پرش به محتوا

ایصفاهان

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
(ایصفهان-دن يوْل‌لاندیریلمیش)
ایصفاهان
اصفهان
شهر
قدیم آدلاری: اسپهان، اسپادانا
فارس دیلی transcription(s)
Official seal of ایصفاهان
لقب(لر): 
نصف جهان (دونیانین یاری‌سی)
Isfahan
Isfahan
ایصفاهان is located in ایران
ایصفاهان
ایصفاهان
Isfahan in ایران
موختصاتلار: 32°38′N 51°39′E / 32.633°N 51.650°E / 32.633; 51.650موختصات: 32°38′N 51°39′E / 32.633°N 51.650°E / 32.633; 51.650
اؤلکه ایران
اؤستانایصفاهان
بؤلگهایصفاهان
بؤلومومرکزی
ایداره
 • بلدیه‌باشچی‌سیقدرت‌اله نوروزی
 • شهر شوراسیباشچی‌سی فتح‌اله معینی
اراضی
 • شهرلی
۵۵۱ km2 (۲۱۳ sq mi)
اوجالیق
۱٬۵۷۴ m (۵٬۲۱۷ ft)
جمعیت
 (2016 census)
 • شهر
۲٬۱۰۱٬۲۲۰
 • متروپولیتن
۵ ۰۲۱٬۱۹۰
 • Population Rank in Iran
جمعیتینه گؤره ایران شهرلری‌نین لیستی
 Population Data from 2016 Census[۲]
ساعات قورشاغییوتی‌سی +3:30 (ایرانین رسمی ساعاتی)
 • یای (DST)یوتی‌سی +4:30 (ایرانین رسمی ساعاتی 21 March – 20 September)
تیلفون کودلاری031
ClimateBWk
وئب سایتwww.isfahan.ir
ایصفاهاندا یئرلشن صفوی دورونه باغلی اولان نقش جهان مئیدانی

ایصفاهان (فارسجا: اصفهانتهران و مشهد دن سوْنرا ایرانین ۳ نجو بویوک شهرى و ایصفاهان اوستانی‌نین مركزیدیر. بۇ شهر تهرانین ٣٤٠ كیلومتره جنوندا یئرله‌شیبدیر. شهرین نۆفوس و ۱٬۶۰۰٬۰۰۰ نفر جیوارندادیر. دنیز سویه سیندن ۱٬۵۹۰ متره یوکسکته قورولان شهر ایلده اورتاما ۳۵۵ میلیمتره یاغیش آلیر. شهرده چوق ساییدا تاریخى اثر موجوددور. بو تاریخی اثرلرین چوخو دا تورک دؤولتلرین یادیگاری دیر، بو تاریخی اثرلردن نقش جهان مئیدانی، عالی‌قاپو، خاجو کؤرپوسی و... آد آپارا بیلریک.

تاریخ

[دَییشدیر]

ایصفهان ین تاریخی ادلاری گابان و دارالیهودیه واشکهان و سپاهان گلیب.

آدلاری

[دَییشدیر]

یهودیه (دارالیهودیه)

[دَییشدیر]

اونون آدلاری دارالیهودیه یا یهودیه گلیب . او چاغداکی نبوکیدنصسر بابالو شاهی اسوره لر داغیلاندان سورا جویتلری اسیر توتدی و اولار گالوت آوارالیقیندا بۇ شهره کوچدولر و اونون آدین دارالیهودیه قویدولار. بۇ آد گابان تورکلرین دیلینده جوی یا جویوت آدلانیب وایندی بوآدا جی دئیلیر. ابن فقیه همدانلی اونونجی یوزایلین تاریخ یازانی یازار :

اونداکی جویتلر یهودیه دن قاچدیلار ونبوکیدنشصر الیندن قاچدیلار اوزلرینن اورشلیم توپراقیندان بیراوغوج آپاردیلار.هئچ یرده قالمادیلار بوندان قاباخ کی توپراقین وسویون وهواسین امتحان ائد سینلر. آو بوایشی گوردولر تا ایصفهانا یتریدیلر. و اوردا دینجلدیلر و اورانین توپراقین وسویون امتحان ائددیلرو اونی اورشلیمه تای بیلدیلر و اوردا قالدیلار و اوردا اکینچیلیق ائتدیلر و اوشاقلارین دونیایه کتدیلر ایندی اورانین آدی یهودیه دی.

ابو یازینی اوبیر تاریخ یازانلار اوناتی یازیبلار و موسی خورنی، الاصطخری، ابن حوقل، المقدسی، یاقوت حموی، ابوالفدا و ابن خلدون یازینی دوز بوجور تکرار ائدیبلر.

قابان

[دَییشدیر]

قابان تورکلری کاسان تورکلرندن اوْلان بیر ائلدیلر کی ایصفهان واونون دوره سینده مسکن ائدمیشدیلر بۇ شهرین اصل آدی گابان دی کی تورکی لغت ده چاپان و گوپون گابان گلیب اوجورکی معناده گلیب گابان یانی یخیب و پارچالیان.

  • گابان تورکلر ایرانین مرکزینده اوْلان تورک ائلیدی اما اسرائیل داغیلاندان سورا یهودیلر بوشهری اوزلرینه مسکن ائدیب واورانین آدین دارالیهودیه ائله دیلر و تورکلر اورا جویوت خانا دیردیلر.
  • یهودیلر 2600 ایل قاباخ بۇ شهره کوچوب وگالوت مهاجرتینده بورانی اوزلرینه مسکن ائددیلر. بۇ شهرین آدی یهودیلر دیلینده اشکهان(بوردا اوتوراق) معنی وئریر کی آرامی دیلنده بۇ عبری لغت چونوب واسپهان اوْلوب کی همان اشکهان دان چوورنن بیر لغت دی.
  • گابان تورکلری بوشهریده ایل لر قالدیلار و اوجورکی اصطخری یازیب یهودیلر شهرک طرفینده محاصره اوْلموشدولار اما حاخام منشی حکومتینده یهودیلر بۇ شهریده چوْخ قان توکدولر.

اسپگان

[دَییشدیر]

اسپگان و یا اسپیگان بوشهرین آدلارینداندی بوشهریده جوتلر قوْشون یغاردی و تورکلری ئلدورماقا بیر بریوک قلعه دوزمیشتیلر کی اورا اسپیگان دیلردی اسپگ آرامی دیلده یانی نگهبان و سپگ یا سگ ده گلیبدی اسپگان یانی سپگان وسگان بیر یر کی نگهبانلار اوردا یغیشاردی.[قایناق گؤسترین]

قایناقلار

[دَییشدیر]

خاریجی لینکلر

[دَییشدیر]
ویکی‌آمباردا Isfahan ایله مربوط فایل وار.

Isfahan travel guide from Wikivoyage

قاباقکی
Rey
Capital of بؤیوک سلجوق دؤولتی (Persia)
1051–1118
سونراکی
همدان (Western capital)
مرو (Eastern capital)
قاباقکی
قزوین
Capital of Iran (Persia)
1598–1736
سونراکی
مشهد
قاباقکی
قزوین
Capital of صفویلر
1598–1722
سونراکی
-