Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιφιγένεια εν Αυλίδι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιφιγένεια εν Αυλίδι
Ἰφιγένεια ἐν Αὐλίδι
ΣυγγραφέαςΕυριπίδης
Πρωτότυπος τίτλοςἸφιγένεια ἐν Αὐλίδι
Παγκόσμια πρώτη παράσταση405 π.Χ.
Τοποθεσία πρώτης παράστασηςΑρχαία Αθήνα
Γλώσσα πρωτότυπουαρχαία ελληνικά
ΕίδοςΤραγωδία
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ιφιγένεια εν Αυλίδι είναι τραγωδία που έγραψε ο Ευριπίδης, η οποία διδάχθηκε (παίχτηκε) το έτος 405 π.Χ., ένα χρόνο μετά τον θάνατο του Ευριπιδη το 406 π.Χ., από τον γιο του ή τον εγγονό του. Γράφτηκε το έτος 407 π.Χ. κατά την παραμονή του ποιητή στην αυλή του βασιλιά Αρχελάου στην Μακεδονία. Αποτελούσε μέρος της τριλογίας "Βάκχες" και "Αλκμαίων ο δια Κορίνθου" (ελάχιστοι στίχοι από το οποίο έχουν διασωθει), η οποία κέρδισε το πρώτο βραβείο.

Αποτελεί την μόνη από τις σωζόμενες τραγωδίες του Ευριπίδη που ξεκινάει με διαλογική σκηνή, η οποία εκτυλίσσεται ανάμεσα στον Αγαμέμνονα και τον γέροντα υπηρέτη του, και όχι με κάποιον πρόλογο.

Στον πρόλογο του έργου συναντούμε τον Αγαμέμνονα να μας κατατοπίζει σχετικά με την προϊστορία του έργου. "Ο Πάρις έκλεψε την Ελένη και οι Αχαιοί συγκεντρώθηκαν στην Αυλίδα με το στόλο τους για να κυριεύσουν την Τροία και να τη φέρουν πίσω. Όμως άπνοια τους εμποδίζει. Προφητεία του Κάλχα θέλει την άπνοια να σταματά, όταν θυσιαστεί στην Άρτεμη η κόρη του Αγαμέμνονα. Με το πρόσχημα πως θα  την παντρέψει με τον Αχιλλέα, έστειλε να φέρουν την Ιφιγένεια με τη γυναίκα του και το γιο του στην Αυλίδα".

Έχει όμως μετανιώσει. Αγαπά υπερβολικά την κόρη του και δεν θέλει να τη θυσιάσει. Τελικά αποφασίζει να στείλει γράμμα με κάποιον (πρεσβύτης) στους  δικούς του για να τους ζητήσει να μην έρθουν. Ακολουθεί η πάροδος του χορού. Στη σκηνή εμφανίζεται ο Μενέλαος που έχει συλλάβει και ανακρίνει τον ταχυδρόμο του Αγαμέμνονα. Έρχεται και ο Αγαμέμνονας και ακολουθεί έντονη λογομαχία ανάμεσα στα δυο αδέλφια. Αγγελιαφόρος έρχεται και πληροφορεί για την άφιξη της οικογένειας του Αγαμέμνονα.

Μωσαϊκό που απεικονίζει την Ιφιγένεια με λευκό φόρεμα (αριστερά), την Κλυταιμνήστρα που κρατάει την κόρη της από το χέρι και θρηνεί (μέση) και ο Αγαμέμνονας με μούσι και βασιλικό μανδύα (δεξιά)

Συγκινητική είναι η σκηνή κατά την οποία συναντιούνται με τον αρχηγό της οικογένειας, καθώς έρχονται προετοιμασμένοι για γάμο. Ο Αγαμέμνονας ζητά από την Κλυταιμνήστρα ν' αποχωρήσει για να επιβλέπει το παλάτι και της υπόσχεται να κάνει ο ίδιος όλα τα απαραίτητα για το γάμο. Ακολουθεί μια σκηνή εντελώς αντίστροφη με την αρχική. Ο Μενέλαος δεν θέλει πια να σώσει τη γυναίκα του, ενώ ο Αγαμέμνονας φοβάται μήπως ο Κάλχας ή κάποιος άλλος του αποδώσει μομ­φή και επαναστατήσουν οι Αχαιοί.

Μητέρα και κόρη αποχαιρετιούνται. Φεύγοντας η Κλυταιμνήστρα συναντιέται τυχαία με τον Αχιλλέα που κι αυτός είναι θύμα απάτης. Μαθαίνει και η Ιφιγένεια το σκοπό της άφιξης της. Η μητέρα κατηγορεί με δριμύτητα το σύζυγό της. Η Ιφιγένεια παρακαλεί να την αφήσουν να ζήσει. Ο Αχιλλέας ετοιμάζεται  να προστατεύσει την τιμή του και την Ιφιγένεια, που τώρα όμως έχει πειστεί πως πρέπει να θυσιαστεί για το κοινό καλό, και αποκρούει τις κατηγόριες του Αχιλλέα και της μητέρας της, την οποία και παρηγορεί λίγο πριν ψάλλει ένα τραγούδι στην Άρτεμη καθώς παίρνει τον βαρύ και δυσβάστακτο δρόμο της θυσίας. Στο τέλος πριν πεθάνει η Ιφιγένεια έρχεται η θέα Άρτεμις και την παίρνει μακριά.