Dialeutos xermánicos

[editar | editar la fonte]

El tueru xermánicu ta xebráu en tres grupos de llingües:

Xermánicu nórdicu

[editar | editar la fonte]

Dientro d'esti grupu débese solliñar el xermánicu nórdicu occidental (col islandés y el feroés), y el xermánicu nórdicu oriental (col suecu, el danés y el noruegu). Esti últimu amuesa dos variantes, el Bokmål o noruegu de base danesa y el Nynorsk o noruegu de base dialeutal occidental (por agora pertenciente al xermánicu nórdicu oriental).

Llingües xermániques nórdiques:

Xermánicu occidental

[editar | editar la fonte]

Ye'l grupu con más falantes, pues inclúi l'inglés y l'alemán. D'un llau puen estramase l'inglés, el frisiu, el neerlandés o holandés (col afrikaans) y el baxu alemán y d'otru l'altu alemán (col yiddish), que sufrió la segunda mutación consonántica).

Llingües xermániques occidentales:

Xermánicu oriental

[editar | editar la fonte]

Anguaño estinguíu. Yera'l grupu del góticu y del xépidu.

Llingües xermániques orientales:

Tabla de comparanza ente les llingües xermániques:

Inglés Escocés Afrikaans Neerlandés Alemán Yiddish Góticu Islandés Feroés SuecuDanés
Apple Aiple Appel Appel Apfel עפּל (Epl) Aplus Epli Súrepli Äpple Æble
Board Buird Bord Bord Brett   Baúrd Borð Borð Bord Bræt
Book Beuk Boek Boek Buch בוך (Buḫ) Bóka Bók Bók Bok Bog
Breast Breest Bors Borst Brust ברוסט (Brust) Brusts Brjóst Bróst Bröst Bryst
Brown Broun Bruin Bruin Braun   Bruns Brúnn Brúnt Brun Brun
Can Kan Kan Kan Kann Kon Dos Dos Kan Kan
Day Day Dag Dag Tag טאָג (Tog) Dags Dagur Dagur Dag Dag
Die Dee Sterf Sterven Sterben   Diwan Deyja Doyggja
Has Has Heeft Heeft Hat גענוג (hat) Hafrt-og Hefur Hefur Har Har
Give Gie Gee Geven Geben געבן (Gebn) Giban Gefa Geva Giva/Ge Give
Glass Gless Glas Glas Glas גלאָז (Gloz)   Gler Glas Glas Glas
Gold Gowd Goud Goud Gold גאָלד (Gold) Gulþ Gull Gull Guld Guld
Hand Haund Hand Hand Hand האַנט (Hant) Handus Hönd Hond Hand Hånd
Head Heid Kop Hoofd/Kop Haupt/Kopf קאָפּ (Kop) Háubiþ Höfuð Høvd/Høvur Huvud Hoved
High Heich Hoog Hoog Hoch הױך (Hoyḫ) Háuh Hár Høg/ur Hög Høj
Home Hame Huis Thuis Heim הײם (Heym) Háimóþ Heim Heim Hem Hjem
Hook Heuk Haak Haak Haken     Krókur Haken Hake Hage
House Hoose Huis Huis Haus הױז (Hoyz) Hús Hús Hús Hus Hus
Many Mony Menige Menig Mehrere   Manags Margir Nógv Många Mange
Moon Muin Maan Maan Mond   Ména Tungl Máni Måne Måne
Night Nicht Nag Nacht Nacht נאַכט (Naḫt) Nahts Nótt Nátt Natt Nat
No Nae Nee Nee Nein/Nö נײן (Neyn) Nei Nei Nej Nej
Old Auld Oud Oud Alt אַלט (Alt) Sineigs Gamall Gamal/Gomul Gammal Gammel
One Ane Een Een Eins אײן (Eyn) Áins Einn Ein En/ett En
Ounce Unce Ons Ons Unze   Únsa   Uns Unse
Snow Snaw Sneeu Sneeuw Schnee שנײ (Šney) Snáiws Snjór Kavi Snö Sne
Stone Stane Steen Steen Stein שטײן (Šteyn) Stáins Steinn Steinur Sten Sten
That That Dit Dat Das דאָס (Dos) Þata Þetta Hatta Det Det
Two Twa Twee Twee Zwei/Zwo צװײ (Ẓvey) Twái Tveir Tveir Två To
Who Wha Wie Wie Wer װער (Ver) Has Hver Hvør Vem Hvem
Worm Wirm Wurm Worm Wurm װאָרעם (Vorem) Maþa Maðkur, Ormur Ormur Mask, Orm Orm

Referencies

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]